Ο FDA, ο ρυθμιστικός φορέας που προστατεύει τη δημόσια υγεία στις ΗΠΑ, παρείχε άδεια στη Neuralink να αρχίσει κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Η εταιρεία που ιδρύθηκε από τον Ελον Μασκ αναπτύσσει νευρωνικές διεπαφές εγκεφάλου-υπολογιστή που δύνανται, μεταξύ άλλων, να «αποκαταστήσουν την πλήρη λειτουργικότητα του σώματος σε όσους έχουν τραυματισμένο νωτιαίο μυελό» ή «την όραση ακόμη και σε εκ γενετής τυφλούς».

«Αναμένω πως το πρώτο μας τσιπ θα δοκιμαστεί σε άνθρωπο μέσα σε έξι μήνες», είχε δηλώσει ο Μασκ τον περασμένο Δεκέμβριο και ο χρόνος τον δικαίωσε, «για μία φορά», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πιερ Λουίτζι Πίζα της La Repubblica. «Το 2016, ο επιχειρηματίας υποσχέθηκε ότι θα μετέφερε τους πρώτους ανθρώπους στον Αρη “μέσα σε έξι μήνες” με έναν πύραυλο SpaceX. Ακόμα το δουλεύει. Επιπλέον, από το 2014, ο Μασκ ανακοινώνει την πλήρη αυτόνομη οδήγηση για τα Tesla του κάθε χρόνο. Οι οδηγοί περιμένουν ακόμα. Αλλά είχε δίκιο για τη Neuralink. Και τώρα σοβαρεύει. Γιατί ο Μασκ, αξίζει να θυμηθούμε, είναι επίσης ο επιχειρηματίας που κατάφερε να προσγειώσει τους πυραύλους του κάθετα, που έφερε επανάσταση στην αγορά αυτοκινήτων με τα ηλεκτρικά του υπεραυτοκίνητα και που σκάβει τούνελ –με την εταιρεία του The Boring Company– για να καταστήσει την κυκλοφορία στις μητροπόλεις υπόγεια», συνοψίζει ο ιταλός δημοσιογράφος, αναφερόμενος στους στόχους αλλά και στα επιτεύγματα του εξαιρετικού, καλώς ή κακώς, Ελον Μασκ.

Κανένας δεν αμφιβάλλει πως έχει πρωτοποριακές ιδέες. Αλλά αποτελεί επίσης γεγονός πως ενίοτε υπερβάλλει. Αρέσκεται να επαναλαμβάνει πως «είμαστε ήδη σάιμποργκ», ενώ τον περασμένο Απρίλιο σημείωσε πως σύντομα κάποια στιγμή οι άνθρωποι θα είναι σε θέση να μεταβιβάζουν σε ρομπότ το μυαλό και τη μνήμη τους και όλα όσα τους καθιστούν μοναδικούς.

«Αυτός είναι ο δρόμος προς την αθανασία», σημειώνει ο δημοσιογράφος της La Repubblica, θυμίζοντας πως πρόκειται για ένα όνειρο που ο Μασκ μοιράζεται με άλλους δισεκατομμυριούχους της Big Tech –από τον Τζεφ Μπέζος μέχρι τον Λάρι Πέιτζ, έναν εκ των ιδρυτών της Google– που επενδύουν σε φάρμακα και τεχνολογίες με στόχο την επ’ αόριστον παράταση της ζωής.

«Θα είναι, όμως, πραγματικά δυνατό να μεταφέρουμε τη συνείδησή μας σε μια μηχανή;», διερωτάται ο ιταλός συντάκτης. «Το πρόβλημα είναι ότι ο Μασκ δεν ξέρει τι λέει» – του απάντησε ο ιταλός νευροεπιστήμονας Αντζελο Βέσκοβι. «Είναι το κλασικό λάθος του Καρτέσιου, όσων είναι πεπεισμένοι ότι οι διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου μπορούν να χαρτογραφηθούν μεμονωμένα και στη συνέχεια απλώς να συνενωθούν. Στην πραγματικότητα ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι υπερτροπικός και ξεπερνά, από την άποψη της υπολογιστικής ισχύος και της ικανότητας μνήμης, οποιαδήποτε μηχανή είναι διαθέσιμη στον πλανήτη», επισήμανε.

