Σίγουρα δεν είναι διαβόητος ανά τον κόσμο, όπως ο Βίκτορ Μπουτ, φαίνεται, όμως, πως η Μόσχα, νοιάζεται εξίσου για την τύχη του Βαντίμ Κρασίκοφ. Ο Βίκτορ Μπουτ είναι ένας ρώσος πρώην έμπορος όπλων, τόσο περιβόητος που μέχρι και το Χόλιγουντ ασχολήθηκε μαζί του. Εξέτιε ποινή πολυετούς κάθειρξης στις ΗΠΑ, ωστόσο πριν από μερικές ημέρες η Ουάσινγκτον δέχτηκε να τον ανταλλάξει με την αμερικανίδα καλαθοσφαιρίστρια Μπρίτνεϊ Γκράινερ, η οποία επίσης εξέτιε ποινή κάθειρξης, στη Ρωσία, για κατοχή ναρκωτικών.

Ωστόσο, σε ρωσική φυλακή εξακολουθεί να κρατείται και ο 52χρονος Πολ Γουίλαν, ένας αμερικανός πρώην πεζοναύτης που συνελήφθη το 2018 στη Ρωσία και εκτίει ποινή 16ετούς κάθειρξης, έχοντας καταδικαστεί για κατασκοπεία, «και οι πιθανότητες επιστροφής του (στις ΗΠΑ) ενδέχεται να συνδέονται με την επιθυμία της Ρωσίας να απελευθερωθεί ο 57χρονος Βαντίμ Κρασίκοφ, που καταδικάστηκε πέρυσι στη Γερμανία για τη δολοφονία ενός αντιφρονούντα από την Τσετσενία, το 2019, σε ένα πάρκο του Βερολίνου», γράφει ο Ανταμ Τέιλορ της Washington Post.

Αν ο Βίκτορ Μπουτ ήταν «ο έμπορος του θανάτου», όπως κατέληξε να είναι γνωστός, ο Βαντίμ Κρασίκοφ περιοριζόταν στο να κάνει «βρώμικες δουλειές» για λογαριασμό της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ρωσίας (FSB). «Οι διαφορές μεταξύ τους είναι πολλές, αλλά έχουν ένα βασικό κοινό στοιχείο: έχοντας καταδικαστεί για σοβαρά εγκλήματα που συνδέονται με τα συμφέροντα του ρωσικού κράτους και φυλακιστεί στο εξωτερικό, κατέστησαν αμφότεροι διαπραγματευτικά χαρτιά σε κρίσιμες συνομιλίες για την απελευθέρωση αμερικανών κρατουμένων στη Ρωσία», συνοψίζει ο αμερικανός δημοσιογράφος.

Οι Ρώσοι «τον θέλουν (πίσω) πράγματι πολύ» δήλωσε στην Washington Post ο Κρίστο Γκρόζεφ, εκτελεστικός διευθυντής του ερευνητικού ειδησεογραφικού πρακτορείου Bellingcat, το οποίο συνέβαλε στο να αποκαλυφθεί η πραγματική ταυτότητα του Κρασίκοφ και οι δεσμοί του με το ρωσικό κράτος.

Οι Αμερικανοί γνωρίζουν, φυσικά, πως η Μόσχα επιθυμεί διακαώς την απελευθέρωσή του. Γνωρίζουν, όμως, επίσης, ότι το γεγονός ότι κρατείται στη Γερμανία έχοντας καταδικαστεί για δολοφονία και έχοντας εκτίσει ένα ελάχιστο μέρος της ποινής του, καθιστούν μια πιθανή ανταλλαγή του εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση για τις ΗΠΑ – τουλάχιστον στην παρούσα φάση.

Καταρχάς, γιατί οι Γερμανοί αρνούνται να τον αποφυλακίσουν, με τα γερμανικά ΜΜΕ να αναφέρουν ότι γερμανοί αξιωματούχοι έχουν απορρίψει ήδη σχετικά αιτήματα. «Η μεγάλη πρόκληση τους τελευταίους μήνες ήταν ότι αυτό που ζητούσε η Ρωσία ώστε να εξασφαλίσουμε την απελευθέρωση του Πολ Γουίλαν δεν ήταν κάτι που έπρεπε να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε», δήλωσε πριν λίγες ημέρες ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου.

