Εδώ και τρία χρόνια την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου, η Δράμα γιορτάζει. Ανοίγει τις πόρτες της στους επισκέπτες οι οποίοι μαζί με τους Δραμινούς απολαμβάνουν χρώματα, αρώματα και γεύσεις μαγικές, μουσικές εκδηλώσεις, εκθέσεις και άλλα καλλιτεχνικά δρώμενα που πραγματοποιούνται τόσο μέσα στην πόλη όσο και στα εφτά επισκέψιμα οινοποιεία της περιοχής. Στην κορύφωσή τους οι εκδηλώσεις συμπίπτουν με τις «Ανοικτές Πόρτες», θεσμό των οινοποιείων όλης της χώρας τα οποία ανοίγουν τις πόρτες τους στο κοινό προσφέροντας ξεναγήσεις στους χώρους παραγωγής αλλά και δυνατές εμπειρίες γευσιγνωσίας των κρασιών τους που, ειδικά για την περίσταση, πωλούνται σε χαμηλές τιμές.

Η ιδέα της σύνδεσης του κρασιού με τον πολιτισμό σε ένα ενιαίο τουριστικό προϊόν ήταν της Εύης Τζήμου από την Περιφερειακή Ενότητα Δράμας που τη βλέπει τώρα πλέον να πραγματοποιείται με πολύ μεράκι από όλους τους συμμετέχοντες, οινοποιούς, παραγωγούς, εμπόρους και άλλους επιχειρηματίες της περιοχής. Φέτος ήταν η σειρά μου να επισκεφτώ τη Δράμα -μάλιστα για πρώτη φορά- και πράγματι εντυπωσιάστηκα από την εύφορη γη και την ωραία φύση στη λεκάνη που σχηματίζουν τα βουνά Φαλακρό όρος, Μενοίκιο και Σύμβολο, αλλά και από την ομορφιά της πόλης και τα εκλεκτά προϊόντα της.

Το ταξίδι από το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης στη Δράμα είναι πολύ ευχάριστο καθώς ο δρόμος διασχίζει ένα σπάνιο τοπίο δίπλα στις λίμνες της Κορώνειας και της Βόλβης και τα νερά του Στρυμονικού κόλπου πριν στρίψει βόρεια για την Αμφίπολη (στο βάθος ψηλά διακρίναμε και τον λόφο Καστά) και από κει για τη Δράμα. Μπαίνοντας στη Δράμα, το πρώτο πράγμα που σε εντυπωσιάζει είναι τα εξαιρετικά νεοκλασικά που μαρτυρούν το πλούσιο παρελθόν της, πριν αποκαλυφθεί μπροστά σου το πάρκο -ένα από τα ωραιότερα της Ευρώπης- και η λίμνη όπου αναβλύζουν οι πηγές της Αγίας Βαρβάρας. Εκατοντάδες περιπατητές απολαμβάνουν καθημερινά το ήρεμο σκηνικό με τα αιωνόβια δέντρα, τα πλούσια νερά και τα ξύλινα γεφυράκια, τις πάπιες και τους κύκνους που ζουν στη λίμνη.

Στην όχθη της λίμνης προς τη μεριά της πόλης δεσπόζει σαν παλάτι η παλιά τετραόροφη καπναποθήκη Spierer – σύμβολο της πόλης από την εποχή της ευρωστίας της αφού η ευρύτερη περιοχή είχε υπάρξει καπνοπαραγωγικό κέντρο. «Το πρώτο πράγμα που είδα περαστικός από τη Δράμα το 2006 ήταν η ρημαγμένη καπναποθήκη δίπλα στο πάρκο. Ενιωσα δέος, ένιωσα ότι αυτό το κτίριο μου μιλάει» μου είπε ο Μανώλης Λεδάκης για το διατηρητέο αριστούργημα του 1924, έργο του αυστριακού αρχιτέκτονα Κόνραντ φον Βίλας. Και το αγόρασε αμέσως χωρίς καν να ξέρει τι θα το κάνει. Μερικά χρόνια αργότερα, ο δαιμόνιος επιχειρηματίας από τα Χανιά μαζί με τον αρχιτέκτονα Αντώνη Στυλιανίδη αποφάσισαν ότι έπρεπε να γίνει πολυτελές ξενοδοχείο. Και παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, ο Λεδάκης κατάφερε να φτιάξει το Hydrama Grand Hotel, το πρώτο πεντάστερο της πόλης που άνοιξε πρόσφατα τις πύλες του, προσφέροντας πραγματικά μοναδικές εμπειρίες στους ταξιδιώτες.

