Το «Adolescence», η «Εφηβεία», όπως τιτλοφορείται στα ελληνικά η νέα μίνι σειρά του Netflix, έγινε viral σχεδόν αμέσως μόλις κυκλοφόρησε και δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι μέσα σε λίγες εβδομάδες αποδείχτηκε η πιο πολυσυζητημένη σειρά της δεκαετίας και ήδη σταθμός στην τηλεοπτική ιστορία. Δημιούργημα του άγγλου ηθοποιού τζαμαϊκανικής καταγωγής Στίβεν Γκράχαμ, ο οποίος πρωταγωνιστεί επίσης στον ρόλου του πατέρα του Τζέιμι, που σκοτώνει την συμμαθήτριά του Κέιτι, η σειρά δεν ψάχνει να βρει τον δολοφόνο. Είναι γνωστός από την πρώτη σκηνή όταν η αστυνομία μπουκάρει στο σπίτι μιας μικροαστικής οικογένειας και συλλαμβάνει το 13χρονο αγόρι ενώ λίγο αργότερα δείχνουν στον πατέρα του ένα βίντεο με τον γιο του να μαχαιρώνει το κοριτσάκι.

Με μόλις τέσσερα επεισόδια, η σειρά αναζητά τα αίτια αυτής της φρικιαστικής δολοφονίας, αναστατώνοντας το τηλεοπτικό κοινό και πάνω από όλους τους γονείς εφήβων, που ακούνε έντρομοι ίσως για πρώτη φορά όρους όπως incel (ακούσια αγαμία), ανδρόσφαιρα (manosphere, τοξικό ανδρισμό (toxic masculinity) και το όνομα του φρικτού μισογύνη influencer Αντριου Τέιτ. Και ίσως συνειδητοποιούν ξαφνικά τον διαβρωτικό αντίκτυπο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που πέφτει ξαφνικά σαν γροθιά στο στομάχι, ειδικά όσοι εφησυχασμένοι γονείς πιστεύουν ότι το παιδί τους είναι ασφαλές στο δωμάτιό του αφημένο στην επιρροή του υπολογιστή του.

Η σειρά είναι σύντομη, με συγκλονιστικά μονοπλάνα και καθηλωτικές ερμηνείες, με κορυφαίο τον δεκαπεντάχρονο Οουεν Κούπερ -κάνει το ντεμπούτο του στην υποκριτική με τον ρόλο του Τζέιμι-, και δεν σε αφήνει ούτε στιγμή να στρέψεις τη σκέψη ή το βλέμμα σου αλλού. Αποτέλεσμα; Σπάει ρεκόρ τηλεθέασης, συζητιέται παντού, στο Ηνωμένο Βασίλειο μάλιστα το θέμα έφτασε στο Κοινοβούλιο. Οπως αναφέρει το BBC ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ αποκάλυψε ότι παρακολουθεί τη σειρά με τα παιδιά του «ένα 16χρονο αγόρι και ένα 14χρονο κορίτσι» και δήλωσε ότι υπάρχει ανάγκη να αντιμετωπιστεί το «αναδυόμενο και αυξανόμενο πρόβλημα», που εγείρει το «Adolesence».

Τα σχόλια του βρετανού πρωθυπουργού προέκυψαν αφότου ο σεναριογράφος της σειράς Τζακ Θορν δήλωσε ότι ο ίδιος και ο συν-σεναριογράφος Στίβεν Γκράχαμ, που είχε επίσης την ιδέα, ήθελαν να είναι ένα έργο που «προκαλεί συζητήσεις και κάνει αλλαγές».

Οι πρωταγωνίστριες του «Adolescence» μιλούν για την εμπειρία τους

Η Χάνα Γουόλτερς, η οποία το 2020 ίδρυσε μαζί με τον σύζυγό της, Στίβεν Γκράχαμ, την εταιρεία παραγωγής Matriarch Productions είπε ακόμη στους Times: «Ξέραμε ότι φτιάχναμε κάτι σχετικό, αλλά δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για τον αντίκτυπό του». «Είναι συγκλονιστικό», δήλωσε η αγγλίδα ηθοποιός και παραγωγός, «η σειρά κατέγραψε 93 εκατ. ώρες προβολής. Είχα ένα μήνυμα που έλεγε ότι είναι το νούμερο ένα στη Σαουδική Αραβία και ότι μιλούν γι’ αυτό στα σχολεία εκεί έξω. Δεν θα με εξέπληττε αν κάποιος έλεγε ότι την παρακολουθεί στον πλανήτη Δία».

