«Το MGTOW δεν είναι τόσο παλιό όσο η φωτιά, αλλά είναι τόσο παλιό όσο και η πρώτη ανακάλυψη του άνδρα» και «Εάν το MGTOW είναι φωτιά, τότε ίσως ο φεμινισμός είναι βενζίνη» γράφουν οι εμπνευστές του κινήματος στο mgtow.com και δεν χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να καταλάβει κανείς ότι οι οπαδοί τους είναι βαθύτατα μισογύνηδες και αντιφεμινιστές.
Τι είναι οι MGTOW; Σύμφωνα με τα δικά τους λόγια, προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Men Going Their Own Way (Οι Αντρες Ακολουθούν τον Δικό τους Δρόμο) και είναι «μια δήλωση ότι ο εαυτός τους τούς ανήκει, ότι ο σύγχρονος άνδρας διατηρεί και προστατεύει την κυριαρχία του πάνω απ’ όλα. Είναι η έκφραση μιας λέξης: “Όχι”. Αφαιρώντας ανόητες προκαταλήψεις και πολιτισμικούς ορισμούς για το τι είναι “άνδρας”. Μην ψάχνοντας πουθενά αλλού για κοινωνικά σημάδια, αρνούμενοι να σκύψουν, να χρησιμοποιηθούν και να γονατίσουν για αντιμετωπιστούν σαν αναλώσιμα εργαλεία. Και, ζώντας σύμφωνα με το δικό τους συμφέρον σε έναν κόσμο που μάλλον δεν θα το έκανε. Με άλλα λόγια… κοινή λογική για τους άνδρες»
«Αν έτυχε να σκοντάψετε στην ιστοσελίδα τους χωρίς να έχετε ακούσει ποτέ πριν κάτι για τους MGTOW, θα υποθέσετε πιθανότατα ότι πρόκειται για ένα μικρό, ακραίο κίνημα. Αλλά θα έχετε δίκιο μόνο κατά το ήμισυ», αναφέρει ένα απόσπασμα από το βιβλίο της Λόρα Μπέιτς «Men Who Hate Women» («Ανδρες που Μισούν τις Γυναίκες») που δημοσιεύεται στον Guardian.
Οι απόψεις των MGTOW είναι πράγματι ανορθόδοξες, ακόμη και μέσα στον εκτεταμένο ιστό «manosphere» («σφαίρα των ανδρών» ή «ανδρόσφαιρα» αν προτιμάτε) με ομάδες, lifestyle και υποκουλτούρες, όπου οι μισογύνηδες δραστηριοποιούνται ενάντια στην υποτιθέμενη συνωμοσία των γυναικών. Σε αντίθεση με τους «ακούσια άγαμους», τους «Incels» (από το «involuntary celibate») -όπως αυτοαποκαλούνται στις ΗΠΑ οι ανέραστοι δολοφόνοι που θέλουν να κάνουν σεξ αλλά οι γυναίκες τους απορρίπτουν- που σχεδιάζουν βίαιους τρόπους για να τις εκδικηθούν, και τις αυθεντίες της αποπλάνησης PUA (pickup artists), που αναπτύσσουν επιθετικές τακτικές για να «παίζουν» με τις γυναίκες και να κάνουν σεξ μαζί τους, οι άνδρες του MGTOW προσπαθούν να αποφύγουν εντελώς τις σχέσεις με τις γυναίκες. Ακολουθούν κυριολεκτικά τον δικό τους δρόμο, που τους οδηγεί πολύ μακριά από οποιαδήποτε γυναίκα.
