Ολοι έχουν «τυφλά σημεία» όταν πρόκειται για πράγματα που αγάπησαν ως παιδιά. Ποιος θυμάται για παράδειγμα πόσο αναξιόπιστα ήταν τα αγαπημένα του παιχνίδια ή πόσο ρατσιστικά τα πρώτα του βιβλία;

Αυτό συμβαίνει, εν μέρει, γιατί κανείς δεν σκέφτεται να τα αμφισβητήσει όλα αυτά επειδή τότε ήταν παιδί. Και δεν θέλει να τα αμφισβητήσει, διότι αν το κάνει σημαίνει ότι πρέπει να ξαναγράψει αλλιώς τις πιο ευχάριστες αναμνήσεις του.

Αυτός ίσως είναι ο λόγος για τον οποίο ο Τζον Χιουζ ήταν στο απυρόβλητο τόσο καιρό, γράφει ο Guardian. Πολλοί ενήλικες τώρα πια μεγάλωσαν με τις ταινίες του αμερικανού σκηνοθέτη, παραγωγού και σεναριογράφου που απεβίωσε ξαφνικά το καλοκαίρι του 2009 σε ηλικία 59 ετών και τις λάτρεψαν όταν ήταν τινέιτζερ.

Η αλήθεια είναι ότι ο Χιουζ έβαλε πολύ συναίσθημα στις εφηβικές του ταινίες όμως δεν αρκέστηκε μόνο σε αυτό. Η Μόλι Ρίνγκγουολντ, που πρωταγωνίστησε σε τρεις από αυτές, έγραψε πρόσφατα στον New Yorker ότι στην εποχή του #MeToo πρέπει να τις ξαναδεί κανείς με άλλο μάτι.

Επεσήμανε ακόμη ότι, στην πραγματικότητα, οι ταινίες του Χιουζ έχουν κάποια ξεκάθαρα ανήθικα στοιχεία για τους έφηβους, πράγμα που για τους fan του σκηνοθέτη ήταν σα έδειχνε τη γύμνια του βασιλιά ο πιο αφοσιωμένος του αυλικός.

Στο άρθρο της, η Ρίνγκγουολντ αναφέρεται ιδιαίτερα στα «Sixteen Candles», που δεν βλέπεται εξαιτίας της βίας και του ρατσισμού που ευαγγελίζεται και αν έχει επιβιώσει αυτό οφείλεται αποκλειστικά στη νοσταλγία κάποιων.

Η αμερικανίδα ηθοποιός μιλάει και για το «Breakfast Club», ταινία που εξακολουθεί να είναι τόσο αγαπητή ώστε μια αλυσίδα εστιατορίων βαφτίστηκε με το όνομά της. Σε όλο το έργο ο «παραβατικός» του σχολείου (Τζουντ Νέλσον) φέρεται απαίσια στην «κουκλίτσα» (Μόλι Ρίνγκγουολντ).

Σε μια σκηνή της σηκώνει τη φούστα και της βάζει χέρι, παρόλα αυτά στο τέλος εκείνη πέφτει στην αγκαλιά του νταή. Και όχι μόνο αυτό: ο δεύτερος γυναικείος χαρακτήρας, η «μοναχική» έφηβη (Αλάι Σέιντι), που τα φτιάχνει τελικά με τον «σπασίκλα» (Άντονι Μάικλ Χολ), αναγκάζεται να αλλάξει για να γίνει κοινωνικά αποδεκτή.

Ο Χιουζ λάτρευε και σεβόταν την Ρίνγκγουολντ, αλλά αυτό το βλέπει κανείς μόνο στην «Κουκλίτσα με τα ροζ», δραματική κωμωδία που υπήρξε η τελευταία τους συνεργασία -και συμπτωματικά η καλύτερη.

Οι ταινίες της δεκαετίας του 1980 άντεξαν εντυπωσιακά πολύ, αν σκεφτεί κανείς ότι είναι πια σχεδόν 40 χρονών. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι κοινωνικές συμπεριφορές έχουν αλλάξει, ιδιαίτερα μετά το #MeToo. Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι εντελώς προφανή.

