Σχεδόν σε κάθε ελληνική οικογένεια υπάρχει ένας συγγενής που έχει φύγει για δουλειά στο εξωτερικό. Κάποιοι έχουν παππούδες που περιγράφουν με κάθε ευκαιρία τα δύσκολα χρόνια της ξενιτιάς, τη δεκαετία του ‘60, «στις φάμπρικες της Γερμανίας». Αλλοι ακούνε τις ιστορίες από «σπουδαγμένους» μιλένιαλ να επευφημούν νομοτελειακά πόσο καλύτερα λειτουργούν τα κράτη στα οποία κατέφυγαν για να σπουδάσουν ή να βρουν επαγγελματικές ευκαιρίες.
Κατά πόσο όμως ακολουθούν τα μορφωμένα εγγόνια τα μεταναστευτικά χνάρια των ανειδίκευτων εργατών παππούδων τους; Σύμφωνα και μια πρόσφατη έρευνα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (OECD) για τις χώρες που προσελκύουν ταλέντα, ο χάρτης παρουσιάζει σημαντικές διαφορές με αυτές του προηγούμενου αιώνα.
Η κατάταξη, που περιλαμβάνει 38 χώρες, δημιουργήθηκε με βάση επτά διαφορετικούς άξονες: την ποιότητα των ευκαιριών, το εισόδημα και τη φορολογία, τις μακροπρόθεσμες προοπτικές, την καταλληλότητα του περιβάλλοντος για οικογένειες, το επίπεδο των δεξιοτήτων, τη συμπεριληπτικότητα και την ποιότητα ζωής. Επιπλέον, μπορεί κανείς να συνυπολογίσει την ποιότητα των εγχώριων συστημάτων υγείας.
Αποδελτιώνοντας την έννοια του «ταλέντου» στις τέσσερις πιο περιζήτητες δημογραφικές ομάδες από τις κυβερνήσεις όλου του κόσμου –εργατικό δυναμικό με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, επιχειρηματίες, ιδρυτές νεοφυών εταιρειών και φοιτητές πανεπιστημιακών ιδρυμάτων– παρουσιάζει εξειδικευμένα αποτελέσματα για την κάθε μία.
Σύμφωνα με τον OECD, αν κάποιος εργαζόμενος που έχει μπάτσελορ θέλει να φύγει από τη χώρα του, και δεδομένου ότι θεωρεί τους οκτώ άξονες που προαναφέρθηκαν εξίσου σημαντικούς, τότε η καλύτερη επιλογή του είναι να κατευθυνθεί προς την Ωκεανία, καθώς η Νέα Ζηλανδία και η Αυστραλία κατέχουν την πρώτη και την τρίτη θέση στη σχετική κατάταξη. Αν, βέβαια, η μόνιμη εγκατάσταση στην άκρη του άλλου ημισφαιρίου δεν ακούγεται τόσο απλή υπόθεση (και δεν είναι), τότε ίσως η Σουηδία, η Ελβετία και η Νορβηγία, που βρίσκονται στη δεύτερη, την τέταρτη και την πέμπτη θέση αντίστοιχα, να είναι πιο ενδιαφέρουσες προτάσεις, ειδικά για πολίτες κρατών-μελών της ΕΕ.
Αν, πάλι, ένας επιχειρηματίας θέλει να ζήσει και να δουλέψει εκτός της χώρας του, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, καλό θα ήταν να αναλογιστεί τη Σουηδία, την Ελβετία, τη Νορβηγία, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία, με αυτή τη σειρά προτίμησης. Οταν μιλάμε για φοιτητές, από την άλλη, η κατάταξη διαφοροποιείται ακόμα περισσότερο, καθώς η ιδανική χώρα για σπουδές, βάσει του OECD, είναι οι ΗΠΑ. Ακολουθούν η Γερμανία, η Νορβηγία, η Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Τέλος, αν κάποιος θέλει να μεταναστεύσει και να ιδρύσει μια σταρτ-απ, οι επιλογές του είναι σαφώς πιο περιορισμένες, καθώς η κατάταξη περιλαμβάνει μόλις 24 χώρες. Σε αυτή την περίπτωση, η ιδανική χώρα –με βάση, πάντα, και τους οκτώ άξονες– είναι ο Καναδάς. Ακολουθούν οι ΗΠΑ, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ολλανδία.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι χώρες στις οποίες κατευθύνονταν παραδοσιακά οι οικονομικοί μετανάστες από την Ελλάδα, δεν συναντούν την ίδια «αίγλη» όσον αφορά τις πιο «αποδοτικές» μερίδες του εργατικού δυναμικού. Οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο παρέχουν καλές προοπτικές για κάποιες υποομάδες, συγκεκριμένα για σπουδές και νεοφυείς επιχειρήσεις, χωρίς όμως να κυριαρχούν.
Η χώρα που έχει αναδυθεί πλέον ως η περισσότερο ελκυστική, σύμφωνα με τα παραπάνω κριτήρια, είναι η Νορβηγία, η οποία εμφανίζεται ψηλά στο «τοπ 5» τριών από τις τέσσερις υποομάδες. Αντενδείκνυται δηλαδή μόνο για νεοφυείς επιχειρήσεις, καθώς δεν συμπεριλαμβάνεται καν στην κατάταξη των 24 κρατών, αλλά και για ανθρώπους που θέλουν να βλέπουν τακτικά τον ήλιο.
Πού βρίσκεται η Ελλάδα σε αυτές τις κλίμακες;
Η Ελλάδα, από την έναρξη της πανδημίας και μετά προσπαθεί να παρουσιαστεί, μέσω πρωτοβουλιών όπως το «Work from Greece», ως ένα μέρος όπου μπορούν να αποκτήσουν προσωρινή βάση «ψηφιακοί νομάδες», καθώς διευκολύνεται και η χορήγηση αντίστοιχης βίζα. Πώς τα πηγαίνει όμως σε άλλα περιζήτητα δημογραφικά εργαζομένων;
Η συνοπτική απάντηση είναι… όχι και τόσο καλά. Παρά το γεγονός ότι η χώρα μας περιλαμβάνεται στις τρεις από τις τέσσερις κατατάξεις, παραμένει ακόμα στην κατηγορία των «τελευταίων και καταϊδρωμένων», τηρουμένων των ίδιων αξόνων με τις παραπάνω μετρήσεις. Τόσο στην κλίμακα του μορφωμένου εργατικού δυναμικού όσο και των επιχειρηματιών, η Ελλάδα βρίσκεται στην 34η από τις 38 θέσεις. Στην πρώτη περίπτωση, η χώρα μας εντοπίζεται κάτω από τη Λετονία και πάνω από την Κολομβία, ενώ στη δεύτερη, μετά τη Λετονία και πριν την Κόστα Ρίκα.
Ακόμα, όσον αφορά την ελκυστικότητα της χώρας σε ξένους φοιτητές, η Ελλάδα βρίσκεται στην 35η θέση (κάτω από την Τουρκία και πάνω από το Ισραήλ), ενώ δεν συμπεριλαμβάνεται καν στην κλίμακα για ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων. Αξίζει όμως να αναφερθεί πως, σε σχέση με τα στοιχεία αντίστοιχης έρευνας του 2019, η χώρα παρουσιάζει βελτίωση κατά δύο μονάδες στις περιπτώσεις εργατικού δυναμικού και επιχειρηματιών και μίας όσον αφορά τους φοιτητές. (Σημείωση: στην έρευνα του 2019 δεν συμπεριλαμβάνονται στοιχεία για το σύστημα υγείας.)
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News