Η ιδέα ανήκε στον Κωνσταντίνο Καραμανλή και είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση της -τότε- αντιπολίτευσης, η οποία τον είχε χαρακτηρίσει ως «πρωθυπουργό του τζόγου». Για την ακρίβεια, η αντιγραφή της ιδέας. Διότι το ΠΡΟ-ΠΟ, που έκανε πρεμιέρα την 1η Μαρτίου 1959, δεν ήταν παρά μια απομίμηση του «Toto Calcio». Η Ελλάδα, απλώς, ακολούθησε το παράδειγμα της Ιταλίας -και άλλων ευρωπαϊκών χωρών-, επιδιώκοντας την οικονομική ενίσχυση του αθλητισμού και την τόνωση των δημόσιων εσόδων.

Το ΠΡΟ-ΠΟ (ακρωνύμιο των λέξεων «Προγνωστικά Ποδοσφαίρου») βρήκε πρόσφορο έδαφος στη ροπή του Ελληνα προς τον τζόγο, αλλά και στο πάθος του για το ποδόσφαιρο. Κάποιοι το είδαν σαν τυχερό παιχνίδι. Οι εναλλακτικές, εκείνη την εποχή, ήταν μόνον η χαρτοπαιξία και τα λαχεία. Α, ναι. Και τα αυτοσχέδια ποδοσφαιρικά στοιχήματα, τα οποία διοργάνωναν διάφοροι επιτήδειοι, ή και έντυπα για τους αναγνώστες τους. Κάποιοι άλλοι, σαν μια ευκαιρία να αξιοποιήσουν τις αθλητικές τους γνώσεις, κερδίζοντας πολλά χρήματα.

Ετσι, στον πρώτο διαγωνισμό του ΟΠΑΠ (Οργανισμός Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου), που είχε συσταθεί ένα χρόνο νωρίτερα, χιλιάδες Ελληνες κατέκλυσαν τα λιγοστά πρακτορεία που λειτουργούσαν στην Αθήνα, την Πάτρα, το Αίγιο και τη Δράμα, για να βιώσουν τη συναρπαστική εμπειρία του νέου παιχνιδιού. Εκείνη η Κυριακή δεν επιλέχθηκε στην τύχη. Υπήρχε ντέρμπι Ολυμπιακού – Παναθηναϊκού, το οποίο θα λειτουργούσε ως «κράχτης» για τους παίκτες του αρχέγονου ποδοσφαιρικού στοιχήματος.

Συμπληρώθηκαν 213.670 δελτία και εισπράχτηκαν πάνω από ένα εκατομμύριο δραχμές. Κάθε δελτίο είχε δύο στήλες των δυόμισι δραχμών, οπότε μπορούσαν να παίξουν και οι πιο φτωχοί. Αλλωστε, αυτό ήταν το consept: το ΠΡΟ-ΠΟ να καθιερωθεί στη συνείδηση του κόσμου ως ένα λαϊκό, μαζικό παιχνίδι. Η στήλη ανατιμήθηκε για πρώτη φορά 16 χρόνια αργότερα, το 1975, αλλά και πάλι ήταν φθηνή. Κόστιζε τέσσερις δραχμές.

Τον πρώτο καιρό το δελτίο (που είχε και διαφημίσεις της ΚΛΙΝΕΞ, του ΚΛΙΝ και της Ναυτεμπορικής) δεν περιελάμβανε 13 αγώνες, αλλά 12. Συν δύο αναπληρωματικούς, για την περίπτωση που κάποιος από τους βασικούς δεν ήταν δυνατόν να διεξαχθεί, ή έπρεπε να διακοπεί (λόγω κακών καιρικών συνθηκών κ.λπ). Εκείνη την Κυριακή, δέκα από τους βασικούς αγώνες ήταν ελληνικοί. Αλλά, εκτός από τις γνωστές ομάδες (Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ, ΠΑΟΚ, Αρης, Πανιώνιος, Απόλλων Θεσσαλονίκης, Εθνικός Πειραιώς, Παναιγιάλειος, Δόξα Δράμας, Ηλυσιακός, Ατρόμητος), έπαιζαν και κάποιες που ο χρόνος τις εξαφάνισε: ο Ερμής Πειραιώς, η Δόξα Πειραιώς, η Δάφνη Αθηνών, η Α.Ε. Νέας Ιωνίας, ο Φίλιππος Θεσσαλονίκης, η Δόξα Νεαπόλεως. Οι άλλοι δύο ήταν ιταλικοί: Βερόνα – Νοβάρα και Τάραντο – Αταλάντα. Τα αναπληρωματικά ματς ήταν Α.Ο. Λαυρίου – Αμυνα Αμπελοκήπων και Θρίαμβος – Παύλος Μελάς Θεσσαλονίκης.

