«Εμαθα τη σχέση του με την Ζακλίν Κένεντι από τις εφημερίδες. Τον θεώρησα μεγάλο γουρούνι. Θα το πληρώσουν και οι δύο». Τα λόγια της Κάλλας για τον Ωνάση αποδίδουν τον θυμό μιας προδομένης γυναίκας, αλλά και την ένταση της σχέσης της με τον έλληνα κροίσο. Η Κάλλας μιλάει για τη Μαρία. «Maria by Callas» είναι ο τίτλος ενός ντοκιμαντέρ –εξαιρετικού κατά την Corriere della Sera– γεμάτου ανέκδοτα στοιχεία, προσωπικές επιστολές, φιλμάκια από ιδιωτικές λήψεις super 8, φωτογραφίες, που ανασυνθέτουν τη ζωή της μεγάλης ντίβας σαράντα χρόνια από τον θάνατό της. Σκηνοθέτης είναι ο Αμερικανός Τομ Βολφ, ο οποίος χρειάστηκε τέσσερα χρόνια για να το ολοκληρώσει.

Είναι η ιστορία του ερωτικού τριγώνου που έδωσε τροφή για ατελείωτα σχόλια και δημοσιεύματα. Οι δύο πιο γνωστοί Ελληνες της εποχής ερωτεύονται παράφορα ο ένας τον άλλο, αλλά στο τέλος εκείνος παντρεύεται τη χήρα του πιο αγαπητού προέδρου στην ιστορία των ΗΠΑ.

Στο ντοκιμαντέρ σκιαγραφείται η θεϊκή Κάλλας της σκηνής, που γινόταν η καθημερινή Μαρία εκτός: αναζητούσε πράγματα απλά όπως συνταγές και έκανε συλλογή από καριγιόν. Και το αντίπαλο δέος, η Ζακλίν Κένεντι, η γοητευτική γυναίκα που γνώριζε πώς να διαχειρίζεται τα συναισθήματα – των άλλων. Η δυνατή φωνή της μίας σαγήνευε τους πάντες από σκηνής, η χαμηλόφωνη της άλλης είχε τη δύναμη να υπνωτίζει τους άνδρες.

Και ο Ωνάσης; Τι έλεγε για τον Ωνάση η Κάλλας; «Ενας γοητευτικός άνδρας, ειλικρινής, αυθόρμητος. Τον γνώρισα το 1957 και γίναμε φίλοι». Στην ταινία περιέχεται ένα μικρής διάρκειας ιδιωτικό φιλμάκι γυρισμένο στην κρουαζιέρα με τη «Χριστίνα», το γιοτ του έλληνα μεγιστάνα, όταν η Κάλλας είχε δεχτεί την πρόταση του Ωνάση και πήγε με τον τότε σύζυγό της Τζιοβάνι Μενεγκίνι. «Δεν αγαπούσε εμένα, αλλά αυτό που αντιπροσώπευα» λέει για τον Μενεγκίνι η Κάλλας.

Ο έρωτας με τον Ωνάση γεννήθηκε στη θάλασσα, σε εκείνο το ταξίδι. «Με κάνει να αισθάνομαι βασίλισσα του κόσμου, με εκείνον τον ακαταμάχητο αέρα. Με μεταμόρφωσε σε εξημερωμένο κατοικίδιο». Το οδυνηρό τέλος της σχέσης τους τη στιγμάτισε: «Ηταν σαν να δέχτηκα ένα χτύπημα στο κεφάλι, είναι φρικτό. Θα προσπαθήσω να βάλω τάξη στον πονεμένο μου νου, να επιβιώσω. Εγκατέλειψα μια απίστευτη καριέρα, σε ένα δύσκολο επάγγελμα. Είναι εύκολο να λέει κανείς “καμία μνησικακία”. Παρακαλώ τον Θεό για να ξεπεράσω αυτή τη στιγμή. Αν αναζητώ τον πρίγκιπά μου; Ελπίζω να συναντήσω έναν πραγματικό άνδρα που να με δεχτεί για αυτό που είμαι».

