700
O Αβραάμ Λίνκολν «παρακολουθεί» βλοσυρός τα τεκταινόμενα στις ΗΠΑ. Η αυτοκρατορία που και αυτός δημιούργησε κινδυνεύει | Reuters

Μπορεί η Αμερική να παρακμάσει όπως η Ρώμη;

Protagon Team Protagon Team 11 Αυγούστου 2020, 08:30
O Αβραάμ Λίνκολν «παρακολουθεί» βλοσυρός τα τεκταινόμενα στις ΗΠΑ. Η αυτοκρατορία που και αυτός δημιούργησε κινδυνεύει
|Reuters

Μπορεί η Αμερική να παρακμάσει όπως η Ρώμη;

Protagon Team Protagon Team 11 Αυγούστου 2020, 08:30

Την άποψη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να έχουν την τύχη της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (την κατάλυση, δηλαδή) εκφράζει σε άρθρο της στον ιστότοπο medium η Εμα Λέμπερ. Η ανάλυσή της είναι μάλλον παράτολμη, βασισμένη στην πεποίθηση ότι ο «παραδοσιακός αμερικανικός πατριωτισμός» σήμερα «καταστρέφεται από ένα αυξανόμενο πολιτικό χάσμα». Επίσης, ο παράγων «τρομοκρατία» (όπως την εννούν οι Αμερικανοί) συνυπολογίζεται στο άρθρο της ως εν δυνάμει επιταχυντής της διάλυσης των ΗΠΑ, αφού κρίνεται εξόχως «απειλητικός».

Δεδομένου ότι στην Ιστορία η διάλυση αυτοκρατοριών είναι παλαιό και σύνηθες φαινόμενο –συνεχόμενοι κρίκοι στη μακρά αλυσίδα των κρατικών συγκροτήσεων και των πολιτευμάτων τους–, αν η καταστροφική προφητεία της Λέμπερ επαληθευτεί, όποιος θυμηθεί τον Μαρξ (τη «18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη») θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η ιστορική επανάληψη μιας αυτοκρατορικής αποσύνθεσης δεν θα συνιστά τραγωδία αλλά φάρσα, αφού δεν θα είναι δα και πρωτοφανέρωτη επί Γης.

Κατά τη Λέμπερ, οι ομοιότητες ΗΠΑ και Ρώμης αφορούν «την ευημερία και τον πλούτο», όπως και «τη στρατιωτική ανδρεία και τους μεγάλους ηγέτες». Τοποθετεί τις αναλογίες στην περίοδο της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, για την οποία σημειώνει ότι είναι «η προκάτοχος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας». Απευθύνει στο κοινό της το ερώτημα: «Πώς μια κοινωνία τόσο πλούσια σε επιτυχίες μπορεί να παρακμάσει;» Και απαντά η ίδια: «Και βέβαια μπορεί, σταδιακά και χωρίς προειδοποίηση». Κρίνει ότι «δεν είναι παράλογο να υποθέσουμε ότι η Ιστορία μπορεί να επαναληφθεί». Οι ΗΠΑ, η κορυφαία παγκόσμια δύναμη σε οικονομία και στρατιωτική ισχύ, «θα μπορούσαν να βρίσκονται στα αρχικά στάδια μιας αποσύνθεσης ρωμαϊκού τύπου».

Χωρίς αναστολές όσον αφορά τα χρονικά άλματα, η αρθρογράφος στέκεται στις δομές του ενός και του άλλου κράτους και παρατηρεί ότι το πολιτειακό σύστημα των ΗΠΑ είναι αντίγραφο της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ετσι συγκρίνει το Κογκρέσο και τη Γερουσία με τα ρωμαϊκά όργανα και τις ρωμαϊκές πολιτικές διεργασίες. Βρίσκει μεγάλου βαθμού ομοιότητες. Τις διαφορές τις εντοπίζει στην περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η αυτοκρατορική αρχή αποξένωσε τους πολίτες από τη διακυβέρνηση. Η πτώση ακολούθησε την παρακμή και την αδιαφορία του λαού.

