«Για τον Βλαντίμιρ Πούτιν η Συρία είναι το σύμβολο της αυτοεπιβεβαίωσής του ως παγκόσμιου ηγέτη. Αλλά για τη Ρωσία η Συρία είναι ένα περιττό βάρος που απαιτεί τεράστια δαπάνη στρατιωτικών, πολιτικών και οικονομικών πόρων, χωρίς να προσφέρει τίποτα ως αντάλλαγμα». Αυτά είπε ο Γεβγκένι Σαβοστιάνοφ, πρώην ανώτατο στέλεχος της KGB (νυν FSB), συνομιλώντας με τον Μάρκο Ιμαρίζιο της ιταλικής εφημερίδας Corriere della Sera. Η συνάντησή τους είχε προγραμματιστεί πριν από καιρό. Οι δυο άνδρες επρόκειτο να κάνουν μια γενική συζήτηση για τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ωστόσο στη συνέχεια η επικαιρότητα άλλαξε τα σχέδιά τους.

Ο Γεβγκένι Σαβοστιάνοφ θεωρείται ευρέως ένας από τους πιο καταρτισμένους αναλυτές με ειδίκευση στη Ρωσία. Υπήρξε ο άνθρωπος που κάλεσε ο Μπόρις Γιέλτσιν για να εκσυγχρονίσει την KGB, ενώ στη συνέχεια ασχολήθηκε επιτυχώς και με την πολιτική, ως τεχνοκράτης. Λόγω του παρελθόντος του, του συγχωρέθηκε η ανυποταξία του 2015, όταν αποχώρησε από το υπουργείο Πολιτισμού, καταγγέλλοντας το κλίμα λογοκρισίας που καθόριζε, πλέον, κάθε συζήτηση περί «δημοσίου συμφέροντος», όπως έγραψε ο ίδιος στην επιστολή παραίτησής του.

Το 2022 συνυπέγραψε και προώθησε μια επιστολή κατά του πολέμου στην Ουκρανία και στη συνέχεια άλλη μία, κατά της χρήσης της πυρηνικής απειλής. Σήμερα ζει στο εξωτερικό. «Σίγουρα κατέβαλα ένα τίμημα. Εχασα ό,τι άφησα στη Μόσχα, απώλεσα το κύρος μου. Αλλά δεν πειράζει. Παρέμεινα ένας ελεύθερος άνθρωπος, του οποίου οι πράξεις δεν έρχονται σε αντίθεση με τα πιστεύω του» ανέφερε στον ιταλό δημοσιογράφο.

Οσον αφορά τις ραγδαίες εξελίξεις στη Συρία, ερωτηθείς τι σημαίνει η πτώση του Ασαντ για τον Πούτιν, σημείωσε ότι «περισσότερο από οτιδήποτε άλλο αποτελεί μια κολοσσιαία προσωπική ταπείνωση, την οποία υπέστη κυρίως από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος τον είχε ήδη ταπεινώσει άλλες φορές. Ο Ερντογάν τον έδιωξε από τον Νότιο Καύκασο, του έκλεισε τον Βόσπορο, τον έκανε να αναμένει στις συναντήσεις τους. Ο τούρκος πρόεδρος γνωρίζει πόσο έχει αποδυναμωθεί η Ρωσία από τη φιλόδοξη πολιτική του Πούτιν. Ηταν ήδη ξεκάθαρο το 2014, την περίοδο της πρώτης ουκρανικής σύγκρουσης: όταν κάποιος αρχίζει να εφαρμόζει μια ρεβανσιστική πολιτική, πρέπει να έχει κατά νου ότι κάποιος άλλος θα μπορούσε να εκδικηθεί εκείνον. Κομμάτι-κομμάτι ο Ερντογάν ανακτά ό,τι έχασε η Τουρκία τον 20ό αιώνα».

Ωστόσο οι αρνητικές συνέπειες για τη Μόσχα από στρατιωτικής και πολιτικής απόψεως δεν είναι πολλές. «Οι βάσεις μας στη Συρία δεν επιτρέπουν την επιτέλεση κανενός σημαντικού έργου, ειδικά τώρα που η Τουρκία απέκλεισε την πρόσβαση πολεμικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα. Η παρουσία των ρωσικών ναυαρχίδων ήταν πάντα συμβολική: ήταν σαφές σε όλους ότι δεν θα μπορούσαμε να εναντιωθούμε στους στόλους του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο. Τα μοναδικά που προσέφερε η σύμμαχος Συρία ήταν οι φιλορωσικές ψήφοι της στον ΟΗΕ (που δεν καθορίζουν τίποτα) και η δυνατότητα παροχής όπλων στους “φίλους” μας στον Λίβανο, στη Δυτική Οχθη και στο Ιράκ. Πλέον, μετά τις ήττες της Χαμάς και της Χεζμπολάχ από το Ισραήλ, αυτή είναι μια επιχείρηση που έχει ελάχιστο νόημα, ακόμα και σύμφωνα με τη λογική των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών» σημείωσε ο ρώσος αναλυτής.