Σε αντίθεση με τον Βίκτορ Μπουτ, ο οποίος καταδικάστηκε το 2011 για πλήθος κατηγοριών, περιλαμβανομένης και εκείνης της συνωμοσίας για τη δολοφονία υπηκόων των ΗΠΑ, τα εγκλήματα για τα οποία κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε ο Κρασίκοφ δεν έχουν καμία σχέση με τις ΗΠΑ. Και ενώ ο πρώην μεγαλέμπορος όπλων πέρασε πολλά χρόνια στη φυλακή μετά την παγίδευσή του από την αμερικανική Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών και τη σύλληψή του στην Ταϊλάνδη το 2008, ο Βαντίμ Κρασίκοφ καταδικάστηκε μόλις στα τέλη του 2021 για τη δολοφονία του Ζελιμκάν «Τορνίκε» Κανγκοσβίλι, ενός Τσετσένου γεννημένου στη Γεωργία, που εναντιωνόταν στην εξουσία του (στενού συμμάχου του Πούτιν) Ραμζάν Καντίροφ.

Η οικογένεια του Πολ Γουίλαν ανέφερε πως, παρότι γνωρίζει ότι οι δύο πλευρές, ΗΠΑ και Ρωσία, συζητούν μεταξύ τους για διάφορες πιθανές ανταλλαγές κρατουμένων, δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο ούτε ποιον επιθυμούν να απελευθερώσουν περισσότερο οι Ρώσοι, ούτε ποιος αποφασίζει. Ο αδελφός του αμερικανού πρώην πεζοναύτη σημείωσε επίσης πως το ρωσικό ΥΠΕΞ έχει επισημάνει έναν αριθμό ρώσων πολιτών που κρατούνται στις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων ο Ρομάν Σελέζνιεφ, καταδικασμένος για κυβερνοεπιθέσεις, και ο Αλεξάντερ Βίνικ, που κατηγορείται για ξέπλυμα χρήματος.

Πάντως, το ενδεχόμενο τα ρωσικά αιτήματα περί απελευθέρωσης του Βαντίμ Κρασίκοφ να μην είναι σοβαρά και να αποσκοπούν στο να παραμείνει στάσιμη η κατάσταση (όσον αφορά την κράτηση του Πολ Γουίλαν) το υποστηρίζουν και αμερικανοί αξιωματούχοι. Την  περασμένη Κυριακή, ο εκπρόσωπος Τύπου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζον Κίρμπι, σημείωσε σχετικά ότι ρωσικές προσφορές περί ανταλλαγής του ρώσου εκτελεστή με την Μπρίτνεϊ Γκράινερ, το περασμένο καλοκαίρι, δεν ελήφθησαν σοβαρά υπόψη από τις ΗΠΑ, κυρίως επειδή ο Κρασίκοφ «δεν κρατείται από εμάς».

Ωστόσο, ενδέχεται επίσης η Ρωσία να πίστευε όντως, και να πιστεύει ακόμα, ότι η Ουάσινγκτον θα μπορούσε απλώς να ζητήσει από το Βερολίνο να απελευθερώσει τον Κρασίκοφ. «Ταιριάζει με την κοσμοθεωρία της Ρωσίας, βάσει της οποίας οι σύμμαχοι των ΗΠΑ θεωρούνται δορυφόροι υπό αμερικανικό έλεγχο», εξήγησε στην Washington Post η Λιάνα Φιξ, ερευνήτρια στην αμερικανική δεξαμενή σκέψης Council on Foreign Relations, με ειδίκευση στην Ευρώπη.

Αλλά η Γερμανία είναι απίθανο να παραδώσει έναν καταδικασμένο δολοφόνο «τόσο σημαντικού και υψηλού προφίλ όσο ο Κρασίκοφ», προσέθεσε, ειδικά στην παρούσα φάση, καθώς η γερμανική κυβέρνηση επιδιώκει να μην επικριθεί περαιτέρω λόγω της ήπιας στάσης της απέναντι στη Ρωσία. Ειδικά, λαμβάνοντας υπόψη πως την υπόθεση ανέλαβε ο ανώτατος εισαγγελέας της Γερμανίας και πως ο δικαστής στην ετυμηγορία του έκανε λόγο για «κρατική τρομοκρατία».

