Οι νέες, υπερμεταδοτικές υπομεταλλάξεις της παραλλαγής Ομικρον (BA.4, BA.4) του κορονοϊού, έχουν προκαλέσει νέο πανδημικό κύμα στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης.

Στην Ελλάδα, και σύμφωνα με το Δίκτυο Γονιδιωματική Επιτήρησης του ΕΟΔΥ, η BA.5 είναι παρούσα στο 44% των δειγμάτων που ελέγχθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα και η BA.4 στο 17%.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιοχές, όπως η Κρήτη, η BA.5 επικρατεί σε ποσοστό 80%, ενώ στα νησιά του νοτίου Αιγαίου (Μύκονος, Σαντορίνη, Μύλος Πάρος κ.ά.), όπου η θετικότητα είναι στα ύψη (εδώ), η ίδια υπομετάλλαξη επικρατεί κατά 60%.

Ποιες ιδιαιτερότητες όμως έχουν αυτές οι δύο υπομεταλλάξεις και τι προβλήματα μπορούν να δημιουργήσουν;

Πώς άρχισε να εξαπλώνεται η μετάλλαξη Ομικρον

Η Ομικρον εμφανίστηκε στα τέλη Νοεμβρίου του 2021 στη Νότια Αφρική και δεν είχε μόνο μία μετάλλαξη, αλλά τρεις διαφορετικές υπομεταλλάξεις, τις BA.1, BA.2 και BA.3.

Οπως γράφει ο Guardian, οι τρεις υπομεταλλάξεις ήταν γενετικά τόσο διαφορετικές, που θα μπορούσαν να έχουν ακόμη και το δικό της όνομα η κάθε μία. Για άγνωστο λόγο, όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τις χαρακτήρισε υποπαραλλαγές της Ομικρον.

Η ΒΑ.1 πήρε τα ηνία από τη Δέλτα και δημιούργησε και στην Ελλάδα, περί τα τέλη Δεκεμβρίου, το πρώτο κύμα όπου τα κρούσματα ξέφυγαν σε πάνω από 50.000 την ημέρα. Ηταν όμως τόσο ήπια ως προς τη νόσηση, που συγκριτικά με τη Δέλτα, ελάχιστοι ήταν οι νεκροί που άφησε πίσω της.

Τα νεότερα σούπερ-μεταδοτικά στελέχη BA.4 και BA.5 της Ομικρον, φαίνεται να είναι «παιδιά» της Ομικρον 2 (BΑ.2), όμως έχουν πολλές πρόσθετες μεταλλάξεις στο γονιδίωμά τους, οι οποίες ενδέχεται να επηρεάσουν τη μεταδοτικότητα, με πιο πιθανό σενάριο να την αυξήσουν.

Η BA.4 εντοπίστηκε τον Ιανουάριο και η BA.5 τον Φεβρουάριο του 2022 στην Νότια Αφρική.

Οι δύο μεταλλάξεις επικρατούν μαζί σε διάφορες χώρες (εδώ), όπως και στην Ελλάδα, ακριβώς επειδή οι διαφορές που έχουν στην πρωτεΐνη-ακίδα είναι πανομοιότυπες, όμως έχουν κάποιες μικρές διαφορές στο σώμα του ιού.

Πόσο μεταδοτικές είναι η BA. 4 και η BA.5;

Ο ρυθμός αναπαραγωγής (R0) είναι αυτός που χαρακτηρίζει τη μεταδοτικότητα ενός ιού ή μιας μετάλλαξής του. Ο αριθμός δίπλα από κάθε μετάλλαξη, φανερώνει πόσα άτομα μπορεί να μολύνει κάποιος που διαγνώστηκε θετικός σε έναν ιό, χωρίς να υπάρχει ανοσία από εμβολιασμό ή νόσηση στον γενικό πληθυσμό.

Ετσι, η μεταδοτικότητα στις παραλλαγές του νέου κορονοϊού είναι:

• Αρχικό στέλεχος της Γουχάν: R0 3,3
• Παραλλαγή Δέλτα: R0 5,1
• Παραλλαγή Ομικρον (ΒΑ.1): R0 13,3
• Παραλλαγή Ομικρον (BA.4, BA.5): R0 18,6

Κάτι που σημαίνει ότι η δύο επικρατούσες υπομεταλλάξεις, έχουν τη μεταδοτικότητα της ιλαράς, η οποία μέχρι σήμερα είναι η πιο μολυσματική ιογενής λοίμωξη που καταγράφηκε στην Ιστορία.

