Την Κυριακή 20 Νοεμβρίου, η τελετή απονομής των Αμερικανικών Μουσικών Βραβείων έγινε στο Microsoft Theatre στο Λος Αντζελες και οργανώθηκε με λαμπρότητα. Παρουσιαστές των βραβείων ήταν το μοντέλο-σούπερ σταρ των social media Τζίτζι Χαντίντ, και ο πρώην παρουσιαστής της τηλεοπτικής εκπομπής Saturday Night Live, κωμικός ηθοποιός Τζέι Φαρόα.

Η τελετή άρχισε με μία χιουμοριστική αιχμή για το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα: «Απόψε δεν θα ασχοληθούμε με εκλογές. Θα παίξουν μουσική οι Green Day και έχουμε λευκό πρόεδρο. Ζούμε τα ‘90s από την αρχή!», είπε ο Φαρόα. Και συμπλήρωσε η Χαντίντ ότι προς τιμήν του «μάστερ μίμου Φαρόα» θα κάνει και εκείνη την πρώτη της μιμική παρουσίαση.

Η Τζίτζι Χαντίντ μιμήθηκε τη Μελάνια Τραμπ. «Πρέπει να κάνω το πρόσωπό σωστά!», είπε. Σούφρωσε, λοιπόν, τα χείλη της, «κοκάλωσε» τις ρυτίδες έκφρασης του χαμόγελου όπως ακριβώς συμβαίνει με το μπότοξ (στο πρόσωπο της Μελάνια), κοίταξε το κοινό με κατεβασμένα βλέφαρα (όπως η Πρώτη Κυρία), έβγαλε το καλλίγραμμο πόδι της έξω από το τεράστιο σκίσιμο του φορέματος (όπως έκανε το μοντέλο Μελάνια σε παλιότερες εμφανίσεις) και πρόφερε με βαριά ανατολικοευρωπαϊκή προφορά: «I love my husband, President Barack Obama. And our children Sasha and Malia».

Το θέαμα πραγματικά ήταν αστείο. Όχι ότι ξαφνικά η Τζίτζι Χαντίντ έγινε μίμος, αλλά σίγουρα το έκανε χαριτωμένα. Η δε φράση, παρέπεμπε στη φασαρία που είχε γίνει το καλοκαίρι στο Εθνικό Συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων, όταν η Μελάνια Τραμπ φάνηκε να έχει αντιγράψει αυτούσια αποσπάσματα από αντίστοιχο λόγο της Μισέλ Ομπάμα.

Η Τζίτζι Χαντίντ το βράδυ μέσα στο θέατρο καταχειροκροτήθηκε. Ωστόσο στα social media προτού ακόμα ολοκληρωθεί η τελετή είχε αρχίσει να γίνεται σάλος. Το μοντέλο κατηγορήθηκε για bullying κατά της Πρώτης Κυρίας, για ρατσιστική κοροϊδία, για ασέβεια και για ευθεία προσβολή. «Τι θα γινόταν αν κάποιος τα έλεγε αυτά για τη Μισέλ Ομπάμα;», «Καλύτερα να μείνεις στο μόντελινγκ», «Απ΄έξω είσαι ωραία αλλά από μέσα είσαι άσχημη», της έγραψαν, και διάφορα άλλα τέτοια. Το τελευταίο το διατύπωσε χρήστρια που υπογράφει ως… Patriot Girl.

Παρενέβη διαδικτυακά κάποια στιγμή και ο συμπαρουσιαστής της, Τζέι Φαρόα, ο οποίος ανάρτησε στο Instagram: «Αφήστε ήσυχη τη Τζίτζι. Ολοι ξεφεύγουν καμιά φορά. Τα τελευταία 8 χρόνια η όμορφη Μισέλ Ομπάμα υπήρξε πολλές φορές θύμα υπερβολικής σάτιρας».

Κατ’ αρχάς δεν βλέπω τι το υπερβολικό είχε η σύντομη σάτιρα της Τζίτζι Χαντίντ στην εκδήλωση. Από την άλλη, πώς ένας σατιρικός παρουσιαστής «αδειάζει» κατ’ αυτόν τον τρόπο τη συμπαρουσιάστριά του – εν είδη βοήθειας; Και γιατί όλα αυτά γίνονται στα social media;

Φυσικά η Τζίτζι Χαντίντ, γνήσιο δημιούργημα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μάλλον τα χρειάστηκε μετά από αυτές τις αντιδράσεις. Ετσι στις 22 Νοεμβρίου ανάρτησε «επιστολή συγνώμης» προς τους ακολούθους της και προς όλους όσους θίχτηκαν από τη μιμική της παρουσίαση.

