Είναι μια ηχώ από ένα σχεδόν άγνωστο, αλλά τόσο δικό μας, παρελθόν. Ολοι ξέρουμε τον Ελευθέριο Βενιζέλο, αλλά πόσοι έχουμε ακούσει τη φωνή του; Ολοι ξέρουμε τι σπουδαία κατόρθωσε μετασχηματίζοντας τη χώρα μας σε σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, αλλά πόσοι γνωρίζαμε τι κατάφερε στη Χάγη το καλοκαίρι του 1929; Ολοι, τέλος, είχαμε την εικόνα ενός σοβαρού, μετρημένου πολιτικού, αλλά πόσοι μπορούσαμε να τον φανταστούμε να γελάει –και μάλιστα on camera;

Αυτή η ευκαιρία μας δίνεται μέσω από ένα σπάνιο ντοκουμέντο που ήρθε στο φως από τον ιστορικό ερευνητή Πάνο Σωτηρίου ο οποίος βρήκε στα αρχεία του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας των ΗΠΑ, μια δήλωση του Ελευθέριου Βενιζέλου μπροστά στην κάμερα!

Σε αυτή τη δήλωση ο Βενιζέλος μιλάει στα αγγλικά. Εμφανίζεται ευδιάθετος και με χιούμορ. «Παίζει» με την κάμερα, ενώ σε κάποιο σημείο χάνει τα λόγια του, και ξεσπά σε γέλια.

Σε κάθε περίπτωση το ηλικίας 90 ετών στιγμιότυπο είναι ένα απίστευτο ντοκουμέντο. Αποδεικνύει μεταξύ άλλων πόσο ο Βενιζέλος ήταν ένας ηγέτης ανοιχτός στα νέα μέσα και στις νέες τεχνολογίες.

Και δυστυχώς αποδεικνύει και το πόσο η ελληνική ιστοριογραφία και τεκμηρίωση έχει αμελήσει να καταγράψει στιγμές της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας –ευτυχώς που το κάνουν για εμάς αμερικανικά πανεπιστήμια…

Ο Βενιζέλος είχε κάθε λόγο να είναι ευδιάθετος.

H Συνδιάσκεψη της Χάγης, το καλοκαίρι του 1929, ήταν ένα διπλωματικό ορόσημο, που έχει ξεχαστεί από την ιστορική καταγραφή, μέσα στη δίνη του Μεσοπολέμου και στην επερχόμενη τότε μεγάλη οικονομική κρίση. Και όμως υπήρξε κομβική, ιδίως για τη χώρα μας.

Σε αυτή τη διάσκεψη ένας εκ των πρωταγωνιστών υπήρξε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος είχε επιστρέψει στην εξουσία στην Ελλάδα –ύστερα από την αυτοεξορία του στο Παρίσι καθ’ όλη σχεδόν τη δεκαετία του 1920– και είχε αναλάβει από το 1928 το τιτάνιο έργο να ανατάξει τη χώρα μετά την τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής και την υποδοχή 1.400.000 προσφύγων.

Ηταν σε εκείνη τη διάσκεψη στην ολλανδική πόλη, όπου ο Βενιζέλος επέδειξε το διπλωματικό μεγαλείο του. Με αριστοτεχνικούς χειρισμούς και με όπλο το διεθνές του κύρος, κατόρθωσε όχι μόνο να βγάλει την Ελλάδα από τη διεθνή της απομόνωση αλλά να την καταστήσει κύριο δικαιούχο των ανατολικών πολεμικών επανορθώσεων από τις ηττημένες χώρες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (Γερμανία, Αυστρία, Βουλγαρία ) και μάλιστα σε ποσοστό 75%.

Το μέγεθος αυτής της διπλωματικής επιτυχίας γίνεται αντιληπτό πέραν όλων των άλλων και από το γεγονός ότι για πρώτη (και δυστυχώς τελευταία) φορά στην Ιστορία, τα έσοδα της χώρας από τις πολεμικές επανορθώσεις ξεπέρασαν κατά πολύ το κόστος της εξυπηρέτησης των πολεμικών δανείων που είχε συνάψει η ίδια με τους συμμάχους της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News