Την 1η Μαΐου του 2011 οι περισσότεροι Αμερικανοί αγνοούσαν όχι μόνον πού βρίσκεται αλλά και τι είναι το Αμποταμπάντ. Πολύ σύντομα, ωστόσο, αυτή η μεσαίου μεγέθους πόλη, κοντά στα βουνά του βορειοδυτικού Πακιστάν, επρόκειτο να γίνει γνωστή σε όλον τον κόσμο. Γιατί μία ώρα μετά τα μεσάνυχτα (ώρα Πακιστάν) μέλη μιας ομάδας, των περιβόητων Seals του αμερικανικού Ναυτικού, θα έφταναν εκεί με ελικόπτερο και μέσα στη νύχτα θα εισέρχονταν σε ένα κτιριακό συγκρότημα περιτριγυρισμένο από ψηλό μαντρότοιχο, θα εντόπιζαν σε ένα δωμάτιο τον πιο καταζητούμενο άνθρωπο στον κόσμο και θα τον εκτελούσαν.

Η προσπάθεια με στόχο τον εντοπισμό και την εκτέλεση του Οσάμα μπιν Λάντεν, που έλαβε χώρα πριν από μία δεκαετία, ήταν μία από τις πιο απόρρητες μυστικές επιχειρήσεις στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία, μία εξαιρετικά κρίσιμη και επικίνδυνη αποστολή, τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο, στο πλαίσιο της οποίας προβλεπόταν η παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας ενός συμμάχου των ΗΠΑ, με στόχο την εξολόθρευση ενός εκ των ηγετών της διεθνούς ισλαμιστικής τρομοκρατίας.

Με αφορμή τη δέκατη επέτειο της δολοφονίας του Οσάμα μπιν Λάντεν, το Politico αφιέρωσε σε αυτό το ιστορικό γεγονός ένα εκτενέστατο δημοσίευμα με μαρτυρίες των κύριων πρωταγωνιστών της επιχείρησης, το οποίο επιμελήθηκε ο αμερικανός δημοσιογράφος και ιστορικός Γκάρετ Γκραφ.

Συνοψίζοντας όλα όσα αναφέρονται στο ρεπορτάζ του, ο Γκουίντο Ολίμπιο της Corriere della Sera εστιάζει κυρίως σε μία καθοριστική (όπως αποδείχτηκε) πτυχή της όλης επιχείρησης που αφορά την κατασκευή της μακέτας του κτιριακού συγκροτήματος στο οποίο είχε καταφύγει ο σαουδάραβας τρομοκράτης.

Σημασία στη λεπτομέρεια

Το δύσκολο (και εξαιρετικής σημασίας για την επιτυχία της αποστολής) έργο ανέλαβαν οι ειδικοί της National Geospatial Intelligence Agency, της υπηρεσίας που ελέγχει και διαχειρίζεται τους κατασκοπευτικούς δορυφόρους των ΗΠΑ. Επικεφαλής της εκείνη την περίοδο ήταν η Λετίσα Λονγκ. «Οι τεχνικοί έκαναν εξαιρετική δουλειά. Εάν μία φωτογραφία αξίζει χίλιες λέξεις, μία μακέτα αξίζει δέκα χιλιάδες», εξήγησε η Λονγκ στον Γκραφ.

Χρησιμοποίησαν άμμο ίδιου χρώματος με την άμμο που υπάρχει στο Αμποταμπάντ και πρόσεξαν και αναπαρήγαγαν στη μακέτα τους κάθε λεπτομέρεια με απόλυτη ακρίβεια – από τη θέση των δέντρων και την ύπαρξη ζώων, έως την περίφραξη από συρματόπλεγμα και τη δορυφορική κεραία, σύμφωνα, πάντα, με τις λήψεις των δορυφόρων.

Η μακέτα του καταφυγίου κατέληξε να αποτελεί σημείο αναφοράς στις συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν κατά την προετοιμασία της αποστολής, ενώ παρουσιάστηκε σχεδόν αμέσως στον Μπαράκ Ομπάμα. Οι ειδικευμένοι τεχνίτες, ωστόσο, δεν γνώριζαν τι ακριβώς είχαν φτιάξει. Το έμαθαν την επομένη της εξολόθρευσης του Οσάμα μπιν Λάντεν, όταν είδαν τις φωτογραφίες του καταφυγίου του στο πρωτοσέλιδο των New York Times και συνειδητοποίησαν πόσο σημαντική υπήρξε η συνδρομή τους.

Το Πεντάγωνο στο παιχνίδι

Τον Ιανουάριο του 2011, ο Λευκός Οίκος ενημέρωσε, επιτέλους, και τη στρατιωτική ηγεσία για τα σχέδια που είχε καταστρώσει σε αποκλειστική συνεργασία με τη CIA, καθώς όλοι υπόλοιποι –από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας έως το FBI– είχαν αφεθεί εσκεμμένα έως τότε στο σκοτάδι. Η μυστικότητα ήταν σχεδόν πλήρης, ελάχιστοι γνώριζαν και δεν υφίστατο καμία γραπτή επικοινωνία.

