Στην πατρίδα τους αποκαλούνταν «Verschickungskinder» – «σταλμένα» ή «διωγμένα παιδιά» στα ελληνικά. Ηταν τα θύματα μίας από τις πιο σκοτεινές σελίδες της ιστορίας της τότε Δυτικής Γερμανίας, ένα έγκλημα διαρκείας που αποκαλύπτεται και αυτό σταδιακά, χάρη στις προσπάθειες ενός εξ αυτών των παιδιών που σήμερα είναι μία 66χρονη γυναίκα ονόματι Ανια Ρολ.
Από τη δεκαετία του 1950 έως και τα τέλη της δεκαετίας του 1980 εκτιμάται πως από οκτώ έως δώδεκα εκατομμύρια παιδιά «στάλθηκαν» σε σανατόρια ή κατασκηνώσεις όπου υποτίθετο πως επικρατούσαν συνθήκες κατάλληλες για το ξεπέρασμα διάφορων σωματικών παθήσεων και ψυχικών διαταραχών.
Ωστόσο στην πραγματικότητα πάρα πολλά από αυτά τα εκατομμύρια παιδιά υποβλήθηκαν σε σκληρά βασανιστήρια στο πλαίσιο μιας «μαύρης Παιδαγωγικής», ναζιστικής προέλευσης, θεμέλια της οποίας αποτελούσαν απάνθρωπες «εκπαιδευτικές» και «θεραπευτικές» μέθοδοι όπως ο ξυλοδαρμός, η απομόνωση, η στέρηση ύπνου και τροφής, η καταναγκαστική σίτιση και ο εξευτελισμός.
Την Ανια Ρολ την έστειλαν οι γονείς της σε ένα σανατόριο σε ένα νησί της Βόρειας Θάλασσας το 1961, όταν δεν είχε συμπληρώσει ακόμα έξι χρόνια ζωής. «Το πρώτο βράδυ είδα στον κοιτώνα παιδιά δεμένα στα κρεβάτια τους. Από εκείνη τη στιγμή και για τις επόμενες έξι εβδομάδες φοβόμουν συνεχώς», αφηγήθηκε η ίδια, μιλώντας στην Frankfurter Allgemeine Zeitung (Faz).
Η Ρολ, η οποία είναι εκπαιδευτικός με εξειδίκευση στην ειδική αγωγή, ήταν η πρώτη που βρήκε το θάρρος να μιλήσει για όλα όσα υπέφερε μικρή ενώ το 2019 ίδρυσε, μαζί με άλλα πρώην θύματα αυτής της «μαύρης Παιδαγωγικής», την ένωση Initiative Verschickungskinder.
Τις προηγούμενες ημέρες κατέθεσε ενώπιον των μελών του τοπικού κοινοβουλίου της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας, ενός από τα γερμανικά κρατίδια που αποφάσισαν – μαζί με την Κάτω Σαξονία, το Βερολίνο και τη Βάδη – Βυρτεμβέργη – να ερευνήσουν επίσημα την υπόθεση. Στην πράξη οι Γερμανοί καλούνται να αντιμετωπίσουν «ένα ακόμη σκοτεινό κεφάλαιο της μεταπολεμικής γερμανικής ιστορίας και το πώς νοούνταν το παιδί εκείνη την περίοδο», σημείωσε στην FAZ, τομεάρχης Κοινωνικών Θεμάτων του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) στο Ντίσελντορφ.
«Παιδαγωγός» από τα SS
Οσον αφορά το ναζιστικό υπόβαθρο της «μαύρης Παιδαγωγικής», πέρυσι, στον απόηχο των καταγγελιών της Ανια Ρολ, η τηλεοπτική ερευνητική εκπομπή Report Mainz της κρατικής τηλεόρασης ARD ανακάλυψε πως πολλά από αυτά τα σανατόρια για παιδιά με εύθραυστη υγεία και ιδιαίτερο ψυχισμό τα διηύθυναν ναζιστές πρώην αξιωματικοί.
