Ο ανταγωνισμός των αρίστων για τους «θρόνους» της ανώτατης εκπαίδευσης και την επακόλουθη επαγγελματική επιτυχία και η έννοια της αριστείας, φαίνεται ότι δεν δέχονται επίθεση μόνο από ιδεολογικά «στρατεύματα», αλλά και από τους νόμους της αγοράς…

Τα περίφημα Βρετανικά πανεπιστήμια του Russell Group (το top δηλαδή ανώτατα Ιδρύματα της χώρας με παγκόσμια εμβέλεια και κύρος) φέτος βρίσκονται μπροστά σε μια αναπάντεχη διαπίστωση: παρά την κατάταξή τους στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως σε επιστημονικό επίπεδο και το κύρος που προσφέρουν οι σπουδές στο εσωτερικό τους, την ακαδημαϊκή χρονιά που ξεκινάει θα έχουν εκατοντάδες άδειες θέσεις.

Τι ευθύνεται γι’ αυτό; Μειώθηκαν οι αριστούχοι υποψήφιοι; Η οικονομική κρίση έπληξε μεγαλύτερα κομμάτια του πληθυσμού των ευρωπαϊκών χωρών;

Αναζητώντας  τις αιτίες ο βρετανικός τύπος κάνει λόγο για σημαντική πτώση του αριθμού των φοιτητών της ΕΕ αλλά και πτώση του πληθυσμού των νέων γενικότερα, δύο παράγοντες που οδήγησαν τελικά σε μείωση των αιτήσεων στα βρετανικά πανεπιστήμια κατά 4%.

Σε κάθε περίπτωση, ένα σύστημα προσαρμοσμένο στους κανόνες της αγοράς, φαίνεται αντέδρασε με πανικό. Πολλά πανεπιστήμια αποφάσισαν να αλλάξουν το κριτήριο της υψηλής βαθμολογίας που είχαν θέσει για την εισαγωγή στα τμήματά τους και να μειώσουν το βαθμολογικό «εισιτήριο» που απαιτούσαν, με αποτέλεσμα να δεχτούν γι’ αυτό την κριτική της εκπαιδευτικής κοινότητας της χώρας.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στον βρετανικό τύπο, πάνω από 4.000 μαθήματα εξακολουθούν να έχουν κενές θέσεις σε 15 από τα 24 πανεπιστήμια του Russell Group, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα.

Έτσι τώρα, τα κορυφαία Ιδρύματα της Μεγάλης Βρετανίας αναζητούν λύσεις για να γεμίσουν τις κενές θέσεις τους.

Τα πανεπιστήμια Durham, York και Glasgow ήταν μεταξύ των κορυφαίων πανεπιστημίων που έμειναν με κενές θέσεις την ημέρα της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων Α για την εισαγωγή νέων φοιτητών στα προγράμματα τους.

Το Πανεπιστήμιο του Λιντς είχε την περασμένη εβδομάδα  ακόμα κενές θέσεις σε 530 από τα προγράμματά του, ενώ το Πανεπιστήμιο Queen Mary διαφήμισε την περασμένη Κυριακή ότι διατηρεί κενές θέσεις σε 459 προγράμματα του, καλώντας τους υποψήφιους να τις καλύψουν.

Μάλιστα, μεταξύ των Ιδρυμάτων με κενές θέσεις ήταν και  ορισμένα από τα πιο ανταγωνιστικά μαθήματα, συμπεριλαμβανομένης της Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, η οποία απαιτεί την υψηλότατη βαθμολογία «Α * ΑΑ» για να γίνει κάποιος αποδεκτός στα προγράμματά της και τις Νομικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ που απαιτεί «ΑΑΑ».

Το θέμα όπως είναι φυσικό καλύφθηκε εκτενώς από τον βρετανικό τύπο, με εκπροσώπους των μεγάλων πανεπιστημίων της χώρας να χαρτογραφούν τη νέα κατάσταση.

Μιλώντας δε στην «Telegraph», η Χριστίνα Έντγκαρ, επικεφαλής των εισαγωγών στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ, θυμήθηκε ότι στο παρελθόν το να γίνεις αποδεκτός στα προγράμματά του με την δεύτερη… εκκαθάριση των αιτήσεων που γινόταν στο τέλος του καλοκαιριού αποτελούσε ένα είδος ακαδημαϊκού «στίγματος».