Ο δημοσιογράφος των βρετανικών Times Τζόναθαν Ντιν μίλησε με τη Χάνα Γουόλτερς και άλλες τρεις πρωταγωνίστριες της σειράς, τις Φέι Μάρσεϊ, Φατίμα Μπότζανγκ και Αμελί Πιζ. Εκτός από παραγωγός η Γουόλτερς υποδύεται την κυρία Μπέιλι, την καθηγήτρια στο δεύτερο επεισόδιο του «Adolescence», που μιλάει με την Τζέιντ μετά την επίθεση της έφηβης στον φίλο του Τζέιμι, Ράιαν. Η Φέι Μάρσεϊ έχει τον ρόλο της αστυνομικού Μίσα Φρανκ, η Φατίμα Μπότζανγκ υποδύεται την Τζέιντ, την κολλητή  φίλη της Κέιτι, και η Αμελί Πιζ τη Λίζα, την αδελφή του Τζέιμι. Να σημειωθεί δε ότι και οι δύο έφηβες, 18 χρονών τώρα, παίζουν για πρώτη φορά.

«Είχα μηνύματα από το Γκουάμ [νησιωτικό έδαφος των ΗΠΑ στη Μικρή Πολυνησία]», είπε η Μπότζανγκ στους Times. «Κάποιος είπε: “Σας αγαπάμε, από τις Φιλιππίνες!” Αλλά αυτή η σειρά είναι ζωτικής σημασίας. Επειδή οι γονείς δεν είναι οι μόνοι που μεγαλώνουν τα παιδιά τους και αυτό είναι τρομακτικό. Δεν χρειάζεται να φέρνετε ανθρώπους στο σπίτι σας για να έχετε κόσμο στο σπίτι σας. [Διάφοροι] άνθρωποι είναι συνεχώς εκεί μέσω των social media και τα social media επηρεάζουν άσχημα τους ανθρώπους, ειδικά τους πιο ευάλωτους, όπως είναι τα παιδιά», πρόσθεσε.

Μιλώντας για τον Αντριου Τέιτ, τον μισογύνη influencer των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που αναφέρεται στο δράμα του Netflix, η Αμελί Πιζ θυμήθηκε: «Η Φατίμα κι εγώ ήμασταν νεότερες, ίσως 14 ή 15, την περίοδο που γινόταν δημοφιλής ο Αντριου Τέιτ και ό,τι έχει σχέση με την “ανδρόσφαιρα”. Κάναμε συζητήσεις στο μάθημα των Αγγλικών επειδή η καθηγήτριά μας πίστευε ότι ήταν σημαντικό θέμα και μερικά αγόρια ήταν υπέρ των ιδεών αυτών. Απλά θυμάμαι ότι ένιωθα πως δεν ήταν σωστό», είπε στους Times.

Και πρόσθεσε: «Αλλά την περασμένη εβδομάδα κάποια αγόρια από εκείνα τα μαθήματα, που έπαιρναν αυτά τα πράγματα στα σοβαρά, μου είπαν ότι αυτή η σειρά έχει ένα πολύ σημαντικό μήνυμα. Το γεγονός ότι έχει γίνει παγκοσμίως γνωστό με κάνει να νιώθω πραγματικά γαλήνια που περνάμε αυτό το μήνυμα».

Την περασμένη εβδομάδα, εξάλλου, το βρετανικό περιοδικό Stylist δημοσίευσε ένα αφιέρωμα με το ερώτημα αν «το 2025 είναι η πιο τρομακτική εποχή για να είσαι κορίτσι» με συνεντεύξεις κοριτσιών ηλικίας 9 έως 17 ετών, που ανέφεραν πολλές ιστορίες κακοποίησης, απειλών και κοινοποίησης ιδιωτικών φωτογραφιών. Ακόμη μια μελέτη του Girlguiding UK διαπίστωσε δε ότι το ποσοστό των κοριτσιών που αισθάνονται «ανασφαλή» λόγω σεξισμού έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, σημειώνει ο Τζόναθαν Ντιν στους Times.

