«Από τη μία θέλει να κάνει την Αγία Σοφία τζαμί κι από την άλλη αφήνει και τα διάσημα τείχη της Κωνσταντινούπολης να καταρρέουν» έγραψε το 2020 η Μαρία Θερμού (εδώ) υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι η τουρκική κυβέρνηση αδιαφορεί σε μεγάλο βαθμό για τα μνημεία και κυρίως ότι θα ήθελε να εξαφανίσει οτιδήποτε ελληνικό.

Η τουρκική κυβέρνηση το 2020 και το 2024 ελέγχεται από τον εξής έναν: τον Ταγίπ Ερντογάν. Στα παραμελημένα μνημεία της «προ-οθωμανικής περιόδου» της Κωνσταντινούπολης εστιάζει με ρεπορτάζ του ο Guardian. Η εφημερίδα σημειώνει καταρχάς τη διάβρωση στους «πανύψηλους ασβεστολιθικούς και πλινθόκτιστους προμαχώνες που κάποτε χτίστηκαν για να υπερασπιστούν ολόκληρη την πόλη από τους εισβολείς».

«Παρά την αποκατάσταση υπό την ηγεσία του ελεγχόμενου από την αντιπολίτευση δήμου της Κωνσταντινούπολης, οι τοπικές ειδήσεις για την κατάρρευση τμημάτων του τείχους είναι συχνό φαινόμενο, ένα σημάδι του πώς η προ-οθωμανική κληρονομιά της πόλης συχνά κρύβεται σε κοινή θέα, αφήνεται να μαραζώσει ή αποκρύπτεται για πολιτικούς σκοπούς» σημειώνεται στο ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας.

Η Ζεϊνέπ Αχουνμπάι, ειδική στις αναστηλώσεις με μακρά εμπειρία σε εργασίες και παρεμβάσεις στα χερσαία και θαλάσσια Τείχη που συμβολίζουν την προστασία της πρώην πρωτεύουσας της βυζαντινής αυτοκρατορίας, ανέφερε στον Guardian ότι ο σημερινός δήμαρχος, Εκρέμ Ιμάμογλου (πολιτικός αντίπαλος του Εντογάν) ενδιαφερόταν για την προστασία των τειχών. Ωστόσο το εγχείρημα ήταν δαπανηρό και το ταμείο του κράτους το κρατάει ο Ερντογάν.

«Ισως αυτός να είναι ο λόγος για την περιορισμένη δράση, σε σύγκριση με τα έργα που πραγματοποιούνται στην οθωμανική κληρονομιά, τα οποία υποστηρίζονται από την κεντρική κυβέρνηση» σημειώνει η Αχουνμπάι.

Με τον όρο Τείχη της Κωνσταντινούπολης, αναφερόμαστε στα οχυρωματικά έργα που ολοκλήρωσε ο Θεοδόσιος το 447μ.Χ. Τα Τείχη συνηθίζεται να αποκαλούνται με το όνομά του, ως θεοδοσιανά τείχη. Οι οχυρώσεις ήταν οι μεγαλύτερες και ισχυρότερες που κατασκευάστηκαν ποτέ, είτε στον αρχαίο είτε στον μεσαιωνικό κόσμο. Αντεξαν σε επιθέσεις και σεισμούς στο πέρασμα των αιώνων και η μοναδική φορά που παραβιάστηκαν στα χίλια χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήταν το 1453 με την Αλωση της Πόλης.

Τμήματα των Τειχών διατηρούνται σήμερα στη σύγχρονη Κωνσταντινούπολη και είναι τα πιο εντυπωσιακά σωζόμενα μνημεία της πόλης από την ύστερη αρχαιότητα. Ωστόσο η επιλογή για το αν οι σύγχρονοι Τούρκοι θα τα διασώσουν ή απλώς θα χτίσουν γύρω τους σύγχρονες κατασκευές είναι συχνά ιδιωτική, τονίζει στο ρεπορτάζ του ο Guardian.

Σε ένα κατάστημα χαλιών και κεραμικών που χτίστηκε προσεκτικά πάνω σε μια δεξαμενή του έκτου αιώνα, η οποία μπορεί κάποτε να εξυπηρετούσε το Μεγάλο Παλάτι της Κωνσταντινούπολης, ένας πωλητής ονόματι Νιχάντ είπε στην εφημερίδα ότι μερικές φορές περιπλανιέται κάτω από το μαγαζί για να πιει έναν καφέ πριν από τη δουλειά. «Είναι σαν ταξίδι στο χρόνο, στον έκτο αιώνα» είπε. Στο ίδιο ρεπορτάζ του Guardian περιγράφονται τα ψηφιδωτά, οι λιθοδομές και τα αντικείμενα που βρίσκονται κάτω ακόμη και από τα σύγχρονα ξενοδοχεία. Ενώ και σε εστιατόρια συναντά κανείς εξωτερικούς τοίχους που σύμφωνα με τους ειδικούς χρονολογούνται από τη βυζαντινή εποχή.

Εστιάζουν στην κατάκτηση 

Η κυβέρνηση του Ερντογάν προσπαθεί εδώ και καιρό να αξιοποιήσει τον συμβολισμό της Αλωσης θέλοντας να σκεπάσει την κληρονομιά του Βυζαντίου. Την επομένη της επανεκλογής του στις 29 Μαΐου του 2023, ο τούρκος πρόεδρος συνδύασε του πανηγυρισμούς με τη συμπλήρωση 570 χρόνων από την Αλωση της Κωνσταντινούπολης.

Ανάρτηση του Ερντογάν στο X (πρώην Twitter) για την 570η επέτειο από την Αλωση της Κωνσταντινούπολης:

Anadolu’nun ebedî Türk yurdu olarak kalacağının tarihe kazınmış mührü olan İstanbul’un Fethi’nin 570’inci yıl dönümünü tebrik ediyorum.

Peygamberimizin müjdesine mazhar olan, çağ açıp çağ kapatan Fatih Sultan Mehmet Han’ı ve kahraman ordusunu rahmetle yâd ediyorum. pic.twitter.com/pLLwY2j8H6

— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) May 29, 2023

Ο Guardian θυμίζει πως ο τότε υπουργός Εσωτερικών, Σουλειμάν Σοιλού, τίμησε στις 29/5 την 570η επέτειο της οθωμανικής κατάκτησης προσευχόμενος στην Αγία Σοφία, την οποία η κυβέρνηση του Ερντογάν μετέτρεψε ξανά σε τζαμί μετά από δεκαετίες που αποτελούσε μουσείο.

Παρά την ελληνοτουρκική προσέγγιση των τελευταίων μηνών, την παραμονή της πρωτοχρονιάς του 2024, ο Ερντογάν δήλωσε σε ομιλία του: «Για άλλη μια φορά δοξάζω τον Θεό που μας έδωσε αυτή την τιμή, που μας έδωσε τη χαρά να τερματίσουμε τη σκλαβιά της Αγίας Σοφίας. Πιστέψτε με, είναι η μεγαλύτερη τιμή από όλες, το να με θυμούνται ως πρόεδρο που μετέτρεψε και πάλι την Αγία Σοφία σε τζαμί»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News