Ο διακεκριμένος ιταλός νευροεπιστήμονας, ο οποίος είναι επίσης πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής της Ιταλίας, παραδέχτηκε πως θαυμάζει τον Μασκ επειδή τολμάει να ρισκάρει στο όνομα της καινοτομίας. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως δεν ανησυχεί για πιθανή κακή χρήση των τεχνολογιών της Neuralink. Η διεπαφή εγκεφάλου-μηχανής υπάρχει εδώ και πολύ καιρό. Ηδη στη δεκαετία του 1980 χρησιμοποιούνταν για τη μετάδοση νευρικών παρορμήσεων και για τη διαχείριση παθολογιών όπως ο χρόνιος πόνος. Τώρα όμως η κατάσταση είναι διαφορετική.

Τα σύγχρονα μικροτσίπ επιτρέπουν επίσης τη λήψη σημάτων από τον εγκέφαλο. Η επικοινωνία έχει καταστεί αμφίδρομη. «Είναι αλήθεια ότι αυτές οι συσκευές, βραχυπρόθεσμα, θα συνδράμουν όσους υπέστησαν ένα ισχαιμικό επεισόδιο, για παράδειγμα, να εκφέρουν λέξεις και να εκφράζουν σκέψεις, αλλά ο κίνδυνος έγκειται στη δυνατότητα λήψης άλλων δεδομένων (από τον εγκέφαλο) και στη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης», εξήγησε ο ιταλός ειδικός.

Οσον αφορά την Τεχνητή Νοημοσύνη, στο μέλλον αυτή θα φέρει την ευθύνη για την «ανάγνωση» των πληροφοριών που θα προέρχονται από τον εγκέφαλο. «Οταν μπορέσει να εκμεταλλευτεί την υπολογιστική ισχύ των κβαντικών υπολογιστών, δεν λέω ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα φτάσει στο σημείο να διαβάζει μυαλά, αλλά θα μπορεί να ερμηνεύει τα συναισθήματα εκείνων που θα φέρουν μικροτσίπ. Εάν αυτό γίνεται σε έναν ασθενή, καλώς. Αλλά εάν το κάνει ο κάθε ανόητος, σε ένα πεδίο που δεν υπάρχουν ακριβείς κανόνες, είναι σοβαρό πρόβλημα. Γιατί μπορεί κανείς ακόμη και να αλλάξει ή να επηρεάσει μια συναισθηματική κατάσταση», σημείωσε ο Αντζελο Βέσκοβι.

Πάντως ο Μασκ δηλώνει πως η Neuralink και τα εμφυτεύματά της είναι αξιόπιστα. «Δεν είναι επικίνδυνο, θα ήμουν υπέρ της εμφύτευσης ενός τσιπ σε ένα από τα παιδιά μου», είχε αναφέρει σχετικά πριν από λίγους μήνες, ενώ πλέον είναι και ο ίδιος πρόθυμος να καταστεί πειραματόζωο στο όνομα της προόδου. Μέχρι στιγμής έχει δοκιμαστεί μόνο σε πιθήκους. «Αλλά το μέλλον δεν θα ανήκει στα πρωτεύουντα. Θα ανήκει στους υπερανθρώπους. Και δεν θα μπορούν να καταστούν όλοι. Υπολογίζεται ότι θα κοστίζει τουλάχιστον 3.000 δολάρια η εμφύτευση ενός τσιπ Neuralink στον εγκέφαλο. Οσοι θα μπορούν να το αντέξουν οικονομικά, θα έχουν ένα πλεονέκτημα έναντι των άλλων», γράφει ο ιταλός δημοσιογράφος, σημειώνοντας πως μέσω αυτής της νέας τεχνολογίας θα καταστεί δυνατή η αντιμετώπιση σοβαρών παθήσεων και όχι μόνο.

«Ενας φοιτητής θα μπορεί να επιδρά στο άγχος πριν από μια εξέταση και ένας διευθυντής θα μπορεί να υπολογίζει σε μια επέκταση της μνήμης», ανέφερε ενδεικτικά ο ιταλός επιστήμονας. Ομως τα παραδείγματα δεν είναι μόνο θετικά. «Σε έναν στρατιώτη θα μπορούσε να μεταδοθεί επιθετικότητα που προκαλείται ενόψει μιας επίθεσης ή η ψυχραιμία ενώπιον του πιο ακραίου κινδύνου, ούτως ώστε να είναι σε θέση να κάνει οτιδήποτε», πρόσθεσε.

Εν ολίγοις, χρειάζονται κανόνες, γεγονός που εξηγεί γιατί στο πλαίσιο του νόμου για την Τεχνητή Νοημοσύνη, που πρόκειται να ψηφιστεί κατά τη διάρκεια του τρέχοντος μήνα στην ΕΕ, θα απαγορευτεί η χρήση συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης που επιτρέπουν την αναγνώριση των συναισθημάτων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News