«Μήπως είμαστε απροετοίμαστοι για πυρκαγιές;» Το ερώτημα το απευθύνει πρωτίστως στον εαυτό του αλλά και σε όλους τους αναγνώστες του ο συντάκτης του βρετανικού Μέσου Telegraph Χάρι ντε Κουέτβιλ. Το κείμενό του είναι μακροσκελέστατο, εμπνευσμένο από τις ελληνικές πυρκαγιές που αναπόδραστα συνόδευσαν τον εφετινό παρατεταμένο καύσωνα και διανθισμένο με φωτογραφίες καταστροφής και απόγνωσης, κυρίως από την Εύβοια.

Ο Κουέτβιλ από τις πρώτες παραγράφους ενημερώνει ότι στα νιάτα του υπήρξε οικολόγος που έλαβε μέρος σε διανοίξεις ζωνών πυροπροστασίας, άρα έμαθε ότι το αλυσοπρίονο δεν είναι χρήσιμο μόνο στα φανταστικά θρίλερ του Χόλιγουντ αλλά και στα πραγματικά των δασών – αν χρησιμοποιηθεί σωστά προτού αυτά καούν, ακόμη καλύτερα.

Το Πευκί των θαρραλέων κατοίκων ανοίγει το άρθρο. Είναι η εισαγωγική εικόνα του παζλ, το οποίο θα σχηματιστεί όταν προστεθούν τα κομμάτια της Ιταλίας και της Σιβηρίας – όλα φλεγόμενα. Η Καλιφόρνια και η Αυστραλία, που ακόμα καπνίζουν στο διπλανό παζλ, παρατηρούν.

Τι συμβαίνει; Η καταστροφή που προξενούν οι πυρκαγιές είναι ατελείωτη επί Γης; Διατρέχουμε τη «νέα, καταραμένη εποχή» ή μερικούς «ιδιαίτερα σκληρούς μήνες»; Σβήνουμε τις φωτιές και ησυχάζουμε ή πρέπει να μάθουμε να ζούμε σε αυτήν την Κόλαση; Ο αρθρογράφος υπενθυμίζει πάντως ότι «η φωτιά ήταν πάντα μαζί μας».

Στην ανάπτυξη του άρθρου αναφέρονται ιστορικά παραδείγματα πρωτοποριακής δασικής πυρόσβεσης από δασοπυροσβέστες-κομάντος που έπεφταν με αλεξίπτωτα στα ορεινά μονοπάτια και πάλευαν με τις φλόγες. Αυτό το στρατήγημα είναι αμερικανική πατέντα, μάλιστα εφαρμόστηκε πολύ νωρίς, τη δεκαετία του ’40. Ο Ντε Κουέτβιλ το προτάσσει σε μία παράγραφο που ασκεί κριτική στην Ελλάδα.

Οι κομάντος και οι… Ελληνες

Κομάντος αλεξιπτωτιστές οι δασοπυροσβέστες των ΗΠΑ, «μεσόκοποι με ρυτίδες γεμάτες στάχτη» οι έλληνες πυροσβέστες. Και, αριθμητικώς, λίγοι: «Οι συνδικαλιστές τους λένε ότι απαιτείται η πρόσληψη 5.000 νέων πυροσβεστών». Η δυσπραγία τού υπό καθεστώς μνημονίων λειτουργούντος ελληνικού κράτους αναφέρεται ως «έλλειψη πόρων» όσον αφορά και τα επίγεια και τα εναέρια μέσα κατάσβεσης.

