«Ο Βλαντίμιρ Πούτιν κερδίζει» τονίζει στην Washington Post ο ανεξάρτητος ρώσος δημοσιογράφος και συγγραφέας Μιχαήλ Ζιγκάρ, ο οποίος εδώ και χρόνια ζει (για ευνόητους λόγους) μακριά από την πατρίδα του. Η πρώτη του διαπίστωση είναι ότι ο ρώσος πρόεδρος και το καθεστώς του διάγουν την καλύτερή τους περίοδο εδώ και καιρό.

Ο Ζιγκάρ, που μεταξύ άλλων έχει γράψει το βιβλίο «Ολοι οι άνδρες του Κρεμλίνου: Μέσα στην Αυλή του Βλαντίμιρ Πούτιν», τονίζει ότι το κλίμα στη Ρωσία έχει βελτιωθεί σημαντικά το τελευταίο διάστημα. «Επιχειρηματίες, αξιωματούχοι και απλοί άνθρωποι μού λένε ότι η οικονομία έχει σταθεροποιηθεί, αψηφώντας τις Δυτικές κυρώσεις, που κάποτε αναμενόταν να έχουν καταστροφικές συνέπειες. Το καθεστώς του Πούτιν, λένε, μοιάζει πιο σταθερό από οποιαδήποτε άλλη στιγμή τα τελευταία δύο χρόνια».

Πριν από 20 μήνες, όταν ο Πούτιν έβλεπε την πλήρους κλίμακας εισβολή του στην Ουκρανία να πηγαίνει στραβά, πολλοί υψηλόβαθμοι ρώσοι αξιωματούχοι πίστευαν ότι το τέλος ήταν κοντά. Η οικονομία αντιμετώπιζε τις καταστροφικές συνέπειες των Δυτικών κυρώσεων και το καθεστώς βρισκόταν στο χείλος της κατάρρευσης.

Τα εστιατόρια στη Μόσχα είναι γεμάτα, γράφει ο Ζιγκάρ στην WP. Η αγορά αναπτύσσεται, όχι μόνο στη Μόσχα, αλλά σε ολόκληρη τη Ρωσία, χάρη στην ανάπτυξη του εγχώριου τουρισμού. Παράλληλα, οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται και η οικοδομική δραστηριότητα ανθεί. Στις αρχές του 2022, οι περισσότερες παγκόσμιες επωνυμίες εγκατέλειψαν τη Ρωσία αφήνοντας άδειες βιτρίνες σε εμπορικά κέντρα και δρόμους. Σήμερα, σχεδόν δύο χρόνια μετά, τα κενά έχουν καλυφθεί από τα αντίστοιχα ρωσικά εμπορικά σήματα.

Ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, παραδέχτηκε πρόσφατα ότι η ρωσική οικονομία αντιμετώπισε «απειλή κατάρρευσης» τους μήνες μετά την εισβολή, αλλά λέει ότι η χώρα έχει πλέον ξεπεράσει τα χειρότερα.

Πώς συνέβη αυτό; Ο Ζιγκάρ παρουσιάζει μια σειρά από λόγους:

♦ Οι ολιγάρχες έφεραν πίσω τα λεφτά. Πριν από τον πόλεμο, τα στελέχη των ρωσικών επιχειρήσεων διατηρούσαν τις αποταμιεύσεις τους στη Δύση, όπου επίσης αγόραζαν ακίνητα. Σήμερα αυτή η πόρτα έχει κλείσει, πυροδοτώντας μια επενδυτική έκρηξη στη Ρωσία. Η μόνη επιλογή που έχει απομείνει για τους μεγιστάνες είναι να βάλουν τα χρήματά τους σε εγχώριες επενδύσεις. Ετσι, μεγάλα οικοδομικά έργα βρίσκονται σε εξέλιξη. Τον Σεπτέμβριο, το Bloomberg ανέφερε ότι οι ρώσοι ολιγάρχες επέστρεψαν τουλάχιστον 50 δισ. δολάρια στη Ρωσία μετά την εισβολή. Ενδέχεται το ποσό να είναι και μεγαλύτερο.