Αν και ορισμένοι MGTOW διατηρούν πλατωνικές σχέσεις με γυναίκες και άλλοι έχουν one-night stands (περιπέτειες της μιας βραδιάς) ή πάνε με εργαζόμενες του σεξ, γράφει η Λόρα Μπέιτς, πολλοί προτιμούν να απέχουν εντελώς από το σεξ, με άλλα λόγια «γίνονται καλόγεροι». Αυτό όμως πάει πολύ για ορισμένα μέλη της ευρύτερης «ανδρόσφαιρας». Ο blogger Ματ Φόρνεϊ, διαβόητος για αναρτήσεις όπως «Γιατί τα παχιά κορίτσια δεν αξίζει να αγαπηθούν» και «Η αναγκαιότητα της ενδοοικογενειακής βίας», έγραψε ότι «ο δρόμος των ανδρών που ακολουθούν τον δικό τους δρόμο, δεν είναι για τους άντρες» και κοροϊδεύει το MGTOW ως «λατρεία μοναχικών παρθένων».
Ολο αυτό, όμως, δεν είναι απλώς ένα σκοτεινό διαδικτυακό αδιέξοδο. Μόνο το mgtow.com έχει σχεδόν 33.000 μέλη. Στα φόρουμ του («μόνο για άνδρες») γίνονται συνομιλίες για περισσότερα από 50.000 θέματα, με περισσότερες από 790.000 απαντήσεις, που κυμαίνονται από συμβουλές για όσο το δυνατόν φθηνότερο διαζύγιο μέχρι ιστορίες για γυναίκες που έχουν βρει ιδιαίτερα εφευρετικούς τρόπους για να δολοφονήσουν τους συζύγους τους. Η ιστοσελίδα διαθέτει επίσης 25 κανάλια βίντεο, ανάμεσα στα οποία κάποια έχουν περισσότερους από 730.000 ακολούθους και τα βίντεό τους έχουν προβληθεί πάνω 130 εκατ. φορές συνολικά.
Ο Sandman, ένας από τους πιο γνωστούς vloggers του MGTOW στο YouTube, έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 90 εκατ. προβολές σε βίντεο με τίτλους όπως «Οι έξυπνοι άντρες δεν παντρεύονται» και «Κάνε της κριτική και θα καταστρέψει την καριέρα σου».
Η φιλοσοφία των MGTOW παρουσιάζεται περίτεχνα στην ιστοσελίδα τους, ενώ με quotes και αποκόμματα εφημερίδων, ισχυρίζονται ότι στους κόλπους του κινήματος περιλαμβάνονται μεγάλοι άντρες, όπως ο Σοπενάουερ, ο Μπετόβεν, «ακόμη και ο Ιησούς Χριστός»…
Οι γυναίκες απεικονίζονται ουσιαστικά ως παράσιτα που επωφελούνται από την επιτυχία των ανδρών οι οποίοι ιστορικά ήταν υπεύθυνοι για «πολύ μεγαλύτερα θαύματα της επιστήμης, της ανακάλυψης και της ανθρώπινης προσπάθειας». Και εξηγούν ότι με την απομάκρυνση των γυναικών, οι άνδρες θα είναι ελεύθεροι να επιδιώκουν όλο και μεγαλύτερα επιτεύγματα.
Το να συναντήσεις αυτοπροσώπως τα μέλη του κινήματος MGTOW είναι απίθανο, γράφει η Λόρα Μπέιτς, όλοι όμως μοιράζονται τις τεχνικές, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες τους στο Διαδίκτυο. Στον διαδικτυακό κόσμο που απευθύνεται αποκλειστικά για άνδρες, είναι συνηθισμένες οι παρανοϊκές απόψεις των μελών, που οδηγούν τους χρήστες των φόρουμ να κατηγορούν ο ένας τον άλλον ότι είναι «κατάσκοποι». Πουθενά, όμως, αυτός ο φόβος δεν είναι πιο διαδεδομένος από ό,τι μεταξύ των μελών του MGTOW, που αρνούνται οποιαδήποτε πρόταση για συνάντηση στην πραγματική ζωή.