Ενα από τα πιο δυνατά αρχιτεκτονικά στοιχεία του είναι ο ενιαίος χώρος στο ισόγειο με τα χοντρά ξύλινα δοκάρια και τους γυάλινους τοίχους όπου πραγματικά υμνείται το κρασί. Εδώ μπορεί κανείς να ταξιδέψει στις πιο ενδιαφέρουσες οινικές διαδρομές του πλανήτη δοκιμάζοντας βραβευμένα κρασιά από ελληνικούς και ξένους αμπελώνες, τα οποία μπορεί επίσης να αγοράσει. Στην κάβα του εξάλλου υπάρχει το μοναδικό στην Ελλάδα Wine Dispenser, ένα αυτόματο σύστημα δοκιμής κρασιών που ενεργοποιείται με ατομική κάρτα. Βάζεις την κάρτα σου στην ειδική εγκοπή, κατεβαίνει ποτήρι και με ένα κουμπί επιλέγεις το κρασί που θέλεις να δοκιμάσεις. Τόσο απλά!

Στο ειδικό χώρο του Hydrama, εξάλλου, είχαμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε όλα μαζί τα δραμινά κρασιά σε μια έκθεση όπου παρουσιάστηκαν τα εφτά οινοποιεία της περιοχής – τις εγκαταστάσεις των οινοποιείων, τις επισκεφτήκαμε τις επόμενες δύο ημέρες. Βγαίνοντας από το ξενοδοχείο περπατήσαμε στα σοκάκια της παλιάς πόλης που γιόρταζε με όλα τα μαγαζιά της ανοικτά να προσφέρουν κεράσματα. Επίσης πήγαμε στη γεμάτη από κόσμο πλατεία με το πεντάμετρο μπουκάλι το οποίο περιείχε χίλια λίτρα κρασί (μείγμα από όλα τα οινοποιεία). Το κρασί μοιράστηκε κατόπιν στο πλήθος. Εκεί νιώσαμε και τον ρυθμό της νεανικής μπάντας κρουστών Bloco Da Grécia “FASARIOSO”.

Δοκιμάσαμε στην πηγή τους τα εκλεκτά αλλαντικά Sary του Παρασκευά Σαρήμπογια (μαζί με τον Φάνη Θεοδωρόπουλο -Αραπιάν έχουν φτιάξει στη γωνία Σωκράτους και Ευριπίδου, κοντά στην Βαρβάκειο Αγορά τα «Καραμανλίδικα του Φάνη» ένα ντέλι- μεζεδοστέκι, όπου μπορεί κανείς να προμηθευτεί τα αλλαντικά) αλλά και τα εκπληκτικά προϊόντα της αλλαντοποιίας του Φώτη Μπέγγα (λειτουργεί στη Δράμα από το 1946) που μάθαμε ότι θα κατέβουν επίσης στην Αθήνα και ανυπομονούμε. Από τη μύτη μας τράβηξαν τα μπαχαρικά του Ιωαννίδη αλλά δεν μας ξέφυγε το μαγαζάκι που πουλάει χύμα ταχίνι και σησαμέλαιο (τα μεταγγίζουν με το ποτιστήρι σε δοχεία που ζυγίζονται στην παλιά ζυγαριά με τα δράμια και τις οκάδες).

Οίνος δραμινός

Υπόγειες φλέβες νερού, ποτάμια, λίμνες, δάση, βουνά και απαλές καλλιεργήσιμες πλαγιές συνθέτουν το δραμινό τοπίο το οποίο χαρακτηρίζεται από ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα καθώς η οροσειρά της Ροδόπης το προστατεύει από τους ισχυρούς βόρειους ανέμους, ενώ και τα υπόλοιπα χαμηλότερα βουνά που υψώνονται τριγύρω δημιουργούν μια ακόμη ασπίδα προστασίας. Εδώ λοιπόν έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες δεκαετίες ένας πολύ σοβαρός αμπελώνας όπου παράγονται μερικά από τα πιο εκλεκτά ελληνικά κρασιά τα οποία κερδίζουν συνεχώς διεθνείς διακρίσεις και βραβεία.