Μέχρι να προστεθεί ο 13ος αγώνας, χρήματα κέρδιζαν οι «δωδεκάρηδες» και οι «ενδεκάρηδες». Σε εκείνο το παρθενικό δελτίο, μόνον ένας κατάφερε να προβλέψει σωστά τα αποτελέσματα και των 12 αγώνων: ο αθηναίος δικηγόρος Νίκος Πάσσαρης, που κατοικούσε στο 61 της οδού Φωκίωνος Νέγρη (στην Κυψέλη). Κέρδισε 228.360 δραχμές. Ποσό τεράστιο για την εποχή, αν σκεφτεί κανείς ότι ο μέσος μισθός ήταν περίπου 2.000 δραχμές (ένας γενικός διευθυντής υπουργείου κέρδιζε 3.500 δρχ. το μήνα). Επίσης, το βάρος του σε ρύζι, όπως είχε υποσχεθεί η εταιρεία Μπαρμπα Μπεν για τον πρώτο νικητή του ΠΡΟ-ΠΟ.

Ανάμεσα στους 47 «ενδεκάρηδες» ήταν δύο διεθνείς άσοι του Παναθηναϊκού, ο Λάκης Πετρόπουλος και ο Βαγγέλης Πανάκης, οι οποίοι έχασαν μόνον έναν αγώνα: τον δικό τους. Είχαν ποντάρει στη νίκη της ομάδας τους, στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό στο παλιό «Καραϊσκάκη», όμως ο Παναθηναϊκός ηττήθηκε με 2-0. Πήραν από 4.757 δραχμές.

Πολύ σύντομα το παιχνίδι «απογειώθηκε». Στον τρίτο, κιόλας, διαγωνισμό ο «δωδεκάρης» εισέπραξε 893.403 δραχμές. Στον όγδοο, οι στήλες που συμπληρώθηκαν ξέπερασαν τα τέσσερα εκατομμύρια. «Ενισχύσατε τον αθλητισμό μας. Δώστε στα ελληνικά νειάτα γήπεδα, γυμναστήρια, πισίνες, στάδια, χαρά και υγεία με ένα Προ-πό», έλεγε η πρώτη διαφήμιση. Για πάνω από τρεις δεκαετίες ο ΟΠΑΠ ήταν ο αιμοδότης, όχι μόνον του ποδοσφαίρου αλλά και του στίβου και πολλών, ακόμη, σπορ. Με τα χρήματα του ΠΡΟ-ΠΟ κατασκευάστηκε, μεταξύ πολλών άλλων, το «Παλαί ντε Σπορ» στη Θεσσαλονίκη. Και χάρη στο ΠΡΟ-ΠΟ η Ελλάδα απέκτησε, επιτέλους, ένα ενοποιημένο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου: της Α’ Εθνικής, από τη σεζόν 1959-1960.

Το 45% του τζίρου μοιραζόταν στους νικητές. Το 55%, μετά την αφαίρεση των λειτουργικών εξόδων, κατέληγε στη νεοσυσταθείσα Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, η οποία χρηματοδοτούσε την ΕΠΟ, τον ΣΕΓΑΣ, τον Οργανισμό Ιπποδρομιών, ομοσπονδίες και αθλητικές εγκαταστάσεις. Μέχρι να περάσει η μόδα του και να παρακμάσει, το ΠΡΟ-ΠΟ έζησε μεγάλες δόξες. Πόσα εκατομμύρια Ελληνες δεν ονειρεύτηκαν το «δεκατριάρι»;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News