Δεν ήταν μεταξύ των αρίστων οι φοιτητές που απέτυχαν να μπουν στο ίδρυμα από την αρχή με τους βαθμούς τους και κατ’ επέκταση αυτό κάπως τους διαχώριζε στην συνέχεια. Σήμερα όμως, τα δεδομένα έχουν ανατραπεί. Όπως λέει η κυρία Έντγκαρ, σήμερα αντί να προσπαθούν οι μαθητές να κερδίσουν ένα συγκεκριμένο αριθμό θέσεων σε κορυφαία ιδρύματα, είναι τα πανεπιστήμια που αγωνίζονται το ένα ενάντια στο άλλο, για να προσελκύσουν όσους περισσότερους  φοιτητές είναι δυνατόν.

Κάποιοι κατηγορούν τους εκπροσώπους των βρετανικών πανεπιστημιακών κολοσσών ότι πλέον λειτουργούν σαν επιχειρήσεις, επιδιώκοντας να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους με το να επιζητούν όσο το δυνατόν περισσότερους φοιτητές, ανεξαρτήτως τελικά των επιδόσεών τους

Το θέμα έχει δυο όψεις. Από τη μια πλευρά, η νέα πραγματικότητα που έφερε ο περιορισμός της ζήτησης δίνει τελικά ευκαιρία σε περισσότερους φοιτητές να σπουδάσουν σε Ιδρύματα που στο παρελθόν θεωρούσαν «απόρθητα κάστρα».

Από την άλλη πλευρά όμως, κάποιοι κατηγορούν τους εκπροσώπους των βρετανικών πανεπιστημιακών κολοσσών ότι πλέον λειτουργούν σαν επιχειρήσεις, επιδιώκοντας να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους με το να επιζητούν όσο το δυνατόν περισσότερους φοιτητές, ανεξαρτήτως τελικά των επιδόσεών τους.

Πάντως μιλώντας στην ίδια εφημερίδα η Ελληνίδα Χλόη Λιβαδέα, που σπουδάζει τώρα στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, θυμάται την τηλεφωνική συνομιλία της με το τμήμα αποδοχών του πανεπιστημίου στην ημέρα των αποτελεσμάτων της…

«Τηλεφώνησα στο Κάρντιφ όπου ήξερα ότι απαιτείται βαθμολογία AAB για να μπει κάποιος στο τμήμα της Αγγλικής Φιλολογίας» λέει χαρακτηριστικά. «Η συζήτηση τελείωσε γρήγορα, καθώς με ρώτησαν τι βαθμό πήρα και εγώ απάντησα “ACC”. Στην συνέχεια με ρώτησαν αν το “Α” ήταν στα αγγλικά και όταν απάντησα θετικά μου είπαν απλώς “εντάξει, σας δεχόμαστε”»…

Τα στοιχεία που δημοσιεύει η «Telegraph» δείχνουν μάλιστα ότι οι άνευ όρων προσφορές σε μερικά από τα κορυφαία πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Βρετανίας έχουν υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια.

Οπότε αντί επιλόγου; Η διαπίστωση των παραπάνω δεν είναι εκείνη που γεννά τον προβληματισμό και τις συζητήσεις.

Είναι οι πολιτικές που προκαλεί για την επιστροφή στην ακαδημαϊκή «κανονικότητα» η οποία, λειτουργεί για τα βρετανικά πανεπιστήμια με όρους χρηματιστηρίου. Πέφτει η ζήτηση; Πέφτει η αξία, το κύρος και μελλοντικά;

Καθώς όμως όλα αυτά αφορούν το χώρο της εκπαίδευσης, μας κάνουν να σκεφτούμε βαθύτερα: πανεπιστήμιο λοιπόν σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις και την αγορά, που θα «αναπνέει» ακαδημαϊκά μέσα σε μια κοινωνία, αλλά όχι πανεπιστήμιο-επιχείρηση. Υπάρχουν ευτυχώς στον ευρωπαϊκό χάρτη όλα τα μοντέλα πανεπιστημίων και τα περισσότερα περιέχουν τις δύο λέξεις που μπορούν να αντιμετωπίσουν τον κάθε καχύποπτο: ασφαλιστικές δικλείδες…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News