Κινήσεις που θα επιλύσουν το σοβαρό περιβαλλοντικό ατόπημα και θα εκτονώσουν τις αντιδράσεις κατοίκων και δημάρχων που έχει προκαλέσει το «μπόνους ορόφων», το οποίο δίνεται στους κατασκευαστές με το επιχείρημα ότι χτίζουν «πράσινα» κτίρια, εξετάζει πλέον η κυβέρνηση, καθώς το κύμα διαμαρτυρίας φουσκώνει. Η εξέγερση των δημάρχων και κυρίως η κατακραυγή από μονίμους κατοίκους των βορείων και νοτίων προαστίων, αλλά και άλλων περιοχών όπου ακόμη δεν έχουν φανεί οι επιπτώσεις του μπόνους –μέχρι να αρχίσουν να χτίζονται νέες οικοδομές– έχουν φτάσει στο  Μέγαρο Μαξίμου.

Ο προβληματισμός είναι μεγάλος, καθώς οι επιπτώσεις από τις αλλαγές που έγιναν στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό πριν από 14 μήνες (τον Ιανουάριο του 2023) από τον τότε υπουργό Περιβάλλοντος Κώστα Σκρέκα σε συνεννόηση με το ΤΕΕ, προκύπτει ότι δεν είχαν εκτιμηθεί δεόντως. Τώρα όμως οι επιπτώσεις και οι βλάβες φαίνονται στον αστικό ιστό των πόλεων και κυρίως των ακριβών προαστίων για τα οποία εκδόθηκαν οι πρώτες άδειες και όπου τα κέρδη θα ήταν μεγάλα.   

Οι εξελίξεις αυτές όμως οδηγούν σε αδιέξοδο ακόμη και την κατασκευαστική αγορά. Μετά τις αντιδράσεις, έχουν «παγώσει» οι εργασίες σε δεκάδες ανεγειρόμενες οικοδομές, με άδειες που έχουν εκδοθεί με τις τροποποιήσεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, αφού οι δημοτικοί άρχοντες των περιοχών που θίγονται προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη και στο ΣτΕ ζητώντας να προστατευθεί το περιβάλλον. 

Με παρέμβαση, πλέον, του Μαξίμου, αναζητείται από τον υπουργό Περιβάλλοντος Θεόδωρο Σκυλακάκη, ο οποίος παρέλαβε την καυτή πατάτα από τον προκάτοχο του Κώστα Σκρέκα, μια «χρυσή τομή», καθώς τα συμφέροντα είναι μεγάλα και συγκρουόμενα.

Αυτοί που χτίζουν χάνουν το δικαίωμα να χτίσουν ένα ή δύο επιπλέον ορόφους, άρα χάνουν χρήματα και βγαίνουν εκτός προϋπολογισμού όταν πρόκειται για εργολάβους, ενώ αυτοί που ζουν δίπλα στα κτίρια που θα σηκωθούν χάνουν τη θέα τους (ειδικά στο νότια προάστια) και αντ’ αυτής βλέπουν μπετόν από πολυώροφα κτίρια.

Η απάντηση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η κατάσταση στην Κηφισιά, στη Νέα Ερυθραία, στα νότια προάστια και σε όλες τις περιοχές όπου οι δήμαρχοι αντιδρούν δυναμικά, έχοντας ήδη προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την ακύρωση του «μπόνους ορόφων», είναι ότι «όλα πλέον παίζονται».

Κατά τις πληροφορίες, μπροστά στο κύμα των αντιδράσεων, στο οποίο προστέθηκε και ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας –μετά τους δημάρχους Βούλας-Βουλιαγμένης-Βάρκιζας Γρηγόρη Κωνσταντέλλο και Κηφισιάς Βασίλη Ξυπολυτά– ο κ. Σκυλακάκης εξετάζει όλα τα πιθανά σενάρια έτσι ώστε να «ξεπαγώσουν» οι οικοδομικές άδειες που έχουν ήδη εκδοθεί με το μπόνους, αλλά και να σταματήσουν οι εύλογες διαμαρτυρίες δημάρχων και κατοίκων για περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί κηπουπόλεις (όπως η Κηφισιά) ή είναι ήδη επιβαρυμένες από την υψηλή δόμηση (όπως η Αθήνα).  

Η πιθανότερη λύση είναι να μπει φρένο στο «μπόνους ορόφων» και ενδεχομένως να δοθούν άλλα κίνητρα (κυρίως φορολογικά) προκειμένου να απορροφηθεί μέρος του κόστους από τα νέα κτίρια, που χτίζονται με υψηλές προδιαγραφές ενεργειακής απόδοσης.

Βεβαίως, ο αυτονόητος αντίλογος είναι ότι οι κατασκευαστές μπορούν να χτίσουν με τους ίδιους όρους δόμησης που ίσχυαν επί δεκαετίες στις συγκεκριμένες περιοχές, με όποιες ενεργειακές προδιαγραφές ορίζει η νομοθεσία, και να μεταφέρουν το αυξημένο κόστος κατασκευής στην τιμή πώλησης των ακινήτων. 