Εχουν, όμως, δίκιο οι Ουκρανοί να χαίρονται με την πτώση του Ασαντ και τη συνεπακόλουθη ταπείνωση του Πούτιν; «Τα γεγονότα στη Συρία καταδεικνύουν ότι οι ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας έχουν φθαρεί από την Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση. Εάν μπορούσε, ο Πούτιν θα είχε σώσει τον Ασαντ. Αλλά σήμερα η δέσμευση οποιωνδήποτε πόρων σε ένα άλλο πλαίσιο είναι σχεδόν αδύνατη. Οσον αφορά το άμεσο μέλλον, η αλλαγή καθεστώτος στη Συρία είναι, αντιθέτως, επωφελής για τη Ρωσία: εξοικονομούνται πόροι ώστε να ενισχυθούν οι δυνάμεις στην Ουκρανία. Ο Πούτιν θα μπορούσε ακόμη και να χρησιμοποιήσει την εγκατάλειψη αυτής της περιοχής [από τη Ρωσία] ως διαπραγματευτικό χαρτί στις συνομιλίες, ειδικά αν αναλάβει τη διαχείρισή τους ο Ερντογάν» εξήγησε ο Γεβγκένι Σαβοστιάνοφ.

Ερωτώμενος από τον δημοσιογράφο της Corriere ποια θα μπορούσε να ήταν η άμεση αντίδραση του επικεφαλής του Κρεμλίνου στο άκουσμα της είδησης της πτώσης του Ασαντ, εξήγησε ότι ο Πούτιν επιλέγει να επικοινωνεί γραφειοκρατικά, μέσω επίσημων εγγράφων. «Στις συναντήσεις σιωπά. Απλώς παρατηρεί αμίλητος. Από την αρχή αυτή η στάση χαρακτήριζε συνολικά την προσωπικότητά του», γεγονός που σχετίζεται με τη θητεία του στην KGB.

«Ο Πούτιν προετοιμαζόταν για να εργαστεί ως πράκτορας στρατολόγησης. Τα εν λόγω στελέχη μαθαίνουν να μελετούν προσεκτικά τον χαρακτήρα του συνομιλητή, να τον ακούν προσεκτικά, να προβάλλουν μια πλαστή σιωπηρή κοινωνικότητα, ώστε να εξοικειωθούν μαζί του και, όταν χρειαστεί, να καταστείλουν τη θέλησή του πιέζοντας τα όποια νευραλγικά σημεία του έχουν αποκαλυφθεί. Ανέκαθεν αυτό έκανε» είπε το πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος της KGB.

Την εξέλιξη του Πούτιν από τότε που ανέλαβε επικεφαλής του Κρεμλίνου, ο Γεβγκένι Σαβοστιάνοφ τη χαρακτήρισε «ανύπαρκτη». «Αφού κατέλαβε τη θέση του προέδρου της Ρωσίας, δεν σκόπευε πλέον να παραδώσει την εξουσία σε κανέναν. Αλλά είναι αδύνατο να παραμείνεις στην κοινότητα των δημοκρατικών κρατών ως αναντικατάστατος ηγεμόνας. Επομένως έπρεπε να ακολουθήσει τον δρόμο της εναντίωσης στη Δύση» σημείωσε.

Επιστρέφοντας στην Ουκρανία και στον πόλεμο που μαίνεται εδώ και σχεδόν μια τριετία, ο Μάρκο Ιμαρίζιο αναφέρθηκε στις πυρηνικές απειλές του Πούτιν. «Δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται επιπόλαια» υπογράμμισε καταρχάς ο Γεβγκένι Σαβοστιάνοφ. «Ομως όλη η εξωτερική πολιτική του Πούτιν, όλοι οι πόλεμοι και όλες οι προκλήσεις του, δεν είναι παρά ένας τρόπος να εξασφαλίσει την αιώνια διακυβέρνηση. Κάποιος που προετοιμάζεται για έναν πυρηνικό πόλεμο δεν επενδύει δισεκατομμύρια στην έρευνα θεραπειών για να παρατείνει τη ζωή του έως τα 120 ή και περισσότερα χρόνια, όπως κάνει εκείνος».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News