«Απολογούμαι προς κάθε έναν που προσέβαλλα και εύχομαι το καλύτερο για τη χώρα μας. Αφαίρεσα ή άλλαξα από το κείμενο οτιδήποτε αισθάνθηκα ότι ήταν τραβηγμένο, και είτε επιλέξετε να το δείτε είτε όχι, αυτό που έμεινε ήταν καλό χιούμορ χωρίς κακή πρόθεση. Κι εγώ έχω υπάρξει αντικείμενο σάτιρας αλλά είχα την ικανότητα να δω το χιούμορ. Πιστεύω ότι η Μελάνια καταλαβαίνει τη showbiz και το πώς γράφονται και γίνονται τα σόου».

Φαντάζομαι ότι η Τζίτζι Χαντίντ δεν φιλοδοξεί να γίνει μίμος ή ηθοποιός, ή κάτι τέτοιο – παρότι ίσως θα μπορούσε. Για να κάνεις κάτι τέτοιο, δεν αρκεί μόνο να μπορείς να το εκτελέσεις πάνω στη σκηνή ή μπροστά στην κάμερα, πρέπει και να μπορείς να το υποστηρίξεις.

Η Τζίτζι δεν υπερέβη κανένα όριο στο σύντομο νούμερό της. Ισα ίσα που το εκτέλεσε με χάρη, αμεσότητα και στιλ. Αλλά προφανώς δεν μπορεί να αντέξει η ίδια την κριτική, και φοβάται πως αν πάψει να είναι δημοφιλής στα κοινωνικά μέσα που την ανέδειξαν θα πληγεί η καριέρα της. Αυτό είναι ένα σημείο των καιρών. Είναι ένας από τους νέους κανόνες του παιχνιδιού, που ίσως αφορούν κάθε δημόσιο πρόσωπο, φυσικά και τους πολιτικούς, και όχι μόνο τη Τζίτζι. Τα social media είναι το νέο καφενείο του χωριού. Μόνο που το χωριό πλέον γίνεται παγκόσμιο.

Η Τζίτζι με την απολογητική επιστολή της είναι σαν να υπακούει σε όσους της έγραψαν “καλύτερα να μείνεις στο μόντελινγκ”. Είναι σαν να τους δηλώνει πως η μιμική της ήταν ένα αστείο (ίσως κακόγουστο) και ότι η ίδια θα κρατήσει για τον εαυτό της τον ασφαλέστερο ρόλο της «κρεμάστρας». Ούτως ή άλλος με αυτόν τον ρόλο βγάζει εκατομμύρια τα τελευταία χρόνια.

Όμως εμένα με προβληματίζει ότι τελικά τα social media δείχνουν, με κάτι παραδείγματα σαν κι αυτό, να λειτουργούν ως μια νέα λογοκρισία. Αυτό θέλουμε να το επιτρέψουμε;

Θέλουμε να αφήσουμε το ανεξέλεγκτο βασίλειο της εικοτολογίας και της αβελτηρίας να δίνει πλέον το τέμπο για το τι γράφεται, τι λέγεται, τι σατιρίζεται κ.ο.κ.; Αν ναι, να το παραδεχτούμε, να το ξέρουμε και να υποκύψουμε σε αυτό όσοι το επιθυμούμε. Αλλά να το ξεκαθαρίσουμε διότι άλλο είναι να πανηγυρίζουμε για την «επανάσταση στην επικοινωνία» και για το πόσο μπροστά πηγαίνει την κοινωνία μας και άλλο είναι στην πράξη να γινόμαστε δέσμιοι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από φόβο μήπως κακοχαρακτηριστούμε.

https://www.youtube.com/watch?v=i2c8s5XZ9l0

Κατά τα άλλα, το ίδιο βράδυ, στην τελετή απονομής των Αμερικανικών Μουσικών Βραβείων, ο Μπίλι Τζο Αμστρονγκ, ο τραγουδιστής των Green Day φώναξε στο κοινό: «No Trump! No KKK! No Fascist USA!». Αυτός δεν δέχτηκε ανάλογη διαδικτυακή επίθεση – ούτως ή άλλως το πανκ συγκρότημα ανήκει στη γενιά των ‘90s. Δεν είναι δηλαδή δημιούργημα της επανάστασης στην επικοινωνία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News