Μπορεί η φωνή και η ομιλία να «προδώσουν» την εξέλιξη της υγείας ενός ατόμου; Και αν ναι, αρκεί ένα λογισμικό για να… ακούσει τα πρώιμα σημάδια του Αλτσχάιμερ, του Πάρκινσον ή της κατάθλιψης; Οι ιδρυτές της startup Accexible εμφανίζονται αφοπλιστικά σίγουροι όταν υπόσχονται αποτελέσματα με ποσοστό ακριβείας έως και 93%.

«Το Accexible αποτελεί μια διασταύρωση της νευροεπιστήμης, της γλωσσολογίας και των μαθηματικών», όπως εξήγησε η Κάρλα Ζαλντούα Αγκίρε, διευθύνουσα σύμβουλος της νεοφυής επιχείρησης, μιλώντας στο WIRED Health τον περασμένο μήνα. Τα όσα περιέγραψε θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν, αν μη τι άλλο, πολλά υποσχόμενα, ιδίως δε εάν συνυπολογίσει κανείς πως τα πρόωρα σημάδια του Αλτσχάιμερ συχνά υποεκτιμούνται και αποδίδονται εσφαλμένα σε άλλους παράγοντες, όπως λόγου χάρη στο άγχος ή άλλες ψυχολογικές διαταραχές. Συνεπακόλουθα, χάνεται πολύτιμος χρόνος για έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.

Η ιστορία έχει αποδείξει, όμως, πως όταν η ιατρική επιστήμη συμμαχεί με την τεχνολογία, οι ορίζοντες διευρύνονται… Το Accexible είναι εφαρμογή προσβάσιμη από υπολογιστή, tablet ή κινητό, ειδικά δημιουργημένη ώστε να αξιολογεί το γλωσσικό περιεχόμενο του εξεταζόμενου. Από το σύντομο βίντεο που έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει κανείς κατά την επίσκεψή του στην επίσημη ιστοσελίδα, φαίνεται πως πρόκειται για μια απλή διαδικασία.

Ο εξεταζόμενος υποβάλλεται σε ένα τεστ κατά το οποίο καλείται να δώσει προφορικές απαντήσεις την ώρα που το μικρόφωνο καταγράφει. Το «τεστ» δεν διαρκεί περισσότερο από δέκα λεπτά, όμως σε αυτόν τον σύντομο χρόνο το απαραίτητο υλικό έχει συλλεχθεί. Η φωνή του αποθηκεύεται στο «cloud» της επιχείρησης και έπειτα ξεκινά η… σάρωσή της.

Συνολικά, 100 φωνητικές και λεκτικές μεταβλητές αναλύονται και έπειτα τα αποτελέσματα αποστέλλονται στον γιατρό ή στον ενδιαφερόμενο, χωρίς χρονοκαθυστερήσεις. Η ιδέα που κινητοποίησε την ομάδα της συγκεκριμένης starup, όπως σημειώνεται στο WIRED αντλώντας πληροφορίες από την πρόσφατη ομιλία της Κάρλα Ζαλντούα Αγκίρε, είναι η δημιουργία μιας «έξυπνης» εφαρμογής που θα μπορούσε να αποτελέσει εύχρηστο εργαλείο προσυμπτωματικού ελέγχου για τους γενικούς γιατρούς. Στα χέρια των νευρολόγων, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως εργαλείο παρακολούθησης της προόδου των ασθενών τους με την πάροδο του χρόνου.

Οι ιδρυτές της startup υποστηρίζουν πως ήδη έχουν αξιολογηθεί με τη συγκεκριμένη μέθοδο 10.000  ασθενείς και έχει χρησιμοποιηθεί από 40 επαγγελματίες υγείας, στην Ισπανία, την Κολομβία και το Ηνωμένο Βασίλειο – στις χώρες δηλαδή, όπου η Accexible λειτουργεί πιλοτικά. Το Αλτσχάιμερ όμως, δεν είναι το μόνο νόσημα που «φωνάζει». Οι ιδρυτές της εταιρείας στοχεύουν στην ανίχνευση μιας σειράς παθήσεων σε πρώιμο στάδιο – όπως είναι η κατάθλιψη, το στρες, το Πάρκινσον, το Long Covid κ.ά. – διευκολύνοντας έτσι την έγκαιρη πρόσβαση στη θεραπεία.