Η «Ολέθρια σχέση» παρουσιάζει τις μοναχικές γυναίκες με εντελώς γελοίο τρόπο ενώ κανείς δεν πιστεύει πια ότι οι «9½ εβδομάδες» απεικονίζουν μια υγιή σεξουαλική σχέση. Παρόλα αυτά, τα ανατριχιαστικά αστεία και η παράξενη δυναμική τους μπορούν να κάνουν την  καρδιά να χτυπάει.

Ωστόσο, όπως πολύ σωστά λέει η Ρίνγκγουολντ, η επισήμανση των ελαττωμάτων τους δεν σημαίνει ότι πρέπει να τις αποκηρύξουμε. Είναι κομμάτι της ενηλικίωσης, όπως ακριβώς βλέπουμε ξαφνικά τις παρατυπίες των γονέων μας και εξακολουθούμε να τους αγαπάμε. Γιατί μπορεί κανείς να αγαπάει πράγματα από το παρελθόν με την καρδιά ενός παιδιού, αλλά ταυτόχρονα είναι σε θέση να τα δει μέσα από τα μάτια του ενήλικα.

Οι δέκα πιο σεξιστικές ταινίες της δεκαετίας του 1980 με τον φακό του #MeToo

1. Ηλεκτρονικό μανούλι (1985)

Τζον Χιουζ στα άκρα. Και οφείλεται στο γεγονός ότι ο Χιουζ είχε πολύ περίεργη ευαισθησία: καθώς μπορούσε να συνδυάζει το ακαταμάχητο χιούμορ με τις χοντράδες ενός κολλεγιόπαιδου ρίχνοντας την ποιητική του ματιά στα πιο βαθιά εφηβικά συναισθήματα. Την εποχή που γύρισε  τις τελευταίες ταινίες του, «Η πιο κουφή μέρα του Φέρι Μπούλερ»,  «Η κουκλίτσα με τα ροζ» και «Ένας απίστευτος έρωτας», έδωσε μεγάλος βάρος στα συναισθήματα γι’ αυτό και είναι οι ταινίες που άντεξαν περισσότερο στο χρόνο. Ενώ το «Ηλεκτρονικό μανούλι» που βγήκε στις αίθουσες ανάμεσα στο «Breakfast Club» και την «Κουκλίτσα με τα ροζ», είναι καθαρά «κολεγιακή» και «γέρασε» πιο άσχημα. Δύο εφηβοι-σπασικλάκια (Άντονι Μάικλ Χολ, Αϊλαν Μίτσελ-Σμιθ) αποφασίζουν να προγραμματίσουν την τέλεια γυναίκα και γρήγορα έχουν το ποθητό αποτέλεσμα. Η Λίζα (Κέλι Λεμπρόκ), το cybersex δημιούργημά τους, είναι φλογερή και εκθαμβωτική και τους βοηθάει να εντυπωσιάζουν τις συμφοιτήτριές τους με την σεξουαλικότητά τους. Ξέρετε, τώρα, μια παγκόσμια ιστορία ενηλικίωσης, αλλά ταυτόχρονα με πολύ ρατσισμό, που είναι παρών σε όλες τις ταινίες του Χιουζ.

2. Γυναίκα στη θάλασσα (1987)

Το απόλυτο παράδειγμα μιας ιδέας για σενάριο που θα έπρεπε να είχε γίνει ταινία τρόμου αλλά με κάποιο τρόπο γράφτηκε ως ρομαντική κωμωδία. Μια «κακομαθημένη» πλούσια γυναίκα κάνει δύσκολη τη ζωή του «αγροίκου» μαραγκού που έχει στην υπηρεσία της. Όταν, όμως, παθαίνει αμνησία, εκείνος αποφασίζει να την εκδικηθεί, πείθοντάς τη ότι είναι η σύζυγός του. Του καθαρίζει το σπίτι, φροντίζει τα παιδιά του και τελικά κάνει σεξ μαζί του. Νομίζετε ότι θα το βάλει στα πόδια όταν ανακαλύψει την αλήθεια;  Όχι βέβαια… Ο Κερτ Ράσελ και η  Γκόλντι Χόουν έχουν μια από τις πιο σταθερές σχέσεις στο Χόλιγουντ και το φιλμ αυτό για μια ακόμη φορά στηρίχθηκε στη χημεία τους.

