Την ημέρα του θανάτου του Αλεξέι Ναβάλνι, η σύζυγός του, Γιούλια, συμμετείχε στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια, στο Μόναχο, μια ετήσια συνάντηση μερικών από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους στον κόσμο. Οταν έμαθε τα νέα, η Γιούλια ζήτησε από τους διοργανωτές να μιλήσει στους συνέδρους.

«Θέλω ο Πούτιν και όλοι γύρω του –όλοι οι φίλοι του Πούτιν και η κυβέρνησή του– να γνωρίζουν ότι θα θεωρηθούν υπεύθυνοι για ό,τι έχουν κάνει στη χώρα μας, στην οικογένειά μου και στον σύζυγό μου», είπε η Γιούλια με δυνατή φωνή. «Θα ήθελα να καλέσω όλη τη διεθνή κοινότητα, όλους όσους είναι παρόντες σε αυτήν την αίθουσα και τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να συσπειρωθούν για να νικήσουμε αυτό το φρικτό καθεστώς».

Η Γιούλια Ναβάλναγια δεν σταμάτησε ποτέ να στηρίζει το σύζυγό της και η υποστήριξή της αυτή λειτούργησε σαν κινητήριος δύναμη για τον Ναβάλνι, προκειμένου να συνεχίσει τον άνισο αγώνα του ενάντια στον Βλαντίμιρ Πούτιν.

«Η Γιούλια είναι ο βράχος πάνω στον οποίο στέκεται ο Αλεξέι», είπε ο Βλαντίμιρ Ασούρκοφ, ένας από τους στενότερους βοηθούς του Ναβάλνι, μετά τη σύλληψή του, το 2021. Σύμφωνα με τη Γεβγκένια Αλμπατς, μια παλιά φίλη και πολιτικό σύμμαχό του, «ο Ναβάλνι είναι δύο άνθρωποι: η Γιούλια και ο Αλεξέι».

Σε μια μαζική διαμαρτυρία κατά της επιστροφής του Πούτιν στην εξουσία, στη Λεωφόρο Ζαχάροφ της Μόσχας, τον Δεκέμβριο του 2011, ο Ναβάλνι εκφώνησε μια ομιλία σε πλήθος 80.000 ανθρώπων, καταγγέλλοντας τον Πούτιν και το «κόμμα των κλεφτών και απατεώνων» του.  Κατεβαίνοντας από τη σκηνή, η Γιούλια τον αγκάλιασε.

Και οι δύο ήταν λαμπεροί. Εκείνη τη στιγμή φαινόταν ότι η ρωσική Ιστορία μπορεί να έπαιρνε διαφορετική τροπή, με όχημα το όραμα του Ναβάλνι για δημοκρατία και δικαιοσύνη. Λίγους μήνες αργότερα, αφότου είχαν συλληφθεί εκατοντάδες διαδηλωτές από την παραστρατιωτική αστυνομία της ΟΜΟΝ, ο Ναβάλνι συνέχισε να επιμένει ότι το όνειρό του δεν είχε πεθάνει, και μιλούσε με ζωντάνια για τα σχέδιά του να είναι υποψήφιος στις επερχόμενες δημαρχιακές εκλογές της Μόσχας. «Ακλόνητη αισιοδοξία», το ονόμαζε η Γιούλια. «Δεν μπορεί να τον πείσει κανείς, ποτέ, ότι είναι ώρα να τα παρατήσει», είχε πει στον Οουεν Μάθιους, δημοσιογράφο της Telegraph.

Ενας μεγάλος έρωτας

Οι Ναβάλνι γνωρίστηκαν στη διάρκεια διακοπών στην Τουρκία το 1998. Ο Αλεξέι ήταν ένας νεαρός δικηγόρος από στρατιωτική οικογένεια στην περιοχή της Μόσχας, ο οποίος μόλις είχε εμπλακεί στην αντιπολίτευση. Και οι δύο ήταν 22 (η Γιούλια είναι έξι εβδομάδες μεγαλύτερη από τον Αλεξέι). Η Γιούλια καταγόταν επίσης από μεσοαστική οικογένεια της Μόσχας.

