«Ροκ είναι σμόκιν και ελβιέλο / είναι ο Αμπότ με τον Κοστέλο / αυτοί ‘ναι ροκ!», τραγουδούσε ο Σταμάτης Κραουνάκης με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη στο «Ροκ». Όπου… ελβιέλο είναι ουσιαστικά το συνώνυμο του αθλητικού παπουτσιού, αλλά και σύμβολο μιας γενιάς που έτρεχε ακόμη σε αλάνες, ίδρωνε σε μαθητικές Γυμναστικές Επιδείξεις, γυμναζόταν στον Στρατό, έπλαθε την πρώτη μόδα του «σπορ κάζουαλ». Και όχι ελβιέλο. Ελβιέλα, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Αν μιλάμε για κείνα τα εμβληματικά πάνινα παπούτσια με την λαστιχένια σόλα.

Οι ελβιέλες λοιπόν είχαν τη δική τους ιστορία. Καταρχάς το όνομα, που προήλθε από την εταιρεία ΕΛ.ΒΙ.ΕΛΑ (Ελληνική Βιομηχανία Ελαστικού), την οποία ίδρυσαν το 1928 στην Καλλιθέα, στην οδό Καλυψούς, οι Μικρασιάτες πρόσφυγες Νικόλαος Μαυροφίδης και Νικόλαος Αγνιάδης. Με έναν τρόπο οι δύο επιχειρηματίες αντέγραψαν τα αγγλικά sneakers, όρο που φέρεται να πέρασε στα λεξικά το 1870, από το αθόρυβο και ύπουλο (sneak) της περπατησιάς με τα εν λόγω αθλητικά παπούτσια.

Με το θάνατο του Μαυροφίδη – από το Ικόνιο – το 1944 και ενώ η εταιρεία επιτάχθηκε στη διάρκεια της Κατοχής, μετά τον πόλεμο το τιμόνι της ελληνικής βιομηχανίας, που παρήγαγε τα μόνα αθλητικά που κυκλοφορούσαν τότε στην Ελλάδα και δη μόνον σε λευκό χρώμα, πέρασε και άνθισε στα χέρια των γιων του, Αιμίλιου και Στέφανου Μαυροφίδη. Και έφτασε να απασχολεί 300 εργαζόμενους.

Η ΕΛ.ΒΙ.ΕΛΑ. έκλεισε το 1961, ενώ ο Νίκος Αγνιάδης είχε αποσυρθεί και η εταιρεία αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα. Πέρασε όμως στα χέρια της βιομηχανίας παπουτσιών «Αλυσίδα» (είχε ιδρυθεί το 1932 ως «Ηνωμένα Εργοστάσια Καουτσούκ Ο.Ε.»), με έδρα τη Θεσσαλονίκη και κεντρικό κατάστημα στη συμβολή της Εγνατίας με την Αριστοτέλους. Αν και συνέχισαν υπό την στέγη της «Αλυσίδα – ΕΛΒΙΕΛΑ», οι ελβιέλες δεν είχαν βγει ούτε από την ζωή, ούτε από το ελληνικό λεξιλόγιο. Πέρασαν δε και στον Στρατό, του οποίου βασικός προμηθευτής αθλητικών παπουτσιών, για τα Γυμνάσια, ήταν για χρόνια η «Αλυσίδα – ΕΛΒΙΕΛΑ».

Όταν το 1974 αντιπροσωπεύθηκε στην Ελλάδα η γαλλική εταιρεία αθλητικών παπουτσιών, ως «Sportex», έφερε το χρώμα στις νέες… ελβιέλες, όπως και η ελληνική Ζίτα Ελλάς. Και το χρώμα ήταν, όπως φαίνεται, που ανταγωνίστηκε την «Αλυσίδα – ΕΛΒΙΕΛΑ». Άλλο αν ο όρος ελβιέλες παρέμεινε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’80 (όχι ότι κάποιοι δεν τον χρησιμοποιούν ακόμη και μέχρι σήμερα). Το 1980 η «Αλυσίδα – ΕΛΒΙΕΛΑ» μετασχηματίστηκε σε Α.Ε. και μετεγκαταστάθηκε στη Θέρμη, ως το 1998 που λειτουργούσε.

Επόμενο: Βιοχάλκο, πόσα μέτρα καλώδιο φωτίζουν τη Γη;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News