«Το κόκκινο χάπι» της ανδρικής απομόνωσης
Μόλις κάποιος «πάρει το κόκκινο χάπι» (μια αναφορά στην ταινία «Matrix» και στην επιλογή του κόκκινου χαπιού που αν το πάρει ο Νίο – Κιάνου Ριβς θα αφυπνιστεί δυσάρεστα ενώ αν πάρει το μπλε θα μείνει σε κατάσταση άγνοιας), ανοίξει, δηλαδή, τα μάτια του στην «πραγματικότητα» ότι, ως άντρας, ολόκληρος ο κόσμος είναι εναντίον του, υπάρχουν τέσσερα βασικά επίπεδα του MGTOW: το πρώτο περιλαμβάνει την απόρριψη μακροπρόθεσμων σχέσεων, ενώ στο δεύτερο επίπεδο απορρίπτονται και οι βραχυπρόθεσμες σχέσεις. Το τρίτο επίπεδο απαιτεί οικονομική αποδέσμευση (μείωση της φορολογίας στο μέτρο του δυνατού, προκειμένου να αποφευχθεί η οικονομική ενίσχυση ομάδων όπως οι «ανύπαντρες μητέρες»). Όπως το θέτει το μανιφέστο τους, καθώς παλεύει να «ενσταλάξει τον ανδρισμό στους άνδρες», το MGTOW πρέπει να «εργαστεί και για περιορισμούς στην κυβέρνηση».
Το επίπεδο τέσσερα περιγράφεται ως «απόρριψη όλων των κοινωνικών περιορισμών». Οσοι επιτυγχάνουν την απόλυτη απομόνωση είναι γνωστοί ως «φαντάσματα» και αντιμετωπίζονται από την κοινότητα ως θρύλοι. Αλλά οι περισσότεροι MGTOW φαίνεται ότι αιωρούνται κάπου γύρω από το επίπεδο δύο, οι συζητήσεις τους επικεντρώνονται σε κλασικές ανδρικές διαμαρτυρίες για τα κακά των γυναικών και το μίσος τους για του άνδρες, και κυρίως στους «τεράστιους» κινδύνους που ενέχει η αλληλεπίδραση με γυναίκες.
Είναι εύκολο να απορρίψει κανείς το MGTOW ως μια περίεργη -περιθωριακή- ομάδα ανόητων άγαμων. Ωστόσο, έχει καταφέρει να διεισδύσει στην mainstream κουλτούρα με μεγαλύτερη επιτυχία από οποιαδήποτε άλλη ανδρική υποκουλτούρα.
Με την ξαφνική άνοδο του κινήματος #MeToo και τον ξεσηκωμό εκατομμυρίων γυναικών ενάντια στη σεξουαλική παρενόχληση και την αποκάλυψη προσωπικών ιστοριών, υπήρξε άμεση αντίδραση. Οι επικριτές του #MeToo ισχυρίστηκαν ότι το κίνημα ήταν εξέγερση όχλου, ένα «κυνήγι μαγισσών» που είχε σχεδιαστεί για να γκρεμίσει την προσωπική και επαγγελματική ζωή ανδρών χωρίς καν μια προσπάθεια να τηρηθούν οι δέουσες διαδικασίες. Μερικοί σχολιαστές μίλησαν για γυναίκες βασανίστριες που τόλμησαν να μοιραστούν τις ιστορίες τους ή φρόντισαν να δυσφημήσουν το κίνημα στο σύνολό του. Αλλά σταδιακά προέκυψε ένας άλλος αντίλογος, που δανείζεται την ιδεολογία του απευθείας από το MGTOW και δεν είναι άλλος από την προτροπή να αποφεύγονται οι γυναίκες με κάθε κόστος.
Το πράγμα ξεκίνησε με φήμες: γυναίκες ανέφεραν ότι άνδρες συνάδελφοί τους άρχισαν ξαφνικά να αρνούνται τα meeting μαζί τους ή να επιμένουν να αφήνουν την πόρτα ανοιχτή. Μία σύμβουλος ανθρώπινου δυναμικού, γράφει το Bloomberg, ανέφερε ότι στελέχη εταιρειών τής είπαν πως δεν θα έμπαιναν πλέον σε ασανσέρ μόνοι με μια γυναίκα. Και οι ιστορίες ανδρών που ακυρώνουν ξαφνικά επαγγελματικά γεύματα ή αποφεύγουν γυναίκες που προηγουμένως καθοδηγούσαν άρχισαν ξαφνικά να εμφανίζονται σαν χιονοστιβάδα.
