Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν το Ισραήλ και ο Λίβανος (με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ) για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων τους, χαιρετίστηκε σχεδόν από όλες τις πλευρές ως ιστορική, δεδομένου ότι οι δύο χώρες είναι τυπικά εμπόλεμες, ενώ εξακολουθούν να μην έχουν οριοθετήσει ακόμη τα χερσαία σύνορά τους. Παρότι στην πραγματικότητα πρόκειται για δύο ξεχωριστές συμφωνίες (μία μεταξύ Λιβάνου και ΗΠΑ και μεταξύ Ισραήλ και ΗΠΑ), ο συμβιβασμός μεταξύ των δύο πλευρών είναι αναμφίβολα πολύ σημαντικός.

Καταλύτης για να ξεπεραστούν τελικά οι όποιες διαφορές, έπειτα από μία διετία διαπραγματεύσεων, ήταν τα πλούσια κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου, οπότε θα μπορούσε να γίνει λόγος για μια συμφωνία που επετεύχθη στο όνομα του φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ισραηλινού Τύπου και αξιωματούχων, το σχέδιο της συμφωνίας προβλέπει ότι το κοίτασμα φυσικού αερίου Καρίς (όπου η άντληση θα μπορούσε να αρχίσει σε λίγες εβδομάδες) θα ελέγχεται από το Ισραήλ και αυτό του Κανά, που βρίσκεται πιο βορειοανατολικά, από τον Λίβανο. Αλλά, καθώς ένα μέρος του κοιτάσματος αυτού περνά τη μελλοντική γραμμή οριοθέτησης, το Ισραήλ θα λαμβάνει μέρος των μελλοντικών εσόδων από την εκμετάλλευσή του.

Τους προηγούμενους μήνες η διαμάχη εντάθηκε επικίνδυνα. Μάλιστα, το καλοκαίρι, η Χεζμπολάχ, η σιιτική οργάνωση που υποστηρίζεται από το Ιράν και στον Λίβανο αποτελεί κυριολεκτικά κράτος εν κράτει, αποπειράθηκε ακόμα και να πλήξει με μη επανδρωμένα αεροσκάφη τις ισραηλινές εγκαταστάσεις στο κοίτασμα Καρίς. Και ο επικεφαλής της οργάνωσης, Χασάν Νασράλα, συνέχιζε να απειλεί με πόλεμο το Ισραήλ, εάν άρχιζε να αντλεί φυσικό αέριο. Εως και τα τέλη Σεπτεμβρίου προειδοποιούσε πως οι πύραυλοι της Χεζμπολάχ ήταν στραμμένοι στο Καρίς. Την 1η Οκτωβρίου, ωστόσο, πραγματοποίησε στροφή 180 μοιρών, υποστηρίζοντας δημοσίως πως η συμφωνία θα ωφελήσει σημαντικά τον Λίβανο.

Οπότε, η Χεζμπολάχ βάζει τη σφραγίδα της σε μια συμφωνία με το Ισραήλ, τον ιστορικό και άσπονδο εχθρό της. Επίσημα το κάνει, επιβεβαιώνοντας την ισχύ της, λαμβάνοντας τα εύσημα επειδή τροποποίησε υπέρ του Λιβάνου τα προσχέδια που συνέταξαν αρχικά οι ΗΠΑ, αποδεικνύοντας πως είναι η μόνη εθνική δύναμη ικανή να επεμβαίνει, όχι μόνο για την υπεράσπιση των συνόρων της χώρας, αλλά και των φυσικών της πόρων και των οικονομικών συμφερόντων της. Ωστόσο, το «ναι» της Χεζμπολάχ ενδέχεται να οφείλεται όχι τόσο στην ισχύ, αλλά στην αδυναμία της.

«Υπάρχει ένα εξασθενημένο κίνημα το οποίο για πρώτη φορά τον περασμένο Μάιο είδε την εκλογική του βάση να διαβρώνεται, τόσο που έχασε δύο έδρες σε ιστορικά προπύργιά του στα νότια της χώρας. Υπάρχει μια χώρα που έχει λυγίσει κάτω από το βάρος μιας άνευ προηγουμένου οικονομικής κρίσης (η λίρα έχει χάσει το 80% της αξίας της σε δύο χρόνια). Η ευημερία που εδώ και χρόνια εγγυάται η Χεζμπολάχ στη σιιτική κοινότητα δεν είναι πλέον αρκετή για να συγκρατήσει τη δυσαρέσκεια. Υπάρχει οργή κατά της πολιτικής τάξης, που επηρεάζει και τους εκπροσώπους του Νασράλα. Και υπάρχει και ένα Ιράν που εδώ και καιρό ανησυχεί πολύ για τα εσωτερικά του προβλήματα και δεν μπορεί να νοιάζεται για τον σύμμαχό του», γράφει σε ανάλυσή της η Φραντσέσκα Καφέρι της La Repubblica.

