Ο Στιβ Γιανγκ, 52 ετών, δάσκαλος μουσικής στο Ηνωμένο Βασίλειο, είχε χρόνια μια περίεργη ελιά στο κεφάλι. Συνολικά πέντε γιατροί τού είχαν πει να μην ανησυχεί. Οταν η ελιά αφαιρέθηκε, αποδείχτηκε ότι ήταν οζώδες μελάνωμα υψηλού ρίσκου. Τώρα, ο Στιβ είναι ο πρώτος ασθενής που έλαβε το νέο εμβόλιο mRNA για το μελάνωμα, στην πρώτη κλινική δοκιμή του σε ασθενείς (φάση 3).

Το εμβόλιο, που ονομάζεται mRNA-4157, είναι το πρώτο παγκοσμίως για τον καρκίνο και βασίζεται στην ίδια τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε στα εμβόλια για τη νόσο Covid-19. Αντίστοιχα εμβόλια δοκιμάζονται (σε μελέτες μικρότερης φάσης) στον καρκίνο του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστης και των νεφρών.

Είναι η πρώτη φορά που αυτή η τεχνολογία δοκιμάζεται στον καρκίνο και η διεθνής ογκολογική κοινότητα περιμένει με αδημονία τα αποτελέσματα, αφού οι προηγούμενες φάσεις της δοκιμής έδειξαν ότι το εμβόλιο μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο υποτροπής του μελανώματος.

Στον καρκίνο, εξηγούν πάντα οι ογκολόγοι, το εμβόλιο δεν έχει τον ρόλο της πρόληψης αλλά της θεραπείας, γι’ αυτό ονομάζεται θεραπευτικό εμβόλιο.

Η θεραπεία είναι πλήρως εξατομικευμένη, με την έννοια ότι κάθε εμβόλιο σχεδιάζεται για τον κάθε ασθενή και τον καρκίνο του: χρησιμοποιείται κώδικας mRNA από τα καρκινικά κύτταρα, ώστε στη συνέχεια το εμβόλιο να μεταφέρει οδηγίες που θα «διδάξουν» στον οργανισμό του ασθενούς την ανοσολογική απόκριση που πρέπει να αναπτύξει απέναντι στον καρκίνο.

Είναι ακριβώς η ίδια «φιλοσοφία» με τα mRNA εμβόλια του κορονοϊού που κινητοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει χαρακτηριστικά της πρωτεΐνης ακίδας του ιού και να αναπτύσσει άμυνα εναντίον τους.

Μειώνει στο μισό τον κίνδυνο υποτροπής

Ετσι, το νέο εμβόλιο για το μελάνωμα ενεργοποιεί την άμυνα του οργανισμού, ώστε να ανιχνεύει τυχόν καρκινικά κύτταρα που παραμένουν μετά την αφαίρεση του όγκου –εν προκειμένω του μελανώματος– μετά την επέμβαση. Με τη διαδικασία αυτή μπορεί –όπως τουλάχιστον έχουν δείξει τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα των πρώιμων μελετών– να αποτραπεί η επανεμφάνιση της νόσου η οποία συνδέεται και με την ανάπτυξη μεταστάσεων. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, το mRNA-4157 βελτιώνει σημαντικά τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών και μειώνει στο μισό (49%) τον κίνδυνο υποτροπής του μελανώματος.

«Κάθε εμβόλιο είναι απολύτως προσαρμοσμένο στον κάθε ασθενή και δεν μπορεί να χορηγηθεί σε άλλον διότι δεν θα λειτουργήσει», δήλωσε στους Times του Λονδίνου η ογκολόγος Χέδερ Σο, εθνική συντονίστρια της μελέτης για το Ηνωμένο Βασιλείο.

Στο πλαίσιο της μελέτης φάσης 3, γράφουν οι Times, οι συμμετέχοντες ασθενείς θα λαμβάνουν 1 mg του εμβολίου mRNA κάθε τρεις εβδομάδες και θα τους χορηγηθούν έως εννέα δόσεις. Συνδυαστικά, θα λαμβάνουν και ένα ανοσοθεραπευτικό φάρμακο κάθε τρεις εβδομάδες για περίπου έναν χρόνο.

Μέχρι στιγμής, όπως ανέφερε η Σο, το mRNA-4157 έχει γίνει καλά ανεκτό, με ήπιες παρενέργειες όπως αίσθημα κόπωσης, πονόλαιμο και πόνο στο χέρι όπου χορηγείται.

British patients test world’s first personalised MRNA cancer jab for melanoma https://t.co/TKi5EFRcQD pic.twitter.com/EcPWjdbBWQ

— The Independent (@Independent) April 26, 2024

Το μελάνωμα είναι η πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος διότι μπορεί να μετασταθεί σε άλλα όργανα και επομένως μπορεί να απειλήσει τη ζωή των ασθενών. Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ερευνας του Καρκίνου (International Agency for Research on Cancer) –που υπάγεται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας– γενικά ο καρκίνος του δέρματος είναι ανάμεσα στους πιο συχνούς καρκίνους παγκοσμίως, με περισσότερα από 1,5 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις ετησίως.

Το μελάνωμα αντιστοιχεί σε έναν στους πέντε καρκίνους του δέρματος, με περισσότερα από 320.000 νέα περιστατικά κάθε χρόνο σε όλον τον κόσμο. Η Υπηρεσία προβλέπει ότι μέχρι το 2040 τα κρούσματα μελανώματος θα έχουν αυξηθεί κατά τουλάχιστον 50%. Το μελάνωμα είναι η αιτία για τουλάχιστον 90% των θανάτων από καρκίνο του δέρματος.

Η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, τα ηλιακά εγκαύματα αλλά και το τεχνητό μαύρισμα είναι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του δέρματος και μελάνωμα.

Στην Ελλάδα καταγράφονται περίπου 30.000 περιστατικά καρκίνων του δέρματος τον χρόνο, από τα οποία 1.500 είναι άνθρωποι που εμφανίζουν μελάνωμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News