H Μαριλένα είναι 20 ετών, ζει στην Αθήνα τα τελευταία δύο χρόνια, από τότε που πέρασε στην πανεπιστημιακή σχολή που ήταν και η πρώτη προτίμησή της. Από τη μικρή κωμόπολη της Βόρειας Ελλάδας όπου κατάγεται, δεν την ακολούθησε άλλος. “Κάποια παιδιά πέρασαν, γράφτηκαν, αλλά δεν ήρθαν ποτέ στην πόλη. Είτε γιατί δεν ήταν η σχολή που ήθελαν είτε επειδή οι οικογένειές τους δεν μπορούν να συντηρήσουν ένα σπίτι στην Αθήνα, ακόμη και με συγκατοίκηση. Έμειναν πάνω, τότε πραγματικά τα είχε λυπηθεί η ψυχή μου, σήμερα όμως, και έτσι όπως είναι η κατάσταση στην Αθήνα, νομίζω ότι ήταν τυχερά, τελικά…”.

Η Μαριλένα δεν έχει αληθινούς φίλους κοντά της. Περνάει τον χρόνο της διαβάζοντας βιβλία και για τη Σχολή, μιλάει πού και πού με γνωστούς και συμφοιτητές της, όταν μπορούν κάνουν και καμιά βόλτα για καφέ ή ποτό (εκτός lock down). “Περνάω άπειρες ώρες στα social media, ευτυχώς που έχουμε και το tik tok να γελάμε, αλλά εντάξει, κάπου κουράστηκα. Σκέφτομαι να πάρω ένα γατί για παρέα, μου το πρότεινε μια άλλη κοπέλα στην πολυκατοικία και το βρίσκω καλή ιδέα”, λέει.

Ο Ανδρέας είναι δέκα χρόνια μεγαλύτερος, “πάτησε” τον Δεκέμβριο τα 30, και αυτό που λέμε “βέρος” Αθηναίος. Εργάζεται σε μεγάλη εταιρεία και δεν έχει βγει ούτε μια μέρα σε αναστολή σύμβασης όλο αυτό το διάστημα των lock down. “Από τη μία χαίρομαι που έχω καλή δουλειά και παίρνω καλό μισθό, από την άλλη, και με εξαίρεση 2 εβδομάδες το καλοκαίρι, δεν έχω πάρει ανάσα τον τελευταίο 1,5 χρόνο. Τώρα που το σκέφτομαι, δεν έχω πάρει ανάσα από τότε που πήρα το απολυτήριο από τον στρατό”.

Ο Ανδρέας μένει με τους γονείς του, “περισσότερο το έκανα για να τους βλέπω, να έχω έτοιμο ένα πιάτο φαγητό τα βράδια που επέστρεφα από το γραφείο. Δεν λέω, βολεύτηκα κάπως, μου έμεναν και χρήματα που θα έδινα για νοίκι και τροφή, αλλά και εκείνοι χαιρόντουσαν. Πλέον, με μένα στο σπίτι όλη μέρα κλεισμένος στο δωμάτιό μου να δουλεύω και με εκείνους να μην μπορούν κοντά ένα χρόνο τώρα να βγουν έξω, η κατάσταση δεν είναι καλή. Νεύρα, τσακωμοί κάθε τρις και λίγο. Και το βράδυ εκείνοι κάθονται αμίλητοι στην τηλεόραση και εγώ ξαπλώνω στο κρεβάτι, μιλάω με κανέναν φίλο και βλέπω καμιά σειρά στο Netflix. Άντε να παίξει και κανά φλερτ”. On line βεβαίως…

H Μαριλένα και ο Ανδρέας δεν έχουν πολλά κοινά. Και αν υπάρχει κάτι που γεφυρώνει τις ζωές τους, είναι η μοναξιά. Θα ήθελες να τους πεις “μα τι κάνετε, είστε νέα παιδιά, κάντε φίλους, βγείτε έξω, ζήστε τη ζωή σας”! Από την άλλη καταλαβαίνεις ότι αυτό, τους τελευταίους δύο μήνες, αλλά και όλη την Άνοιξη, είναι σχεδόν απαγορευμένο. Και θα συνεχιστεί.

Όμως, κακά τα ψέματα, δεν είναι η πανδημία και η καραντίνα η βασική αιτία. Αυτές έρχονται να επιδεινώσουν την κατάσταση και συμβαίνει αυτό για τους περισσότερους, αν όχι σε όλους μας. Όμως η μοναξιά υπήρχε και πέρυσι. Και αφορά πολλούς. Σε όλες τις ηλικίες. Στην εποχή που η τεχνολογία μας κρατάει συνδεδεμένους περισσότερο από ποτέ και οι ευκαιρίες και αφορμές για κοινωνικότητα περισσεύουν, τόσο στον φυσικό όσο και στον ψηφιακό κόσμο, 4 στους 10 δηλώνουν “αποσυνδεδεμένοι”.