Παρότι ο Βαντίμ Κρασίκοφ ταξίδευε με πλαστό διαβατήριο, ως «Βαντίμ Σοκόλοφ», ερευνητές από το Bellingcat που συνεργάζονταν με τον ανεξάρτητο ρωσικό ιστότοπο The Insider (εδρεύει στη Ρίγα) και το γερμανικό Der Spiegel, εντόπισαν στοιχεία που αποδείκνυαν ότι στην πραγματικότητα ήταν ο Βαντίμ  Κρασίκοφ, ένας άνδρας που εμπλεκόταν και σε μια άλλη ύποπτη δολοφονία στη Μόσχα, το 2013.

Φυσικά, η Μόσχα αρχικά αρνήθηκε κατηγορηματικά οποιαδήποτε σχέση με τη δολοφονία στο Βερολίνο, στη συνέχεια όμως διαπιστώθηκε ότι οι ρωσικές αρχές είχαν αφαιρέσει τα στοιχεία του Βαντίμ Κρασίκοφ από διάφορες βάσεις δεδομένων μετά τη δολοφονία του 2013. Το ότι ο ρώσος εκτελεστής ζητούσε από τους γερμανούς δεσμοφύλακές του, όπως μετέδωσαν τα γερμανικά ΜΜΕ, βιβλία για σοβιετικούς κατασκόπους, κάθε άλλο παρά διασκέδασε τις υποψίες περί στενών σχέσεών του με τις μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας.

Ο Βαντίμ Κρασίκοφ μπορεί να ελπίζει ότι η Μόσχα δεν θα τον ξεχάσει, καταρχάς επειδή αρνείται να αποκαλύψει το οτιδήποτε (όπως έκανε επί πολλά χρόνια και ο Βίκτορ Μπουτ) σε Δυτικές αρχές. Υπέρ του λειτουργεί, όμως, και το γεγονός ότι είναι επαγγελματίας δολοφόνος. Σε ανάλυσή τους για το Center for European Policy Analysis, που εδρεύει στη Ουάσιγκτον, οι εξόριστοι ρώσοι ερευνητές δημοσιογράφοι Ιρίνα Μπορόγκαν και Αντρέι Σολντάτοφ εξήγησαν ότι, ενώ οι κατάσκοποι και οι χάκερ είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για τη Μόσχα, οι δολοφόνοι που ταξιδεύουν διεθνώς εξυπηρετούν έναν ειδικό σκοπό: «Ενσταλάζουν τον φόβο μεταξύ των ρώσων εμιγκρέδων».

«Το Κρεμλίνο δεν έχει έλλειψη δολοφόνων, θέλει, ωστόσο, αυτός ειδικά να επιστρέψει σπίτι του. Αυτό καταδεικνύει στους δολοφόνους ότι το έργο τους εκτιμάται. Και καταδεικνύει επίσης στους εμιγκρέδες ότι οι ζωές τους ενδιαφέρουν ελάχιστα τη Δύση, ότι οι δολοφόνοι τους θα απελευθερωθούν», έγραψαν οι ρώσοι δημοσιογράφοι.

Ο Μαρκ Γκαλεότι, κορυφαίος ειδικός σε ζητήματα ασφαλείας της Ρωσίας, προσέθεσε ότι η απελευθέρωση του Βαντίμ Κρασίκοφ θα καθησύχαζε επίσης άλλους επίδοξους δολοφόνους. «Αυτό είναι το τίμημα της διεξαγωγής αυτού του είδους επικίνδυνων και δολοφονικών μυστικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό» ανέφερε, εξηγώντας πως εάν η Μόσχα δεν στήριζε τους δικούς της ανθρώπους, είτε πρόκειται για γκάνγκστερ όπως ο Βίκτορ Μπουτ, είτε για επαγγελματίες εκτελεστές όπως ο Βαντίμ Κρασίκοφ, δεν θα μπορούσε να περιμένει από εκείνους να παραμείνουν σιωπηλοί σε περίπτωση σύλληψής τους, ενώ θα δυσκολευόταν ιδιαίτερα και να στρατολογήσει νέους.

«Αν οι δολοφόνοι δεν πίστευαν ότι θα επαναπατρίζονταν, κανένας δεν θα έπαιρνε το ρίσκο», σημείωσε και ο Κρίστο Γκρόζεφ του Bellingcat. Οπότε το ότι, λίγο μετά τη σύλληψή του, ο Βαντίμ Κρασίκοφ είπε πως «η Ρωσία ξέρει ότι είμαι εδώ και δεν θα με ξεχάσει», δεν πρέπει να προκαλεί καμία εντύπωση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News