«Οταν ο ναύαρχος Μάικλ Μάλεν, επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Ενοπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ, ήρθε και μου είπε “Κοίτα, στη CIA θεωρούν πως έχουν στοιχεία για τον Οσάμα μπιν Λάντεν”, εγώ απάντησα “Θα με ενδιέφερε να τα δω”. Αλλά δεν χοροπηδούσα από τη χαρά μου, γιατί είχα ξαναδεί αυτήν την ταινία στο παρελθόν. Είχαμε πολλά στοιχεία για τον Μπιν Λάντεν, ενδιαφερόμουν, αλλά ήμουν ελαφρώς επιφυλακτικός», ανέφερε από την πλευρά του ο ναύαρχος Γουίλιαμ ΜακΡέιβεν, διοικητής, εκείνη την περίοδο, της Διακλαδικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων.

«Ζήτησα από τον ΜακΡέιβεν να έρθει στη CIA και εκείνος ήρθε και θυμάμαι πως είχαμε τη μακέτα τoυ κτιριακού συγκροτήματος τότε. Την κοίταξε και του είπαμε τι υποπτευόμασταν και τα μάτια του έλαμψαν. Ηταν ξεκάθαρο πως είχε αντιληφθεί τη σημασία αυτού που είχαμε βρει», θύμισε από την πλευρά του ο Λίον Πανέτα, διευθυντής της CIA από τον Φεβρουάριο του 2009 έως το καλοκαίρι του 2011.

Η επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Τρίαινα του Ποσειδώνα», την οποία ενέκρινε ο Μπαράκ Ομπάμα στα τέλη του Απριλίου του 2011, αποτέλεσε το επιστέγασμα μιας πολύμηνης, ενδελεχούς και περίπλοκης προετοιμασίας τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και ανά την υφήλιο, βάση της οποίας αποτέλεσε «ένα μικρό ακριβές αντίγραφο του καταφυγίου του Αμποταμπάντ που πηγαινοερχόταν από την έδρα της CIA στη Βιρτζίνια στη Δυτική Πτέρυγα (του Λευκού Οίκου) και αντίστροφα», αναφέρει στο ρεπορτάζ του ο Γκάρετ Γκραφ.

Εναλλακτικά σχέδια δράσης

Τελικά στον Μπαράκ Ομπάμα παρουσιάστηκαν διάφορες εναλλακτικές προτάσεις. Η πρώτη προέβλεπε ένα βομβαρδιστικό B-2 να φτάσει απαρατήρητο έως το Αμποταμπάντ και να τινάξει στον αέρα ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα όπου κρυβόταν ο Οσάμα μπιν Λάντεν. Ο αμερικανός πρόεδρος δεν ήταν αρνητικός αλλά γνώριζε πως οι παράπλευρες απώλειες θα ήταν μεγάλες ενώ θα ήταν αδύνατη και η ταυτοποίηση των νεκρών.

Η δεύτερη πρόταση αφορούσε τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών και την εξαπόλυση μιας στοχευμένης επίθεσης, όμως παρά την επιτυχία προηγούμενων παρόμοιων επιχειρήσεων, ανησυχούσαν όλοι ιδιαίτερα για το γεγονός πως οι επιθέσεις με drones δεν εγγυώνται πάντα την εξολόθρευση του κύριου στόχου. Μια τρίτη επιλογή ήταν οι κομάντος του αμερικανικού Ναυτικού, οι οποίοι επρόκειτο να δράσουν είτε σε συνεργασία με τις αντίστοιχες πακιστανικές δυνάμεις είτε επιχειρώντας μυστικά, όπως και έγινε τελικά.

Κτίρια – αντίγραφα

Οι κομάντος που συμμετείχαν τελικά στην επιχείρηση, εκπαιδεύτηκαν (δίχως να γνωρίζουν ποιος ήταν ο στόχος τους) πραγματοποιώντας δεκάδες πρόβες για την πραγματοποίηση της επιδρομής σε δύο αντίγραφα του καταφυγίου του Οσάμα μπιν Λάντεν που κτίστηκαν σε κλίμακα 1:1 στο κέντρο εκπαίδευσης Harvey Point (Νότια Καρολίνα) και στη Νεβάδα.

Η επιδρομή των αμερικανών κομάντος πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό και ολοκληρώθηκε με την εκτέλεση του Οσάμα μπιν Λάντεν και την καταστροφή ενός ελικοπτέρου αξίας 65 εκατομμυρίων δολαρίων. Η όλη επιχείρηση επρόκειτο να διαρκέσει μισή ώρα, αλλά οι κομάντος παρέμειναν στο καταφύγιο του αρχιτρομοκράτη επί 15 ακόμη λεπτά. Είχαν εντοπίσει πλήθος πολύτιμων στοιχείων για τις υπηρεσίες πληροφοριών και επέλεξαν να μην τα εγκαταλείψουν. Τον Φεβρουάριο του 2012 οι πακιστανικές αρχές κατεδάφισαν το καταφύγιο του «σεΐχη της τρομοκρατίας».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News