Το ποσοστό δεν είναι μικρό ούτε στις ηλικίες του Ανδρέα και της Μαριλένας. Στη γενιά Ζ των γύρω στα 20 και σε εκείνη των millennials, γύρω από τα 30, η μοναξιά “χτυπάει” το 30%! Και πριν από την CoVid-19, πολύ περισσότερο με τις επιπτώσεις της στα άτομα και τις κοινωνίες, η μοναξιά έχει εξελιχθεί σε μια ανησυχητική πανδημία. Παγκοσμίως.

Οι αριθμοί και τα συμπεράσματα προκύπτουν από παγκόσμια έρευνα του Lipton. Έγινε σε άτομα άνω των 18 ετών σε εννέα χώρες και διαπίστωσε ότι υπάρχουν δύο αίτια που εμποδίζουν τους ανθρώπους να δημιουργούν ποιοτικές διασυνδέσεις μεταξύ τους: ο κοινωνικός φόβος και η έλλειψη χρόνου λόγω της πολυάσχολης σύγχρονης ζωής. Την ίδια ώρα η ίδια η φύση της επικοινωνίας γίνεται πιο επιφανειακή.

Στην ίδια μελέτη του Lipton, το 42% των ανθρώπων αισθάνεται ότι οι κοινωνικές τους σχέσεις είναι επιφανειακές και οι μισοί (50%) πιστεύουν ότι ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι αλληλοεπιδρούν μαζί τους είναι επίσης πολύ επιφανειακός. Ενώ όταν κάποιος μιλά μόνο για τον εαυτό του (66%) ή η συνομιλία εστιάζει μόνο σε θετικές πτυχές της ζωής του άλλου (63%), αυτό μπορεί, επίσης, να λειτουργήσει ως εμπόδιο στην ουσιαστική επικοινωνία με κάποιον.

Τα ποσοστά μοναξιάς έχουν διπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1980, σύμφωνα με τον Δρ Vivek Murthy, και ένα άρθρο του το 2017 στο Harvard Business Review. Έχει μάλιστα σημαντικό αντίκτυπο στη συναισθηματική υγεία και στο προσδόκιμο ζωής, έγραφε από το 2014 κιόλας ο κορυφαίος ψυχολόγος, διάσημος για τις viral ομιλίες του στα TedX, Δρ. Guy Winch, στο βιβλίο του “Emotional First Aid” (“Γίνε γιατρός της ψυχής. Πρώτες βοήθειες”, ελληνιστί, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη).

Το Lipton δεν σταμάτησε στην έρευνα. Ανέπτυξε μια πρωτοβουλία, το Lipton #ProjectUnlonely, με στόχο την καταπολέμηση της “κρυμμένης μοναξιάς” και τη δημιουργία ουσιαστικών σχέσεων και πραγματικής επικοινωνίας. Στους υποστηρικτές του πρότζεκτ και ο Δρ. Winch, ο οποίος λέει: «Ενώ έως τώρα η μοναξιά συσχετιζόταν με ενήλικες σε μεγάλη ηλικία, σήμερα, επηρεάζει τους νέους, ειδικά μεταξύ των ηλικιών 18-35. Ωστόσο, ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν τον συναισθηματικό πόνο που προκαλεί η χρόνια μοναξιά, δεν γνωρίζουν πόσο βλαβερή μπορεί να είναι και για τη σωματική υγεία. Πρέπει να υπάρξει μια αλλαγή για να ενθαρρύνει και να ενδυναμώσει τους ανθρώπους να αναζητήσουν και να εντάξουν τις σημαντικές διασυνδέσεις ως μέρος της καθημερινής τους ζωής για να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματα της κρυμμένης μοναξιάς και να βελτιώσουν την ψυχική και σωματική υγεία και ευεξία».

Από το 1890, το Lipton μας προτρέπει να είμαστε «παρόντες» στη στιγμή, καθώς απολαμβάνουμε ένα φλιτζάνι τσάι. Με την ουσιαστική και γνήσια επικοινωνία στο επίκεντρο, «τρέχει» σήμερα τo Lipton #ProjectUnLonely. Το Lipton ανέπτυξε την πλατφόρμα www.gogreen.gr όπου μπορείς και εσύ να μάθεις περισσότερα για το πρόβλημα της μοναξιάς.

Και αν είσαι μια «Μαριλένα» ή ένας «Ανδρέας», αν έχεις τη δική σου ιστορία μοναξιάς και αναζητείς τρόπους για να την αντιμετωπίσεις, το Lipton και ο Δρ. Guy Winch σας περιμένουν στο https://www.gogreen.gr/project-unlonely/

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News