Σε κάθε περίπτωση, η ιδέα δεν είναι πρωτόγνωρη. Επιστήμονες ανά τον κόσμο εργάζονται σε αντίστοιχα λογισμικά και εφαρμογές την ώρα που η άνοια καλπάζει και οι επιστήμονες αναζητούν εναγωνίως φαρμακευτική θεραπεία. Για την ιστορία, μελέτη του 2016 που δημοσιεύθηκε στο ιατρική επιθεώρηση  Journal of Alzheimer’s Disease έδειξε πως ένα σύντομο γλωσσικό τεστ  (όπως η περιγραφή μιας εικόνας) θα μπορούσε να οδηγήσει σε έγκυρη διάγνωση –με ακρίβεια της τάξεως του 81%– για το ποιος νοσεί και ποιος όχι από Αλτσχάιμερ.

Τα ευρήματα αυτά φαίνεται ότι κέντρισαν το επιστημονικό ενδιαφέρον μιας άλλης ομάδας ερευνητών που συνασπίστηκαν ιδρύοντας startup με έδρα τον Καναδά. Η μηχανή WinterLine κάνει 800 διαφορετικές μετρήσεις σε κάθε δείγμα ομιλίας, παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με τον ρυθμό της ομιλίας, τον ήχο της φωνής, τις λέξεις που χρησιμοποιούνται, το πόσο το άτομο επαναλαμβάνεται αλλά και πόσο χρόνο αφιερώνει κάνοντας παύσεις, ψάχνοντας για τις κατάλληλες λέξεις και ούτω καθεξής. Στόχος είναι ο εντοπισμός πιθανής νευροεκφυλιστικής νόσου αλλά και η αξιολόγηση της εξέλιξής της.

Το χρονικό κενό

Η άνοια και το Αλτσχάιμερ είναι παθήσεις που κλέβουν τη μνήμη, τη σκέψη και σταδιακά την ίδια τη ζωή των πασχόντων. Και όταν τελικά έλθει η διάγνωση, δεν υπάρχει θεραπεία που να μπορεί να ανατρέψει τη βλάβη που έχει προκληθεί ή να σταματήσει τις βιολογικές αλλαγές. Και αυτό διότι επιχειρείται να αντιμετωπιστεί μια νόσος που έχει ήδη εγκατασταθεί, καθώς οι πρώτες βλάβες προηγούνται έως και 20 χρόνια πριν από τις πρώτες εκδηλώσεις της.

Συνεπώς, οι υπάρχουσες θεραπείες στοχεύουν στη βελτίωση των συμπτωμάτων και την ποιότητα ζωής του ασθενή, την ώρα που οι ερευνητές επιμένουν να αναζητούν το «Αγιο Δισκοπότηρο» της σύγχρονης Ιατρικής παρά τις αποτυχημένες έως και σήμερα προσπάθειες να θεραπεύσουν πλήρως τις νευροεκφυλιστικές αυτές ασθένειες.

Η άνοια και η νόσος Αλτσχάιμερ έχουν χαρακτηριστεί η «επιδημία» του 21ου αιώνα. Οπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών, παγκοσμίως, στις μέρες μας υπάρχουν 50 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν με άνοια, αριθμός που θα αυξηθεί δραματικά στο μέλλον λόγω της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Σύμφωνα µε πρόσφατα στατιστικά στοιχεία στη χώρα μας 160.000 άτομα πάσχουν από άνοια και 280.000 άτομα από ήπια νοητική διαταραχή που είναι προστάδιο της άνοιας. Συνολικά, ο πληθυσμός των ανθρώπων με νοητικά προβλήματα πλησιάζει το μισό εκατομμύριο και αν συνυπολογίσουμε ότι για κάθε ασθενή με άνοια επηρεάζεται σημαντικά η ζωή 2-3 φροντιστών-μελών της οικογένειας, η πάθηση αφορά άμεσα 1 εκατομμύριο έλληνες πολίτες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News