Η ιστορική στιγμή τις βρήκε στο χωράφι, πραγματικές ηρωίδες του Τολστόι. Γιαγιά και εγγονή μάζευαν από τα σπλάχνα της Γης τη βασική τροφή του φτωχού, τις πατάτες, και είχαν τα χέρια τους γεμάτα τίμιο χώμα. Ξαφνικά είδαν να τους πλησιάζει ένα περίεργο ον με λευκό κράνος και πορτοκαλόχρωμη στολή. Η γριά άρπαξε το χέρι της μικρής: «Παναγιά μου, τι είν’ ετούτο;» Μήπως ήταν εξωγήινος; Ή, ακόμη χειρότερα, Αμερικανός, κάποιος κατάσκοπος του ιμπεριαλισμού και εχθρός του σοσιαλισμού…

Το πορτοκαλόχρουν ον κατάλαβε τι φόβο προξένησε η απότομη εμφάνισή του και φώναξε στις γυναίκες ότι είναι άνθρωπος και μάλιστα Ρώσος. Ε, αυτές οι δύο ρωσίδες χωριάτισσες ήταν οι πρώτες κάτοικοι του πλανήτη μας που υποδέχθηκαν τον σοβιετικό κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν αμέσως μετά την προσγείωσή του από το θρυλικό διαστημικό ταξίδι του. Και αυτό έγινε διότι η κάψουλα που τον μετέφερε έπεσε πολλά χιλιόμετρα μακριά από το προκαθορισμένο σημείο. Ετσι το συναπάντημα των τριών ήταν εντελώς αναπάντεχο.

Η εγγονή εξιστόρησε τα διαδραματισθέντα στον ανταποκριτή του BBC στη Μόσχα.

Ακόμη θυμάται το πλατύ χαμόγελο του κοσμοναύτη που άστραφτε πίσω από την κάσκα του. Από τότε και κάθε χρόνο στη Ρωσία γιορτάζεται με εξαιρετική λαμπρότητα εκείνη η ιστορική πτήση του Γκαγκάριν, στις 12 Απριλίου 1961, όταν ο 27χρονος κοσμοναύτης είχε μείνει 108 λεπτά στο Διάστημα μέσα στο σκάφος «Βοστόκ», κάνοντας μία πλήρη περιστροφή πέριξ του πλανήτη μας. Νέα εποχή μόλις είχε γεννηθεί για την ανθρωπότητα.

It’s sixty years since Yuri Gagarin became the very first man in spacehttps://t.co/nt9sYmx7XZ pic.twitter.com/2l0c0R4S6y

— BBC News (UK) (@BBCNews) April 12, 2021

Το όνομα του Γκαγκάριν συνδέθηκε, λοιπόν, με μία κατεξοχήν επαναστατική πράξη του πολιτισμού μας: εκείνος ήταν ο πρώτος γήινος που ταξίδεψε στο Διάστημα πριν από 60 χρόνια. Η όλη αποστολή αντιμετώπισε κάθε είδους τεχνικά προβλήματα (από τις συνδέσεις και τις συναρμολογήσεις μέσα στον θάλαμο μέχρι τα αλεξίπτωτα της προσγείωσης), ωστόσο το μεγάλο άλμα είχε γίνει και ήταν επιτυχές.

Από τα στοιχεία που σχετίζονται με την υπόθεση και παρουσιάζουν ενδιαφέρον είναι και το εξής: δύο ημέρες πριν από την εκτόξευση, ο Γκαγκάριν είχε γράψει ένα αποχαιρετιστήριο γράμμα στη σύζυγό του Βαλεντίνα, εκφράζοντας την υπερηφάνειά του για το διαστημικό ταξίδι του, μα και συγχρόνως επιχειρώντας να την παρηγορήσει για την απευκταία περίπτωση του θανάτου του εκεί επάνω: «Εμπιστεύομαι πλήρως τον εξοπλισμό, δεν πρέπει να με απογοητεύσει. Αλλά αν συμβεί κάτι, σου ζητώ να μείνεις όρθια, να μη σε γονατίσει η θλίψη».

Ασφαλώς υπαγορευμένη όσον αφορά την «εμπιστοσύνη στον εξοπλισμό» του πρότζεκτ, η επιστολή του Γκαγκάριν στάθηκε αφορμή να αποκαλυφθούν και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία για το όλο πλαίσιο του εγχειρήματος: λόγου χάρη, ότι οι Σοβιετικοί δεν επέστρεψαν την επιστολή στον Γκαγκάριν μετά το αίσιο πέρας της αποστολής του, αλλά την κράτησαν και την παρέδωσαν στη γυναίκα του μετά τον θάνατό του (αρκετά περίεργος, ας αναφερθεί) σε αεροπορικό δυστύχημα, ύστερα από επτά έτη. Υπαγορευμένες ήταν, χωρίς αμφιβολία, και οι γνωστές ανόητες δηλώσεις του κοσμοναύτη περί ανυπαρξίας Θεού στο Διάστημα…

Οι Σοβιετικοί εκμεταλλεύτηκαν όσο μπορούσαν τη διαστημική επιτυχία τους και έγραψαν πόντους υπέρ τους και εις βάρος των ΗΠΑ μέσα στον αδυσώπητο Ψυχρό Πόλεμο (ο οποίος, το επόμενο έτος κιόλας, θα μπορούσε να παροξυνθεί σε επίπεδο πυρηνικού πολέμου με την περιβόητη Κρίση των Πυραύλων όταν ο Νικίτα Χρουστσόφ αποφάσισε να εξοπλίσει την Κούβα).

Ο Γκαγκάριν έγινε ήρωας στη Σοβιετική Ενωση, ενώ απέκτησε φήμη διεθνώς. Τότε κανείς δεν μπορούσε να ξέρει ότι οι Σοβιετικοί είχαν ετοιμάσει τρεις ανακοινώσεις για το ειδησεογραφικό πρακτορείο τους, το TASS: μία για την επιτυχία της αποστολής, μία για τυχόν προβλήματα και μία για την περίπτωση της ολοκληρωτικής καταστροφής (τότε θα εμφανιζόταν και η επιστολή Γκαγκάριν στη σύζυγο)…

Σαν το ανέκδοτο του ’70 με το σοβιετικό ρολόι μπαταρίας που επωλείτο μαζί με τρίκυκλο για τη μεταφορά των μπαταριών, έτσι και με τα «Βοστόκ» υπήρξαν ευτελή προβλήματα: αν και οι μηχανικοί είχαν αναπτύξει πλήρως αυτόματο σύστημα ελέγχου του σκάφους, λίγη ώρα πριν από την εκτόξευση οι τεχνικοί αναγκάστηκαν να αφαιρέσουν 32 βίδες που είχαν τοποθετηθεί με τρόπο που εμπόδιζαν το κλείσιμο του θαλαμίσκου!

Ανάλογα προβλήματα υπήρξαν με τον κινητήρα και με το καύσιμο, που κατέληξαν σε τρελή περιδίνηση του «Βοστόκ» για δέκα λεπτά περίπου. Τότε ο Γκαγκάριν βίωσε δυνάμεις G που ξεπερνούσαν το δεκαπλάσιο της βαρύτητας – μία αρνητική εμπειρία που δεν την ξέχασε όσο ζούσε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News