Η περιοχή της Δράμας παρομοιάζεται μάλιστα με το Marlborough της Νέας Ζηλανδίας χάρη στα αρωματικά κρασιά που έκαναν μια πραγματική οινική «επανάσταση» στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Η συστηματική δουλειά αμπελουργών και οινοποιών είχε αρχίσει στην περιοχή -κυριολεκτικά από το μηδέν- λίγα χρόνια πριν. Ωστόσο οι ανασκαφές στον νεολιθικό οικισμό των Σιταγρών και του Ντικίλ Τας, όπου βρέθηκαν αρχαία πατητήρια και ίσως τα αρχαιότερα στον κόσμο κουκούτσια σταφυλιών, αποδεικνύουν ότι η αμπελοκαλλιέργεια στη Δράμα ήταν διαδεδομένη χιλιάδες χρόνια προ Χριστού. Στην περιοχή καλλιεργούνται κυρίως οι κοσμοπολίτικες ποικιλίες Sauvignon Blanc, Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Semillon, Cabernet Franc, Merlot, Tempranillo αλλά και οι ελληνικές Μαλαγουζιά, Ασύρτικο και Αγιωργίτικο και υπάρχουν εννιά οινοποιεία από τα οποία τα επτά είναι επισκέψιμα – μάλιστα το κάθε ένα από αυτά έχει κάτι διαφορετικό να δείξει.

1. «Κτήμα Τέχνη Οίνου». Γνωστό κυρίως για τις ετικέτες του «Τέχνη Αλυπίας» και «Ηδυσμα Δρυός», βρίσκεται στο Μικροχώρι της Δράμας. Το έφτιαξαν από χόμπι, ο Γιάννης Παπαδόπουλος και ο Γιάννης Καλαϊτζίδης, δύο φίλοι μηχανικοί -ένας αρχιτέκτονας και ένας πολιτικός μηχανικός- αφού αναβίωσαν έναν παλιό οικογενειακό αμπελώνα. Σήμερα το οινοποιείο έχει εξελιχθεί σε ένα υπερσύγχρονο συγκρότημα δύο κτιρίων που επικοινωνούν με υπόγειο τούνελ-κάβα όπου αναπαύονται 350 βαρέλια. Διαθέτει έναν αμπελώνα 310 στρεμμάτων και παράγει 300.000 φιάλες ετησίως.

2. «Κτήμα Παυλίδη». Βρίσκεται στα Κοκκινόγεια κοντά στο σπήλαιο του Αγγίτη και το χιονοδρομικό κέντρο του όρους Φαλακρό. Στο πιο μινιμαλιστικό οινοποιείο της περιοχής παράγονται τα γνωστά κρασιά Thema και Emphasis, από κλήματα φυτεμένα στους αμπελώνες του, συνολικής έκτασης 600 στρεμμάτων, που βρίσκονται στα Κοκκινόγεια και στην Περιχώρα. Κατά τη διάρκεια της ξενάγησής μας, ο οινολόγος Παναγιώτης Κυριακίδης και ο οινοπαραγωγός Χριστόφορος Παυλίδης μας ενημέρωσαν ότι στον αμπελώνα τους έχουν φυτευτεί πλέον και ελληνικές ποικιλίες, λευκές και ερυθρές. Τα 20 χρόνια του Κτήματος θα γιορταστούν το 2018 με μια νέα ετικέτα που θα κυκλοφορήσει στην αγορά.

3. «Κτήμα Μιχαηλίδη». Βρίσκεται στον Αγιο Αθανάσιο κοντά στους αρχαίους Φιλίππους. Στο μικρό οινοποιείο του, ο Ιορδάνης Μιχαηλίδης που ασχολείται με το κρασί από την ηλικία των 16 χρόνων, παράγει οίνους ανωτέρας ποιότητας σε περιορισμένο αριθμό φιαλών -περίπου 50 χιλιάδες φιάλες τον χρόνο- το 25% των οποίων εξάγεται στις αγορές της Γερμανίας και της Σουηδίας. Ξεκίνησε καλλιεργώντας το παλιό αμπέλι του παππού του και σήμερα διαθέτει έναν ιδιόκτητο αμπελώνα 130 στρεμμάτων, μοιρασμένο ανάμεσα στα χωριά Αγιος και Κύργια.