Είναι αλήθεια πως η Χεζμπολάχ δεν είναι σε θέση να υποστηρίξει έναν νέο πόλεμο με το Ισραήλ, όπως είναι αλήθεια πως έχει ανάγκη από πόρους για τον Λίβανο. Επίσης, γνωρίζει πως πρέπει η ένταση με το Ισραήλ να περιοριστεί. «Γι’ αυτό βάζει τη σφραγίδα της σε μια συμφωνία, ενώ εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία αρνούταν», συνοψίζει η ιταλίδα δημοσιογράφος. Οσον αφορά το Ισραήλ, ευελπιστεί, όντως, πως η δυνατότητα εκμετάλλευσης σημαντικών φυσικών πόρων θα κατευνάσει τόσο τον Λίβανο όσο και τη Χεζμπολάχ, συμβάλλοντας, συγχρόνως, στον περιορισμό της τεράστιας επιρροής που εξακολουθεί να ασκεί στη χώρα η Τεχεράνη.

«Αυτή η συμφωνία δεν θα ήταν δυνατή δίχως κάποια μορφή συναίνεσης από το Ιράν», δήλωσε σχετικά στην ιταλική εφημερίδα ο Ααρον Μίλερ, σύμβουλος του αμερικανικού ΥΠΕΞ για τις αραβοϊσραηλινές σχέσεις επί μία δεκαπενταετία και διαπραγματευτής για τη Μέση Ανατολή.

Συνομιλώντας με τον απεσταλμένο της La Repubblica στην Ουάσιγκτον, ο αμερικανός διπλωμάτης σημείωσε καταρχάς πως «αυτή η συμφωνία είναι σημαντική γιατί υποδηλώνει ότι υπάρχουν οικονομικά συμφέροντα για τον Λίβανο και το Ισραήλ (στην προκειμένη περίπτωση το φυσικό αέριο) και πως ο πραγματισμός υπερνικά την εσωτερική πολιτική».

Η συμφωνία καταδεικνύει επίσης ότι ούτε το Ισραήλ ούτε η Χεζμπολάχ ούτε το Ιράν ενδιαφέρονται στην παρούσα φάση για μια όποια κλιμάκωση και αυτό σίγουρα είναι θετικό. Ωστόσο «πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, άλλο είναι να συνάπτoνται δύο χωριστές συμφωνίες με τις ΗΠΑ και άλλο να εφαρμόζονται. Θα υπάρξουν προβλήματα, αν και σε γενικές γραμμές νομίζω πως θα εφαρμοστούν. Τέλος, δεν πρέπει να υπερβάλλουμε ερμηνεύοντας τη συμφωνία ως την αρχή μιας ειρηνικής σχέσης μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου. Αλλωστε, είναι δύο χωριστές συμφωνίες και σε καμία περίπτωση δεν επιλύουν τα προβλήματα όσον αφορά τα χερσαία σύνορα μεταξύ των δύο χωρών, τα οποία δεν μπορούν να ξεπεραστούν χωρίς βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ, Ιράν και Συρίας. Η προοπτική σημαντικής προόδου προς την ομαλοποίηση αποκλείεται», εξήγησε ο Ααρον Μίλερ.

Οσον αφορά το ενδεχόμενο η συμφωνία Ισραήλ – Λιβάνου να επιφέρει μια διεύρυνση των αποκαλούμενων Συμφωνιών του Αβραάμ (μέσω των οποίων επιτεύχθηκε η επαναπροσέγγιση του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν), ο αμερικανός ειδικός αναλυτής εμφανίζεται ιδιαίτερα επιφυλακτικός. «Οι Ισραηλινοί θέλουν να δουν τη συμφωνία ως ένα βήμα προς την εξομάλυνση, αλλά η διαπραγμάτευση σε αυτή την περιοχή εξαρτάται από περισσότερες δυνάμεις σε σχέση με τον Περσικό Κόλπο. Οι Συμφωνίες του Αβραάμ δεν εμπλέκουν άμεσα κράτη σε πόλεμο, ενώ εδώ υπάρχουν το Ισραήλ, ο Λίβανος, η Συρία και το Ιράν. Είναι δύο ξεχωριστές διαδικασίες», είπε.