Πάρτε τον Νικ Κέιβ, προσθέστε λίγο Λέοναρντ Κοέν, πασπαλίστε με Σερζ Γκενσμπούρ και μια πινελιά Τομ Γουέιτς στα φωνητικά, και μπορεί να έχετε κάτι που να μοιάζει με το πρώτο σινγκλ του βετεράνου ποδοσφαιριστή και ηθοποιού Ερίκ Καντονά. Ναι, καλά διαβάσατε: το «The Friends We Lost» δεν είναι καθόλου κακό τραγούδι.
Ο ποδοσφαιριστής που έγινε ηθοποιός που έγινε τραγουδιστής ψιθυρίζει/γοητεύει τον ακροατή μέσα από έναν υπέροχο διαλογισμό για τη ζωή, με μια χούφτα γνωμικούς «καντοναϊσμούς» («Σαν ένα κόκκινο φίδι στο νερό / Στο μυαλό ένας νικητήριος αριθμός / Ακου τη σιωπή πάνω από τον φόβο / Τον βαθύ ωκεανό που δεν μπορούμε να ακούσουμε»).
Το σινγκλ είναι μόνο η αρχή. Ακολουθεί μια περιοδεία, ένα ζωντανό άλμπουμ και ένα στούντιο άλμπουμ. Ο Καντονά λέει στον Guardian ότι από μικρός, πάντα ήλπιζε να παίζει τη μουσική του στη σκηνή, αλλά δεν πίστευε ότι το είχε μέσα του. Δεν είχε γράψει μουσική ούτε πίστευε ότι μπορούσε να τραγουδήσει. Αλλά στη διάρκεια της καραντίνας αποφάσισε να μάθει κιθάρα για να μπορέσει να γράψει τραγούδια για ζωντανές εμφανίσεις.
«Είμαι ακόμα κακός κιθαρίστας αλλά αρκετά καλός για να γράφω τραγούδια, και έγραψα περίπου 30. Το έκανα μόνο για να βγω στη σκηνή, γιατί μου αρέσει η σύνδεση με το κοινό – ποδόσφαιρο, θέατρο, μουσική. Και η μουσική για μένα ήταν πάντα το όνειρο» αποκαλύπτει με περισσή ειλικρίνεια.
Ισως η μεγαλύτερη έκπληξη είναι ότι ο Καντονά χρειάστηκε 57 χρόνια για να ηχογραφήσει το πρώτο του σινγκλ. Ηταν, φυσικά, ο απόλυτος ροκ-εν-ρολ ποδοσφαιριστής. Κανείς δεν είχε τέτοιο στυλ στον αγωνιστικό χώρο, είτε έπαιζε με το κολάρο του σηκωμένο σαν παγόνι, φουσκώνοντας το στήθος του για να πανηγυρίσει άλλο ένα θαυμάσιο γκολ, είτε πηδούσε στο πλήθος για να κλωτσήσει με κινήσεις κουνγκ-φου έναν θεατή που τον έβριζε.
Η συγκεκριμένη επίθεση του «χάρισε» ποινή απαγόρευσης οκτώ μηνών από τους αγωνιστικούς χώρους και ποινή φυλάκισης δύο εβδομάδων, μειωμένη σε κοινωφελή εργασία, κατόπιν έφεσης. Ο Καντονά εγκατέλειψε το ποδόσφαιρο στα 30 του, βαριεστημένος και απογοητευμένος, αφού κέρδισε πέντε πρωταθλήματα στα έξι του χρόνια στην Αγγλία (το πρώτο με τη Λιντς, τα υπόλοιπα με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ).
Με χαρακτηριστική συνέπεια, ο Καντονά, απαράμιλλος πολυ-ερμηνευτής, έγινε σύντομα ηθοποιός, στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Τώρα, με περισσότερες από 30 ταινίες στο ενεργητικό του (με διασημότερο, ίσως, το ντοκιμαντέρ του Κεν Λόουτς «Looking for Eric»), ξεκινά ένα νέο εγχείρημα.
Ο Καντονά διαθέτει μια ψηλή, επιβλητική φιγούρα. Με ατημέλητη γενειάδα, φρύδια-κάμπια και γυαλιά, θα μπορούσε κανείς να τον περάσει για ντον – είτε του πανεπιστημίου είτε της μαφίας. Παρά τη φήμη που είχε κερδίσει ως κακό παιδί, εντυπωσιάζει με τη ζεστασιά του και μια αναπάντεχη ντροπαλότητα.
