Ο χρόνος γύρισε και τον καλωσορίσαμε με ενθουσιασμό, όπως είθισται. Αλλά ας μην κρυβόμαστε. Οι περισσότεροι από εμάς θα θέλαμε τα ρολόγια να μην… τρέχουν τόσο γρήγορα, συμπαρασύροντάς μας στη φθορά κάθε λεπτό που περνά. Η αναζήτηση του μυστικού της αθανασίας εδώ και χιλιάδες χρόνια αντανακλά, άλλωστε, τον ανεκπλήρωτο πόθο της ανθρωπότητας να ξορκίσει το γήρας.
Εκπρόσωπος της λαχτάρας για ατελείωτη νεότητα είναι τα τελευταία χρόνια ο 46χρονος Μπράιαν Τζόνσον, επιχειρηματίας βιοτεχνολογίας, ο οποίος ξοδεύει έως και 2 εκατ. δολάρια ετησίως σε μια εντατική αγωγή που ονομάζεται Project Blueprint – ή αλλιώς… «Επιχείρηση Αθανασία». Αυτή περιλαμβάνει ειδική διατροφή, πολύωρη φυσική άσκηση, λήψη περισσότερων από 100 χαπιών την ημέρα, γονιδιακές θεραπείες και έγχυση αίματος από τον 17χρονο γιο του.
Οι περισσότεροι ειδικοί σε θέματα γήρανσης, πάντως, είναι επιφυλακτικοί ότι τέτοιου τύπου ενέργειες παρατείνουν σημαντικά τα ανώτερα όρια της ανθρώπινης ζωής. Αντιθέτως και όπως σημειώνεται σε σχετικό δημοσίευμα των New York Times, αυτό που πιστεύουν είναι ότι με την υιοθέτηση μερικών απλών συμπεριφορών, πολλοί άνθρωποι μπορούν να ζήσουν υγιέστερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, φτάνοντας τα 80, τα 90 ή και τα 100 σε καλή φυσική και πνευματική κατάσταση.
Επειτα, χαρτογραφούν τα επτά σημαντικότερα βήματα για πολλά και καλά χρόνια ζωής.
Κινηθείτε περισσότερο
Η σωματική δραστηριότητα διατηρεί την καρδιά και το κυκλοφορικό σύστημα υγιή και παρέχει προστασία από πολυάριθμες χρόνιες ασθένειες που επηρεάζουν το σώμα και το μυαλό. Ενισχύει επίσης τους μυς, γεγονός που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πτώσεων των ηλικιωμένων.
«Αν ως ενήλικοι επενδύσουμε χρόνο χτίζοντας τη μυϊκή μάζα μας, τη δύναμή μας, την ισορροπία μας, την καρδιαγγειακή αντοχή, τότε καθώς το σώμα γερνάει, ξεκινάμε από μια πιο δυνατή θέση για ό,τι πρόκειται να ακολουθήσει», τονίζει στους New York Times η δρ Aνα Τσανγκ, καθηγήτρια Ιατρικής με ειδίκευση στη Γηριατρική, στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Σαν Φρανσίσκο.
Υπενθυμίζεται ότι η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά 150 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης την εβδομάδα, που σημαίνει ότι ακόμη και το καθημερινό περπάτημα –λίγο περισσότερο από 20 λεπτά την ημέρα– ωφελεί σημαντικά τον οργανισμό.
Τρώτε περισσότερα φρούτα και λαχανικά
Οι ειδικοί δεν συστήνουν κάποια συγκεκριμένη δίαιτα έναντι κάποιας άλλης, αλλά γενικά συμβουλεύουν να τρώμε με μέτρο, δίνοντας έμφαση στα οφέλη των φρούτων και των λαχανικών. Στο πλαίσιο αυτό, η μεσογειακή διατροφή –η οποία περιλαμβάνει φρέσκα προϊόντα, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, ξηρούς καρπούς, ψάρια και ελαιόλαδο– είναι ένα επαρκές μοντέλο που έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, καρκίνου, διαβήτη και άνοιας.
Επίσης, ορισμένοι ειδικοί επιμένουν ότι η διατήρηση ενός κανονικού βάρους είναι επίσης σημαντικό συστατικό της… συνταγής για τη μακροζωία. Ομως, για τον δρ Τζον Ρόου, καθηγητή Πολιτικής Υγείας και Γήρανσης στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, το ζητούμενο είναι διαφορετικό για τα άτομα που εισέρχονται στην τρίτη ηλικία. «Πάντα ανησυχούσα περισσότερο για τους ασθενείς μου που έχαναν βάρος παρά για εκείνους που έπαιρναν κιλά», λέει στους ΝΥΤ.
Κοιμηθείτε αρκετά
Ο ύπνος μερικές φορές παραλείπεται, αλλά παίζει σημαντικό ρόλο στην υγιή γήρανση, όπως επισημαίνεται στο ίδιο δημοσίευμα. Για παράδειγμα, έρευνα του 2021 διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που κοιμούνταν λιγότερο από πέντε ώρες τη νύχτα είχαν διπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν άνοια.
«Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, χρειάζονται περισσότερο ύπνο παρά λιγότερο», σημειώνει -πάντα στους ΝΥΤ – η δρ Αλισον Mουρ, καθηγήτρια Ιατρικής και επικεφαλής της Γηριατρικής, Γεροντολογίας και Παρηγορητικής Φροντίδας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο. Η ίδια, δε, συστήνει επτά έως εννέα ώρες ύπνου.