Ο πατέρας της, Μπαρίς Αμπροσίμοφ, ήταν επιστήμονας, ο πατριός της μηχανικός στην Επιτροπή Κρατικού Σχεδιασμού της ΕΣΣΔ. Η ίδια σπούδασε Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις στην περίφημη Οικονομική Ακαδημία Πλεχάνοφ της Μόσχας, έκανε μεταπτυχιακό και εργάστηκε σε τράπεζα. «Ενιωσα αμέσως ότι θα γινόμουν γυναίκα του», είπε η Γιούλια σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις της, στη ρωσική έκδοση του Harper’s Bazaar. Παντρεύτηκαν το 2000 και τον επόμενο χρόνο η Γιούλια παράτησε τη δουλειά της για να μεγαλώσει το πρώτο τους παιδί, την Ντάρια.

Ο γιος τους Ζαχάρ γεννήθηκε το 2008. Από την αρχή της πολιτικής σταδιοδρομίας του συζύγου της, η Γιούλια ήταν πάντα δίπλα του. Για χρόνια, ενεργούσε ως γραμματέας Τύπου και προσωπική βοηθός του Αλεξέι, κάνοντας την επιμέλεια στα άρθρα και τις ομιλίες του. Ωστόσο, πάντα επέμενε δημοσίως ότι κύριος ρόλος της ήταν αυτός της νοικοκυράς. «Το κύριο καθήκον μου είναι να φροντίζω ώστε τίποτα στην οικογένειά μας να μην αλλάζει», είπε στο Harper’s Bazaar.

Η οικογενειακή ζωή του Ναβάλνι έγινε κομμάτι του πολιτικού προφίλ του. Σε αντίθεση με τον Πούτιν, ο οποίος χώρισε τη σύζυγό του Λιουντμίλα το 2013 και για τον οποίο φημολογείται ευρέως ότι έχει σχέση με τη γυμνάστρια Αλίνα Καμπάεβα, ο Ναβάλνι ήταν ευτυχισμένος στον γάμο του και δημοσίευσε συχνά φωτογραφίες του ίδιου και της Γιούλια στα social media. Ο Πούτιν, σαν τσάρος, προσπάθησε να προβληθεί ως η ενσάρκωση της εξουσίας του κράτους. Ο Ναβάλνι και η Γιούλια ήταν ένα συνηθισμένο, μεσαίας τάξης, ερωτευμένο ζευγάρι.

Η προσπάθειά της ήταν πολύ μεγάλη και δύσκολη: πράκτορες της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας ακολουθούσαν διαρκώς την ίδια, το σύζυγό της και τα παιδιά τους. Η FSB δημιούργησε έναν σταθμό παρατήρησης απέναντι από το διαμέρισμά τους στη Μόσχα. Και καθώς η φήμη του Ναβάλνι άρχισε να μεγαλώνει, οι συλλήψεις του με την κατηγορία του χουλιγκανισμού και της οργάνωσης παράνομων διαδηλώσεων γίνονταν όλο και πιο συχνές. Η Γιούλια έμενε πίσω με τα παιδιά.

Η απόπειρα του Πούτιν να δολοφονήσει τον Ναβάλνι, τον Αύγουστο του 2020, έφερε τη Γιούλια στο προσκήνιο. Αγνοώντας τις συμβουλές όλων, έσπευσε να τον συνοδεύσει στο νοσοκομείο στο Ομσκ. Βρήκε το νοσοκομείο γεμάτο αστυνομικούς της FSB με πολιτικά ρούχα και τρομαγμένους γιατρούς που προσπάθησαν να την κρατήσουν μακριά από τον ετοιμοθάνατο σύζυγό της, ζητώντας να δουν το πρωτότυπο πιστοποιητικό γάμου τους και επιμένοντας ότι ο ίδιος –τότε σε βαθύ κώμα– έπρεπε να δώσει την άδειά του.

Η Γιούλια ενημέρωνε τον παγκόσμιο Τύπο έξω από το νοσοκομείο και όταν ένα αεροπλάνο στάλθηκε από τη Γερμανία για να παραλάβει το σύζυγό της, τα έβαλε ανοιχτά με το Κρεμλίνο: «Κύριε πρόεδρε, σας απευθύνομαι επίσημα, ζητώντας άδεια για τη μεταφορά του Αλεξέι Ναβάλνι», έγραψε σε ανοιχτή επιστολή της στον Πούτιν, που διάβασε στον Τύπο.