«Μου έχουν πει άσχημα πράγματα για μένα», αποκάλυψε η Πιζ. «Τα αγόρια μπορεί να είναι πολύ γρήγορα στο να πουν φρικτά πράγματα και αν ενοχληθείς, σε αποκαλούν ευαίσθητη. Μου έχουν πει πράγματα που επηρέασαν πραγματικά το πώς έβλεπα τον εαυτό μου όταν μεγάλωνα και καθώς κυκλοφορώ στο σχολείο, ακούω αυτά τα πράγματα από όλο και μικρότερα αγόρια. Ακουσα αγόρια 11-12 ετών (της 2ας γυμνασίου) να μιλούν για τον Τέιτ, και είναι απλά επικίνδυνο να έχεις απεριόριστη πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Τέιτ έχει όλο αυτό το θέμα για τον ανδρισμό και μερικά αγόρια πιστεύουν ότι δεν είναι τοξικός και ότι αντίθετα απλώς μιλάει για το τι σημαίνει να είσαι άντρας. Αλλά το τι σημαίνει να είσαι άντρας είναι υποκειμενικό. Και αν τα σχολεία δεν ξεκαθαρίσουν τέτοια ζητήματα, μπορεί να είναι μια πραγματικά φρικτή στιγμή για τα νεαρά κορίτσια», τόνισε η νεαρή αγγλίδα ηθοποιός.

Τα αγόρια είναι επίσης θύματα

«Η προσέγγισή μας πρέπει να αλλάξει», πρόσθεσε η Μπότζανγκ. «Οταν  το κάνουν αυτό τα αγόρια, δεν μπορούμε απλώς να τα χαρακτηρίζουμε φρικτά. Τα κορίτσια είναι θύματα παρενόχλησης και μερικές φορές ακόμη και δολοφονίας, αλλά και τα αγόρια είναι επίσης θύματα. Και η δική μου προσέγγιση δεν είναι να θυμώνω μαζί τους, αλλά να θυμώνω με αυτό στο οποίο εκτίθενται. Είμαστε στην εποχή των hot takes (σκόπιμα προκλητικών σχολίων), και οι άνθρωποι δεν θέλουν να σκέφτονται μόνοι τους. Οπότε αν ο Τέιτ πει ότι “τα κορίτσια είναι χρυσοθήρες” θα τον πιστέψουν. Αλλά τι χρυσό ψάχνουν να βρουν τα κορίτσια; Με αναστατώνει. Να έχετε τη δική σας γνώμη», τόνισε.

Η Φέι Μάρσεϊ γεννήθηκε το 1986. «Εχω μια ωραία εφηβική ανάμνηση ξέροντας ότι τίποτα από την προσωπική μου ζωή δεν βρίσκεται στο διαδίκτυο», είπε στους Times. «Καμία από τις απόψεις μου, καμία φωτογραφία μου σε οποιαδήποτε κατάσταση. Αλλά από την άλλη πλευρά, είδα πόσο γρήγορα άλλαξε αυτό και τώρα τα κορίτσια μαζεύονται, επειδή φοβούνται μήπως κάνουν κάτι λάθος. Φοβούνται την κριτική και αυτό δεν σταματάει ποτέ. Είναι θόρυβος όλη την ημέρα και είναι αποκαρδιωτικό να βλέπουμε τους νέους μας και τις όμορφες ιδέες τους, την αθωότητα και την ενέργειά τους να εξαφανίζονται», παρατήρησε.

Η Χάνα Γουόλτερς, η οποία γεννήθηκε το 1974 και έχει με τον Στίβεν Γκράχαμ δύο παιδιά στην εφηβεία, την Γκρέις και τον Αλφι, συνεχίζει περιγράφοντας τον εαυτό της «όχι σαν κοινωνιολόγο, αλλά απλώς μια μαμά που παρατηρεί πράγματα».

«Είναι πολύ πιο τρομακτικό από ό,τι το 1985, το 1995, το 2005, το 2015. Ακούστε, είμαι ένα κορίτσι από τη δεκαετία του 1980, που δούλευε σε εργοστάσια, σε μπαρ. Αντιμετώπιζα απρέπειες καθημερινά, αλλά αν υπήρχαν προβλήματα στο σχολείο, συνέβαιναν μεταξύ 9 π.μ. και 3 μ.μ., μετά πήγαινες σπίτι. Μπορούσες να προβληματιστείς, να μιλήσεις με κάποιον, χωρίς να γεμίζει το τηλέφωνό σου με απόψεις άλλων. [Τώρα] δεν μπορείς να αφήσεις τα προβλήματά σου. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα διαιωνίζουν. Δεν σταματούν ποτέ. Είναι μια πολύ τρομακτική εποχή και πρέπει να την αντιμετωπίσουμε γρήγορα», τονίζει μιλώντας στους Times.