Δεκατέσσερα χρόνια μετά το κινηματογραφικό του ντεμπούτο, δεν έχει χάσει τίποτα από την οικειότητα της δεύτερης καριέρας του. Το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να αναπολεί τον Λόουτς και την εποχή που γνωρίστηκε μαζί του. Αισθάνεσαι ότι θα χαιρόταν να μιλάει για τον μεγάλο βρετανό σκηνοθέτη όλη μέρα.
Ο Καντονά γεννήθηκε στη Μασσαλία από ισπανίδα μητέρα (μοδίστρα) και γάλλο πατέρα (ψυχιατρικό νοσοκόμο και καλλιτέχνη). Ο πατέρας του τον μύησε από νωρίς στην ιταλική όπερα και μεγάλωσε ακούγοντας Πουτσίνι και Βέρντι. Μέχρι την εφηβεία του το γούστο του είχε εξελιχθεί.
«Ακουγα πολύ Sex Pistols, Clash, AC/DC και Led Zeppelin» λέει. Στα 17 του, επαγγελματίας ποδοσφαιριστής με συμβόλαιο στην Οσέρ, η ζωή του άλλαξε όταν «ανακάλυψε» τον Τζιμ Μόρισον και τους Doors. «Ηταν ένα σοκ για μένα. Οι στίχοι, η ενέργεια, οι ζωντανές εμφανίσεις. Οταν τους έμαθα η ζωή μου άλλαξε εντελώς».
«Τους γνώρισα πνευματικά. Ετσι εμπνεύστηκα. Τα “Break on Through (To the Other Side)” και “The End” είναι πολύ κινηματογραφικά τραγούδια. Νιώθουμε την ελευθερία του Τζιμ Μόρισον στα τραγούδια του» λέει με ενθουσιασμό. Στην ερώτηση «ποιος ήταν ο τελευταίος άνθρωπος που είδε τον Μόρισον ζωντανό;» απαντά άμεσα: «Η Ανιές Βαρντά», αναφέροντας το όνομα της εμβληματικής γαλλίδας σκηνοθέτριας. Ο Καντονά γνωρίζει πολλά για πολλά πράγματα.
Ο ίδιος δεν έχει ολοκληρώσει τη λίστα με τους μουσικούς του ήρωες: «Οι τελευταίοι που με ενέπνευσαν ήταν ο Νικ Κέιβ, ο Λέοναρντ Κοέν και ο Ντάνιελ Τζόνστον». Πώς θα περιέγραφε το στυλ των τραγουδιού του; «Μισώ όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να μοιάζουν με κάποιον. Ολοι έχουμε τις δικές μας προσωπικότητες και δεν θέλω να γίνω σαν κάποιον άλλον. Προσπάθησα να βρω τη φωνή μου. Δεν έκανα ποτέ μαθήματα. Τελικά τη βρήκα. Νιώθω απόλυτα συνδεδεμένος με τη φωνή μου».
Το «The Friends We Lost» έχει να κάνει με την απώλεια λόγω παρεξηγήσεων ή θανάτου; «Θανάτου, λέει χωρίς περιστροφές. «Και αφορά τον χρόνο που χάνουμε. Οπως με την οικογένεια, μερικές φορές. Πάντα έχω την αίσθηση ότι θα μπορούσα να είχα περάσει περισσότερο χρόνο μαζί τους. Κάθε φορά που κάνω κάτι, το κάνω στο 100%, αλλά πάντα έχω αυτή την αίσθηση, ότι θα μπορούσα να είχα κάνει περισσότερα».
Το τραγούδι «I’ll Make My Own Heaven» περιέχει τους στίχους: «Ημουν ηρωικός, εγκληματίας / Υπήρξα αγγελικός, ήμουν κολασμένος / Με μισείς, με αγαπάς». Ο Καντονά λέει ότι οι στίχοι του είναι αυτοβιογραφικοί. «Αντί για τύψεις, λέω: Εχω κάνει κάποια καλά πράγματα και έχω κάνει κάποια άσχημα πράγματα. Στο τέλος της ημέρας, είτε με μισείς είτε με αγαπάς, είμαι ο μόνος που μπορώ να τα κρίνω – γιατί αυτό που εσύ βλέπεις ως κακό ίσως δεν το βλέπω εγώ ως κακό» εξηγεί.
Ο Καντονά δεν τα πάει καλά με τις τύψεις και δεν μετανιώνει για τίποτα, με εξαίρεση το χτύπημα κουνγκ-φου στον θεατή που τον έβρισε στις κερκίδες. Το 2021 δήλωσε: «Ναι, έχω μετανιώσει. Θα μου άρεσε πολύ να τον είχα κλωτσήσει ακόμα πιο δυνατά».
