Μια νέα μελέτη με θέμα την επιβεβαίωση της ταυτότητας του «ανώνυμου» Έλληνα συγγραφέα της «Ελληνικής Νομαρχίας», του σπουδαιότερου βιβλίου της προεπαναστατικής Ελλάδας (1806), φαίνεται πως οδηγεί πολύ κοντά στη λύση του γρίφου που απασχολεί γενιές και γενιές ιστορικών και φιλολόγων.

Πρόκειται για ένα καθοριστικό βήμα της πολυετούς έρευνας του ιστορικού Παναγιώτη Πασπαλιάρη, σε συνέχεια και προς συμπλήρωση της περυσινής έκδοσης, με τίτλο «Ο Μεγάλος Ανορθόγραφος».

Με τον «Μεγάλο Ανορθόγραφο» (δείτε εδώ) μια έκδοση του Αυγούστου 2021, ο Πασπαλιάρης υποστήριξε, βασιζόμενος σε ένα πλέγμα ενδείξεων και επιχειρημάτων, την υπόθεση ότι συγγραφέας της Ελληνικής Νομαρχίας ήταν ο 30χρονος τότε Ιωάννης Καποδίστριας, που υπηρετούσε ως Γραμματέας της Επικράτειας στη νεοπαγή Επτάνησο Πολιτεία.

Ένα όμως από τα στοιχεία που παρουσίασε, το οποίο και ο ίδιος ο συγγραφέας παραδέχεται ότι δεν είδε στην πρώτη έκδοση με τη δέουσα προσοχή, φαίνεται πως δεν αποτελεί απλή ένδειξη αλλά μάλλον απόδειξη αυτής της υπόθεσης.

Πρόκειται για ένα χειρόγραφο χωρισμένο σε δύο μέρη, το ένα γραμμένο στα γαλλικά και το άλλο στα ιταλικά, το οποίο έχει βρεθεί στο προσωπικό αρχείο του Καποδίστρια και ως σήμερα πουθενά αλλού. Το ιταλικό μάλιστα κείμενο, με σιγουριά αποδίδεται από τον άνθρωπο που το είδε πρώτος την δεκαετία του 1930, τον ιστορικό και αρχειονόμο Σπυρίδωνα Θεοτόκη, στη γραφίδα του ίδιου του Καποδίστρια.

Με την νέα μελέτη του, η οποία βρίσκεται στην τελική φάση δημοσίευσης, ο Παναγιώτης Πασπαλιάρης ισχυρίζεται και υποστηρίζει ότι ο συγγραφέας των δύο κειμένων, του γαλλικού και του ιταλικού του χειρογράφου, είναι ο ίδιος που έγραψε λίγα χρόνια μόνο μετά την Ελληνική Νομαρχία.

Στα κείμενα αυτά δεν διατυπώνονται θέσεις και επιχειρήματα που ήταν κοινοί τόποι την εποχή εκείνη. Εκφράζονται ιδέες που υπάρχουν στην Νομαρχία και εξηγούνται με λεπτομέρεια στα δύο κείμενα του χειρογράφου ή το αντίστροφο. Επίσης, ο συντάκτης της Νομαρχίας φαίνεται να αντιγράφει από τα προγενέστερα κείμενα του χειρογράφου λέξεις και χαρακτηρισμούς για τους ίδιους ανθρώπους και τις ίδιες υποθέσεις.

Ο ίδιος ο Ανώνυμος της Ελληνικής Νομαρχίας, ανέφερε στο πόνημά του ότι για χρόνια κατέγραφε σε χαρτάκια στα ιταλικά, στα γαλλικά ή τα ελληνικά, τα ζητήματα που τον απασχολούσαν και τα έριχνε μέσα σε ένα κουτί.

Κάποια στιγμή άνοιξε αυτό το κουτί και από αυτά τα σημειώματα συνέθεσε τον λόγο του, δηλαδή την Ελληνική Νομαρχία. Φαίνεται λοιπόν, πώς ένα από αυτά τα χαρτιά, για συγκεκριμένους λόγους που εξηγούνται στην εργασία του ιστορικού, σώθηκε από την επιχείρηση καταστροφής των αποδείξεων της επαναστατικής δράσης του Καποδίστρια, την οποία επιχείρησαν τα αδέρφια του και βρέθηκε στο προσωπικό του αρχείο.

Αυτή τη στιγμή, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι η δημοσίευση του Πασπαλιάρη εξετάζεται εξονυχιστικά από τους πλέον ειδικούς ιστορικούς της περιόδου και αναμένεται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Μελάνι» το φθινόπωρο.

Η βασίμως εικαζόμενη ταύτιση του Ανωνύμου Έλληνος με τον Καποδίστρια και η επιβεβαίωσή της, θα συνιστά μια μεγάλη ανατροπή, μέσω της οποία πιθανώς θα αναθεωρηθεί συνολικά η νεότερη Ιστορία του Ελληνισμού. Και αυτό επειδή η επιβεβαίωση της υπόθεσης αυτής ουσιαστικά θα μεταθέσει το κέντρο βάρους της προετοιμασίας της Επανάστασης, αλλά και της ίδιας της εποποιίας του ’21, από τα γνωστά μέχρι σήμερα κέντρα, στα Επτάνησα και ιδιαίτερα στις ενέργειες του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας και κατοπινού πρώτου Κυβερνήτη της χώρας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News