3. Εργαζόμενο κορίτσι (1988)

Η Τες (Μέλανι Γκρίφιθ), γραμματέας της Κατρίν (Σιγκούρνι Γουίβερ), παρουσιάζεται θριαμβευτικά ως φιλόδοξη εργαζόμενη, αλλά και σαν κούκλα του σεξ που αλλάζει τα αθλητικά της παπούτσια με τις γόβες κάτω από το γραφείο της και υποχωρεί σαν κοριτσάκι μπροστά στους άντρες (Αλεκ Μπόλντουιν, Χάρισον Φορντ) μιλώντας με φωνή μωρουδίστικη. Και θα αναρριχηθεί στην ιεραρχία (παίρνοντας τη θέση της Κατρίν) όχι καταπολεμώντας τον σεξισμό, αλλά καταστρέφοντας μια άλλη γυναίκα, την έντονα χειραφετημένη Κατρίν, που χλευάζεται όταν ανησυχεί για τη γονιμότητά της, ταπεινώνεται και τελικά απολύεται. Το «Εργαζόμενο Κορίτσι», σίγουρα, δεν ήταν η μοναδική ταινία της δεκαετίας του ’80 τόσο μπερδεμένη από την πλευρά του φεμινισμού και με τόσα αντιφατικά μηνύματα για τις γυναίκες, αλλά το πιο παράξενο είναι ότι ακόμα και σήμερα εξακολουθεί να θεωρείται κλασική φεμινιστική ταινία.

4. Ghostbusters (1984)

Ποιος δεν έχει λατρέψει την τρελή κωμωδία του παραγωγού και σκηνοθέτη Ιβάν Ράιτμαν; Ίσως υπάρχουν κάποιοι αλλά σίγουρα είναι ελάχιστοι αν σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για μια από τις πιο επιτυχημένες εμπορικά κωμωδίες στην ιστορία του Χόλυγουντ. Ας είμαστε, όμως, ειλικρινείς: ο Βένκμαν (Μπιλ Μάρεϊ) είναι απαίσιος. Στην πρώτη κιόλας σκηνή σε ένα πείραμα με έναν φοιτητή και μια φοιτήτριά του, κάνει ηλεκτροσόκ στον αγόρι, στην προσπάθειά του να «ρίξει» το κορίτσι και αργότερα  μπουκάρει στο διαμέρισμα της Ντάνα (Σιγκούρνεϊ Γουίβερ) ενώ εκείνη δεν θέλει. Και μπορεί να προσπαθεί να αποδείξει ότι είναι καλός όταν αντιστέκεται στις ικεσίες της Ντάνα να κάνουν σεξ, καθώς την έχει καταλάβει ο δαίμονας ενός καυλωμένου σκύλου. Αλλά τι είδους μέτρο σύγκρισης της ανδρικής καλοσύνης είναι αυτό όταν ο άνδρας δεν εκμεταλλεύεται μια γυναίκα που είναι σκύλος;

5. Η κούκλα (1987)

Υπάρχουν κλασικά φιλμ της δεκαετίας του ’80 που δεν κράτησαν, αν και θα άξιζαν πραγματικά να τα βλέπουμε συνέχεια όπως για παράδειγμα το «Crossing Delancey» (1988) και το «Λούκας, ο παίκτης» (1986). Και από την άλλη υπάρχουν ταινίες, όπως η «Κούκλα» που η μακροζωία τους εκπλήσσει ακόμα και τους πιο φανατικούς οπαδούς του σινεμά της δεκαετίας του ’80.  Μπορεί το χαμόγελο του Άντριου ΜακΚάρθι να είναι μαγικό και η ταινία να παίρνει πόντους από την παρουσία της Κιμ Κατράλ, της πιο σέξι της γυναικοπαρέας του «Sex and the City».  Αλλά κατά τα άλλα πρόκειται για μια ρομαντική κωμωδία με έναν υπάλληλο που ερωτεύεται μια πλαστική κούκλα, η οποία ζωντανεύει κάθε φορά που μένουν μόνοι, υπονοώντας ότι τέλεια γυναίκα είναι εκείνη που ζωντανεύει μόνο όταν της δίνεται η άδεια να το πράξει. Τουλάχιστον στο «Ο Λαρς και η κούκλα του» (2007) με τον Ράιαν Γκόσλινγκ, το σενάριο  παραδέχεται την περίεργη συμπεριφορά του πρωταγωνιστή και τον στέλνει για ψυχανάλυση.

