Ενα σκούρο γκρι λεωφορείο διασχίζει μία φορά τον μήνα εδώ και λίγα χρόνια τις πιο πλούσιες συνοικίες του Λονδίνου: από το Τσέλσι μέχρι το Μεϊφέαρ και από την Μπελγκρέιβια μέχρι το Νάιτσμπριτζ και το Σεν Τζέιμς Σκουέαρ.

Μέσα σε αυτό βρίσκονται περί τα 40 άτομα –ανάμεσά τους, απλοί πολίτες, αλλά και βρετανοί βουλευτές, ακτιβιστές και δημοσιογράφοι– που ξεναγούνται από έναν ψηλό και εύσωμο άνδρα ρωσικής καταγωγής.

Κρατώντας ένα μικρόφωνο στα χέρια του, ο ακτιβιστής κατά της διαφθοράς, Ρόμαν Μπορίσοβιτς, τους δείχνει ένα πλούσιο σπίτι ή ένα φυλασσόμενο σύμπλεγμα ακινήτων.

Αυτές οι κατοικίες έχουν ταυτοποιηθεί επειδή για τους ιδιοκτήτες τους –στη συντριπτική τους πλειονότητα Ρώσοι ολιγάρχες– υπάρχουν υποψίες ότι τις απέκτησαν με «βρώμικο» χρήμα.

Η έπαυλη του ιδιοκτήτη του Independent Αλεξάντερ Λεμπέντεφ, η πολυτελής οικία της τραπεζικής (και οικονομικής συμβούλου του τέως πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον) Λιουμπόφ Τσερνούκινα, το σπίτι-μέγαρο της Ζαμίρα Χατζίγεβα (συζύγου ενός αζέρου τραπεζίτη του Σίτι που εκτίει ποινή φυλάκισης για απάτες) ή το «παλάτι» του προσωπικού φίλου του Βλαντίμιρ Πούτιν, Ολεγκ Ντεριπάσκα.

«Η ιδέα πίσω από αυτή την περιήγηση είναι να εστιάσουμε την προσοχή του κοινού στο γεγονός ότι πλέον στο Λονδίνο γίνεται μαζικό ξέπλυμα χρήματος μέσω της αγοράς ακινήτων της πρωτεύουσας», εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο ίδιος ο Μπορίσοβιτς, από τον οποίο προήλθε η ιδέα για αυτή την περιήγηση με τίτλο «Kleptocracy Tour» («Περιήγηση στην κλεπτοκρατία»).

Ο Μπορίσοβιτς φιλοδοξεί επίσης να αναδείξει τον κρίσιμο ρόλο όλων των «μεσαζόντων», ήτοι των δικηγόρων ή των ειδικών σε φορολογικά θέματα, χωρίς τους οποίους αυτές οι δοσοληψίες δεν θα ήταν δυνατές.

Διά του λόγου το αληθές, πολλές χιλιάδες λονδρέζικες κατοικίες ή διαμερίσματα ανήκουν σε υπεράκτιες εταιρείες (offshore) οι οποίες κατέχουν περιουσία στο σύνολο της Αγγλίας και της Ουαλίας συνολικής αξίας 122 δισεκατομμυρίων λιρών (154 δισεκατομμυρίων ευρώ), σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.

Η αγορά ενός ωραίου ακινήτου μέσω τέτοιων εταιρειών μπορεί να είναι ένας τρόπος να παραμείνει κρυφή η ταυτότητα των πραγματικών ιδιοκτητών και να αποφύγουν την καταβολή φόρων ή να δικαιολογήσουν τα εισοδήματά τους.

«Το Λονδίνο κατάντησε εδώ και καιρό ο αγαπημένος προορισμός των απανταχού κλεπτοκρατών», επεσήμανε πρόσφατα η βουλευτής των Εργατικών Μάργκαρετ Χοτζ, η οποία προσθέτει ότι «κατά την τελευταία δεκαετία έλαβε χώρα στο Λονδίνο ξέπλυμα χρήματος αξίας άνω των 70 δισ. λιρών και σχεδόν 90.000 διαμερίσματα ή κατοικίες αποκτήθηκαν υπό το ομιχλώδες καθεστώς των υπεράκτιων εταιρειών».

«Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει γίνει ένα Μονακό μέσα στη λονδρέζικη ομίχλη», συνόψισε ο Λουκ Χάρντινγκ, δημοσιογράφος του Guardian, ο οποίος βοήθησε στην ανάλυση των «Panama Papers» και συχνά πυκνά συμμετέχει και ο ίδιος στις περιηγήσεις του Kleptocracy Tour.

«Τα έγγραφα αυτά αποκαλύπτουν μια βασική αλήθεια: ότι οι πλούσιοι του κόσμου αυτού σταμάτησαν να πληρώνουν φόρους εδώ και πάρα πολύ καιρό», καταλήγει με νόημα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News