Η Ιστορία είναι γεμάτη από ανθρώπους που διέψευσαν τις αρνητικές προγνώσεις της ιατρικής για να πετύχουν σημαντικά πράγματα στη ζωή τους. Η περίπτωση του Πολ Αλεξάντερ, όμως, είναι πραγματικά συγκλονιστική. Σε ηλικία έξι ετών προσβλήθηκε από πολιομυελίτιδα, έμεινε παράλυτος από τον λαιμό και κάτω, οι γιατροί τον είχαν ξεγραμμένο, και όμως, αυτός κατάφερε να γίνει δικηγόρος, συγγραφέας και ακτιβιστής.

Ο Αλεξάντερ τα κατάφερε όλα αυτά παρότι στη μεγαλύτερη περίοδο της ζωής του ήταν εγκλωβισμένος σε έναν σιδερένιο πνεύμονα – ένα μηχάνημα αναπνευστικής υποστήριξης που, με ελάχιστες εξαιρέσεις, θεωρείται επιστημονικά ξεπερασμένο και αποτελεί μουσειακό αντικείμενο.

Ο «άνθρωπος με τον σιδερένιο πνεύμονα», όπως τον αποκαλούσαν, που πέρασε επτά ολόκληρες δεκαετίες μέσα σε έναν σωλήνα που θυμίζει υποβρύχιο, έφυγε τελικά από τη ζωή στις 11 Μαρτίου, στη γενέτειρά του, το Ντάλας του Τέξας, σε ηλικία 78 ετών, αναφέρει ρεπορτάζ της Telegraph. Η ζωή του, που κατέρριψε και ένα παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες, αποτελεί υπόδειγμα θέλησης και αποφασιστικότητας.

Ο Πολ Ρίτσαρντ Αλεξάντερ γεννήθηκε το 1946 και μεγάλωσε σε ένα ήσυχο προάστιο του Ντάλας μαζί με τα δύο αδέλφια του, Νικ και Φιλ. Το 1952, όμως, αρρώστησε ξαφνικά, με πυρετό και πόνους στο κεφάλι και στον λαιμό. Παραδόξως, ο οικογενειακός γιατρός συνέστησε στους γονείς του να τον κρατήσουν στο σπίτι, ισχυριζόμενος ότι θα ανάρρωνε καλύτερα εκεί, καθώς τα περισσότερα νοσοκομεία ήταν γεμάτα από ασθενείς με πολιομυελίτιδα.

Η κατάστασή του χειροτέρεψε και λίγες μέρες αργότερα έχασε την ομιλία του και την ικανότητα κατάποσης. Οι γονείς του τον πήγαν στο νοσοκομείο Πάρκλαντ. Οταν τελικά τον εξέτασε ένας εξουθενωμένος γιατρός διέγνωσε πολιομυελίτιδα –μια άκρως μολυσματική ασθένεια που προσβάλλει το νευρικό σύστημα– και είπε στη μητέρα του ότι δεν είχε πολλές ελπίδες.

Ο Πολ θα είχε σίγουρα χάσει τη ζωή του αν ένας άλλος γιατρός δεν βρισκόταν στο πλευρό του πριν το εξιτήριο και δεν έπαιρνε ένα ιατρικό ρίσκο. Ο… από μηχανής θεός μετέφερε αμέσως το εξάχρονο αγόρι στο χειρουργείο, και του έκανε επείγουσα τραχειοτομή, καθαρίζοντας τους πνεύμονές του. Η πρωτοβουλία αυτή τού έσωσε τη ζωή.

Τον έφερε, όμως, αντιμέτωπο με μια νέα, τρομακτική πραγματικότητα, καθώς ξύπνησε μέσα σε μια κλειστοφοβική μεταλλική μηχανή, χωρίς να μπορεί να μιλήσει ή να κινηθεί. Για 18 μήνες άκουγε άλλα παιδιά στην ίδια κατάσταση με εκείνον να ουρλιάζουν από τον πόνο, μόνα και άπλυτα. Μιλούσε μαζί τους αλλά, όπως έγραψε στη βιογραφία του, «κάθε φορά που έκανα έναν φίλο, τον έπαιρνε ο θάνατος».

