«Εκείνο το “Suisse” που δεσπόζει δίπλα στο “Crédit” της μεγάλης τράπεζας, η οποία είναι η πιο ελβετική και ταυτόχρονα η πιο παγκόσμια, δεν είναι ένα απλό επίθετο, αλλά ένα πιστοποιητικό εγγύησης, ένα σημάδι της απόλυτης ταύτισης μεταξύ της Συνομοσπονδίας και του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος», γράφει σε ανάλυση του ο Φραντσέσκο Μανακόρντα, αρχισυντάκτης του οικονομικού ρεπορτάζ της La Repubblica, αναφερόμενος στην κρίση που καλείται να ξεπεράσει η εμβληματική τράπεζα της Ελβετίας (η δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας) μετά την κατακρήμνιση της μετοχής της την περασμένη Τετάρτη.

Η Crédit Suisse ιδρύθηκε ως Schweizerische Kreditanstalt (Ελβετικό Πιστωτικό Ιδρυμα) το 1856 στη Ζυρίχη από Αλφρεντ Εσερ, έναν χαρισματικό φιλελεύθερο πολιτικό, εξέχοντα επιχειρηματία και πρωτοπόρο των σιδηροδρόμων, ο οποίος συνέβαλε όσο ελάχιστοι άλλοι στην πολιτική και οικονομική ανάπτυξη της Ελβετίας κατά τον 19ο αιώνα.

Ενδέχεται, ωστόσο, να την βαραίνει μια κατάρα. Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζει ο ιταλός δημοσιογράφος. Είτε αυτό οφείλεται στην «παροιμιώδη ελβετική διακριτικότητα», είτε, αντιθέτως, στο ότι «λησμόνησε τις ελβετικές ρίζες της», αποτελεί γεγονός πως «εδώ και αρκετά χρόνια η “Crédit”, παρότι ή, ενδεχομένως, επειδή “Suisse”, προσέλκυσε πολλούς πελάτες με σκοτεινό παρελθόν ή παρόν το οποίο αντισταθμιζόταν από τα απύθμενα θησαυροφυλάκια τους», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Και κάπως έτσι το πανίσχυρο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα σταδιακά  «κατέστη το “κακό παιδί” του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος που ήταν παρόν σε κάθε σκάνδαλο, σίγουρο καταφύγιο για ολιγάρχες και δικτάτορες, συστηματικός επενδυτής στις χειρότερες μπίζνες σε αμφότερες τις ακτές του Ατλαντικού και ενίοτε και στον Ειρηνικό, ανεξάντλητη πηγή για όσους έχουν πάθος με τα “Panama Papers” και τα συναφή», γράφει ο  Φραντσέσκο Μανακόρντα.

Πριν από δεκαπέντε χρόνια η μετοχή της Crédit Suisse άξιζε περισσότερα από 80 ευρώ, πριν από πέντε χρόνια 15 ευρώ ενώ την Τετάρτη δεν έφτανε ούτε στο 1/10 αυτής της τιμής. Αναπόφευκτα κάποια στιγμή άρχισε να αμαυρώνεται και η φήμη του ελβετικού κολοσσού ενώ όσον αφορά την κερδοφορία του, πέρυσι η  Crédit Suisse κατέγραψε καθαρές ζημιές ύψους 7,3 δισεκατομμυρίων ελβετικών φράγκων, τις χειρότερες από το 2008.

