Θα πατήσει ο Τραμπ το κουμπί και θα καθηλώσει τα F-35 της Ευρώπης; Οι αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ και της Ευρώπης για τη στρατιωτική συμβολή και τις αμυντικές δαπάνες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και, βεβαίως, τον πόλεμο στην Ουκρανία, πέρα από τη γενικότερη γεωπολιτική ανησυχία, έφεραν στην επιφάνεια και μία ακόμη πτυχή: την τεχνολογική-στρατιωτική εξάρτηση των συμμάχων των ΗΠΑ, ειδικά σε προμήθειες όπως αυτή των μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35 της  Lockheed Martin – του πιο εξελιγμένου πολεμικού αεροσκάφους στον κόσμο.

Στον κουρνιαχτό που προβληματισμού για την απρόβλεπτη συμπεριφορά του αμερικανού προέδρου, σε όρους μεταστροφής της αμερικανικής πολιτικής, ειδικά στα θέματα αμυντικής υποστήριξης, αλλά και της παρελκόμενης φημολογίας για το «τι μπορεί να κάνει στους Ευρωπαίους ο Τραμπ», ήρθαν δημοσιεύματα σε κορυφαία μέσα του ευρωπαϊκού Τύπου, όπως οι Financial Times, ο Guardian κ.ά. έθεταν σχεδόν «υπαρξιακά» ζητήματα για το «πόσο ανεξάρτητο» επιχειρησιακά είναι το συγκεκριμένο μαχητικό. Μέχρι και για την ύπαρξη ενός λεγόμενου «kill switch» – ενός κουμπιού, δηλαδή, που μπορεί να  αδρανοποιεί αυτόματα το αεροσκάφος ή έστω να επηρεάζει/περιορίζει τις δυνατότητές του.

Σύμφωνα με τους εν λόγω ισχυρισμούς, οι Αμερικανοί (δηλαδή ο Τραμπ) μπορούν να καθηλώσουν τα F-35 των ευρωπαίων συμμάχων, παρεμβαίνοντας εξ αποστάσεως στο λογισμικό τους, σε περίπτωση που «δεν πάνε με τα νερά» της Ουάσινγκτον.

Χωρίς βέβαια να υπάρχει κάποια απόδειξη για την ύπαρξη ενός τέτοιου «kill switch» στα F-35, οι σχετικές φημολογίες και αναλύσεις (εντός και εκτός εισαγωγικών) «πατάνε» και στη δεδομένη εξάρτηση του αεροσκάφους σε συστήματα όπως το Autonomic Logistics Information System (ALIS) και τον διάδοχό του, Operational Data Integrated Network (ODIN).

Τα εν λόγω συστήματα, πάντως, αφορούν περισσότερο τα logistics και τη συντήρηση του αεροσκάφους παρά τον έλεγχο λειτουργίας του. Αναλυτές επιμένουν ωστόσο ότι το ALIS θα μπορούσε εύκολα να χρησιμοποιηθεί για να απενεργοποιήσει τα μαχητικά.

Ως προηγούμενο για μια τέτοια πιθανή παρέμβαση παρουσιάζουν τις αμερικανικές απειλές για διακοπή πρόσβασης της Ουκρανίας στο δίκτυο δορυφόρων Starlink, τις αναφορές για «τύφλωμα» ή έστω περιορισμένη πρόσβαση των ουκρανικών συστημάτων σε δεδομένα απαραίτητα για την αναχαίτιση ρωσικών επιθέσεων ή/και για χτυπήματα ακριβείας, και την Αμυνα του Κιέβου εν γένει.

Ενας εξ αυτών, μιλώντας στους Financial Times του Λονδίνου σημείωσε πως, αν και η ύπαρξη του περιβόητου «killer switch» δεν έχει επιβεβαιωθεί, «αν υποθέσεις και μόνο ότι κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει με λίγες γραμμές κώδικα, τότε ναι, αυτό υπάρχει».

«Ο διακόπτης απενεργοποίησης στα F-35 δεν είναι απλώς φήμη» τόνισε στην Bild –προφανώς και προς υπεράσπιστη των συμφερόντων της εταιρείας του– ο Γιοακίμ Σραντσχόφερ, επικεφαλής επικοινωνίας της γερμανικής αμυντικής εταιρείας Hensoldt. «Οι ΗΠΑ θα μας τιμωρήσουν, όπως και τους Ουκρανούς. Ακυρώστε τώρα τις προμήθειες» προειδοποίησε σε εξόχως δραματικούς τόνους.

