Το Δεκαπενταύγουστο σαν βγεις στον πηγαιμό για τη Μεσσήνη είναι σίγουρο ότι θα τη δεις. Γουρνοπούλα ροδοψημένη με την τραγανή της πέτσα να λαμποκοπάει μέσα σε ένα μακρόστενο κουτί με διαφανές ημικυλινδρικό καπάκι, που την προστατεύει από τις μύγες και άλλους φτερωτούς ή μη, επιδρομείς. Δίπλα της να και η μανιάρα, το βαρύ και φαρδύ σαν μπαλταδάκι μαχαίρι, που θα την τεμαχίσει στις επιθυμητές μερίδες ενώ το λίπος θα στάζει και θα πιτσιλάει το πεζοδρόμιο και μικρά κομματάκια ψημένης σάρκας θα εκτοξεύονται παντού μαζί με την προκλητική μυρωδιά της. Στη συνέχεια θα σερβιριστεί στη λαδόκολλα. Θέλει μπόλικο αλατοπίπερο, ταιριάζει απόλυτα με τα κλαρίνα και την παγωμένη μπίρα.

Είναι το βασικό φαγητό του Δεκαπενταύγουστου και των ημερών πέριξ αυτού κάτι σαν γαστρονομικό τάμα των απανταχού Μεσσήνιων και γενικά των Πελοποννησίων, άλλο τώρα αν τη βρίσκεις σχεδόν όλο το χρόνο, τουλάχιστον τα Σαββατόβραδα και τις Κυριακές. Υπάρχει παντού, από την Κόρινθο μέχρι τον Πύργο και από την Πάτρα μέχρι την Καλαμάτα μάλιστα σε κάποια ψητοπωλεία σε προσκαλούν ομοιώματα γουρνοπούλας, ξύλινα ή πλαστικά, πλάι σε ταμπέλες «Ψητή γουρνοπούλα εντός» πράγμα που επέβαλε η απαγόρευση της έκθεσής της στο πεζοδρόμιο, φαίνεται όμως ότι έχει αρθεί αφού οι ψημένες θεότητες ξαναβγήκαν στο δρόμο. Εστω μέσα σε διάφανα κουτιά κάτω από λάμπες αναμμένες.

Τέλος πάντων ο μύθος λέει ότι το έθιμο έχει τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία. Επειδή οι Μουσουλμάνοι δεν τρώνε χοιρινό κρέας ακόμη και τη συμβίωση με χοίρους απαγορεύει η θρησκεία τους, οι κάτοικοι της περιοχής, ειδικά της Μεσσήνης, άρχισαν να εκτρέφουν χοίρους. Πολλούς χοίρους. Τους άφηναν μάλιστα να κυκλοφορούν ελεύθεροι οπότε οι Τούρκοι δεν πλησίαζαν στην πόλη. Αληθινό, υπερβολή δεν ξέρω, το έθιμο πάντως έχει καταγραφεί ως πράξη αντίστασης, διαδόθηκε μάλιστα σε όλη την Πελοπόννησο.

Σύμφωνα με τον Πέτρο Θέμελη πάντως στον οποίο οφείλουμε την αποκάλυψη της Αρχαίας Μεσσήνης «η παράδοση της βρώσης του γουρουνιού στη Μεσσήνη κρατάει από την αρχαιότητα». Γιατί στη δυτική πλευρά της Αγοράς η σκαπάνη του σπουδαίου αρχαιολόγου αποκάλυψε πέρσι «μια δωρική στοά μήκους 34 μέτρων που οδηγεί σε περίστυλη αυλή, αίθριο όπου ήταν εγκατεστημένο το σφαγείο – κρεοπωλείο της πόλης».

Από τον Ισθμό και πάνω η γουρνοπούλα δεν συνηθίζεται. Κάρβουνα όμως ανάβουν παντού το Δεκαπενταύγουστο από το ένα άκρο της επικράτειας μέχρι το άλλο και τα ψητά δοξάζονται. Απλά καλαμάκια χοιρινά ψήνονται κατά χιλιάδες στα πανηγύρια ενώ σε κάποια μέρη, ορεινά ως επί το πλείστον, μπαίνουν στη σούβλα αρνιά και κατσίκια, κοκορέτσια και κοντοσούβλια. Σε κάποια χωριά της Βοιωτίας φτιάχνουν επίσης χαρτόδεμα από χοντρό. Τι είναι αυτό; Δοκιμάστε το χωρίς συζήτηση. Πιο νόστιμο δεν έχω. Είναι κρέας προβατίνας ψημένο στο λαδόχαρτο μαζί με ντομάτες, κρεμμύδια και κεφαλογραβιέρα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News