6. Πες το όπως θες (1989)

Αναμφισβήτητα η καλύτερη ταινία εφηβείας όλων των εποχών και για κάποιους η καλύτερη ταινία του Τζον Κιούζακ.  Παρόλα αυτά μπορεί κανείς επίσης να τη δει ως παράδειγμα της εδώ και χρόνια εδραιωμένης αλήθειας ότι το σινεμά ρομαντικοποιεί την παρενόχληση και το καμάκι. Η ταινία ανοίγει με τον Λόιντ (Κιούζακ) να ισχυρίζεται ότι βγήκε ραντεβού με την Νταϊάν (Ιόν Σκάιε) μόνο και μόνο επειδή κάθισε κοντά της ενώ εκείνη έτρωγε σε ένα Mall, πράγμα που, ας είμαστε ειλικρινείς, κατά κάποιον τρόπο θυμίζει παρενόχληση. Και αργότερα, όταν ο Λόιντ έχει φάει χυλόπιτα, στέκεται έξω από το παράθυρο της Νταϊάν και το κασετόφωνό του  παίζει το τραγούδι (In Your Eyes του Πίτερ Γκάμπριελ) που άκουγαν κάποτε όταν έκαναν σεξ. Ο.κ. Αυτή μπορεί να είναι η πιο αληθινή αχ-βαχ στιγμή που έχει αποτυπωθεί ποτέ στο σελιλόιντ και σίγουρα οφείλεται στον ρομαντισμό του Κιούζακ.

7. Μπιγκ (1988)

Η δεκαετία του 1980 είναι γεμάτη από ταινίες χαρακτήρων που έμπαιναν σε άλλο σώμα: «18 Again!», «Vice-Versa», «Μικρός πατέρας μεγάλος γιος», «Κανείς δεν είναι τέλειος», «Dream a Little Dream». Το «Μπιγκ», όμως, είναι πολύ ανώτερη από όλες τις άλλες. Από μια άποψη, βέβαια, είναι μια ταινία-θύμα του που θέλει ένα αγόρι-στο-σώμα-ενός-άνδρα να κάνει σεξ με μια ώριμη γυναίκα που δεν έχει ιδέα με ποιον πραγματικά κοιμάται. Και σίγουρα, ο Τομ Χανκς παίζει τη σκηνή με μεγάλη γλύκα και καμάρι καθώς  κοιτάζει ζαλισμένος το σουτιέν της φίλης του Σούζαν (Ελίζαμπεθ Πέρκινς), αλλά δεν παύει να είναι ένας 13χρονος που κάνει σεξ με μια τριαντάρα. Τα πράγματα κορυφώνονται τη στιγμή που η Σούζαν τον πηγαίνει στο σπίτι της μητέρας του και τότε τον βλέπει να ξαναγίνεται μικρό αγόρι. Χαμογελάει με αγάπη στον 13χρονο, προφανώς ανενόχλητη από το γεγονός  ότι κανονικά θα έπρεπε να συλληφθεί για παιδεραστία…

8. Πολύ σκληρός για να πεθάνει (1988)