Την περίοδο της παγίωσης της Pax Romana, που αποτέλεσε και την αρχή της ρωμαϊκής παρακμής, η Λέμπερ τη συγκρίνει με τη σημερινή κατάσταση στις ΗΠΑ: «Δυστυχώς, μια παρόμοια κατάσταση συμβαίνει στις ΗΠΑ. Ο πατριωτισμός είναι ένα ζωτικό μέρος της Αμερικής, κρατάει τους πολίτες ενωμένους ώστε να υπερασπίζονται τη χώρα τους. Αλλά καθώς επιδεινώνεται το χάσμα μεταξύ Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών, αυτή η αξία εξασθενεί». Και φθάνει, κάποτε, στο ζουμί: «Καθώς ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είναι επί του παρόντος στην εξουσία, αυτή η διαμάχη δεν δείχνει σημάδια εκτόνωσης χωρίς επανάσταση. Οπως οι Ρωμαίοι πολίτες αποστασιοποιήθηκαν από ορισμένους αυτοκράτορες, οι πολίτες των ΗΠΑ είναι διαιρεμένοι στα συναισθήματά τους προς τον πρόεδρο. Εάν η χώρα αντιμετώπιζε κάποια κρίση, θα μπορούσαμε να αφήσουμε τις διαφορές μας και να ενωθούμε; Ή μήπως θα αποτυγχάναμε, όπως συνέβη στη Ρώμη κατά το παρελθόν;»

Αυτά ως προς το σκέλος πολίτης. Υπάρχει όμως και το σκέλος εχθρός.

Η Λέμπερ υπογραμμίζει ότι «η έλλειψη πατριωτισμού δεν ήταν η μοναδική αιτία για την κατάρρευση της Ρώμης». Βοήθησαν και οι αρχαίοι… Γερμανοί: «Τα γερμανικά φύλα οι Βησιγότθοι και οι Βάνδαλοι, συνέτειναν στην παρακμή της με τις επιθέσεις τους». Αυτοί οι λαοί έδωσαν στη Ρώμη «το τελειωτικό χτύπημα», τη στιγμή που «είχαν αποδυναμωθεί η ηγεσία και ο λαϊκός πατριωτισμός».

Η επόμενη σύγκριση της αρθρογράφου είναι και η πιο ριψοκίνδυνη, αφού θεωρεί ότι τον καταστρεπτικό ρόλο των Βανδάλων παίζουν στον 21ο αιώνα «οι σημερινοί τρομοκράτες», με τους οποίους οι ΗΠΑ «βρίσκονται σε πόλεμο». Δεν τους κατονομάζει, βέβαια, αφού η σχετική λίστα του αμερικανικού κράτους την καλύπτει το δίχως άλλο.

Η πτώση της Ρώμης στα χέρια των Γερμανών, λέει η Λέμπερ, σήμανε το τέλος για το δυτικό τμήμα της Αυτοκρατορίας. Ετσι έμεινε το ανατολικό, που «συνεχίστηκε σαν Βυζαντινή Αυτοκρατορία». (Αυτή είναι και η μοναδική αναφορά της αρθρογράφου στην Ελληνική Αυτοκρατορία, εκείνη της Κωνσταντινούπολης.)

Η Λέμπερ σκέφτεται τον αμερικανικό στρατό που «τον καταπίνει ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας», ο οποίος μάλλον «δεν έχει τελειώσει», και την πιθανότητα οι τρομοκράτες να γίνουν για τις ΗΠΑ ό,τι οι γερμανικές φυλές έγιναν για τη Ρώμη: «Με αυτήν την απειλή να πλανάται πάνω από ένα αυξανόμενο πολιτικό χάσμα που καταστρέφει τον παραδοσιακό αμερικανικό πατριωτισμό, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε καλό δρόμο για να επαναλάβουν την ιστορική μοίρα που υπέστη η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία» γράφει κλείνοντας το κείμενό της η Λέμπερ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...