Γιατί κατά η γνώμη της, οι έφηβες σε γενικές γραμμές δεν ριζοσπαστικοποιούνται από  influencers όπως συμβαίνει με τα αγόρια; «Δεν είναι δα και πυρηνική φυσική», απαντάει. «Τα κορίτσια ωριμάζουν σεξουαλικά πιο γρήγορα, χρόνια πριν από τα αγόρια. [Για τα αγόρια] είναι πολύ ανδροπρεπές να μιλούν για την απώλεια της παρθενίας ή για το τι έχουν κάνει σεξουαλικά. Πρόκειται για το δικαίωμά τους στην καυχησιολογία. Ενώ για τα κορίτσια, είναι κάτι που το κρατάμε για τον εαυτό μας γιατί είναι πολύτιμο. Τα αγόρια είναι κάπως χαμένα. Δέχονται μεγάλη πίεση και η πορνογραφία έχε επίσης μεγάλη σχέση με αυτό», τόνισε η αγγλίδα ηθοποιός και παραγωγός.

Στο μεταξύ, το «Adolescence» έφτασε στο κοινοβούλιο, γίνονται συζητήσεις για την προβολή του στα σχολεία και ο Γκράχαμ αποδέχτηκε μια πρόσκληση να μιλήσει στην κυβέρνηση για θέματα που θίγει η σειρά του, γράφει στους Times ο Τζόναθαν Ντιν.

Μήπως όμως οι πολιτικοί θα έπρεπε να είχαν επικεντρωθεί σε αυτά τα θέματα προτού τους αναγκάσει να το κάνουν μια επιτυχημένη σειρά του Netflix; «Το ξέρω, αλλά είναι αστείο το πώς μπορούν να ταρακουνήσουν τους ανθρώπους 93 εκατ. ώρες τηλεθέασης, έτσι δεν είναι;» σχολίασε η Γουόλτερς. «Αν όλοι μιλούν γι’ αυτό στο λεωφορείο, στη δουλειά, στα Tescos [σούπερ μάρκετ], τότε μετατοπίζεται στη λίστα των προτεραιοτήτων επειδή δεν μπορούν πλέον να το αγνοήσουν. Είναι ένα κάλεσμα στα όπλα», τόνισε.

Ωστόσο το «Adolescence» δεν προτείνει λύσεις στα προβλήματα που φωτίζει. Παρά τις διάφορες εκκλήσεις για επιβολή ηλικιακών περιορισμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κανείς δεν πρόκειται να απενεργοποιήσει το Διαδίκτυο, οπότε σε τι αντίκτυπο μπορούν να ελπίζουν οι πρωταγωνιστές της σειράς; «Απλά σταματήστε να το αγνοείτε», απάντησε η Μπότζανγκ. «Μην λέτε, “Α, δεν ξέρω πώς λειτουργεί το Διαδίκτυο.” Να μάθετε. Δεν μπορείτε να αφήνετε τα παιδιά σας στην τύχη τους και αυτό ισχύει τόσο για τους γονείς όσο και για τους εκπαιδευτικούς. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Υπάρχουν βασικά στοιχεία που πρέπει να μάθουν όλοι. Οπως, τα παιδιά πρέπει να μάθουν πώς να λένε την ώρα. Και, επίσης, πρέπει να μάθουν ότι τα κορίτσια είναι άνθρωποι».

Η Χάνα Γουόλτερς δεν απέκλεισε, τέλος, το ενδεχόμενο μιας συνέχειας του «Adolescence»: «Υπάρχουν πολλά χιλιόμετρα μπροστά του. Θα μπορούσατε να [δείτε τον Τζέιμι] στα 20, 30, 40 του χρόνια. Η ζωή μας είναι ένα βιβλίο γεμάτο κεφάλαια και αυτή η σειρά θα μπορούσε να “επισκεφθεί” όλα τα κομβικά κεφάλαια που έχουμε στη ζωή μας», δήλωσε στους Times.

Στο μεταξύ, όπως είπε, η απάντηση είναι η εκπαίδευση παιδιών και γονέων. «Δεν μπορείς να απαγορεύσεις τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό απλά δεν θα λειτουργήσει», τόνισε. «Αλλά μπορείτε να διδάξετε τι είναι αποδεκτό, πώς να είστε ευγενικοί μεταξύ σας και μακριά από αυτά τα απαίσια πράγματα, που μαθαίνουν τα παιδιά στο Διαδίκτυο και τα οποία δεν είναι υγιή ή χρήσιμα για τη μελλοντική ζωή των παιδιών μας».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News