Γνωρίζονται στη δουλειά. Εκείνος μαγνητίζεται από τη ζωντάνια της, από την ισχυρή προσωπικότητά της. Εκείνη γοητεύεται από την ευφυΐα του. Σύντομα καταλήγουν να ζουν μαζί και η διετία που ακολουθεί είναι γεμάτη έρωτα και πάθος. Αλλά κάποια στιγμή εκείνη αρχίζει ν’ ακούει περισσότερο το βιολογικό της ρολόι παρά τον άνδρα της ζωής της. Είκοσι τρεις μήνες μετά το ζευγάρι καλείται να μεγαλώσει δύο παιδιά. Εκείνος δεν είχε εκτιμήσει σωστά τι σημαίνει να είναι κανείς πατέρας. Η κοινή τους πορεία φτάνει στο τέρμα της καθώς εκείνος πέφτει με τα μούτρα στη δουλειά ενώ εκείνη καταφεύγει στην αγάπη για τις κόρες της.

Κάθε απόπειρα για επίλυση των όποιων διαφορών τους έχει κάθε άλλο παρά θετική κατάληξη με τους πρώην ερωτευμένους να εξαπολύουν κατηγορίες και απειλές ο ένας κατά του άλλου. Μεταξύ των δύο κυριαρχεί πλέον ένα τεράστιο χάσμα όσον αφορά τη διαχείριση των συναισθημάτων τους. «Σε ανάλογες στιγμές μόνον το ζευγάρι μπορεί να αποφασίσει εάν θ’ αναζητήσει τρόπους για να σώσει, ν’ αναζωογονήσει, τη σχέση, ή εάν θα τη λήξει», επισημαίνουν η Τζούλι Γκότμαν και ο σύζυγός της Τζον Γκότμαν, αμφότεροι κλινικοί ψυχολόγοι με ειδίκευση και εμπειρία τεσσάρων δεκαετιών στη συμβουλευτική. Στο βιβλίο τους «Δέκα Αρχές για μια Αποτελεσματική Θεραπεία των Ζευγαριών», που μεταφράστηκε πρόσφατα και στα Ιταλικά, οι δύο πρωτοπόροι επιστήμονες από την Αμερική παρουσιάζουν αληθινές ιστορίες συντρόφων που αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα και κατάφεραν να τα ξεπεράσουν, ακολουθώντας τις συμβουλές τους.

Οι Τέσσερις Καβαλάρηδες της Αποκάλυψης

«Πώς αντιμετωπίζεται κάτι τόσο ακαθόριστο όπως μια σχέση;»: ξεκινώντας από αυτό το βασικό ερώτημα οι Γκότμαν όρισαν τους βασικούς κανόνες που πρέπει να έχουν κατά νου τόσο οι θεραπευτές όσο και όσοι αναζητούν τη βοήθειά τους –τα ζευγάρια δηλαδή- ώστε να μπορέσουν να κρατήσουν ζωντανή μια σχέση.

Έπειτα από έρευνα που πραγματοποίησαν με τη συμμετοχή περισσότερων από 3.000 ζευγαριών, οι δύο ειδικοί καθόρισαν τέσσερις προβλεπτικούς παράγοντες, τους «Τέσσερις Καβαλάρηδες της Αποκάλυψης» όπως χαρακτηριστικά τους αποκαλούν, όσον αφορά το αναπόφευκτο του χωρισμού.

Το πρώτο σημάδι για το τέλος μιας σχέσης είναι η έντονη κριτική. «Εάν έχετε την τάση να σχετίζετε ένα πρόβλημα με τα ελαττώματα του άλλου, η σχέση θα καταρρεύσει», καθώς οι αλληλοκατηγορίες οδηγούν στη μνησικακία.