Η δεύτερη (μεσοβέζικη) λύση είναι να αλλάξει εκ νέου ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός και να επιτραπεί η ανέγερση μόνον ενός επιπλέον ορόφου στις νέες οικοδομές, και όχι τα πανωσηκώματα, εφόσον πληρούν τις προδιαγραφές των «πράσινων» κτιρίων.

Ωστόσο εδώ τίθεται το εξής ερώτημα: Ποιος θα αποζημιώσει τους γείτονες, οι οποίοι κατοικούν, για παράδειγμα, στη Βούλα και βλέπουν να χτίζεται μπροστά τους ένα κτίριο με τέσσερις αντί τριών ορόφους, ή κατοικούν στην Κηφισιά και ξαφνικά «φυτρώνει» δίπλα τους μέσα στο πράσινο ένα πολυώροφο κτίριο;

Η παρέμβαση Δούκα

Ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας τάχθηκε και αυτός υπέρ της επαναφοράς του παλαιότερου νόμου, που όριζε χαμηλότερα ύψη για τις οικοδομές, πριν αυτός τροποποιηθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος με το επιχείρημα να δοθούν κίνητρα για να χτιστούν κτίρια υψηλής ενεργειακής απόδοσης.

Στην επιστολή που έστειλε ο κ. Δούκας στον υπουργό Περιβάλλοντος Θόδωρο Σκυλακάκη επισημαίνονται τα εξής:

«Η Αθήνα, ζωντανή μνήμη των ιστορικών, κοινωνικών και πολιτικών μεταβολών, κάλυψε κάθε ιστορική και κοινωνική πολεοδομική ανάγκη των κατοίκων της, εις βάρος όμως πάντα της μακροπρόθεσμης ανθεκτικότητας, βιωσιμότητας και ποιότητας ζωής των ανθρώπων που τη ζουν κάθε μέρα. Η πόλη έχει απόλυτη ανάγκη από την προστασία όλων μας.

Δύο είναι τα βασικά ερωτήματα που καλούμαστε όλοι μαζί να απαντήσουμε:

Αντέχει η Αθήνα σήμερα και άλλο τσιμέντο, μεγαλύτερα ύψη και μεγαλύτερους συντελεστές δόμησης;

Ποια είναι η κοινωνική ανάγκη που καλείται να καλύψει η πόλη με περισσότερο τσιμέντο, με μεγαλύτερα ύψη, με μεγαλύτερους συντελεστές δόμησης;

Με γνώση και με ειλικρινή αγωνία για το μέλλον της πόλη μας, οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι ξεκάθαρες.

Η Αθήνα δεν αντέχει. H άκριτη δόμηση χωρίς διεξοδική μελέτη της φέρουσας ικανότητας της πόλης είναι σήμα κινδύνου για τον κατεπειγόντως εξορθολογισμό του πολεοδομικού σχεδιασμού της πόλης και των χρήσεων γης.

Η έκδοση της Απόφασης του υφυπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας Νίκου Ταγαρά της 30ης Ιανουαρίου 2023 (ΑΔΑ 6ΨΞΩ4653Π8-ΚΘΜ) «όσον αφορά στα ύψη των κτιρίων» προβλέπει την εφαρμογή των αυξημένων υψών δόμησης του Ν.Ο.Κ. Αυτή ωστόσο η υπουργική απόφαση έχει κριθεί ρητώς και κατηγορηματικώς αντισυνταγματική από τμήμα του ΣτΕ. Επειδή όμως η απόφαση Σκρέκα-Ταγαρά έχει εφαρμογή και στην Αθήνα, όπως και σε όλη την Ελλάδα, έχει φέρει τον Δήμο Αθηναίων μπροστά σε ένα διοικητικό αδιέξοδο. Διότι καλείται να εφαρμόσει μια Υπουργική Απόφαση που έχει κριθεί αντίθετη στη νομολογία, πιο απλά καλείται να πάει κόντρα στο ΣτΕ. 

Ειδικά σε μια χρονική συγκυρία όπου εκπονείται το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο της πόλης, η Αθήνα χρειάζεται τον απαιτούμενο χώρο και χρόνο για να εξετάσει και να μελετήσει σε βάθος τα νέα δεδομένα, ώστε να επιλύσει προβλήματα, στο πλαίσιο ενός συνολικού ορθολογικού σχεδιασμού.

Δεν πρέπει να υπάρξουν τετελεσμένα. Η έκδοση αντιφατικών οικοδομικών αδειών πρέπει να αποτραπεί πάση θυσία, καθώς μπορεί να αποβεί καταστροφική, τόσο για την εύρυθμη πολεοδομική και περιβαλλοντική λειτουργία της πόλης όσο, βέβαια, και για την ασφάλεια δικαίου και την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος και την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Καλώ το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να μεριμνήσει ώστε να μην έχει ισχύ προ έγκρισης δόμησης η βεβαίωση όρων δόμησης κατηγορίας 3, που δίνεται χωρίς κανέναν έλεγχο, ούτε καν του Τοπογραφικού Διαγράμματος, οδηγώντας σε ανέλεγκτη δόμηση».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News