Στη σκοτεινιά του νεκροταφείου ένα κλεφτοφάναρο σκορπίζει τη θαμπή λάμψη του στις ταφόπλακες. Το φως σταματάει μπροστά σε ένα φρεσκοσκαμμένο μνήμα, ένας μυστηριώδης άντρας τρυπώνει στο χώμα και σε λίγο βγαίνει με το λάφυρό του ανά χείρας. Το… χέρι που ξερίζωσε από το κουφάρι θα του χρησιμεύσει για να πάρει την εκδίκησή του. Κάποιος του έκανε το πρωί μια φάρσα και πρέπει, απόψε κιόλας, να λάβει ένα μάθημα. Πριόνισε μια γέφυρα απ΄όπου θα περνούσε, και ο Τζάκομο -αν πιστέψουμε τα «Απομνημονεύματά» του που εκτείνονται σε 3.682 πυκνογραμμένες σελίδες- προσγειώθηκε με τα μούτρα στις σβουνιές και στις λάσπες!

Ο Καζανόβα θα κρυφτεί κάτω από το κρεβάτι του εχθρού του και όταν εκείνος πέσει σε λήθαργο, το «φάντασμα» με το κομμένο χέρι θα βγει και θα τον τρομάξει προκαλώντας μια προσωπική τραγωδία. Αυτή η εικόνα, φυσικά, πόρρω απέχει από την εικόνα του ουμανιστή και λόγιου μεταφραστή της «Ιλιάδας», ο οποίος συγκρούσθηκε κατ’ επανάλειψη με τον πανίσχυρο Δόγη της Βενετίας.

Οπως σημειώνει η Φαράχ Χαλιμέ στο ozy.com, ο φοβερός και τρομερός γόης, εκτός από τυμβωρύχος ήταν και ταραξίας ολκής, δημιουργώντας στις δουλειές όπου καταπιανόταν σκάνδαλα και καυγάδες με διάφορους τύπους του σκοινιού και του παλουκιού. Τα αστυνομικά αρχεία της εποχής του καταλογίζουν επίσης συχνές βλασφημίες εναντίον της Εκκλησίας. Για να μη μιλήσουμε, βέβαια, για τα αφροδίσια που κουβαλούσε, από τα οποία δεν έλειπαν οι μάστιγες της εποχής σύφιλη και γονόρροια.

Ο μεγαλύτερος άθλος, όμως, του Καζανόβα δεν ήταν πως κοιμήθηκε με 132 γυναίκες, μεταξύ των οποίων και τουλάχιστον μία καλόγρια, αλλά πως μέσω των «Απομνημονευμάτων» του κατάφερε να «πουλήσει» τον εαυτό του στους συμπατριώτες του και τελικά να τον συμπαθήσουν, παρά το πλήθος των αποτρόπαιων πράξεων με τις οποίες βαρύνεται. Μερικές ανάμεσά τους είναι ιδιαίτερα βδελυρές, όπως όταν ανάγκασε μια χωριατοπούλα να κοιμηθεί μαζί του ή όταν βίασε ένα νεαρό κορίτσι το οποίο ήξερε πως είναι κόρη του! «Με τα σημερινά δεδομένα θα καταδικαζόταν σίγουρα από το κακουργιοδικείο σε ειρκτή» επισημαίνει η Μπεθ Γιάρος, μια ερευνήτρια που έχει εντρυφήσει στην προσωπικότητα του Τζάκομο Καζανόβα και στις ιδιομορφίες της εποχής όπου έζησε.

«Είμαι σίγουρος πως τα έχει φουσκώσει υπερβολικά τα πράγματα, πως στην εποχή του υπήρξαν μεγαλύτεροι εραστές από αυτόν, οι οποίοι φέρθηκαν με σεβασμό στις ερωμένες τους»

Και αν τη γλύτωνε από αυτές τις υποθέσεις με το αιτιολογικό πως ό,τι έγινε, έγινε με τη συγκατάθεση των θυμάτων του, το δικαστήριο θα ήταν αμείλικτο με την υπόθεση της φάρσας του κομμένου χεριού, καθώς το θύμα, ο έλληνας έμπορος εδώδιμων αποικιακών Δημήτριος, όταν είδε μπροστά του να πηγαινοέρχεται το χέρι ενός πτώματος, έμεινε παράλυτος υποφέροντας εφόρου ζωής από κρίσεις σπασμών. Βέβαια, όπως δικαιολογήθηκε στα «Απομνημονεύματά» του ο Καζανόβας, δεν ήθελε να του κάνει κακό, αλλά απλώς να τον συνετίσει. «Λυπήθηκα πολύ, δεν φαντάστηκα όμως πως θα πάθαινε τέτοιο σοκ» σημειώνει ο ακατάβλητος γόης, επισημαίνοντας πάντως πως ανακουφίστηκε από το γεγονός ότι το συμβάν με την πριονισμένη γέφυρα είχε για τον ίδιο αίσια κατάληξη, καθώς θα μπορούσε να του έχει στοιχίσει έναν σοβαρό τραυματισμό ή και τη ζωή ακόμα.