Γίνεται, εξάλλου, προσπάθεια να θεωρηθούν οι άνδρες ως τα πραγματικά θύματα του #MeToo με τον ίδιο τρόπο που το κίνημα MGTOW υποστηρίζει ότι οι άνδρες είναι τα αληθινά θύματα των διακρίσεων λόγω φύλου. Οι άνδρες, λένε, δεν είχαν άλλη επιλογή από το να προστατευτούν από την πανίσχυρη κλίκα αφηνιασμένων, εκδικητικών γυναικών που εξαπολύουν ψευδείς κατηγορίες. Εστω και αν η λύση που διάλεξαν ήταν τόσο ακραία όσο η απόλυτη απομόνωση…
Η ιδέα της αποφυγής των γυναικών έχει διεισδύσει ακόμη και στον Λευκό Οίκο, όπου γεννήθηκε ο γνωστός πλέον «κανόνας του Πενς» όταν ο αντιπρόεδρος, Μάικ Πενς δήλωσε ότι δεν θα έτρωγε ποτέ με μια γυναίκα που δεν είναι η σύζυγός του…
Μια τέτοια ιδέα θα μπορούσε κάποτε να θεωρηθεί εμπρηστική ή προκατειλημμένη, και θα απαιτούσε προσεκτική και ισχυρή παρουσίαση αντιτιθέμενων επιχειρημάτων. Όμως, μόλις συνδέθηκε με τον Πενς, τροφοδότησε άπειρα δημοσιεύματα. «Σκέψου», έγραψε στο Twitter ο Σεμπάστιαν Γκόρκα, πρώην αναπληρωτής βοηθός του Ντόναλντ Τραμπ, «εάν ο Γουάινσταϊν είχε υπακούσει στους κανόνες του αντιπροέδρου Πενς για συναντήσεις με το αντίθετο φύλο, καμία από αυτές τις φτωχές γυναίκες δεν θα είχε κακοποιηθεί ποτέ». Φυσικά, αν ο Γουάινσταϊν δεν ήταν βιαστής, θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα. Απλά μια σκέψη είναι κι αυτή.
Όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του Ρανταλ Μπέντγουικ «The Pence Principle», η παρουσίαση της Amazon ανέφερε ότι: «Κάθε άνδρας στην Αμερική θα μπορούσε να πάρει ένα-δύο μαθήματα από τον αντιπρόεδρό μας. Να είστε έξυπνοι… Υπερασπιστείτε τον εαυτό σας, την καριέρα σας, την οικογένειά σας και τη ζωή σας από ψευδείς κατηγορίες γυναικών σήμερα και στο μέλλον».
Ηταν κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο από το MGTOW. Φρόντισε να το γιορτάσει με αναρτήσεις στο Reddit («Γιατί οι φεμινίστριες φοβούνται τον κανόνα του Μάικ Πενς») και βίντεο στο YouTube («Εμείς εφηύραμε τον κανόνα του Πενς»). Ούτε πρόκειται για μια περιθωριακή ιδέα: μια μελέτη του 2019, που δημοσιεύτηκε στο Harvard Business Review διαπίστωσε ότι το 27% των Αμερικανών αποφεύγουν πλέον τα meetings με γυναίκες συναδέλφους τους.
Οι σκοτεινές και γελοίες ανησυχίες που θα μπορούσαν να αποδοθούν σε ακραία περιθωριακές ομάδες του Διαδικτύου κυματίζουν στην πραγματικότητα κάτω από τη μύτη μας στην πρόσοψη του Λευκού Οίκου, γράφει η Λόρα Μπέιτς.
Info
- «Men Who Hate Women», Laura Bates
Το βιβλίο της δημοσιογράφου και δημιουργού της ιστοσελίδας Everyday Sexism Project θα κυκλοφορήσει στις 3 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Simon & Schuster.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News