Μόνος του πια και κοντά στο τέλος ο Ωνάσης επέστρεψε κοντά της, αναζήτησε ξανά τη φιλία της: «Σφύριζε έξω από την πόρτα μου, αναγκάστηκα να του ανοίξω, ανέκτησα την πληγωμένη μου περηφάνια». Ο Βολφ διάβασε 400 επιστολές, ανακάλυψε άγνωστα φιλμ, «ξέθαψε» μία τηλεοπτική της συνέντευξη του 1970 στη Νέα Υόρκη, που θεωρούνταν χαμένη, μίλησε με τη φίλη της, τη Νάντια Στάνσιοφ και με απογόνους του Ωνάση.

Το ντοκιμαντέρ διατρέχει τα σχεδόν εννέα χρόνια της περιπετειώδους σχέσης τους, μιλάει για την όπερα, τον έρωτα και το μίσος μέσω συνεντεύξεων της Κάλλας και των επιστολών της, πολλές από αυτές προς την Ελβίρα ντε Ιντάλγκο την ισπανίδα σοπράνο που έγινε δασκάλα της και η «καλή νεράιδα της». Οι επιστολές ακούγονται από τη φωνή της Φανί Αρντάν η οποία είχε υποδυθεί την Κάλλας στο φιλμ του Τζεφιρέλι. Αυτό που κάνει το ντοκιμαντέρ πραγματικά σημαντικό είναι ότι η Μαρία μιλάει σε πρώτο πρόσωπο.

Δεν θα μπορούσε να λείπει η μουσική και οι άλλες θύελλες που έζησε. Ανέκδοτες εικόνες από την πρώτη φορά που έπαιξε την Μπατερφλάι. Το παρασκήνιο της ρήξης της με την Μετροπόλιταν Οπερα της Νέας Υόρκης: «μου πρότειναν μία «Τραβιάτα» με δέκα διαφορετικούς τενόρους και παλιά θεάματα, σας φαίνεται σοβαρή πρόταση;». Οπως και από το «σκάνδαλο», όπως είχε θεωρηθεί τότε, στην Οπερα της Ρώμης, το 1958, όταν εγκατέλειψε τη «Νόρμα» στην πρώτη πράξη μπροστά στα έκπληκτα μάτια των θεατών, μεταξύ των οποίων και ο τότε πρόεδρος της ιταλικής Δημοκρατίας Τζιοβάνι Γκρόνκι: «Δεν ήταν μια απόπειρα κατά της ζωής της ιταλικής λυρικής όπερας και κατά του Γκρόνκι. Είχα βρογχίτιδα. Και στο τέλος της γραφής ακυρώνω λιγότερες υποχρεώσεις μου σε σχέση με πολλές συναδέλφους μου».

Μιλάει για όσα την λύπησαν: «Θα ήθελα να έχω καλή παιδική ηλικία, αλλά η μητέρα μου αποφάσισε το μέλλον μου για λογαριασμό μου». Για τον Παζολίνι στη «Μήδεια»: «ο πρώτος αξιοπρεπής ρόλος που μου προσφέρει ο κινηματογράφος». Για το Παρίσι με την Μπριζίτ Μπαρντό στην πλατεία: «Στο τέλος η ψυχή στερεύει και η ενέργεια το ίδιο».

Υπάρχει μία σκηνή που προκαλεί θλίψη. Η Κάλλας, στο λυκόφως της καριέρας της, παρουσιάζει την παράσταση ενός τσίρκου στο Παρίσι – στην πλατεία βρίσκεται και ο Βιτόριο ντε Σίκα. Ενα ελεφαντάκι κάνει ότι πέφτει επάνω της. Η πρώην «θεά» αναζητεί απελπισμένα ένα τελευταίο χειροκρότημα. Αλλά από την Κάλλας δεν μένει η εικόνα αυτή. Είναι η φωνή της που της χαρίζει την αιωνιότητα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News