Ο Βέρνερ Σέου, για παράδειγμα, αξιωματικός των SS και εγκληματίας πολέμου, καταδικασθείς για την εξόντωση 220 εβραίων Λιθουανών το 1941, αφότου βγήκε από τη φυλακή, ανέλαβε τη διεύθυνση ενός σανατορίου ονόματι «Φωλιά των Γλάρων» (Möwennest) στο νησί Μπόρκουμ της Βόρειας Θάλασσας. Ο Αλμπερτ Βίτεν, ένας ναζιστής γιατρός που κατηγορήθηκε για την ευθανασία είκοσι παιδιών την περίοδο του Τρίτου Ράιχ, διετέλεσε διευθυντής του θεραπευτηρίου «Ομορφη θέα» (Schönsicht) στο Μπέρχτεσγκαντεν της Βαυαρίας.
«Πιστεύουμε πως για τις γυναίκες που εργάζονταν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τα σανατόρια αποτελούσαν μέρη στα οποία μπορούσαν να καταφύγουν, όπου μπορούσαν να βρουν δουλειά, παρότι δεν το γνωρίζουμε μετά βεβαιότητος», είπε η Ρολ στην Deutsche Welle.
Αντιθέτως είναι γνωστό, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ίδιων των θυμάτων, πως τα παιδιά ξυλοκοπούνταν συστηματικά και εξαναγκάζονταν να στέκονται όρθια με γυμνά πόδια σε παγωμένα πατώματα επί ώρες κατά τη διάρκεια της νύχτας, να τρώνε με τα μαλλιά τους δεμένα στο τραπέζι, ακόμα και να καταπίνουν τον εμετό τους. Κάποιοι γονείς είχαν αντιληφθεί και καταγγείλει την κακομεταχείριση των τέκνων τους, αλλά οι αρμόδιες αρχές δεν έδωσαν καμία σημασία.
«Τα παιδιά επέστρεφαν πιο άρρωστα σε σχέση με πριν, ήταν υποσιτισμένα, έπρεπε να νοσηλευτούν. Μερικές φορές ήταν τόσο τραυματισμένα που δεν αναγνώριζαν τους γονείς τους. Επιστρέψαμε διαφορετικοί σε σχέση με το πώς ήμασταν όταν φτάσαμε, πληγωμένοι στην ψυχή και σωματικά», πρόσθεσε.
Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια αποτελεί το γεγονός πως η Ανια Ρολ είναι κόρη του συγγραφέα και δημοσιογράφου Κλάους Ράινερ Ρολ, ιδρυτή του Konkret, ενός από τα πιο σημαντικά αριστερόστροφα περιοδικά για την πολιτική και τον πολιτισμό στη Γερμανία. Μετά το διαζύγιο των γονιών της κατέληξε να ζει με τον πατέρα της και τη δεύτερη σύζυγό του, μία νεαρή δημοσιογράφο, μετέπειτα ιδρυτικό και ηγετικό μέλος της διαβόητης τρομοκρατικής οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός (RAF) που έδρασε στη Δυτική Γερμανία: η μητριά της Ανια Ρολ ήταν η Ουλρίκε Μάινχοφ.
Πολλά χρόνια μετά τον θάνατό της Μάινχοφ, τον Μάιο του 1976 (σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή αυτοκτόνησε στο κελί της) η Ανια Ρολ αποκάλυψε ότι είχε ιδιαίτερα στενές σχέσεις μαζί της και πως εκείνη ήταν το πρόσωπο αναφοράς στη ζωή της όταν ήταν μικρή, δεδομένου ότι η μητέρα της ήταν απούσα ενώ η σχέση της με τον πατέρα της ήταν στην καλύτερη περίπτωση προβληματική.
Κάποια στιγμή, αφότου ενηλικιώθηκε, η Ρολ βρήκε το θάρρος να κατηγορήσει τον πατέρα της για σεξουαλική παρενόχληση / κακοποίηση. Εννοείται πως εκείνος έσπευσε να αποκρούσει την κατηγορία με ανοικτή, μάλιστα, επιστολή του. Ομως σύμφωνα με όλα όσα υποστήριξε και αποκάλυψε εκείνη την περίοδο στο Spiegel η Γιότα Ντιτφούρτ, βιογράφος της Μάινχοφ, η τρομοκράτισσα αποφάσισε να εγκαταλείψει τον σύζυγό της και επειδή η στάση του απέναντι στις θυγατέρες του (ο Κλάους Ράινερ Ρολ απέκτησε ακόμη δύο κόρες με την Μάινχοφ) ήταν ανησυχητικά σεξουαλική.