Το κακόγουστο αυτό αστείο λησμονήθηκε γρήγορα, όμως η μοίρα δεν ξέχασε τον Καζανόβα και τον κυνήγησε αμείλικτα. Μετά από ένα σκάνδαλο με μια νεαρή η οποία τον κατηγόρησε για ασέλγεια, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πολυαγαπημένη του Βενετία και την αξιοπρεπή δουλειά του ως νομικού συμβούλου ενός επιφανούς πολιτικού και να αυτοεξοριστεί, αν και αργότερα ισχυρίστηκε πως δεν υπήρχαν αποδείξεις για όσα του καταμαρτυρούσε η κοπέλα. Σύμφωνα πάντως με τη βερσιόν που εκθέτει στα «Απομνημονεύματά» του, χρησιμοποίησε ένα σκουπόξυλο «για να δώσει ένα καλό μάθημα» στη νεαρή, η οποία αν και την είχε πληρώσει, αρνήθηκε ύστερα να κοιμηθεί μαζί του. Πάντως, οι μελετητές του έργου του φαίνεται να δικαιολογούν τη βρώμικη ζωή του, ενώ δείχνουν να εκστασιάζονται με την αυτοβιογραφία του που πολλοί τη θεωρούν «ίσως την πιο έγκυρη μαρτυρία που έχουμε για τον 18^ο αιώνα».

Σύμφωνα, όμως, με τον μεταφραστή του Αρθουρ Μάχεν, κάποιοι άλλοι υιοθετούν μια πιο σκεπτικιστική προσέγγιση. «Ηταν άραγε αληθινά όλα αυτά που έγραψε ο Καζανόβα ή πρόκειται για έναν τρομερά επιδέξιο διαφημιστή του εαυτού του;» αναρωτιέται ο βρετανός σκηνοθέτης Νιλ Ρόουλς, που το 2003 γύρισε σε φιλμ τη ζωή του περιβόητου Βενετσιάνου. «Είμαι σίγουρος πως τα έχει φουσκώσει υπερβολικά τα πράγματα, πως στην εποχή του υπήρξαν μεγαλύτεροι εραστές από αυτόν, οι οποίοι φέρθηκαν με σεβασμό στις ερωμένες τους και βέβαια δεν κράτησαν ημερολόγια των κατακτήσεων τους, ένα γεγονός που οπωσδήποτε μας βάζει σε υποψίες».

«Αν και ο Καζανόβα αποζητούσε την διακριτικότητα, επέτρεψε οι σαρκικές του επιθυμίες να περάσουν στη σκοτεινή περιοχή της διαστροφής και να γίνουν ανήθικες» υπογραμμίζει στο ozy.com ο Ρόουλς, αναφερόμενος στις άπειρες συνευρέσεις του με πόρνες αλλά και με την ίδια την κόρη του. Επίσης, όπως υπογραμμίζει, εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως η σεξουαλική του υγεία ήταν εξαιρετικά προβληματική, λαμβανομένου υπόψη του αριθμού των γυναικών με τις οποίες είχε κοιμηθεί. Απ΄ ό,τι φαίνεται δεν του άρεσαν τα προφυλακτικά και αναγνώριζε τις ασθένειες των ερωτικών του συντρόφων μόνον από τα ορατά σημάδια τους. Και βέβαια είχε τουλάχιστον οκτώ νόθα τέκνα.

Ο Καζανόβα πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε μεγάλη ένδεια, βουτηγμένος στην πλήξη και την απογοήτευση. Σύμφωνα με μια βιογραφία του που εκδόθηκε το 1969 από τον Τζον Μάστερ, ο αιώνιος γυναικοκατακτητής σκέφτηκε κάποια στιγμή την αυτοκτονία. Αντί όμως γι’ αυτό προτίμησε να αφήσει στις επόμενες γενιές ως καταπίστευμα τα «Απομνημονεύματά» του. Είναι αμφίβολο αν μεταμελήθηκε για τη ζωή που έκανε, ωστόσο ο αποχαιρετισμός του στον κόσμο των ζωντανών μάλλον αφήνει να διαφανεί κάτι τέτοιο. «Αν και δεν μετανιώνω για τις ερωτικές μου κατακτήσεις, είμαι μακριά από το να εύχομαι το παράδειγμά μου να χρησιμεύσει ως διαφθορείο της άδολης αγάπης, που πολλοί επιχείρησαν, αποτίνοντας με τον τρόπο αυτό φόρο τιμής στο πρόσωπό μου».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News