«Εάν πριν από τριάντα χρόνια είχαμε δώσει δίκιο στον Φράνσις Φουκουγιάμα, όταν ανακοίνωσε “το τέλος της Ιστορίας”, τότε σήμερα πρέπει να δηλώσουμε πως η Ιστορία ξανάρχισε», γράφει ο Πάολο Βαλεντίνο. Στην πραγματικότητα η Ιστορία δεν σταμάτησε ποτέ, αλλά σύμφωνα με τον αρθρογράφο της Corriere della Sera όλα όσα έλαβαν χώρα την Τρίτη 21η Φεβρουαρίου του 2023 στη Μόσχα και στη Βαρσοβία ανήκουν, αναμφίβολα, στις αποκαλούμενες από τον Στέφαν Τσβάιχ «μοιραίες στιγμές της Ιστορίας».

Αναφέρεται, φυσικά, στο διάγγελμα που εκφώνησε ο Βλαντίμιρ Πούτιν και στην έμμεση απάντηση που έδωσε στο ρώσο πρόεδρο ο Τζο Μπάιντεν, λίγες ώρες αργότερα. Ο Βαλεντίνο γράφει πως για πρώτη φορά μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, εδραιώνεται ξανά μια απόλυτη διαφορά μεταξύ των δύο στρατοπέδων στα οποία χώρισε την Ευρώπη ο βάρβαρος και επιθετικός πόλεμος του Πούτιν κατά της Ουκρανίας.

Στη μία πλευρά βρίσκονται «οι δημοκρατικές χώρες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που αγωνίζονται για την προάσπιση της ελευθερίας και το δικαίωμα κάθε λαού στην αυτοδιάθεση» ενώ στην άλλη μεριά στέκει «μια νέο-αυτοκρατορική Ρωσία, την οποία ο ηγεμόνας της καλεί σε μια μακροχρόνια σύρραξη, την οποία έχει καταστήσει υπαρξιακή, κλείνοντας τον όποιο δίαυλο επικοινωνίας, πόσο μάλλον διαλόγου, με τον έξω κόσμο, και υψώνοντας τείχη ενάντια σε κάθε επιρροή της εχθρικής και εκφυλισμένης Δύσης».

Ο έμπειρος ιταλός ανταποκριτής (στις Βρυξέλλες, στο Βερολίνο, στην Ουάσιγκτον αλλά και στη Μόσχα) σημειώνει πως ενδεχομένως να πρέπει να γυρίσουμε αρκετές δεκαετίες πίσω στο παρελθόν, πριν ακόμα και από τον θάνατο του Στάλιν, το 1953, «για να βρούμε στο Κρεμλίνο τα ίχνη ενός οράματος που να κυριαρχείται τόσο πολύ από βούληση για οριστική ρήξη και στρατηγική παράνοια, όπως αυτό που σκιαγράφησε την Τρίτη ο Βλαντίμιρ Πούτιν».

Ο ρώσος πρόεδρος επικαλέστηκε την αντεστραμμένη πραγματικότητα ενός πολέμου που εξαπέλυσαν η «συλλογική Δύση» και οι διάφορες ελίτ της, έχοντας αποφασίσει «να εξοντώσουν τη Ρωσία μια για πάντα, χρησιμοποιώντας την Ουκρανία ως μαριονέτα», ούτως ώστε να επαναλάβει στη συνέχεια τη γνωστή επωδό του: «Στoν αγώνα για την υπεράσπιση της Ρωσίας πρέπει όλοι να είμαστε ενωμένοι για να διασφαλίσουμε το ιστορικό και ύψιστο δικαίωμά μας: το δικαίωμα να είμαστε ισχυροί», είπε ο Πούτιν, επικαλούμενος τον Πιοτρ Στολίπιν, πρωθυπουργό του τσάρου Νικολάου Β’ μετά την επανάσταση του 1905.

«Δεν υπάρχει χώρος για αμφιβολίες ή επιείκειες σε αυτό το πουτινικό θεώρημα: κυρίως “καμία δυσαρέσκεια”, παρά μόνο περιφρόνηση για τους ολιγάρχες, που έχασαν τα δισεκατομμύρια τους σε διεθνείς τράπεζες και που μπορούν να εξιλεωθούν μόνον αρχίζοντας να επενδύουν στην πατρίδα τους», γράφει ο Βαλεντίνο, συνοψίζοντας τα λεγόμενα του επικεφαλής του Κρεμλίνου.