Οι ενέργειες της Γιούλια, για να βρεθεί ο Ναβάλνι στο νοσοκομείο Charite του Βερολίνου, έσωσαν τη ζωή του συζύγου της. Αλλά, η Γιούλια δεν μπόρεσε να εμποδίσει τον Ναβάλνι να επιστρέψει στη Ρωσία μετά την ανάρρωσή του τον Ιανουάριο του 2021.

Ανάμεσα στην πολιτική και στην οικογένεια

Η Γιούλια ζούσε τα τελευταία χρόνια με μια διαρκή εσωτερική σύγκρουση: Από τη μία η υποστήριξη προς το σύζυγό της στην επικίνδυνη διαμάχη με τον Πούτιν και από την άλλη η επιθυμία της να διατηρήσει την οικογένειά τους. Ρωτήθηκε σε τηλεοπτική συνέντευξη το 2013 αν σκέφτηκε ποτέ να ζητήσει από τον Αλεξέι να σταματήσει τον ακτιβισμό του για χάρη της οικογένειάς τους.

«Οχι, δεν έχω πει ποτέ στη ζωή μου κάτι τέτοιο στον άντρα μου επειδή καταλαβαίνω ότι δεν το κάνει για τον εαυτό του, το κάνει για τα παιδιά μου και για όλους τους άλλους», απάντησε. Το 2021 ο Ναβάλνι επέμεινε ότι έπρεπε να επιστρέψει στη Ρωσία γιατί θα έχανε τον σεβασμό των υποστηρικτών του αν παρέμενε στο εξωτερικό. Η Γιούλια προσπάθησε να τον αποτρέψει. Αλλά δέχτηκε την απόφασή του.

Την (πρόσφατη) Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, ο φυλακισμένος ρώσος ηγέτης της αντιπολίτευσης ζήτησε από τους δικηγόρους του να στείλουν ένα μήνυμα στη Γιούλια: «Μωρό μου, ανάμεσά μας υπάρχουν πόλεις, φώτα απογείωσης αεροδρομίων, μπλε χιονοθύελλες και χιλιάδες χιλιόμετρα», έγραψε. «Αλλά, νιώθω ότι είσαι κοντά μου κάθε δευτερόλεπτο και σε αγαπώ με όλη μου τη δύναμη». Δύο μέρες αργότερα, ήταν νεκρός.

Με τον Ναβάλνι νεκρό, η συζήτηση μετατοπίζεται πλέον στον ρόλο που θα μπορούσε να έχει η Γιούλια ως ηγέτης του κινήματος. Μέχρι τώρα, πάντα απέρριπτε τέτοιες συζητήσεις. «Νομίζω ότι είναι πολύ πιο ενδιαφέρον να είσαι σύζυγος ενός πολιτικού», είχε πει στο Harper’s Bazaar.

«Εξάλλου, κι αυτό που κάνω είναι, σε κάποιο βαθμό, και πολιτική». Σύμφωνα με τους πολιτικούς αναλυτές, η Γιούλια διαθέτει χάρισμα και γοητεία και μπορεί εύκολα να αντικαταστήσει τον σύζυγό της. Κάποιοι τη συγκρίνουν με την Κορασόν Ακίνο, τη σύζυγο του ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης στις Φιλιππίνες, η οποία ηγήθηκε των διαδηλώσεων κατά του καθεστώτος του Φερντινάντ Μάρκος και τελικά ανέλαβε την εξουσία ως διάδοχός του.

Μέχρι χθες η Γιούλια Ναβάλναγια δεν είχε εκφράσει την επιθυμία της να μπει στη θέση του δολοφονημένου συζύγου της. Σαφέστατα υπήρχαν πιέσεις να το κάνει καθώς θεωρείται ήδη σύμβολο αντίστασης, όπως ήταν και ο σύζυγός της. Σήμερα όμως, μέσα από ένα βίντεο. ξεκαθάρισε ότι θέλει να συνεχίσει τον αγώνα του αγαπημένου της Αλεξέι. «Θέλω να ζήσω σε μια ελεύθερη Ρωσία, θέλω να οικοδομήσω μια ελεύθερη Ρωσία» έλεγε στο μήνυμά της με τίτλο: «Θα συνεχίσω το έργο του Αλεξέι Ναβάλνι».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News