Foodporn. Η πρώτη λέξη που μου έκανε εντύπωση, όταν δημιούργησα λογαριασμό στο Instagram. Εντυπωσιάστηκα! Δεν ήξερα τι μπορεί να σημαίνει. Να τη διαβάσω ως σύνθετη; Να τη «σπάσω» στα δύο; Ηταν πραγματικός γρίφος.

Φυσικά με απασχόλησε λόγω του πορνό. Μιας λέξης άρρηκτα συνδεδεμένης με το σεξ. Βίντεο με ερωτικές σκηνές, φωτογραφία με γυμνό, χαρακτηρισμοί (πορνόγερος), όλα καταλήγουν στο «πονηρό». Ποια είναι λοιπόν η σχέση ενός γαστρονομικού πιάτου με το πορνό και κατ’ επέκταση με το σεξ;  Σκέφτηκα ότι κάποιο λάθος θα είχε γίνει στο χάσταγκ (#) και ηρέμησα.

Δεν είχαν περάσει τρεις ημέρες, όταν είδα και πάλι τη λέξη. Ομως αυτή τη φορά να συνοδεύει ένα αυτοκίνητο… carporn. Εκεί έγινα έξαλλος. Τι είναι δηλαδή αυτό το porn;

Εκανα αμέσως αναζήτηση στα χάσταγκ. Και τι βρήκα; Ο,τι μπορεί να φανταστεί ο καθένας και στο τέλος «κολλημένη» η λέξη porn. Για την αρχιτεκτονική (architectureporn), τα γλυκά (dessertporn), τους δρόμους (roadporn), τα ποδήλατα (cyclingporn), τους τοίχους (wallporn). «Κάηκα».

View this post on Instagram

Terminando la semana fuerte al medio con una sartén repleta de ravioles de ricota y zapallo con una salsa de cherrys asados y puré de tomate ?!! En las historias esta el procedimiento, las cantidades y todo. La dejo en destacadas??? . . #food #foodporn #italia #pasta #ravioles

A post shared by Maximiliano Van Oyen (@cookvanoyen) on Aug 2, 2019 at 9:23am PDT

Αρχισα και πάλι το ψάξιμο. Καμία ετυμολογική απόδοση. Πουθενά. Τα αποτελέσματα σε 99 από τις 100 αναζητήσεις ήταν σχετικά με σεξ. «Λεκτική κουλτούρα του Instagram», σκέφτηκα και χαλάρωσα. Και όχι μόνο…

Αρχισα να ακολουθώ κάποια από τα πορνοχάσταγκ και να βάζω και τα δικά μου. Δεν ήξερα γιατί, αλλά έπρεπε να προσαρμοστώ στο περιβάλλον των νέων μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Και αφού ήταν κάτι που έκαναν όλοι αβίαστα και χωρίς ντροπή, το έκανα κι εγώ.

Φιλοσοφικό το ζήτημα

Μόλις την περασμένη εβδομάδα, διάβασα στους New York Times (NYT) ότι η νέα χρήση της λέξης δεν απασχολεί μόνο εμένα. Ακόμη και σύγχρονοι φιλόσοφοι έχουν πάρει θέση. Διότι η λέξη porn έχει διευρύνει την έννοιά της και δεν χρησιμοποιείται μόνο για να προσδιορίσει το είδος μίας ταινίας με γυμνό και σεξ.

Είναι ακριβώς όπως η λέξη «τσόντα», σκέφτηκα διαβάζοντας το άρθρο. Και αυτή η λέξη ως ευρεία έννοια είναι ταινία ακατάλληλη δια ανηλίκους, ενώ στην κοπτική – ραπτική σημαίνει «συμπλήρωμα», ένα επιπλέον κομμάτι υφάσματος που χρησιμοποιείται σε ένα σημείο του ρούχου προκειμένου να ολοκληρωθεί.

Η νέα, γενικότερη έννοια της λέξης porn, που χρησιμοποιείται και ευρέως στην ελληνική γλώσσα, τραβάει το μάτι και το αφτί επειδή παραπέμπει σε κάτι που αρέσει σε όλους. Ακόμη και αν κάποιοι δεν το παραδέχονται, ελάχιστοι είναι οι άνθρωποι που έχουν βρεθεί μόνοι τους, έχουν πέσει τυχαία πάνω σε πορνό και έχουν γυρίσει τη… σελίδα.

Βέβαια, για να ανακαλύψουμε κάτι, θα πρέπει να δούμε πιο προσεκτικά τις ρίζες του. Ετσι, ο φιλόσοφος Μάικλ Ρέα, εμβαθύνει σε ότι δεν βλέπουμε οι κοινοί θνητοί και μάς εξηγεί ότι μία εικόνα μετατρέπεται σε σεξουαλική πορνογραφία, όταν μας χρησιμεύει για άμεση ικανοποίηση. «Είναι παράλληλα όμως και μία στρατηγική, με την οποία αποφεύγουμε την πολυπλοκότητα των πραγματικών σεξουαλικών σχέσεων, όπως η σωματική οικειότητα, η συναισθηματική σύνδεση και η ρομαντική αλληλεπίδραση».

Για να αποκρυσταλλώσουμε τη νέα, γενική έννοια του πορνό, θα πρέπει απλώς να γενικεύσουμε τη θεωρία του Ρέα, αναφέρουν οι ΝΥΤ. Δηλαδή, όταν αναφερόμαστε σε foodporn, κάνοντας την αναγωγή της λέξης porn στο φαγητό για παράδειγμα, είναι κάτι που απολαμβάνουμε απλώς βλέποντάς το και δημιουργώντας τη φαντασίωση ότι το τρώμε. Αρα παίρνουμε ικανοποίηση και μόνο από μία φωτογραφία. Από αυτό, πάλι αντίστοιχα, αφαιρούμε ότι μας προκαλεί αίσθημα φόβου και ευθύνης, δηλαδή θερμίδες, χρήματα, χρόνος για το μαγείρεμα, κ.λπ.

Με το πορνό, δηλαδή, μπορούμε να έχουμε όλη την απόλαυση, αλλά να προσπεράσουμε τις δυσκολίες που θα μπορούσαμε να έχουμε, αν θέλαμε να αποκτήσουμε κάτι.

Ακριβώς όπως γίνεται στις ταινίες ή τις φωτογραφίες πορνό. Απολαμβάνουμε δίχως να μπαίνουμε σε κατάσταση απόρριψης, ευθυνών, συνθηκών υγείας εξόδων κ.λπ.

Αρα, απογυμνωμένη από κάθε σεξουαλική έννοια, η λέξη που τόσα χρόνια ήταν συνώνυμη με το γυμνό, άλλαξε υφή και πλέον σημαίνει οτιδήποτε προκαλεί τέρψη, δίχως ευθύνες και ενοχές. Αυτό δηλαδή που σήμαινε και εν τη γενέσει της, αλλά τουλάχιστον εγώ, δεν το γνώριζα.

Πέρα από τους φιλοσόφους και τις αναλύσεις, κατάλαβα εν τέλει, ότι porn είναι κάτι που «παίρνουμε μάτι» και μας «φτιάχνει». Είτε πρόκειται για φαγητό, είτε για γυμνό, για ταινία δράσης ή μια… τρύπα στο νερό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News