«Εάν πρέπει να φοβόμαστε ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να κάνουν με τα μελλοντικά F-35 της Γερμανίας ό,τι κάνουν τώρα με την Ουκρανία, τότε ίσως θα πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο ακύρωσης του συμβολαίου» συμφώνησε ο πρώην πρόεδρος του Ιδρύματος του Forum Ασφαλείας του Μονάχου, Βόλφγκανγκ Ισινγκερ.

Υπό το πρίσμα αυτό ήρθε και η δήλωση από τον υπουργό Αμυνας της Πορτογαλίας ότι οι διαπραγματεύσεις για το ενδεχόμενο αγοράς F-35 από τη χώρα του δεν μπορούν να συνεχιστούν εξαιτίας του προβληματισμού που υπάρχει αναφορικά με τη «φερεγγυότητα των ΗΠΑ επί διοίκησης Τραμπ», για να ακολουθήσει και το «χτύπημα» από τον καναδό ομόλογό του περί επανεξέτασης της υφιστάμενης παραγγελίας 88 F-35A (δήλωση που εντάσσεται και στο πλαίσιο του εν εξελίξει εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Καναδά).

Σε απάντηση των ανωτέρω ανησυχιών, πάντως, δεν έλειψαν εκείνοι που υπενθύμιζαν ότι το «σαμποτάζ» στις επιχειρησιακές δυνατότητες των F-35 μπορεί να γίνει και με τον «παραδοσιακό τρόπο», ήτοι τη διακοπή της ροής ανταλλακτικών, των αναβαθμίσεων λογισμικού, της υποστήριξης των συστημάτων διαχείρισής του, των πυρομαχικών κ.τλ.

Ομοίως, σημείωναν, «υπάρχει κουμπί» ώστε «οι μη αρεστοί» να αποκλειστούν από τα δορυφορικά συστήματα πληροφοριών και δεδομένων του ΝΑΤΟ, κάτι που έχει, άλλωστε, δοκιμαστεί στο πεδίο στην περίπτωση της Ουκρανίας.

Ακολούθησε η ανακοίνωση του Joint Program Office (JPO), της κεντρικής υπηρεσίας του Πενταγώνου στις ΗΠΑ, η οποία διαχειρίζεται το πρόγραμμα παραγωγής και διάθεσης του μαχητικού F-35, όπου μεταξύ άλλων ξεκαθαρίζεται πως «δεν υπάρχει kill switch για το F-35» και ότι το πρόγραμμα λειτουργεί με βάση καλά δομημένες συμφωνίες, που διασφαλίζουν πως όλοι οι χρήστες του F-35 έχουν τις απαραίτητες δυνατότητες να διατηρούν και να λειτουργούν αποτελεσματικά τα αεροσκάφη τους».

Στους «υπερασπιστές» της επιχειρησιακής «ανεξαρτησίας» του F-35 και η Ελβετία: με ανακοίνωσή του το υπουργείο Αμυνας ξεκαθαρίζει με τη σειρά του πως δεν τίθεται θέμα εξ αποστάσεως ελέγχου ή μπλοκαρίσματος του μαχητικού, με την παράλληλη διαβεβαίωση ότι «δεν χρειαζόμαστε έγκριση για να χρησιμοποιήσουμε το αεροσκάφος και τους πυραύλους του για άμυνα, το κάνουμε αυτόνομα, ανεξάρτητα και οποτεδήποτε».

Αντίστοιχες διαβεβαιώσεις δόθηκαν τόσο από τον βέλγο επιτελάρχη όσο και από τους Βρετανούς, με την Ντάουνινγκ Στριτ να απαντά σε κοινοβουλευτική ερώτηση για το θέμα ότι «το Ηνωμένο Βασίλειο διατηρεί ελευθερία κινήσεων ως προς τη χρήση-λειτουργία των  F-35B Lightning II στον χρόνο και τόπο της επιλογής μας«, χωρίς δηλ. κανέναν εξωτερικό περιορισμό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News