Η ασθένεια τού επέφερε παράλυση μέχρι τον λαιμό, οπότε χρειαζόταν τον επονομαζόμενο «σιδερένιο πνεύμονα»: έναν αεροστεγή οριζόντιο μεταλλικό σωλήνα που λειτουργεί ως τεράστιος αναπνευστήρας, περικλείει όλο το σώμα του ασθενούς εκτός από το κεφάλι, ρυθμίζει την πίεση του αέρα για λογαριασμό του και βοηθάει στην τόνωση της αναπνοής, εάν οι μύες αδυνατούν να το κάνουν.

Η συσκευή αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1920 για θύματα δηλητηρίασης από αέρια άνθρακα, αλλά εφαρμόστηκε ευρέως στους πάσχοντες από πολιομυελίτιδα, ειδικά στη διάρκεια των μαζικών κρουσμάτων των δεκαετιών του 1940 και του 1950. Αργότερα έπεσε σε ανυποληψία και αντικαταστάθηκε από σύγχρονους αναπνευστήρες –όπου ένας σωλήνας διέρχεται μέσα από τον λαιμό– και, σε συνδυασμό με την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας, σχεδόν εξαφανίστηκε.

Η ανάπτυξη εμβολίων κατά τη δεκαετία του 1950 επέφερε δραματική πτώση των κρουσμάτων – από περίπου 350.000 παγκοσμίως το 1988, σε μόλις 30 επιβεβαιωμένα κρούσματα το 2022. Ο Αλεξάντερ είχε την ατυχία να πέσει θύμα της τελευταίας μεγάλης επιδημίας πολιομυελίτιδας στις ΗΠΑ και της χειρότερης στην Ιστορία, με 58.000 ασθενείς, κυρίως παιδιά. Περίπου 21.000 από αυτά απέκτησαν μια μορφή αναπηρίας, ενώ 3.000 έχασαν τη ζωή τους.

Οι γιατροί επέτρεψαν στους γονείς του να τον πάνε σπίτι, νοικιάζοντας μια φορητή γεννήτρια τροφοδοσίας του σιδερένιου πνεύμονά του, επειδή πίστεψαν, για δεύτερη φορά, ότι δεν είχε πιθανότητες επιβίωσης. Ο Πολ τους διέψευσε, με τη βοήθεια της κυρίας Σάλιβαν, μιας φυσιοθεραπεύτριας που του υποσχέθηκε να του φέρει ένα κουτάβι εάν κατάφερνε να καταπίνει και να παγιδεύει αέρα στον λαιμό του για τρία λεπτά, χωρίς τη χρήση του σιδερένιου πνεύμονα.

Η τακτική, γνωστή ως «γλωσσοφαρυγγική αναπνοή» –ο Πολ την αποκαλούσε «αναπνοή βατράχου»– απέδωσε και έναν χρόνο αργότερα έγινε κάτοχος ενός κουταβιού που το ονόμασε Τζίντζερ. Ικανός πλέον να αναπνέει χωρίς μηχανική υποστήριξη επί συνεχόμενες ώρες, πήρε την πρώτη γεύση ανεξαρτησίας μετά τη διάγνωσή του.

Αν και εξακολουθούσε να χρειάζεται το μηχάνημα στον ύπνο του, μπορούσε να το αφήνει για σύντομες περιόδους κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αρχισε, τότε, να σκέφτεται το μέλλον του. Η μητέρα του τού έκανε ιδιαίτερα στο σπίτι και έγινε ο πρώτος μαθητής που αποφοίτησε από Γυμνάσιο του Ντάλας χωρίς να παρακολουθεί μαθήματα αυτοπροσώπως. Αρχισε να βγαίνει έξω με τους φίλους του για φαγητό και σινεμά και να πηγαίνει στην εκκλησία.