♦ Η ρωσική βιομηχανία ανθεί. Οι αμυντικές εταιρείες πρωτοστατούν, σημειώνει ο Ζιγκάρ στην WP, και ορισμένες από αυτές αναμένεται να παρουσιάσουν εφέτος ανάπτυξη άνω του 30%. Η Μόσχα εξακολουθεί να πουλάει πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε ξένους αγοραστές – όχι μόνο στην Κίνα και στην Ινδία, αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες. Οι περισσότεροι από αυτούς τους πελάτες απλώς αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο μέσω μεσαζόντων όπως η Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν ή η Αίγυπτος. Μπορεί η Δύση να έχει καταφέρει να κόψει τους περισσότερους δεσμούς της με τη Ρωσία, αλλά το εμπόριο της Μόσχας με τον υπόλοιπο κόσμο ανακάμπτει.

♦ Κινεζικά αυτοκίνητα. Η απομόνωση της Σοβιετικής Ενωσης κατά τον Ψυχρό Πόλεμο δεν επαναλήφθηκε. Η Ρωσία του Πούτιν μπορεί να προμηθευτεί πολλές από τις προμήθειες που χρειάζεται από την Κίνα. Για πολλούς κατοίκους της Μόσχας, ίσως η πιο εντυπωσιακή αλλαγή στους δρόμους είναι η σχεδόν ολική αντικατάσταση των Δυτικών αυτοκινήτων με κινεζικά μοντέλα.

♦ Η αντοχή της οικονομίας. Μετά την εισβολή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτίμησε ότι η ρωσική οικονομία θα σημειώσει ύφεση 2,3% το 2023. Τον Ιανουάριο του 2023 το ΔΝΤ άλλαξε την πρόβλεψή του, προβλέποντας τελικά ανάπτυξη 0,3%. Aλλαξε τις προβλέψεις του τουλάχιστον άλλες δύο φορές κατά τη διάρκεια του έτους και τον Οκτώβριο κατέληξε τελικά σε εκτίμηση για ανάπτυξη 2,2% τη φετινή χρονιά.

Το συμπέρασμα είναι ότι οι κυρώσεις ανάγκασαν τους Ρώσους «να μείνουν στο σπίτι τους», καθώς ακόμη και όσοι ήθελαν να παραμείνουν στη Δύση και να βοηθήσουν την Ουκρανία τιμωρήθηκαν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο μεγιστάνας Μιχαήλ Φρίντμαν, συνιδρυτής της μεγαλύτερης ιδιωτικής τράπεζας της Ρωσίας, ο οποίος άσκησε προσεκτική κριτική στον πόλεμο, για να βρεθεί για λίγο να συλλαμβάνεται από τις βρετανικές αρχές και να πλήττεται από αμερικανικές κυρώσεις. Πριν από λίγες εβδομάδες ο Φρίντμαν τα παράτησε, συνεχίζει ο Ζιγκάρ. Ο μεγιστάνας έφυγε αρχικά από το σπίτι του στο Λονδίνο για το Τελ Αβίβ, για να επιστρέψει τελικά στη Μόσχα.

«Η επιστροφή του Φρίντμαν είχε συμβολική επίδραση στη ρωσική επιχειρηματική ελίτ: τους έπεισε ότι η Δύση τους βλέπει μόνο ως εχθρούς. Αυτό σημαίνει ότι ο μόνος τρόπος για να επιβιώσουν είναι να συνεργαστούν με το Κρεμλίνο, επειδή ο Πούτιν, σε αντίθεση με τη Δύση, δεν έχει τιμωρήσει ακόμη κανέναν επιχειρηματία, ακόμη και εκείνους που μίλησαν κατά του πολέμου» σημειώνει ο Ζιγκάρ.

«Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή, ωστόσο, είναι αυτός που έχει πείσει τους ρώσους επιχειρηματίες ότι ο Πούτιν κερδίζει» προσθέτει ο ίδιος στην WP. «Κατά την άποψή τους», εξηγεί, «η κοινή γνώμη στη Δύση μετατοπίζεται μακριά από την Ουκρανία. Ο Πούτιν, εν τω μεταξύ, ενισχύει τη θέση του στα μάτια του Παγκόσμιου Νότου. Οι ισχυρισμοί του ότι οι ΗΠΑ ευθύνονται για την κρίση στη Γάζα βρίσκουν απήχηση σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο».

Πρόκειται για τεκμηριωμένες διαπιστώσεις από έναν γνώστη της κατάστασης στη Ρωσία, που προκαλούν προβληματισμό. Και θέτουν στη σωστή διάσταση, τόσο τις υπερβολικές προσδοκίες της Δύσης για την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων όσο και τους κινδύνους που εγκυμονεί τυχόν εγκατάλειψη της Ουκρανίας στην τύχη της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News