Εναν νέο ορισμό για την παχυσαρκία προτείνει διεθνής ομάδα επιστημόνων, με στόχο να ταξινομηθεί ως νόσημα, εφόσον προκαλεί προβλήματα υγείας.

Σύμφωνα με την πρόταση, που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο διεθνές περιοδικό The Lancet Diabetes & Endocrinology, οι μετρήσεις της παχυσαρκίας με βάση τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) μπορούν τόσο να υποεκτιμήσουν όσο και να υπερεκτιμήσουν την κατάσταση του ατόμου και να παρέχουν ανεπαρκείς πληροφορίες για την υγεία του.

Η διεθνής επιστημονική επιτροπή, στην οποία συμμετέχει και ο Αλέξανδρος Κόκκινος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας στην Ιατρική Σχολή Αθηνών,  με ειδίκευση στα μεταβολικά νοσήματα, προτείνει όσοι πάσχουν από χρόνιες ασθένειες που οφείλονται στο υπερβολικό σωματικό βάρος θα πρέπει να διαγιγνώσκονται με «κλινική παχυσαρκία» – αλλά όσοι δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας θα πρέπει να διαγιγνώσκονται με «προκλινική παχυσαρκία», αντιμέτωποι με τον κίνδυνο να νοσήσουν στο μέλλον.

Η ταξινόμηση αυτή -που παρουσιάζεται επισήμως και παγκοσμίως στις 16 Ιανουαρίου- μπορεί να βοηθήσει στη λήψη κλινικών αποφάσεων και την ιεράρχηση των θεραπευτικών παρεμβάσεων αλλά και να κατευθύνει τις στρατηγικές Δημόσιας Υγείας.

«Η παχυσαρκία είναι ένα φάσμα. Υπάρχουν παχύσαρκοι χωρίς προβλήματα υγείας και άλλοι που αντιμετωπίζουν σοβαρές παθήσεις και δυσκολίες στην καθημερινότητά τους ή μένουν καθηλωμένοι σε αναπηρικό αμαξίδιο», λέει στο BBC ο καθηγητής Φραντσέσκο Ρουμπίνο, από το King’s College του Λονδίνου, ο οποίος προήδρευσε της ομάδας η οποία αποτελείται από τουλάχιστον 50 επιστήμονες από όλον τον κόσμο.

Επί του παρόντος, σε πολλές χώρες, η παχυσαρκία ορίζεται με ΔΜΣ άνω του 30 – μέτρηση που υπολογίζει το σωματικό λίπος με βάση το ύψος και το βάρος. Η πρόσβαση σε φάρμακα που βοηθούν στην απώλεια βάρους συχνά σχετίζεται ευθέως με όσους έχουν ΔΜΣ >30.

Στο Ηνωμένο Βασιλείο, αναφέρει το BBC, το σύστημα υγείας (NHS) εγκρίνει τις θεραπείες αφόσον ο ασθενής έχει τουλάχιστον μια πάθηση που σχετίζεται με το σωματικό βάρος.

Αλλά ο ΔΜΣ δεν αποκαλύπτει τίποτα για τη συνολική υγεία ενός ασθενούς, αναφέρει η επιστημονική επιτροπή, και δεν κάνει διάκριση μεταξύ μυών και σωματικού λίπους ή δεν λαμβάνει υπόψη το πιο επικίνδυνο λίπος, γύρω από τη μέση και τα σπλαχνικά όργανα.

Τι λέει ο έλληνας ειδικός

«Το σωματικό βάρος και ο Δείκτης Μάζας Σώματος μπορεί να είναι παράγοντες κινδύνου, αλλά δεν είναι από μόνα τους παράγοντες νοσηρότητας. Υπάρχουν υγιείς παχύσαρκοι και υπάρχουν ελλιποβαρείς ασθενείς. Πρέπει συνεπώς να συνυπολογίζονται μια σειρά από παράγοντες ώστε η διάγνωση να είναι ακριβής και η θεραπευτική προσέγγιση στοχευμένη. Εδώ και χρόνια, η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να κατατάξει την παχυσαρκια ως νοσο.

Είναι σημαντικό να υπάρχει διεπιστημονική ομάδα θεραπειας, με τον γιατρο και τον διαιτολογο να έχουν τον πρωτεύοντα ρόλο στη διαχείριση των ασθενών. Ετσι, το πρόβλημα δεν θα αντιμετωπίζεται ως ζήτημα lifestyle, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το κοινωνικό στίγμα που ακόμη και σήμερα περιβάλλει τους ασθενείς», αναφέρει στο Protagon ο Δρ Χάρης Δημοσθενόπουλος, MMedSci.SRD.PhD, κλινικός διαιτολόγος – βιολόγος, προϊστάμενος Διαιτολογικού Τμήματος Λαϊκού Νοσοκομείου, αντιπρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Παραγόντων Κινδύνου για Αγγειακά Νοσήματα (ΕΜΠΑΚΑΝ), Scientific Secretary of Diabetes Nutrition Study Group (DNSG).