Αφού αποφοίτησε από το Γυμνάσιο, ο Αλεξάντερ άρχισε να κάνει αιτήσεις για να εισαχθεί σε πανεπιστήμιο. Για δύο χρόνια δεχόταν συνεχόμενες απορριπτικές επιστολές, μέχρι που έγινε δεκτός στο Southern Methodist University του Τέξας. Ακολούθησαν οι σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Τέξας, στο Οστιν.

Μόλις αποφοίτησε ξεκίνησε να εργάζεται ως δικηγόρος («και πολύ καλός, μάλιστα», όπως έγραψε στην αυτοβιογραφία του), εμφανιζόμενος ακόμη και στο δικαστήριο, σε ένα τροποποιημένο αναπηρικό καροτσάκι που τον κρατούσε όρθιο. Με την υποστήριξη μιας ομάδας φροντιστών έγραφε σημειώσεις τοποθετώντας το στυλό σε ένα κομμάτι ξύλου στο στόμα του.

Κατάφερε να ταξιδέψει στο εξωτερικό με αεροπλάνα και να βρει τον έρωτα – αν και η πρώτη σοβαρή σχέση του έληξε άδοξα. Αρραβωνιάστηκε με την Κλερ, μια γυναίκα που γνώρισε στο πανεπιστήμιο, αλλά η μητέρα της εναντιώθηκε έντονα στη σχέση και ανάγκασε την κόρη της να διαλύσει τον αρραβώνα. Αργότερα έκανε μια πλατωνικη αλλά ουσιαστική σχέση με την Κάθι Γκέιτς, που είχε την ευθύνη της φροντίδας του.

Η Γκέινς ήταν εκείνη που του πρότεινε να γράψει τα απομνημονεύματά του με τίτλο «Τρία Λεπτά για έναν Σκύλο: Η Ζωή μου με Σιδερένιο Πνεύμονα», που κυκλοφορήσαν το 2020, μετά από τρία χρόνια συγγραφής. Με το βιβλίο του ο Αλεξάντερ μοιράστηκε την απίστευτη ιστορία του με το κοινό και ανανέωσε την εκστρατεία του για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.

Ο Πολ δεν αντικατέστησε ποτέ το «παλιό σιδερένιο άλογό» του –όπως αποκαλούσε το μηχάνημα του σιδερένιου πνεύμονα, που αποτελεί είδος προς εξαφάνιση– με κάποιον σύγχρονο αναπνευστήρα θετικής πίεσης. Την άνοιξη του 2019, όμως, οι επίμονες λοιμώξεις περιόρισαν τις κινήσεις του. Νοσηλεύθηκε στο νοσοκομείο Κλέμεντς του Ντάλας και την επόμενη χρονιά, σε ηλικία 74 ετών, βρέθηκε μόνιμα εγκλωβισμένος στον σιδερένιο πνεύμονα.

Αλλά αυτά τα μηχανήματα δεν προορίζονταν για τόσο μακροχρόνια χρήση. Ο θάνατός του πριν λίγες μέρες, σε ηλικία 78 ετών, προκάλεσε μια συναισθηματική έκρηξη, με εκατοντάδες μηνύματα αγάπης στον ιστότοπό του να αναρτώνται μέσα σε ελάχιστες ώρες. Η τελευταία λέξη, όμως, ανήκει δικαιωματικά στον ίδιο τον Αλεξάντερ, που δεν άφησε ποτέ την ασθένειά του να καθορίσει τη ζωή και τις φιλοδοξίες του.

«Ηθελα να καταφέρω αυτά που μου έλεγαν ότι δεν μπορούσα να καταφέρω και να πετύχω τα όνειρά μου» γράφει στην αυτοβιογραφία του. «Η ιστορία μου είναι μια απόδειξη ότι το παρελθόν, ή ακόμα και η αναπηρία, δεν χρειάζεται να καθορίσουν το μέλλον μας. Είμαστε ικανοί για τα πάντα. Απλώς πρέπει να επιμένουμε και να δουλεύουμε σκληρά».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News