«Cui bono?» Το ερώτημα υφίσταται εδώ και χιλιάδες χρόνια, από την εποχή του Κικέρωνα, ενώ ακόμα και οι μαφιόζοι διερωτώνταν «ποιος ωφελείται;» όταν επιδίωκαν να ανακαλύψουν ποιος κρυβόταν πίσω από μια επίθεση. Ο Εντουαρντ Λους, διευθυντής των Financial Times στις ΗΠΑ, θέτει το ίδιο ερώτημα σε άρθρο του, έχοντας την προσοχή του στραμμένη στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα.

«Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχε κάποια σχέση με τη φρικτή σφαγή 1.200 ισραηλινών αμάχων πέρυσι από τη Χαμάς. Ωστόσο η Ρωσία ήταν αυτή που ωφελήθηκε περισσότερο» γράφει. Οσον αφορά το αντίθετο ερώτημα, «Cui malo?», δηλαδή «ποιος ζημιώνεται;», η απάντηση από την άποψη της γεωπολιτικής είναι «ο Τζο Μπάιντεν». Και όσο οι ισραηλινές δυνάμεις συνεχίζουν να επιχειρούν στη Ράφα, τόσο θα επιδεινώνεται η θέση του αμερικανού προέδρου.

Η τύχη τα έφερε έτσι ώστε οι σφαγές της Χαμάς να σημειωθούν την ημέρα των γενεθλίων του Πούτιν, ο οποίος στις 7 Οκτωβρίου 2023 γιόρτασε τα 71α γενέθλιά του. «Εκτοτε η γεωπολιτική αστάθεια παραδίδεται στη Μόσχα σε συσκευασία δώρου» γράφει ο Λους. Εξηγεί ότι πλέον είναι ευκολότερο για τον επικεφαλής του Κρεμλίνου να παρουσιάζει τα περί «φιλελεύθερης διεθνούς τάξης» του Μπάιντεν ως κούφια λόγια.

Ο αμερικανός πρόεδρος ξεκαθάρισε, για παράδειγμα, ότι θα προσφέρει αμέριστη στήριξη στο Ισραήλ εάν το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εκδώσει κατηγορίες κατά του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και των συναδέλφων του. Συγχρόνως, όμως, υποστηρίζει τη δίωξη του Πούτιν από το ίδιο δικαστήριο με την κατηγορία της διάπραξης εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία.

Ο Λους θυμίζει στο άρθρο του πως έως την 7η Οκτωβρίου ο Πούτιν και ο Νετανιάχου είχαν ένα είδος σχέσης αμοιβαίου σεβασμού. Καταρχάς αναγνώριζαν ο ένας στον άλλον έναν ισχυρό ηγέτη που κάνει ό,τι χρειάζεται ώστε να παραμείνει στην εξουσία. Μοιράζονταν επίσης την περιφρόνηση για τους φιλελεύθερους Αμερικανούς και γενικά για τους καλοπροαίρετους δημοκράτες. Ωστόσο, από τότε που ο Πούτιν διέταξε τα στρατεύματά του να εισβάλουν στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, και ιδιαίτερα από τις 7 Οκτωβρίου και έπειτα, η Μόσχα όχι μόνον απομακρύνθηκε από το Ισραήλ, αλλά συμπαρατάχθηκε με το Ιράν, τον κύριο εχθρό του εβραϊκού κράτους.

Το Ιράν προμήθευσε τη Ρωσία με drones για χρήση κατά της Ουκρανίας, ενώ ως αντάλλαγμα η Μόσχα εγκατέλειψε κάθε πρόσχημα περί τήρησης ίσων αποστάσεων μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, παρότι επεδίωκε να το κάνει επί σειρά ετών. Μόλις τρεις εβδομάδες μετά τις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου αντιπροσωπεία ανώτερων αξιωματούχων της Χαμάς έγινε δεκτή στη Μόσχα, ενώ πλέον είναι εμφανής και ο αντισημιτισμός του Πούτιν – δυστυχώς, σύμφωνα με τον Λους, καθώς έως πρόσφατα ήταν «ένας από τους λίγους ηγέτες στη ρωσική ιστορία που απέφευγε αυτόν τον αρχαίο αποδιοπομπαίο τράγο». Τώρα αναφέρεται συνήθως στο γεγονός ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι είναι εβραίος, κατηγορώντας τον συγχρόνως ότι ηγείται ενός ναζιστικού καθεστώτος.

Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, «οτιδήποτε είναι κακό για τον Μπάιντεν είναι καλό για τον Πούτιν». Καθώς ο αμερικανός πρόεδρος είναι ο μόνος υπερασπιστής μιας «διεθνούς τάξης πραγμάτων βασισμένης σε κανόνες», η επικράτησή του στις προεδρικές εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου σίγουρα θα δυσαρεστήσει τη Μόσχα, καταρχάς επειδή μια δεύτερη θητεία Μπάιντεν θα επέτρεπε στην Ουκρανία να εξαπολύσει την επόμενη χρονιά μια μεγάλη αντεπίθεση με στόχο την ανάκτηση κατεχόμενων εδαφών.

Αντιθέτως, αν επανεκλεγεί ο Ντόναλντ Τραμπ, το Κίεβο κατά πάσα πιθανότητα θα αναγκαστεί να συνθηκολογήσει με τους όρους, φυσικά, της Ρωσίας. Και αν συνεχιστεί το χάος στη Γάζα έως τον Νοέμβριο, τότε η επικράτηση του Τζο Μπάιντεν θα γίνει ακόμη πιο δύσκολη – εξ ου και η εναντίωσή του στις ισραηλινές επιχειρήσεις στη Ράφα.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πούτιν είναι ένας παθητικός επωφελούμενος των επιπτώσεων από τις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού στη Γάζα. Επιπλέον, τα συμφέροντά του ευθυγραμμίζονται με εκείνα του Νετανιάχου. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός ουσιαστικά σαμποτάρισε τις συνομιλίες για μια πιθανή κατάπαυση του πυρός, αρνούμενος να ακυρώσει τα σχέδια για είσοδο των ισραηλινών δυνάμεων στη Ράφα.

Κάνοντας λόγο για «επική σύγκρουση συμφερόντων», ο Λους θυμίζει πως όταν τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα θα διεξαχθούν γενικές εκλογές στο Ισραήλ. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου θα μπορούσε να μην περάσει το εκλογικό κατώφλι, το οποίο σημαίνει ότι ο Νετανιάχου θα μπορούσε να πάει κατευθείαν στη φυλακή για τις καθυστερημένες δίκες του για διαφθορά. «Εχει κάθε λόγο να συνεχίσει τον πόλεμο. Αυτό καθιστά τον Νετανιάχου τόσο επικίνδυνο για τις πιθανότητες επανεκλογής του Μπάιντεν όσο είναι και ο Πούτιν» συνοψίζει ο έμπειρος βρετανός δημοσιογράφος.

Δεν αποκλείεται η ομάδα του Μπάιντεν, με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν και τον διευθυντή της CIA Γουίλιαμ Μπερνς, να βρει τελικά έναν τρόπο να πείσει το Ισραήλ και τη Χαμάς να καταλήξουν σε μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση ορισμένων εκ των ομήρων.

«Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει το κλίμα στο Ισραήλ. Ο Νετανιάχου γνωρίζει ότι θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να ξαναρχίσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις μόλις ξεκινήσει αυτή η διαδικασία τριών σταδίων. Οπως είπε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, διπλωματία σημαίνει να λαμβάνεις “χίλια όχι, μέχρι μια μέρα να φτάσεις στο ναι”. Η επίτευξη αυτού του “ναι” είναι η πρωταρχική προτεραιότητα του Λευκού Οίκου», εξηγεί ο Εντουαρντ Λους.

«Η αποτυχία εξασφάλισης μιας εκεχειρίας θα μπορούσε να σημαίνει χιλιάδες ακόμη θανάτους αμάχων στη Γάζα, πιθανό λιμό (καθώς η ανθρωπιστική βοήθεια είναι περιορισμένη) και περισσότερες διαδηλώσεις στις αμερικανικές πανεπιστημιουπόλεις. Θα επιφέρει επίσης διευρυνόμενες διασπάσεις στο Δημοκρατικό Κόμμα. Ο Μπάιντεν ανέστειλε πρόσφατα μια αποστολή όπλων στο Ισραήλ λόγω ανθρωπιστικών ανησυχιών. Θα αναγκαστεί να γίνει πολύ πιο σκληρός εάν ο πόλεμος στη Γάζα κλιμακωθεί ξανά. Ολο αυτό το διάστημα ο Μπάιντεν θα πρέπει να έχει κατά νου ένα πράγμα: πως ό,τι είναι καλό για τον Νετανιάχου είναι καλό για τον Πούτιν, άρα και για τον Τραμπ» προσθέτει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News