Οι σκηνές που βλέπουμε τώρα στην Ελλάδα, λέει ο αρθρογράφος, «αποτελούν χαρακτηριστικό στοιχείο της ζωής εδώ και δεκαετίες». Και εξηγείται αμέσως, μάλλον με κοινοτοπίες και ειρωνεία: «Συχνά φταίει ο εμπρησμός, έτσι στα καμένα φυτρώνουν κατόπιν το σκυρόδεμα, οι βίλες και τα ξενοδοχεία. Μιλάμε για χώρα χωρίς δασικό μητρώο, κάτι που σημαίνει ότι το νομικό καθεστώς της γης είναι τόσο αδιαφανές όσο μια πλαγιά που καλύπτεται από καπνό». (Υπάρχει βέβαια και η αντίθετη άποψη, διαδεδομένη στους Ελληνες: η ύπαρξη… ξεκάθαρου νομικού καθεστώτος ουδέποτε απέτρεψε την τέλεση οιουδήποτε εγκλήματος.)

«Παρά τις υπερβολικές στρατιωτικές δαπάνες», γράφει επί λέξει ο Ντε Κουέτβιλ, «η χώρα διαθέτει μόλις 67 πυροσβεστικά αεροσκάφη, από τα οποία 20 πετούν οποιαδήποτε στιγμή, ενώ τα υπόλοιπα ανεφοδιάζονται, επισκευάζονται ή βρίσκονται σε λάθος μέρος». Μνημονεύει την πρωθυπουργική «συγγνώμη» στους πυρόπληκτους. Και κατόπιν αυτών ο αρθρογράφος πετάει για αλλού.

Τα ακραία φαινόμενα

«Τα πράγματα αναμφίβολα χειροτερεύουν. Ο κόσμος γίνεται όλο και πιο ξηρός. Την περασμένη εβδομάδα η Ελλάδα κατέγραψε 46,3 βαθμούς Κελσίου. Και η μισή Αμερική είναι επίσημα σε ξηρασία. Στα δυτικά κράτη, ο Ιούνιος και ο Ιούλιος ήταν οι θερμότεροι μήνες που έχουν καταγραφεί. Σε όλον τον κόσμο συμβαίνουν τα ανάλογα. Το θέμα είναι αν πρόκειται για κυκλικά φαινόμενα ή για την κλιματική αλλαγή». Στο ερώτημά του απαντά ο ίδιος: «Μάλλον το δεύτερο ισχύει». Και παραθέτει τα στατιστικά του περιοδικού Nature για «190 ακραία καιρικά φαινόμενα μέσα σε διάστημα 14 ετών, από το 2004».

Ετσι διαπιστώνει ότι οι καύσωνες είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, αφού οι υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία αλληλοτροφοδοτούνται. Αν σε τέτοιες συνθήκες ξεπηδήσει σπίθα και αρπάξει φωτιά, ε τότε η πυρκαγιά είναι εξαιρετικά δύσκολο να σβηστεί. «Αναπόφευκτα, λοιπόν, ο αριθμός και το μέγεθος των πυρκαγιών αυξάνονται».

Αλλες στρατηγικές

Τελικά, η πρόταση του Ντε Κουέτβιλ είναι η εξής: «Καθώς η γη στεγνώνει, απαιτούνται άλλες στρατηγικές. Είναι αλήθεια ότι η τεχνολογία κατάσβεσης βελτιώνεται καθώς οι πυρκαγιές επιδεινώνονται. Αισθητήρες αντικατέστησαν τους βιγλάτορες σε ευαίσθητες περιοχές. Drones και δορυφορικές εικόνες παρακολουθούν τις πυρκαγιές όταν ξεσπούν. Τα data σχετικά με την ταχύτητα και την κατεύθυνση του ανέμου φορτώνονται σε τοπογραφικούς χάρτες και οι υπολογιστές “μοντελοποιούν” τις φλόγες, πιθανολογώντας την κίνησή τους.

»Τέτοιες τεχνικές επέτρεψαν την κατάσβεση ορισμένων πυρκαγιών στην Αμερική αυτό το καλοκαίρι. Ωστόσο αυτό απαιτεί γρήγορα ανακλαστικά τόσο από τις επίγειες όσο και από τις εναέριες δυνάμεις κατάσβεσης. Και δεν είναι όλες οι χώρες σε θέση να χαράξουν ένα τέτοιο μονοπάτι».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News