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ένα νέο μοντέλο που εξετάζει το αν η παχυσαρκία επηρεάζει όργανα και συστήματα του σώματος με αποτέλεσμα καρδιακές παθήσεις, δύσπνοια, διαβήτη τύπου 2 ή πόνο στις αρθρώσεις και αν επηρεάζει την καθημερινή ζωή. Σε αυτή την περίπτωση, η παχυσαρκία θεωρείται κλινική νόσος και χρειάζεται θεραπεία με φαρμακευτικές και άλλες παρεμβάσεις.

Οσοι έχουν «προκλινική παχυσαρκία», δεν είναι άμεσα αντιμέτωποι με προβλήματα υγείας αλλά με τον κίνδυνο να εμφανίσουν τέτοια στο μέλλον. Σε αυτούς τους ασθενείς θα πρέπει να προσφέρεται συμβουλευτική και παρακολούθηση και προτάσεις για αλλαγή του τρόπου ζωής, ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες εμφάνισης προβλημάτων υγείας.

Περιττές θεραπείες και κοινωνικές συμπεριφορές

«Η παχυσαρκία αποτελεί κίνδυνο για την υγεία όλων- με τη διαφορά ότι για ορισμένους είναι και ασθένεια», είπε στο BBC ο καθηγητής Ρουμπίνο προσθέτοντας ότι είναι σημαντικός ο επαναπροσδιορισμός της παχυσαρκίας για να γίνει κατανοητό το επίπεδο κινδύνου σε έναν μεγάλο πληθυσμό, έναντι της τρέχουσας «θολής εικόνας της παχυσαρκίας».

Οι αναλογίες μέσης-ύψους, η λιπομέτρηση μαζί με ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό, μπορούν να δώσουν μια πολύ σαφέστερη εικόνα από τον ΔΜΣ, αναφέρει η έκθεση των επιστημόνων.

Η ειδική σε θέματα παιδικής παχυσαρκίας καθηγήτρια Λουίζ Μπορ, από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, η οποία συμμετείχε στην ομάδα, δήλωσε στο BBC ότι η νέα προσέγγιση θα επιτρέψει σε ενήλικες και παιδιά «να λάβουν πιο κατάλληλη φροντίδα», μειώνοντας παράλληλα τον αριθμό των ατόμων που υποβάλλονται σε υπερδιάγνωση και υποβάλλονται σε περιττές θεραπείες.

Σύμφωνα με το Βασιλικό Κολέγιο Ιατρών, η έκθεση που δημοσίευσε το Lancet θέτει ισχυρά θεμέλια «για τη θεραπεία της παχυσαρκίας με την ίδια ιατρική συνέπεια όπως άλλες χρόνιες ασθένειες».

«Η διάκριση της προκλινικής και κλινικής παχυσαρκίας αποτελεί ένα ζωτικής σημασίας βήμα προς τα εμπρός, υπογραμμίζοντας την ανάγκη έγκαιρου εντοπισμού και παρέμβασης, ενώ παράλληλα παρέχει την κατάλληλη φροντίδα σε όσους αντιμετωπίζουν ήδη σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.

«Υποστηρίζουμε πλήρως τις συστάσεις της επιτροπής για τη βελτίωση του τρόπου διάγνωσης της παχυσαρκίας, όπως και τη χρήση θεραπευτικών σχεδίων που βασίζονται σε αδιάσειστα στοιχεία και αντιστοιχούν στο πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση, με στόχο τη βελτίωση της υγείας και την αποτροπή ασθενειών που σχετίζονται με την παχυσαρκία και οδηγούν σε βλάβες οργάνων. Εξίσου σημαντική τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία της παχυσαρκίας είναι η αναγνώριση του διάχυτου στίγματος του βάρους που υπονομεύει την αποτελεσματική φροντίδα. Ορθώς ζητείται αλλαγή της κοινωνικής συμπεριφοράς, καθώς και εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και των φορέων χάραξης πολιτικής, ώστε να διασφαλιστεί ότι η παχυσαρκία αντιμετωπίζεται χωρίς προκαταλήψεις», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση του Κολεγίου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News