Προβαίνοντας σε μια ενδεικτική, κάθε άλλο παρά εξαντλητική, παρουσίαση των σκανδάλων στα οποία ενεπλάκη η Crédit Suisse τα προηγούμενα χρόνια, ο ιταλός οικονομικός συντάκτης αναφέρεται καταρχάς στην κατάρρευση, στα τέλη Μαρτίου του 2021, της Archegos Capital Management, ενός σκοτεινού επενδυτικού ταμείου «κομμένου και ραμμένου στα μέτρα των ζάπλουτων» που στήθηκε, όμως, ως οικογενειακό γραφείο (ούτως ώστε να εποπτεύεται λιγότερο) και προκάλεσε, τελικά, ζημιές δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Wall Street, επενδύοντας σε παράγωγα προϊόντα τα οποία μπορούν να είναι ιδιαίτερα κερδοφόρα εάν οι αγορές κινούνται ανοδικά και καταστροφικά εάν κινούνται καθοδικά. Στην προκειμένη περίπτωση συνέβη το δεύτερο και ο Μπιλ Χουάνγκ, αμερικανός επενδυτής με καταγωγή από τη Νότια Κορέα και ιδρυτής της Archegos Capital Management συνελήφθη, πέρυσι τον Απρίλιο, ενώ σήμερα κατηγορείται για απάτη και χειραγώγηση της αγοράς. Κύριοι χρηματοδότες του ήταν ιαπωνική Nomura και η ελβετική Credit Suisse (η οποία έχασε 5,5 δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα).

Ομως την  ίδια περίοδο χρεοκόπησε και η Greensill Capital. Η εταιρεία που ίδρυσε το 2011 ο αυστραλός επιχειρηματίας Λεξ Γκρίνσιλ παρουσιαζόταν ως ένας καινοτόμος πάροχος χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και η τράπεζα της Ζυρίχης έπεισε πολλούς από τους ζάπλουτους πελάτες της να επενδύσουν στην εταιρεία, καταλήγοντας όμως, μετά την χρεοκοπία της Greensill, να τους επιστρέψει, εν μέσω διεθνούς κατακραυγής, περίπου έξι δισεκατομμύρια δολάρια.

To 2017 η Credit Suisse κατέλαβε πρόστιμα συνολικού ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων για την εμπλοκή της στο αποκαλούμενο «σκάνδαλο του τόνου», στην Μοζαμβίκη, με τη τράπεζα να δανείζει ένα δισεκατομμύριο σε δύο κρατικές εταιρείες για την ανάπτυξη της αλιείας στη χώρα, αλλά τα χρήματα να καταλήγουν τελικά στα χέρια διεφθαρμένων κρατικών αξιωματούχων.

Ατιμωτική υπήρξε σίγουρα και η καταδίκη της από την ελβετική Δικαιοσύνη, τον Ιούνιο του 2022, επειδή δεν έκανε όλα όσα έπρεπε, ούτως ώστε να αποτρέψει το ξέπλυμα των παράνομων εσόδων μιας βουλγάρικης εγκληματικής οργάνωσης διακίνησης ναρκωτικών, παραβλέποντας, για παράδειγμα, πως ενίοτε τα χρήματα έφταναν στα ταμεία της μέσα σε τεράστιες βαλίτσες.

Επίσης πέρυσι η Credit Suisse συνταράχθηκε και από τη διαρροή (στη Süddeutsche Zeitung) των αποκαλούμενων «Suisse Secrets», δηλαδή των προσωπικών και τραπεζικών στοιχείων πολλών χιλιάδων πελατών της, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν ένας διακινητής ανθρώπων στις Φιλιππίνες, ένας μαφιόζος του χρηματιστηρίου του Χονγκ Κονγκ καταδικασθείς για διαφθορά, ένας δισεκατομμυριούχος που είχε πληρώσει κάποιον για να σκοτώσει τη σύντροφό του, έμποροι ναρκωτικών και διεφθαρμένοι πολιτικοί.

«Εν ολίγοις, η τράπεζα που ίδρυσε ο Αλφρεντ Εσερ για να φέρει την Ελβετία στη νεωτερικότητα, κατέληξε να αγγίζει συχνά ή μάλλον πολύ συχνά  τη σκοτεινή πλευρά της παγκοσμιοποίησης», συνοψίζει ο Φραντσέσκο Μανακόρντα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News