Μην καπνίζετε και μην πίνετε πολύ
Αν και είναι αυτονόητο, οι επιστήμονες δεν χάνουν την ευκαιρία να επαναλαμβάνουν ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο για κάθε είδους θανατηφόρα ασθένεια. «Δεν υπάρχει καμία δόση καπνού που να σας κάνει καλό», προειδοποιεί ο δρ Ρόου.
Παράλληλα, όμως, η μία έρευνα μετά την άλλη δείχνουν πόσο βλάπτει τον οργανισμό και η κατάχρηση αλκοόλ. Περισσότερο από ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και δύο για τους άνδρες –και ενδεχομένως και λιγότερο από αυτό– αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις και κολπική μαρμαρυγή, ηπατικές παθήσεις και επτά τύπους καρκίνου.
Διαχειριστείτε τις χρόνιες παθήσεις σας
Ολες οι παραπάνω συνήθειες βοηθούν στη διαχείριση χρονίων παθήσεων, όπως η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης, και θα τις αποτρέψουν από το να εξελιχθούν σε ακόμη πιο σοβαρές ασθένειες. Εν τούτοις, μερικές φορές οι παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής δεν είναι αρκετές. Γι’ αυτό οι ειδικοί λένε ότι είναι ζωτικής σημασίας να ακολουθείτε τις συμβουλές του γιατρού σας.
«Δεν είναι διασκεδαστικό να λαμβάνετε φάρμακα – δεν είναι διασκεδαστικό να ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση και το σάκχαρο στο αίμα σας», παραδέχεται η δρ Τσανγκ. Προσθέτει, όμως, ότι «μας βοηθούν να ζήσουμε περισσότερο, πιο υγιείς και καλύτερα».
Δώστε προτεραιότητα στις σχέσεις σας
Η ψυχολογική υγεία συχνά περνάει σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με τη σωματική, αλλά ο η δρ Τσανγκ επιμένει σε μια πιο ολιστική προσέγγιση. «Η απομόνωση και η μοναξιά είναι τόσο βλαβερή για την υγεία μας όσο και το κάπνισμα», υπογραμμίζει.
Οι σχέσεις είναι το κλειδί όχι μόνο για να ζούμε πιο υγιεινά, αλλά και πιο ευτυχισμένα. Σύμφωνα με μελέτη του Χάρβαρντ, οι ισχυρές σχέσεις είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας πρόβλεψης της ευημερίας.
Ο δρ Ρόου, όταν διδάσκει τους φοιτητές του, τους εξηγεί ότι ένας από τους καλύτερους δείκτες αξιολόγησης για το πόσο καλά θα είναι ένας ηλικιωμένος ασθενής σε έξι μήνες είναι να τον ρωτήσετε «πόσους φίλους ή συγγενείς είδατε την τελευταία εβδομάδα».
Καλλιεργήστε μια θετική νοοτροπία
Ακόμα και η θετική σκέψη μπορεί να σας βοηθήσει να ζήσετε περισσότερο. Αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η αισιοδοξία σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Μάλιστα, οι άνθρωποι που σημειώνουν υψηλή βαθμολογία στα τεστ αισιοδοξίας ζουν 5%-25% περισσότερο από τους απαισιόδοξους. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι αισιόδοξοι τείνουν να έχουν πιο υγιεινές συνήθειες και χαμηλότερα ποσοστά ορισμένων χρόνιων ασθενειών, αλλά ακόμη και αν ληφθούν υπόψη αυτοί οι παράγοντες, η έρευνα καταλήγει ότι οι άνθρωποι που σκέφτονται θετικά εξακολουθούν να ζουν περισσότερο.
Η Ελλάδα στο… μικροσκόπιο
Η Ικαρία συγκαταλέγεται στις «μπλε ζώνες» του παγκόσμιου χάρτη με τους μακροβιότερους κατοίκους. Η παρατήρηση αυτή αποτέλεσε το έναυσμα για μια πολυετή έρευνα –με επικεφαλής τον καθηγητή Καρδιολογίας Χριστόδουλο Στεφανάδη– με κύριο σκοπό τη διερεύνηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που δίνουν στους κατοίκους του νησιού του Αιγαίου το πολυπόθητο αυτό προνόμιο.
Τι διαπιστώθηκε; Η μεσογειακή διατροφή, η καθημερινή φυσική δραστηριότητα, η συντροφικότητα και τα χαμηλά επίπεδα άγχους αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την επίτευξη της ευζωίας και της μακροζωίας.
Ομως, το μοντέλο αυτό δεν αποτελεί τον κανόνα για το σύνολο των κατοίκων της χώρας. Αντιθέτως, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι οι Ελληνες παραμένουν εγκλωβισμένοι σε κακές συνήθειες που υπονομεύουν την υγεία τους. Είναι ενδεικτικό ότι μόλις το 12,4% των Ελλήνων καταναλώνουν πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως, ενώ επτά στους δέκα Ελληνες δεν αθλούνται καθόλου. Επίσης, το 24,9% των Ελλήνων είναι καπνιστές, την ώρα που οι εκτιμήσεις θέλουν τη χώρα μας στις πρώτες θέσεις μεταξύ αυτών με τον πιο γηρασμένο πληθυσμό στην Ευρωπαϊκή Ενωση έως το 2030.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News