Πόσο πιθανή είναι η επαναλοίμωξη

Οι δύο νέες υπομεταλλάξεις φαίνεται ότι είναι και ειδικές στην αποφυγή της ανοσίας, είτε αυτή προέρχεται από προηγούμενη νόσηση, ακόμη και με κάποιο από τα στελέχη της μετάλλαξης Ομικρον, είτε προέρχεται από εμβολιασμό. Ως επαναλοίμωξη ορίζεται η νέα νόσηση, τουλάχιστον 12 εβδομάδες μετά από την ανάρρωση.

Πόσο πιθανό είναι να αυξηθούν τα κρούσματα

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένη Σαρηγιάννη, μέχρι και την επόμενη Παρασκευή (15 Ιουλίου), αναμένεται αύξηση των κρουσμάτων, καθώς το νέο πανδημικό κύμα που πλήττει τη χώρα μας, αναμένεται να κορυφωθεί.

«Εξάρσεις και υφέσεις του κορονοϊού θα υπάρξουν, τις περιμέναμε. Αυτό που δεν θέλουμε είναι η αύξηση των εισαγωγών στα νοσοκομεία, όπου προς το παρόν υπάρχει μεν αύξηση, αλλά δεν υπάρχει πίεση», εξηγεί από την πλευρά της η πρόεδρος της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας και Πειραιά (ΕΙΝΑΠ), Ματίνα Παγώνη.

Πόσο βαριά είναι η νόσηση από BA.4 και BA.5

Σε πρόσφατη μελέτη που έκανε ομάδα επιστημόνων από την Ιαπωνία, διαπίστωσε σε πειράματα κυτταροκαλλιέργειας ότι οι BA.4 και BA.5, έχουν την ιδιότητα να αναπαράγονται, άρα και να προσβάλουν τους πνεύμονες, πολύ περισσότερο από την ΒΑ.2, δηλαδή το στέλεχος που είχε κυριαρχήσει στη χώρα μας στις αρχές του έτους.

Ακολούθως, σε πειράματα που έκαναν σε χάμστερ, φάνηκε να προκαλούν βαρύτερη ασθένεια, σε σύγκριση πάντα με τα υπόλοιπα στελέχη της Ομικρον.

Ωστόσο, τα δεδομένα από τη Βρετανία και τη Νότια Αφρική, συνηγορούν στο ότι το κύμα των BA.4 και BA.5 δεν προκάλεσε ιδιαίτερη αύξηση στις νοσηλείες και τους θανάτους, σε σχέση με τις προηγούμενες παραλλαγές που είχαν επικρατήσει τους τελευταίους οκτώ μήνες.

Ηδη, την Τρίτη, τα κρούσματα μαζί με τις επαναλοιμώξεις ξεπέρασαν τις 30.000 μέσα σε 24 ώρες (εδώ).

Οι νέες υπομεταλλάξεις θα αυξήσουν τα κρούσματα μακράς Covid;

Σε αυτή τη φάση οι ειδικοί δεν γνωρίζουν ακόμα αν οι υποπαραλλαγές της Ομικρον προκαλούν διαφορετικού τύπου μακρά Covid. Το μόνο που είναι γνωστό, είναι ότι ο εμβολιασμός με τις τρεις δόσεις, είναι προστατευτικός έναντι της μακράς Covid.

Πόσο προφυλάσσουν τα εμβόλια

Σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ), τα εμβόλια προφυλάσσουν μόνο άτομα μεγάλης ηλικίας ή άτομα άνω των 30 ετών με υποκείμενα νοσήματα.

Δεν παρέχουν σημαντική προστασία στον γενικό πληθυσμό, γι’ αυτό και Μαρία Θεοδωρίδου, πρόεδρος της ΕΕΕ, ξεκαθάρισε ότι αφορούν μόνο συγκεκριμένες ομάδες, οι οποίες για να κάνουν την τέταρτη δόση, θα πρέπει πρώτα να συμβουλευτούν τον γιατρό τους.

Θα μας προστατεύουν τα νέα εμβόλια;

Τα καλά νέα, όπως γράφει ο Guardian, είναι ότι τα νέα εμβόλια, δεύτερης γενιάς, βρίσκονται σε φάση κλινικών δοκιμών.

Η Moderna έχει φτιάξει ένα εμβόλιο που περιέχει το mRNA του αρχικού στελέχους της Γουχάν και της Ομικρoν, για το οποίο μάλιστα έχει ήδη καταθέσει αίτηση έγκρισης στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων (ΕΝΑ). Το εμβόλιο αυτό αναμένεται να προστατεύει από όλες τις μεταλλάξεις της Ομικρον, κάτι πάντως που θα ξεκαθαριστεί από τις κλινικές δοκιμές.

Η Pfizer δεν έχει κάνει ακόμη κάποια επίσημη ανακοίνωση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News