Μπορεί να είναι το καλύτερο χριστουγεννιάτικο φιλμ όλων των εποχών, αλλά ταυτόχρονα ανήκει σε μια κατηγορία που κάλλιστα μπορούμε να ονομάσουμε αντιφεμινιστικό σινεμά της  δεκαετίας του ’80. Στην ίδια κατηγορία ανήκει επίσης το «Μίστερ μαμά», που γύρισε το 1983 ο Τζον Χιουζ  (μα ναι, ποιος άλλος) για να προειδοποιήσει το κοινό ότι οι γυναίκες που βγαίνουν στην αγορά εργασίας θα καταστρέψουν την πυρηνική οικογένεια. Όσο για την «Ολέθρια Σχέση», ας μην πούμε τίποτα, παρακαλώ. Βέβαια, το «Πολύ σκληρός για να πεθάνει» είναι πολύ πιο υποδόριο σε σχέση με τις άλλες δύο ταινίες. Ο Τζον ΜακΚλέιν (Μπρους Γουίλις) πάει στο Λος Άντζελες από τη Νέα Υόρκη επειδή η σύζυγός του, Χόλι (Μπόνι Μπεντίλια), τόλμησε να αναλάβει μια θέση εργασίας σε μια μεγάλη εταιρεία εκεί. Υπογραμμίζει από την αρχή, ότι αυτό κατέστρεψε τον γάμο τους. Αηδιάζει όταν φτάνει στο γραφείο της και ακούει να την αποκαλούν όλοι με το υποκοριστικό της και αντιλαμβάνεται ότι το γραφείο της είναι γεμάτο από αναξιόπιστους και τρομοκράτες, τονίζοντας και πάλι πόσο λανθασμένη ήταν η επιλογή της. Αλλά μην ανησυχείτε, στο τέλος η Χόλι θα αλλάξει, επιμένοντας και αυτή να την αποκαλούν κυρία Μακλέιν.

9. Μεζεδάκια (1979)

Αν θέλαμε να είμαστε ακριβοδίκαιοι, πρόκειται για μια ταινία της δεκαετίας του 1970, αλλά οι πιτσιρικάδες που την είδαν την επόμενη δεκαετία διασκέδασαν πάρα πολύ. Σε σκηνοθεσία του Ιβάν Ράιτμαν και με τον Μπιλ Μάρεϊ να πρωταγωνιστεί στον πρώτο του κινηματογραφικό ρόλο, τα «Μεζεδάκια» είναι ένα μάλλον ανορθόδοξο φιλμ   που μπορεί να θεωρηθεί και προπομπός των «Γκοστμπάστερ». Ο Μάρεϊ υποδύεται τον Τρίπερ -ένα κατ’εξοχήν «μαρεϊκό» σύμβολο-, που βασανίζει τα παιδιά σε μια καλοκαιρινή κατασκήνωση, φλερτάρει με τις γυναίκες και φέρεται απαίσια στην Ροξάν (Κέιτ Λιντς), την γυναίκα που του αρέσει πραγματικά. Σε μια σκηνή, την κυνηγάει γύρω από το γραφείο του ενώ εκείνη προσπαθεί να τον αποτρέψει, την ρίχνει στο πάτωμα και η σκηνή -για να χρησιμοποιήσουμε τον τεχνικό όρο- εξελίσσεται σε βιασμό. Εν ολίγοις, το μάθημα των πρώιμων κωμωδιών του Μάρεϊ είναι ότι ένας άντρας θα μπορούσε να αποφύγει τις συνέπειες μια χυδαίας συμπεριφοράς στην οθόνη, αν ήταν ο Μπιλ Μάρεϊ.

10. Η εκδίκηση των Νερντς (1984)

Εκείνες τις ημέρες της δεκαετίας του 1980 τα «Νερντς» φαινόντουσαν γοητευτικά, «τσαλακωμένα», cool, ακόμη και σέξι κατά κάποιον τρόπο. Σύμφωνα με το σενάριο οι πιο δημοφιλείς σπουδαστές του κολεγίου Adams, μέλη της αδελφότητας Α-Β, έχουν το «πάνω χέρι» εμποδίζοντας κάθε προσπάθεια μιας ομάδας από σπασικλάκια να συμμετάσχουν σε κάποιες από τις δραστηριότητές τους. Τότε εκείνοι φτιάχνουν τους «Νερντς», τη δική τους αδελφότητα, και αρχίζουν μια επική μάχη με τους δημοφιλείς, αλλά όχι και τόσο έξυπνους συμφοιτητές τους, χρησιμοποιώντας σαν μοναδικό όπλο το μυαλό τους. Σε περίπτωση, όμως, που σας ρωτήσουν ποια ήταν η πιο σεξιστική ταινία της δεκαετίας του 1980, τότε επίσημη απάντηση είναι η «Η εκδίκηση των Νερντς»

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News