Οι νευρολογικές παθήσεις, από την ημικρανία έως το εγκεφαλικό επεισόδιο, τη νόσο του Πάρκινσον και την άνοια, αποτελούν πλέον την κύρια αιτία κακής υγείας παγκοσμίως, έχοντας προκαλέσει 11,1 εκατομμύρια θανάτους το 2021, όπως αποκάλυψε πρόσφατη έρευνα του περιοδικού Lancet Neurology.

Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν με διαταραχές του νευρικού συστήματος ή πεθαίνουν από αυτές έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, με το 43% του παγκόσμιου πληθυσμού –3,4 δισ. άνθρωποι– να πλήττεται το 2021.

Η ανάλυση στο πλαίσιο της μελέτης «Global Burden of Disease, Injuries, and Risk Factors» υπέδειξε ότι το συνολικό ποσό της αναπηρίας, της ασθένειας και του πρόωρου θανάτου που προκαλείται από 37 νευρολογικές παθήσεις αυξήθηκε κατά λίγο πάνω από 18%. Από περίπου 375 εκατ. χρόνια υγιούς ζωής που χάθηκαν το 1990, το 2021 αυξήθηκαν σε 443 εκατ.

Πού οφείλεται αυτή η αύξηση;

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι αυτή η μεταβολή οφείλεται στην αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, στο υψηλότερο προσδόκιμο ζωής, καθώς και στην ολοένα και μεγαλύτερη έκθεση σε περιβαλλοντικούς, μεταβολικούς και παράγοντες κινδύνου του τρόπου ζωής, όπως η ρύπανση, η παχυσαρκία και η διατροφή αντίστοιχα.

Οι δέκα κυριότερες νευρολογικές παθήσεις το 2021 ήταν το εγκεφαλικό επεισόδιο, η νεογνική εγκεφαλοπάθεια (εγκεφαλική βλάβη), η ημικρανία, η άνοια, η διαβητική νευροπάθεια (νευρική βλάβη), η μηνιγγίτιδα, η επιληψία, οι νευρολογικές επιπλοκές από πρόωρο τοκετό, η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού και διάφορες μορφές καρκίνου του νευρικού συστήματος.

Οι πονοκέφαλοι τάσης ήταν οι πιο διαδεδομένες νευρολογικές διαταραχές το 2021, με περίπου 2 δισ. περιπτώσεις. Ακολούθησε η ημικρανία, με περίπου 1,1 δισ. περιπτώσεις.

Ποια είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη πάθηση;

Η ταχύτερα αναπτυσσόμενη πάθηση που ερευνήθηκε ήταν η νευρική βλάβη που προκαλείται από τον διαβήτη, η οποία κατατάσσεται ως η πέμπτη μεγαλύτερη επιβάρυνση από ασθένειες παγκοσμίως.

«Ο αριθμός των ατόμων με διαβητική νευροπάθεια έχει υπερτριπλασιαστεί σε παγκόσμιο επίπεδο από το 1990 και θα ανέλθει σε 206 εκατομμύρια το 2021» δήλωσε η συν-συγγραφέας δρ Λιάν Ονγκ, από το Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον. «Αυτό συμβαδίζει με την αύξηση του παγκόσμιου επιπολασμού του διαβήτη».

Για πρώτη φορά η μελέτη εξέτασε τις νευροαναπτυξιακές διαταραχές, όπως ο αυτισμός, και τις νευρολογικές διαταραχές στα παιδιά, διαπιστώνοντας ότι ευθύνονται για 80 εκατ. χρόνια υγιούς ζωής που θα χαθούν παγκοσμίως το 2021 – περίπου το ένα πέμπτο του συνόλου.

Ποιον ρόλο παίζουν οι παγκόσμιες οικονομικές ανισότητες;

Οι ερευνητές υπογράμμισαν τον ρόλο των παγκόσμιων ανισοτήτων στην υγεία, καθώς το 80% των νευρολογικών θανάτων και της απώλειας υγείας συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Χαρακτηριστικά, στις περιοχές της δυτικής και κεντρικής Υποσαχάριας Αφρικής ο ρυθμός θανάτων και τα χρόνια που χάνονται λόγω ασθένειας, αναπηρίας ή πρόωρου θανάτου ήταν πέντε φορές υψηλότερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Ποιο είναι το πιο σημαντικό μέτρο πρόληψης;

Η μελέτη κατέδειξε τη σημασία των προληπτικών μέτρων για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης ορισμένων νευρολογικών παθήσεων, με κυριότερο τη μείωση της υψηλής συστολικής αρτηριακής πίεσης.

Επιπλέον, οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο έλεγχος της έκθεσης σε μόλυβδο θα μπορούσε να μειώσει την επιβάρυνση της νοητικής αναπηρίας κατά 63%, ενώ η μείωση της υψηλής γλυκόζης πλάσματος νηστείας σε φυσιολογικά επίπεδα θα μπορούσε να μειώσει την επιβάρυνση της άνοιας κατά περίπου 15%.

Το κάπνισμα επίσης συνέβαλε σημαντικά στον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, άνοιας και σκλήρυνσης κατά πλάκας, με αποτέλεσμα η διακοπή του να συμβάλλει σημαντικά ως προληπτικό μέσο.

---

Η Μαρία Μπελιβάνη είναι ιατρός-βελονίστρια, επιστημονική συνεργάτις της Α’ Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ (ΑΧΕΠΑ), μέλος της Βρετανικής Εταιρείας Ιατρών Βελονιστών (BMAS)

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News