Οσον αφορά το coup de théâtre (πράξη για το θεαθήναι) του Πούτιν, την ανακοίνωση της αποχώρησης της Ρωσίας από από τη Συνθήκη New START (για τη μείωση των πυρηνικών όπλων), πρακτικά δεν αλλάζουν πολλά, δεδομένου ότι επιτόπιες επιθεωρήσεις των πυρηνικών οπλοστασίων ΗΠΑ και Ρωσίας δεν διεξάγονται εδώ και περισσότερο από μία διετία, αρχικά λόγω της πανδημίας και στη συνέχεια λόγω των αλληλοκατηγοριών περί μη τήρησης των δεσμεύσεων. «Αποτελεί, όμως, την ισχυρότερη, έως σήμερα, ένδειξη ότι η εποχή του ελέγχου των πυρηνικών όπλων που άρχισε την περίοδο του Λεονίντ Μπρέζνιεφ, βρίσκεται στο τέλος της. Στην πραγματικότητα είναι σχεδόν αδύνατο να σκεφτούμε μια διαπραγμάτευση για μια νέα συνθήκη (η υπάρχουσα λήγει οριστικά το 2026) δεδομένης της απόλυτης έλλειψης επικοινωνίας και εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών», σχολιάζει ο ιταλός δημοσιογράφος.

Λίγες ώρες μετά το διάγγελμα του Πούτιν, έξω από το Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας, ο Τζο Μπάιντεν σκιαγράφησε ένα άλλο όραμα για τον κόσμο που βασίζεται στην υπεράσπιση της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Εχοντας επιστρέψει από το Κίεβο, ανέφερε μόνο μία φορά τον Πούτιν και αρνήθηκε σθεναρά ότι η Δύση επιδιώκει να επιτεθεί στη Ρωσία (πόσο μάλλον να την καταστρέψει), υπενθυμίζοντας ότι ο επικεφαλής του Κρεμλίνου ήταν εκείνος που επέλεξε τον πόλεμο.

Ο αμερικανός πρόεδρος δεν τον αποκάλεσε εγκληματία πολέμου αυτή τη φορά, αλλά τόνισε πως «θα κινηθούμε εναντίον εκείνων που ευθύνονται για τον πόλεμο», έχοντας εκφράσει νωρίτερα την πεποίθησή του ότι η Μόσχα δεν θα καταφέρει ποτέ να επιτύχει τους στόχους της στην Ουκρανία. Δεν παρέλειψε επίσης να καθησυχάσει τους συμμάχους των ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας πως «η υποστήριξή μας προς την Ουκρανία θα είναι ακλόνητη, το ΝΑΤΟ δεν θα διχαστεί».

Με το ταξίδι του στο Κίεβο και την ομιλία του στη Βαρσοβία ο Τζο Μπάιντεν ανέδειξε και τις νέες γεωστρατηγικές ισορροπίες, όπως αυτές διαμορφώνονται έπειτα από έναν χρόνο πολέμου στην Ουκρανία: «η προσοχή της ευρωπαϊκής πολιτικής των ΗΠΑ έχει πλέον μετατοπιστεί προς την Ανατολή και οι κεντροευρωπαίοι και βόρειοι εταίροι του ΝΑΤΟ έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη βαρύτητα σε σχέση με αυτή που έχουν στην κοσμοθεωρία των χωρών της Δυτικής Ευρώπης», εξηγεί ο Βαλεντίνο.

Αναφερόμενος στη συνάντηση του αμερικανού ηγέτη με τους αποκαλούμενους «Εννέα του Βουκουρεστίου», δηλαδή τους επικεφαλής εννέα κρατών-μελών του ΝΑΤΟ (της Βουλγαρίας, της Τσεχίας, της Εσθονίας, της Ουγγαρίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας και της Σλοβακίας)  που βρίσκονται στην ανατολική πτέρυγα της συμμαχίας, σημειώνει πως «αυτά είναι, πλέον, τα κράτη των νέων συνόρων της Δύσης, όπως ήταν η (δυτική) Γερμανία κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ενώ η Ουκρανία, που αγωνίζεται για ελευθερία και ανεξαρτησία, έχει, τώρα, την αύρα που είχε το Δυτικό Βερολίνο κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου».

Σε αυτό το ζοφερό πλαίσιο η Δύση, πέρα από συνοχή και αποφασιστικότητα, πρέπει επίσης να επιδείξει διορατικότητα, καταστρώνοντας τα σχέδιά της για ένα μέλλον στο οποίο ο κύριος ανταγωνιστής της (εάν όχι αντίπαλος) θα είναι όχι η Ρωσία του Πούτιν αλλά η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ. Για αυτό, εξίσου σημαντική με τη υποστήριξη της Ουκρανίας στον αγώνα της κατά της Ρωσίας, είναι και η αποτροπή του επανακαθορισμού της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής με σημείο αναφοράς τη συμμαχία της με τη Μόσχα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News