Οι λέξεις «αρσενικό» και «θηλυκό» θα έπρεπε να σβηστούν από την επιστήμη, επειδή ενισχύουν την εντύπωση ότι το σεξ έχει φύλο, υποστηρίζουν οι επιστήμονες.

Οι ερευνητές που μελετούν την Οικολογία και την Εξελικτική Βιολογία θα πρέπει να ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν όρους όπως «παραγωγή σπέρματος» ή «παραγωγή ωαρίων» ή «ΧΥ/ΧΧ άτομο» για να αποφύγουν «την έμφαση σε ετερο-κανονιστικές απόψεις», λένε οι ειδικοί.

Αλλες λέξεις και όροι που θεωρούνται προβληματικοί είναι άνδρας, γυναίκα, μητέρα, πατέρας, πρωτόγονος, εξελιγμένος, εξωγήινος, επεμβατικός, εξωτικός, μη ιθαγενής και φυλή, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Telegraph.

Οι όροι συγκεντρώθηκαν ως μέρος του Γλωσσικού Εργαστηρίου Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας –EEB (Ecology and Evolutionary Biology) Language Project–, που δημιουργήθηκε από μια ομάδα επιστημόνων στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Οι επιστήμονες αυτοί ισχυρίζονται ότι κάποιες ορολογίες δεν είναι συμπεριληπτικές και μπορεί να είναι επιβλαβείς για άτομα ή ολόκληρες ομάδες ανθρώπων.

Ακόμη και μία από τις πιο διάσημες επιστημονικές έννοιες όλων των εποχών, η «επιβίωση του ισχυρότερου», δεν θα πρέπει πλέον να χρησιμοποιείται, επειδή κάνει διακρίσεις σε βάρος των ατόμων με αναπηρία και συνδέεται με την ευγονική, εξηγούν.

Μιλώντας για τον όρο «fitness» –που χρησιμοποιείται ευρέως στη βιολογία για να υποδηλώσει την επικράτηση ενός είδους στον βιότοπό του– η Χέιλι Μπραντς, υποψήφια διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας (UBC), λέει ότι «ο ορισμός αφορά την αναπαραγωγική διαδικασία, η οποία δεν λαμβάνει υπόψη άτομα που δεν γεννούν απογόνους».

Ωστόσο, οι επικριτές του νέου αυτού ρεύματος προειδοποιούν ότι η εγκατάλειψη των παραδοσιακών όρων για χάρη της συμπερίληψης θα μπορούσε να οδηγήσει την επιστήμη σε έλλειμα σαφήνειας των επιστημονικών ορισμών, καθώς και να προκαλέσει σύγχυση.

Ο καθηγητής Φρανκ Φουρέντι, ειδικός στον τομέα της εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο του Κεντ, σημειώνει: «Νομίζω πως όταν χαρακτηρίζεις όρους όπως αρσενικό/θηλυκό, μητέρα/πατέρας ως επιβλαβείς, εγκαταλείπεις την επιστήμη χάριν της ιδεολογίας. Ανεξάρτητα από την πρόθεση, το έργο της επανασχεδιασμού της γλώσσας θα προκαλέσει σύγχυση σε πολλούς και το τελευταίο πράγμα που χρειάζονται οι επιστήμονες είναι η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το νόημα των λέξεων που χρησιμοποιούν».

Το EEB Language Project, που ξεκίνησε στο περιοδικό Trends in Ecology and Evolution αυτού του μήνα, συλλέγει «προβληματικές» λέξεις, που έχουν χαρακτηριστεί από τους επιστήμονες ως επιβλαβείς, και προτείνει εναλλακτικές.

Για παράδειγμα, έχουν επισημάνει ως προβληματικό τον όρο «επιστήμη των πολιτών», λέγοντας ότι θα μπορούσε να είναι «επιβλαβής για τους μη πολίτες» που μπορεί να αισθάνονται αποκλεισμένοι. Αντίθετα, προτείνουν τους όρους «συμμετοχική επιστήμη» ή «κοινοτική επιστήμη».

Οι όροι «εισβολικό» ή «μη ιθαγενές είδος» θεωρούνται επίσης «ξενοφοβικοί, αντιμεταναστευτικοί και μιλιταριστικοί» και θα μπορούσαν να αντικατασταθούν με τους όρους «νεοαφιχθέν» ή «ενοχλητικό είδος», προτείνουν.

Ακόμη και η φράση «διπλά τυφλοί» –η οποία χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει δοκιμές στις οποίες ούτε οι συμμετέχοντες ούτε οι επιστήμονες γνωρίζουν αν παίρνουν φάρμακο ή εικονικό φάρμακο– έχει θεωρηθεί δυνητικά προσβλητική για τα άτομα με αναπηρία.

Αλλες λέξεις, όπως η «βελτιστοποίηση», μπορεί να είναι παραπλανητικές, ισχυρίζονται οι ίδιοι επιστήμονες, επειδή διαιωνίζει την ιδέα ότι ένα είδος εξελίσσεται προς ένα καθορισμένο σταθερό βέλτιστο.

Η δρ Ντανιέλ Ιγκνάς του UBC είπε: «Το EEB Language Project θα είναι ένα ζωντανό έγγραφο, καθώς συγκεκριμένες λέξεις που είναι επιβλαβείς, αλλά και οι εναλλακτικές τους, ίσως αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου. Οι άνθρωποι μπορούν να υποβάλουν τις προτάσεις τους στο Διαδίκτυο και να ακουστεί η φωνή τους. Μπορούν επίσης να εμπλακούν περισσότερο ως άτομα, ως θεσμοί ή σε κοινοτικό επίπεδο. Ελπίζουμε ότι αυτή η προσπάθεια φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά».

Το EEB Language Project λέει ότι «θα παρέχει πόρους και θα υποστηρίξει δράσεις για την επανεξέταση της επιβλαβούς ορολογίας σε επίπεδο ατόμων, ιδρυμάτων και ευρύτερων επιστημονικών κοινοτήτων».

Οι υποστηρικτές αυτών των αλλαγών λένε πως, αν και η χρήση «επιβλαβούς» γλώσσας δεν είναι συνήθως σκόπιμη, μπορεί να προκύψει «ακούσια βλάβη», ως αποτέλεσμα της «εγγενούς πολυπλοκότητας και της ιστορικής κληρονομιάς της γλώσσας». Η αλλαγή της ορολογίας είναι κάτι που μπορούν να κάνουν μεμονωμένοι ερευνητές για να ενισχύσουν τη συμπερίληψη σε ατομικό επίπεδο, προσθέτουν.

Η δρ. Κέιτλιν Γκέινορ, συγγραφέας μιας εργασίας που μελετά τον αντίκτυπο της ανθρώπινης δραστηριότητας στη βιοποικιλότητα στο πανεπιστήμιο, σημειώνει: «Το έργο ξεκίνησε ως μια συνομιλία στο Twitter μεταξύ λίγων ανθρώπων που συζητούσαν δυνητικά επιβλαβή ορολογία. Απευθυνθήκαμε σε διαφορετικά δίκτυα στους τομείς της Οικολογίας και της Εξέλιξης, που επικεντρώθηκαν στην ένταξη και στην ισότητα, προκειμένου να συγκεντρώσουμε υποστήριξη για μια πολύ συγκεκριμένη δράση: την αναθεώρηση της ορολογίας που μπορεί να είναι επιβλαβής για ορισμένα άτομα, ιδιαίτερα εκείνα που ιστορικά έχουν αποκλειστεί από την επιστήμη».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News