4. «Κτήμα Οινογένεσις». «Το οικόπεδο είναι πλούσιο. Διαχείριση σκέψης χρειαζόμαστε», μας είπε συνοψίζοντας σε μια φράση την κατάσταση της περιοχής ο Μπάκης Τσάλκος ενώ μας ξεναγούσε στο οινοποιείο του που βρίσκεται στην Αδριανή. Το 2007 έχτισε ένα εντυπωσιακό οινοποιείο, που συνδυάζει τη μακεδονίτικη αρχιτεκτονική με την αισθητική παραδοσιακών γαλλικών οινοποιείων. Μετά από σπουδές στη Γαλλία (τις οποίες ακολούθησε και ο γιος του) και την εμπειρία που απέκτησε δουλεύοντας σε οινοποιεία της Γαλλίας και στη συνέχεια της Βόρειας Ελλάδας, ο Τσάλκος δημιούργησε τον δικό του αμπελώνα όπου φύτεψε αποκλειστικά γαλλικές ποικιλίες. Η ετήσια παραγωγή του ανέρχεται στις 170.000 φιάλες, και στόχος του είναι κατ’ αρχάς η αγορά των ΗΠΑ.

5. «Κτήμα Nico Lazaridi». Με φετινή παραγωγή 1.100.000 φιάλες το οινοποιείο που καθιέρωσε τη Δράμα ως οινοποιητική περιοχή γιορτάζει φέτος τα 25 χρόνια από τον πρώτο τρύγο του Μαγικού Βουνού, ενός από τα πιο εκλεκτά ελληνικά ερυθρά κρασιά. Στο υπερσύγχρονο οινοποιείο που δεσπόζει σε έναν λόφο έξω από το Δοξάτο υπάρχει μια πινακοθήκη όπου φιλοξενούνται όλα τα έργα τέχνης που έχουν εμπνεύσει τις ετικέτες των κρασιών. Η Φεντερίκα Λαζαρίδη, κόρη του Φρεδερίκου και εγγονή του Νίκου Λαζαρίδη και ο οινολόγος του Κτήματος Θόδωρος Παναγόπουλος μας ξενάγησαν στους χώρους του οινοποιείου ενώ επίσης μας παρουσίασαν σε ειδική γευσιγνωσία τα κρασιά του Κτήματος.

6. «Κτήμα Kώστα Λαζαρίδη». Εργο ζωής του Κώστα Λαζαρίδη, που μπορεί να θεωρηθεί και ο πατριάρχης του δραμινού κρασιο,  αφού είναι ο πρώτος που πίστεψε στις δυνατότητες του τερουάρ, φύτεψε τον πρώτο γραμμικό αμπελώνα και έφτιαξε το πρώτο σύγχρονο οινοποιείο της περιοχής. Οταν διέκοψε τη συνεργασία του με τον αδελφό του Νίκο, έφτιαξε το δικό του υπερσύγχρονο οινοποιείο στην Αδριανή με μεγάλους χώρους υποδοχής και υπόγειες κάβες παλαίωσης. Από τον αμπελώνα του, που σήμερα φτάνει τα 2.300 στρέμματα, εκτός από τα γνωστά κρασιά με την υπογραφή Domaine Costa Lazaridi, παράγονται εξαιρετικά τσίπουρα (με και χωρίς γλυκάνισο), ούζο αλλά και παλαιωμένα ξίδια με τη συμβολή ιταλού μαέστρο.

7. «Κτήμα Γέννημα Ψυχής». Ενας Κρητικός μας υποδέχτηκε στο ξενοδοχείο του στη Δράμα και σύσσωμη μια οικογένεια με καταγωγή από την Κρήτη μας αποχαιρέτησε στην Αδριανή της Δράμας. Στο Κτήμα Μανωλεσάκη είχε στηθεί ένα γνήσιο κρητικό γλέντι με λυράρηδες, κρητικούς χορούς αλλά και αρνιά που σιγοψηνόντουσαν αντικριστά. Το 1989, ο Γιώργος Μανωλεσάκης άρχισε να φυτεύει στον αμπελώνα του κλασικές διεθνείς ποικιλίες. Σήμερα, όμως, στο μικρό σύγχρονο οινοποιείο του ο γιος του Σταύρος Μανωλεσάκης παράγει κρασιά και από τις ελληνικές Μαλαγουζιά, Μοσχάτο Αλεξανδρείας και Αγιωργίτικο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News