Ενα πρωτοποριακό εμφύτευμα από δέρμα χοίρου, κατασκευασμένο έτσι ώστε να μοιάζει με τον κερατοειδή του ανθρώπινου ματιού, αποκατέστησε την όραση σε μία ομάδα εθελοντών που συμμετείχαν σε κλινική μελέτη. Κάποιοι από αυτούς ήταν τυφλοί, ενώ κάποιοι άλλοι είχαν περιορισμένη όραση.

Οι ειδικοί κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα εμφύτευμα από πρωτεΐνη κολλαγόνου γουρουνιού και όπως αποδείχθηκε από την πιλοτική μελέτη, 20 άτομα που είχαν προβλήματα κερατοειδούς, κατάφεραν να ξαναβρούν το φως τους.

Σύμφωνα με τους Times του Λονδίνου, το βιομηχανικό εμφύτευμα είναι μία εναλλακτική λύση στις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς, οι οποίες πραγματοποιούνται σπάνια, λόγω της έλλειψης μοσχευμάτων.

«Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι όντως μπορεί να αναπτυχθεί ένα βιοϋλικό που να πληροί όλα τα κριτήρια για τη χρήση του ως ανθρώπινο εμφύτευμα, το οποίο μπορεί να μπει σε φάση μαζικής παραγωγής και να έχει την ιδιότητα αποθήκευσης έως και δύο έτη», εξηγεί ο Νέιλ Λάγκαλι, καθηγητής στο τμήμα Βιοϊατρικών και Κλινικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Λινκέπινγκ στη Σουηδία και ένας εκ των ειδικών της μελέτης.

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι επιστήμονες στην ανάλυση της μελέτης που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Biotechnology, ευελπιστούν ότι το επίτευγμά τους θα δώσει ελπίδα σε όσους πάσχουν από περιορισμένη όραση ή τύφλωση λόγω προβλήματος στον κερατοειδή χιτώνα, καθώς το εμβιομηχανικό εμφύτευμα θα αποτελέσει εναλλακτική λύση στη μεταμόσχευση ανθρώπινου κερατοειδούς από δότη.

«Τα αποτελέσματα μας δείχνουν ότι είναι δυνατό να αναπτυχθεί ένα βιολογικό υλικό που καλύπτει όλα τα κριτήρια χρήσης ως ανθρώπινο εμφύτευμα, μπορεί να παραχθεί μαζικά και να αποθηκευτεί για δύο χρόνια, συνεπώς θα είναι διαθέσιμο σε ακόμη περισσότερους ανθρώπους με προβλήματα όρασης. Αυτό μας επιτρέπει να ξεπεράσουμε το πρόβλημα της έλλειψης ιστού κερατοειδούς από δωρητές», δήλωσε ο δρ Λάγκαλι του Τμήματος Βιοϊατρικών και Κλινικών Επιστημών του Λινκέπινγκ.

Εκτιμάται ότι περίπου 12,7 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο έχουν περιορισμένη όραση λόγω προβλήματος στον κερατοειδή χιτώνα τους, δηλαδή του εξωτερικού διάφανου στρώματος του ματιού, το οποίο μπορεί να υποστεί βλάβη από ασθένεια ή τραυματισμό.

Μέχρι στιγμής, ο μοναδικός τρόπος αποκατάστασης της όρασης σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η μεταμόσχευση, κάτι που όμως συμβαίνει μόλις στον ένα στους 70 ασθενείς.

Επιπλέον, οι περισσότεροι άνθρωποι που χρειάζονται τέτοιο μόσχευμα, ζουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου εκ των πραγμάτων η πρόσβαση σε μοσχεύματα είναι πολύ περιορισμένη.

«Η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των εμφυτευμάτων βιοτεχνολογίας αποτελούν τον πυρήνα της εργασίας μας. Εχουμε κάνει σημαντικές προσπάθειες να διασφαλίσουμε ότι η εφεύρεσή μας θα καταστεί ευρέως διαθέσιμη και οικονομική, άρα και προσιτή για όλους, και όχι μόνο για τους πλούσιους», ανέφερε ο αναπληρωτής καθηγητής Μεχράντ Ραφάτ του Τμήματος Βιοϊατρικής Μηχανικής του Λινκέπινγκ, σχεδιαστής των εμφυτευμάτων και ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας LinkoCare Life Sciences AB που τα παράγει.

Ο ανθρώπινος κερατοειδής αποτελείται κυρίως από την πρωτεΐνη κολλαγόνου. Για τη δημιουργία του εργαστηριακού κερατοειδούς, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μόρια κολλαγόνου από δέρμα χοίρου (ένα υποπροϊόν της βιομηχανίας τροφίμων που είναι ευρέως διαθέσιμο και οικονομικό), τα οποία καθαρίστηκαν και παρήχθησαν μαζικά για ανθρώπινη χρήση.

Το τελικό προϊόν που προκύπτει είναι ένα ανθεκτικό και διάφανο υλικό που μπορεί να μεταμοσχευθεί στο μάτι. Ενώ οι κερατοειδείς χιτώνες από δότες πρέπει να μεταμοσχευθούν εντός δύο εβδομάδων από τη λήψη τους, οι εργαστηριακοί έχουν περιθώριο έως δύο έτη μετά τη δημιουργία τους.

Η πειραματική επέμβαση

Η τεχνική είχε δοκιμαστεί με επιτυχία αρχικά σε χοίρους και στη συνέχεια έγινε πιλοτική μελέτη σε 20 ανθρώπους στο Ιράν και στην Ινδία (δύο χώρες με μεγάλο αριθμό ασθενών με τύφλωση λόγω κερατοειδούς), όπου αποδείχτηκε απλούστερη και ασφαλέστερη από μια συμβατική μεταμόσχευση κερατοειδούς.

Οι επεμβάσεις εισαγωγής του εργαστηριακού εμφυτεύματος δεν είχαν επιπλοκές και μια θεραπεία μόνο οκτώ εβδομάδων με τοπικά ανοσοκατασταλτικά φάρμακα (σταγόνες) και όχι ετών, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της συμβατικής μεταμόσχευσης, ήταν αρκετή για να αποτραπεί η απόρριψη του εμφυτεύματος. Το πάχος και η καμπυλότητα του οργάνου αποκαταστάθηκε σύντομα στα φυσιολογικά επίπεδα.

Πριν από την επέμβαση, οι 14 από τους 20 εθελοντές που συμμετείχαν στη μελέτη ήταν τυφλοί. Δύο χρόνια αργότερα, είχαν και οι 20 καθαρή όραση. Μάλιστα τρεις από τους τυφλούς είχαν μετά την επέμβαση τέλεια όραση (σκορ 20/20).

Οι ερευνητές δεν είναι ακόμη σίγουροι ποιο θα είναι το τελικό κόστος της νέας μεθόδου, αλλά εκτιμούν ότι θα είναι πιο χαμηλό από αυτό μιας κανονικής μεταμόσχευσης.

Η μέθοδος είναι τόσο επιτυχημένη, που ειδικοί διερευνούν κατά πόσο η νέα τεχνολογία μπορεί να αξιοποιηθεί και σε άλλες οφθαλμολογικές παθήσεις, καθώς επίσης κατά πόσο το εμφύτευμα είναι δυνατό να καταστεί πιο αποτελεσματικό μέσω εξατομικευμένης προσαρμογής στον κάθε ασθενή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News