Στην Ισπανία, μαντέρος λέγονται οι αφρικανοί μετανάστες, που απλώνουν τα παράνομα εμπορεύματά τους σε μια κουβέρτα (manta στα ισπανικά), ώστε να μπορούν να τη μαζέψουν στα γρήγορα και να φύγουν τρέχοντας μόλις εμφανιστεί η αστυνομία. Εξ ου και οι -δικές μας- «μαϊμούδες» εκεί λέγονται Top Manta.

Το 2017, σε μια προσπάθεια να βγάλουν από πάνω τους το στίγμα, οι μαντέρος της Βαρκελώνης έφτιαξαν μια συνεργατική ΜΚΟ και δημιούργησαν το δικό τους brand name, το οποίο ονόμασαν Top Manta, φυσικά. Για μερικά χρόνια, αγόραζαν απομιμήσεις προϊόντων μεγάλων εταιρειών, που εισάγονταν από την Κίνα, και τα πωλούσαν κολλώντας απλά τη δική τους ετικέτα.

Ωστόσο μετά από προσπάθειες δύο ετών, η Top Manta παρουσίασε πρόσφατα τα δικά της αθλητικά παπούτσια, που κατασκευάζονται στο Αλικάντε της Ισπανίας και στο Πόρτο της Πορτογαλίας: «Πάντα δεχόμαστε επικρίσεις και διωκόμαστε για την πώληση απομιμήσεων, αλλά τώρα έχουμε το δικό μας εμπορικό σήμα», δήλωσε στον Guardian ο εκπρόσωπος της Top Manta, Λαμίνε Σαρ.

«Σήμερα ξεκινά μια νέα εποχή και δεν θα σταματήσουμε έως ότου όλοι οι μαντέρος καταφέρουν να ζουν μια αξιοπρεπή ζωή», είπε ο Σαρ την ημέρα που η κοοπερατίβα των αφρικανών πλανόδιων πωλητών της Βαρκελώνης λανσάρισε θεαματικά τη νέα σειρά αθλητικών παπουτσιών. Τα ονόμασαν Ande Dem, δηλαδή «περπατώντας μαζί» στα Γουόλοφ, τη γλώσσα που μιλούν οι περισσότεροι μαντέρος, οι οποίοι κατάγονται κυρίως από τη Σενεγάλη.

Το λογότυπο της Top Manta είναι (τι άλλο;) μια κουβέρτα, μοιάζει, όμως, επίσης με κύμα θυμίζοντας ότι οι περισσότεροι μαντέρος έφτασαν στην Ισπανία μετά από ένα επικίνδυνο θαλασσινό ταξίδι με μικρά φουσκωτά σκάφη.

Τα παπούτσια σχεδιάστηκαν από μια ομάδα μαντέρος με τη βοήθεια της καταλανής αρχιτεκτόνισσας και designer Σάρα Γκονζάλες ντε Ουβιέτα, και της γραφίστριας Χέλγα Χουάρεζ. Τα χρώματά τους θυμίζουν την Αφρική, είπε ο Λαμίνε Σαρ στον Στίβεν Μπέργκεν, ανταποκριτή του Guardian στη Βαρκελώνη,  ενώ χάρη στα τραχιά πέλματά τους είναι πιο κατάλληλα για δουλειές στα χωράφια ή σε εργοτάξια παρά για τζόκινγκ.

(Στο σημείο αυτό ενίσταμαι και τρέχω να παραγγείλω, αθλητικά και ένα ωραίο άσπρο φούτερ. Ο κ. Σαρ μάλλον δεν έχει δει τις τελευταίες collection του Balenciaga, και άλλων μεγάλων οίκων, που ξεπουλάνε πριν καλά – καλά βγουν στην αγορά και σε τιμές πενταπλάσιες και βάλε. Τα Ande Dem μπορεί να κάνουν για τα χωράφια και άλλες βαριές δουλειές, γιατί είναι αυθεντικά, είναι όμως επίσης -χάρη στις σόλες τους- η τελευταία λέξη μόδας, άρα κατάλληλα και για σαλόνια.)

Σε αντίθεση με τις μεγάλες μπράντες, που κάνουν μαζική παραγωγή αθλητικών παπουτσιών σε αναπτυσσόμενες χώρες, η Top Manta λέει ότι επέλεξε την υπεύθυνη παραγωγή με σκοπό την αναζωογόνηση της βιοτεχνίας υποδημάτων.