Το δεύτερο είναι η περιφρόνηση, εκείνος ο συνδυασμός έπαρσης και σαρκασμού που συχνά επιφέρει την καταστροφή γιατί «η περιφρόνηση όχι μόνο διαλύει την ευτυχία, αλλά καταστρέφει και το ανοσοποιητικό σύστημα των συντρόφων». Ενδεικτική είναι επίσης η θυματοποίηση του τύπου «μου συμπεριφέρεσαι άσχημα» και η υιοθέτηση αμυντικής στάσης ενώ ο τέταρτος Καβαλάρης είναι ο αμοιβαίος αποκλεισμός, ειδικά μετά από έναν καβγά, όταν οι περισσότεροι σύντροφοι στη ζωή, έγγαμοι ή μη, σταματούν να συνομιλούν και αδυνατούν να επικοινωνήσουν. «Το να βρίσκει κανείς μπροστά του έναν τοίχο είναι απαίσιο», επισημαίνουν οι ειδικοί.

Συμπόνια και Καλοσύνη 

Αυτό που ξεχωρίζει τα ευτυχισμένα από τα αποτυχημένα ζευγάρια δεν είναι τόσο η απουσία καυγάδων όσο η ικανότητα των πρώτων να διορθώνουν τα όποια λάθη τους. Πώς; Μην κρύβοντας κάτω από το χαλί διαφωνίες ή δυσάρεστα γεγονότα, επιστρέφοντας στο όποιο συμβάν, ακούγοντας και κατανοώντας τα συναισθήματα του άλλου, ούτως ώστε ν’ αναγνωριστούν τα όποια λάθη και να επέλθει η συγχώρεση. Αλλά για να συμβεί αυτό χρειάζεται συμπόνια και καλοσύνη.

Και για τον λόγο αυτό, οι δύο ψυχολόγοι σχεδίασαν το «Σπίτι μιας Γερής Σχέσης» (Sound Relationship House) το οποίο διαθέτει επτά πατώματα. Τα τρία πρώτα αφορούν την ικανότητα των συντρόφων να διατηρούν και να ανανεώνουν τη μεταξύ τους φιλία, την οικειότητα και το πάθος. Με το πέρασμα του χρόνου οι απαιτήσεις του καθενός αλλάζουν. Το μυστικό είναι, οπότε, να μην χαθεί η συνήθεια τού να τίθενται ανοιχτά και εν εξελίξει ερωτήματα όσον αφορά τη σχέση τους αλλά και τις προσωπικές απαιτήσεις και τη συναισθηματική κατάσταση του κάθε συντρόφου.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι επίσης η αγάπη και η εκτίμηση να εκφράζονται ανοιχτά ενώ διαρκείς πρέπει να είναι και οι απόπειρες περαιτέρω προσέγγισης του ενός από τον άλλον. Τα ανώτερα πατώματα έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των κρίσεων, κλειδί για την επίλυση των οποίων είναι η υιοθέτηση μιας θετικής προοπτικής. Εάν, για παράδειγμα, ο ή η σύντροφός σας ξυπνήσει ένα πρωί και δεν έχει κέφια, σκεφτείτε πως απλώς δεν κοιμήθηκε καλά – εξηγούν οι δύο επιστήμονες που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στη διάσωση των σχέσεων χιλιάδων Αμερικανών, εκδίδοντας περισσότερες από 200 επιστημονικές μελέτες και γράφοντας πάνω από 40 βιβλία που έχουν μεταφραστεί σε δώδεκα γλώσσες και πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα.

Αλλά για να μην καταρρεύσει το «Σπίτι», τα θεμέλιά του πρέπει να είναι η αμοιβαία εμπιστοσύνη και η δέσμευση. Η εμπιστοσύνη αναφέρεται στη γνώση ή μάλλον στην πεποίθηση ότι ο ένας θα βρίσκεται πάντα δίπλα στον άλλον ό,τι κι αν συμβεί ενώ η δέσμευση σχετίζεται με την ειλικρίνεια και την αφοσίωση στη σχέση. «Εάν έρθουν σε εμάς δύο σύζυγοι που έχουν εραστές και δεν είναι διατεθειμένοι να ομολογήσουν τη σχέση τους, δεν τους δεχόμαστε για θεραπεία. Μόνο πάνω στο στέρεο έδαφος της αλήθειας υπάρχει η δυνατότητα αποκατάστασης της εμπιστοσύνης και της σχέσης», προειδοποιούν οι Γκότμαν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News