Εχει γυρίσει και το βίντεο για το σινγκλ του, στο οποίο πρωταγωνιστεί ο 13χρονος γιος του, Εμίρ, ο μεγαλύτερος των δύο παιδιών του με τη δεύτερη σύζυγό του, την ηθοποιό Ρασίντα Μπράχνι (έχει άλλα δύο ενήλικα παιδιά από την πρώτη του σύζυγο). «Εγραψα τους στίχους, έγραψα τη μουσική, έγραψα το βίντεο και σκηνοθέτησα το βίντεο. Μπορώ να κάνω τα πάντα, εκτός από το να είμαι ταπεινός» λέει τρολάροντας τον εαυτό του.
Η θνησιμότητα είναι κίνητρο, αποκαλύπτει. «Αν ήμασταν αιώνιοι, δεν θα έκανα τόσα πολλά πράγματα. Τώρα είμαι 57 ετών. Δεν θέλω να περνάω χρόνο με ανθρώπους που δεν μου αρέσουν». Κάνει παύση. «Στην πραγματικότητα, δεν το έκανα ποτέ. Δεν θέλω να χάνω τον χρόνο μου. Προσπαθώ να χρησιμοποιώ κάθε δευτερόλεπτο με ανθρώπους που με εμπνέουν».
Εχουν περάσει 26 χρόνια από τότε που αποσύρθηκε από το ποδόσφαιρο. Στην ερώτηση αν βλέπει κάποιον στο σημερινό ποδόσφαιρο με παρόμοιο χαρακτήρα με τον δικό του, επικαλείται τον Πεπ Γκουαρδιόλα, τον προπονητή της Μάντσεστερ Σίτι. «Μου αρέσει ο Πεπ. Είναι καλλιτέχνης, δημιουργός. Ο,τι κάνει, κανείς δεν το έχει ξανακάνει. Είναι ο πνευματικός γιος του [θρυλικού ολλανδού επιθετικού] Γιόχαν Κρόιφ».
Ο Καντονά σπανίως αποφεύγει την αμφισβήτηση, την πόλωση ή τα δύσκολα ζητήματα. Το 2010 παρότρυνε μια μαζική κοινωνική επανάσταση κατά των τραπεζών, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να αποσύρουν τα χρήματά τους, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την παγκόσμια οικονομική κρίση.
Το 2012 ανακοίνωσε ότι συγκέντρωνε τις 500 υπογραφές εκλεγμένων αξιωματούχων που είναι απαραίτητες για να κατέβει για πρόεδρος της χώρας, μόνο για να αποκαλύψει την επόμενη μέρα ότι ήταν ένα κόλπο για να τονίσει τη γαλλική στεγαστική κρίση. Το 2015 καταδίκασε τις Δυτικές κυβερνήσεις για την αποτυχία τους να υποστηρίξουν τους πρόσφυγες που διέφυγαν από πολέμους οι οποίοι ξεκίνησαν ή προκλήθηκαν από τη Δύση.
Θα έμπαινε ποτέ στην πολιτική αρένα; Οχι, λέει – η συμβατική πολιτική δεν είναι η λύση όσον αφορά τον ίδιο. Θα προτιμούσε να πει τις απόψεις του μέσα από την τέχνη του, είτε είναι η μουσική, είτε η φωτογραφία, η ποίηση, ζωγραφική, η υποκριτική.
«Τώρα, προτιμώ να παίξω σε ένα σίριαλ όπως το “Inhuman Resources” [τη σειρά του Netflix από το 2020, στην οποία πρωταγωνιστεί]. Προτιμώ καλλιτέχνες όπως ο Μπάνκσι και ο Αϊ Γουέιγουει» εξηγεί. «Εχω γράψει ένα τραγούδι που μιλάει για την κατάσταση του κόσμου. Πλέον, προτιμώ να εκφράζομαι μέσα από τη μουσική. Νομίζω ότι είναι πιο δυνατό και πιο χρήσιμο από το να μιλάς».
Οπότε, έχει αποκλείσει μια καριέρα στην πολιτική, αλλά επιλέγει ένα πράγμα που θα ήθελε ο ίδιος να αλλάξει: την Τεχνητή Νοημοσύνη. «Οι άνθρωποι που αποκαλούμε ιδιοφυΐες είναι για μένα οι πιο ανόητοι, γιατί δημιουργούν αυτά τα πράγματα. Θα καταστρέψουν την ανθρωπότητα και τον πλανήτη».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News