Μέχρι στιγμής έχουν κατασκευάσει 400 ζευγάρια, και η λιανική τιμή τους είναι 115 ευρώ. Μπορούν να αγοραστούν από το κατάστημα της κοοπερατίβας στη Βαρκελώνη ή online. Oλα τα κέρδη πηγαίνουν στην ανάπτυξη της μάρκας και σε βοήθεια των μαντέρος και των οικογένειών τους.

Δείτε  το διαφημιστικό βίντεο της Top Manta για τα αθλητικά παπούτσια Ande Dem

«Είμαστε πολύ χαρούμενοι που έχουμε τα παπούτσια Ande Dem. Είναι ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα», είπε στον ανταποκριτή του Guardian ο Αμπντού Λαχάτ Βαντέ, ο οποίος σύντομα θα πουλάει τα αθλητικά Ande Dem. «Δείχνουμε σε εκείνους τους ανθρώπους που έλεγαν πάντα ότι δεν είμαστε ικανοί να φτιάξουμε τα δικά μας παπούτσια, ότι μπορούμε. Είμαστε σαν μια αδελφότητα και αυτό μας δίνει δύναμη και την επιμονή να αντιμετωπίσουμε το παρόν και να δημιουργήσουμε ένα μέλλον για μας», πρόσθεσε.

Η πανδημία υπήρξε καταστροφική για τους πλανόδιους πωλητές της Βαρκελώνης. Η, ούτως ή άλλως επισφαλής, εργασιακή ζωή τους συρρικνώθηκε ακόμη περισσότερο από τα lockdown και την απουσία τουριστών, που είναι οι βασικοί πελάτες τους.

«Ηταν πραγματικά πολύ δύσκολα κατά τη διάρκεια της πανδημίας», είπε ο Σαρ και πρόσθεσε: «Πρόκειται για άτομα, που δεν μπορούν να διεκδικήσουν επίδομα ανεργίας και δεν υπάρχει κυβερνητική υποστήριξη. Δημιουργήσαμε μια τράπεζα τροφίμων, εγκαταστήσαμε και ραπτομηχανές και οι άνθρωποι ερχόντουσαν εδώ στο κατάστημα για να εργαστούν σε εθελοντική βάση ράβοντας ρούχα και παπούτσια».

Οι νόμοι της Ισπανίας καταδικάζουν τους παράνομους μετανάστες να ζουν στο περιθώριο. Για να αποκτήσουν νόμιμη παραμονή, οι μετανάστες εκτός ΕΕ πρέπει να ζήσουν στη χώρα για τρία χρόνια, να αποδείξουν ότι είχαν σταθερή διεύθυνση για τουλάχιστον ένα χρόνο, ότι μαθαίνουν τη γλώσσα και έχουν σύμβαση εργασίας για τουλάχιστον ένα έτος. Για πολλούς, ίσως τους περισσότερους, αυτές οι προϋποθέσεις είναι αδύνατο να ικανοποιηθούν και παραμένουν απάτριδες.

Με την παραγωγή και την εμπορία παπουτσιών, η Top Manta κατάφερε να εξασφαλίσει νόμιμη διαμονή σε 120 μαντέρος και θέσεις εργασίας για 25 από τα μέλη της. Προσφέρει επίσης εκπαίδευση για παραγωγή ρούχων, και εκτυπώσεων σε ύφασμα, καθώς και μαθήματα γλώσσας.

Γιατί, όμως, να προτιμήσει κάποιος τα αθλητικά είδη Top Manta (και γενικά τα ρούχα που κατασκευάζουν στο ραφείο τους) έναντι των Nike, New Balance ή Adidas; «Αντί να υποστηρίζεις μια πολυεθνική, που εκμεταλλεύεται απελπισμένους ανθρώπους στον αναπτυσσόμενο κόσμο, βοηθάς μια κοινότητα, που υφίσταται διακρίσεις με κάθε τρόπο. Βοηθάς τους ανθρώπους να γίνουν νόμιμοι και να δουλέψουν για έναν καλό μισθό»,  απάντησε ο εκπρόσωπος της κοοπερατίβας, Λαμίνε Σαρ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News