Ο καθηγητής Ανθρωπολογίας και Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Ρόμπιν Ντάνμπαρ έγινε ευρέως γνωστός όταν δημιούργησε –τη δεκαετία του 1990– τον «αριθμό Ντάνμπαρ», τη θεωρία ότι οι άνθρωποι μπορούν να διατηρήσουν έως 150 κοινωνικές επαφές έκαστος.

Ο Ντάνμπαρ πέρασε δεκαετίες μελετώντας τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι κοινωνικοποιούνται, τόσο σε ευρύ όσο και σε στενό πλαίσιο. Πρόσφατα, στο επιστημονικό Φεστιβάλ του Τσέλτεναμ, είπε ότι ο ιδανικός αριθμός συμμετεχόντων σε μια ευχάριστη συζήτηση είναι το  τέσσερα. Οταν η κουβέντα διευρύνεται σε πέντε ή περισσότερους, οι πιθανότητες να μπορούν να μοιραστούν ένα αστείο και να γελάσουν μαζί πέφτουν κατακόρυφα, εξήγησε, όπως γράφουν οι Times.

«Πολύ σπάνια βλέπεις περισσότερους από τέσσερις ανθρώπους σε κάποια συζήτηση. Υπό κανονικές συνθήκες, όταν ένα πέμπτο άτομο μπαίνει στη συζήτηση, σε περίπου 20 δευτερόλεπτα η ομάδα θα χωριστεί στα δύο» είπε. Αν δεν συμβεί αυτό, η συζήτηση θα εξελιχθεί σε «διάλεξη», καθώς ο ένας θα μιλάει διαρκώς και οι άλλοι θα παρακολουθούν.

Σε μεγαλύτερες ομάδες «πρέπει να αποφασιστεί αν το άτομο που έχει τον λόγο είναι πραγματικά τόσο σημαντικό ώστε να θέλεις να στέκεσαι εκεί χωρίς να μιλάς και να το ακούς» συνέχισε. Αν ο ομιλητής δεν είναι πολύ ενδιαφέρων, το ακροατήριο τείνει να μοιράζεται σε ομάδες των τεσσάρων ή λιγότερων ατόμων. Ο Ντάνμπαρ πιστεύει ότι ο λόγος είναι απλός: Μπορούμε να παρακολουθούμε αυτά που πιστεύουμε ότι σκέφτεται συγκεκριμένος αριθμός ανθρώπων ανά πάσα στιγμή.

Οι επιστήμονες το ονομάζουν «θεωρία του νου» και αφορά την ικανότητά μας να βλέπουμε τον κόσμο από την πλευρά ενός άλλου ατόμου. Η ικανότητα αυτή είναι κομβική για τις συζητήσεις, καθώς οι άνθρωποι συχνά χρησιμοποιούν ασαφές λεξιλόγιο, και άρα έχει σημασία να μπορείς να αντιληφθείς τι εννοούν. «Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε είναι γεμάτη μεταφορές και μισές προτάσεις. Ο ακροατής πρέπει να μπορεί να καταλάβει τι προσπαθεί να πει ο ομιλητής» λέει ο Ντάνμπαρ.

Επιπλέον, ο ομιλητής πρέπει να παρακολουθεί αν οι ακροατές του τον καταλαβαίνουν. Ο Ντάνμπαρ πιστεύει ότι τα όριά μας να προβλέπουμε τις σκέψεις των άλλων εξηγεί γιατί οι ομάδες που εργάζονται υπό δύσκολες συνθήκες –όπως οι κομάντο ή οι γιατροί σε χειρουργεία– τα καταφέρνουν καλύτερα όταν δεν υπερβαίνουν τα τέσσερα μέλη.

Στο βιβλίο «The Social Brain» («Ο κοινωνικός εγκέφαλος»), μέρος του οποίου έχει γράψει ο ίδιος, ο Ντάνμπαρ γράφει ότι ο Σαίξπηρ πρέπει να τα είχε καταλάβει όλα αυτά διαισθητικά, καθώς πολύ σπάνια στα έργα του εμπλέκονταν σε συζητήσεις περισσότεροι από τέσσερις χαρακτήρες.

«Ο Σαίξπηρ καταλάβαινε τις δυνατότητες του ακροατηρίου του. Είχε αγωνία να μην υπερφορτώσει νοητικά τους θεατές με υπερβολικό αριθμό συμμετεχόντων στη σκηνική δράση. Τα έργα του είναι ένα masterclass στη μελέτη της ανθρώπινης ψυχολογίας».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News