Γνωρίστηκαν στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας. Δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα. Η Μαίρη από το Πότσδαμ, γκουβερνάντα του μικρού πρίγκιπα Γεωργίου στην Αθήνα και ο 22χρονος γιατρός Μιχάλης Μιμίκος, που υπηρετούσε στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο της Αθήνας (το σημερινό κτίριο Βάιλερ, μπροστά στο Μουσείο Ακρόπολης), επικοινωνούσαν με λίγα Γαλλικά, ενώ μάθαιναν Ελληνικά και Γερμανικά. «Οι δύο νέοι συνδέονταν και με τις προσωπικές τους τραγωδίες: ο αδελφός της Μαίρης είχε αυτοκτονήσει από ερωτική απογοήτευση και ο αδελφός του Μιμίκου είχε θέσει τέλος στη ζωή του για λόγους τιμής». Εστελναν πολλά γράμματα. Τα δε περιορισμένα οικονομικά τους ήταν εμπόδιο στη σκέψη για γάμο.

Η Μαίρη έστειλε πολλά γράμματα στον αγαπητικό της, αλλά δίχως απάντηση. Είχε βάλει τη διεύθυνση του νοσοκομείου. Ο Μιμίκος ήταν άρρωστος και δεν είχε πάει στη δουλειά για μερικές μέρες, οπότε έλαβε την αλληλογραφία του μόλις την ημέρα που η Μαίρη, απογοητευμένη από το κενό στην επικοινωνία τους, αυτοκτόνησε (στις 6 Μαρτίου 1893, πηδώντας στο κενό από την Ακρόπολη, από ύψος 13 μέτρων). Μεταφέρθηκε στο στρατιωτικό νοσοκομείο. «Ο Μιμίκος την είδε ξαφνικά ετοιμοθάνατη μπροστά του. Η Μαίρη ψιθύρισε στα Γερμανικά ‘Σε αγαπώ! Ζήσε! Το θέλω!’ και μετά ξεψύχησε».

Εκείνος ήταν συγκλονισμένος, υποσχέθηκε να την ακολουθήσει. «Οι δικοί του υποψιάστηκαν ότι μπορεί να κάνει κακό στον εαυτό του, οπότε ο αδερφός του έμεινε μαζί του το βράδυ για να τον προσέχει. Σε μια στιγμή όμως ο Μιμίκος ζήτησε μία κουβέρτα και μέχρι να του τη φέρει ο αδερφός του από το διπλανό δωμάτιο, ο Μιμίκος έστρεψε το πιστόλι του στην καρδιά του και αυτοπυροβολήθηκε θανάσιμα… Μια βδομάδα αργότερα, οι φίλοι του Μιμίκου ξέθαψαν το φέρετρό του και το έθαψαν δίπλα στη Μαίρη, ώστε οι δύο ερωτευμένοι να είναι για πάντα μαζί», πράξη καλοσύνης «που προκάλεσε σάλο ανάμεσα στους συντηρητικούς Αθηναίους». Ενα (σύντομο) κύμα αυτοκτονιών ερωτευμένων ακολούθησε τη δημοσιοποίηση της ιστορίας τους…

Να, λοιπόν, η ιστορία των «εν ουρανώ εραστών». Του Μιμίκου και της Μαίρης που μόνον στη σφαίρα του θρύλου «ζουν». Οχι μόνον, πλέον. Γιατί η ιστορία των «εν ουρανώ εραστών» είναι ένας διαφορετικός τρόπος να δει και να ξεναγηθεί κάποιος στην Αθήνα. Μαζί με άλλους τρεις θρυλικούς έρωτες και τους τόπους που συνδέονται με αυτούς.

Μια νεανική ομάδα, η Clio Muse, που τιμήθηκε πολύ πρόσφατα με το δεύτερο βραβείο, πανευρωπαϊκά, από το Booking Cares Lab της Booking.com, σε διαγωνισμό καινοτομίας στο Αμστερνταμ για τη «βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη μεγάλων αστικών κέντρων», έχει καταφέρει να δείξει στους –ξένους κυρίως– επισκέπτες την ελληνική πρωτεύουσα με διαφορετικό «μάτι». Με ξεναγήσεις, μέσω της διεθνούς εφαρμογής τους Clio Muse App (για iOS και Android) και της ιστοσελίδας cliomusetours.com, όπως η εν λόγω υπό τον τίτλο «Αγάπη χίμαιρα: τέσσερις αθηναϊκοί έρωτες».

Η αοιδός και το μαξιλάρωμα

Με έρωτες, σαν και εκείνους του καλλιτέχνη βιβλιοδέτη του βαυαρού βασιλέα Οθωνα, Ρούντολφ Μάιφαρτ, υπό τον τίτλο «Ο έρωτας με έρωτα περνάει». Η ιστορία (και η ξενάγηση) ξεκινάει από την Καπνικαρέα και την Ερμού, όπου βρισκόταν το μαγαζί του με είδη πολυτελείας. Εκεί, όπου μπορεί να έφερε τη «γερασμένη και ισχνή» σύζυγό του, αλλά έφερνε και καλλονές «εκ Βιέννης ή εκ Παρισίων», ξοδεύοντας για αυτές, στον βωμό της Θεάς Αφροδίτης, «μια μικρή περιουσία για φορέματα». Η γυναίκα του απλά υπέμενε «αυτά τα καμώματα και δεχόταν τον τίτλο Κυρία Μάιφαρτ Νο1, σε αντιδιαστολή με τον τίτλο Κυρία Μάιφαρτ Νο 2, που ανήκε στην εκάστοτε νέα κατάκτηση». Μαζί με μία από τις κατακτήσεις του, τη γαλλιδούλα αοιδό Ζανταράς (εξελληνισμός του Jane Darras) τόλμησε, το καλοκαίρι του 1895, να εμφανιστεί επί σκηνής του Θεάτρου Ορφανίδου, με ένα «δράμα τραγικόν καί λίαν συγκινητικόν». Για να εισπράξουν, μαζί, το πιο θορυβώδες «μαξιλάρωμα» που έχει καταγράψει η ελληνική θεατρική ιστορία!

Αντίστοιχες ιστορίες, πρόσφορες για… ερωτική ξενάγηση στην Αθήνα, είναι και εκείνες του Λόρδου Βύρωνα για την «Ωραία των Αθηνών», τη 12χρονη Τερέζα Μακρή, που ξεκίνησε εκεί που σήμερα βρίσκεται ένα πάρκινγκ στου Ψυρρή, σε ένα «Airbnb στην οθωμανική Αθήνα» (τίτλος: «Κάθε πέτρα και καημός») ή εκείνη του Αττίκ-Κλέωνα Τριανταφύλλου, που έγραφε τραγούδια «με οδηγίες για ερωτευμένους» για την ηθοποιό Μαρίκα Φιλιππίδου στη «μάντρα του έρωτα». Μιλάμε για «τέσσερα ζευγάρια και τέσσερις ιστορίες έρωτα, μοιραίου ή κωμικοτραγικού, που μας θυμίζουν ότι στην Αθήνα η αγάπη σε κάνει επαναστάτη ποιητή, σε ανεβάζει στα αετώματα, σε στέλνει ταξίδια και γεμίζει τη μάνδρα σου», όπως σημειώνουν η Clio Muse στην πρωτότυπη ξενάγησή τους. Η οποία, μαζί με άλλες 160, διαθέσιμες σε επτά γλώσσες, προσελκύουν αυτή την εποχή πάνω από 40 επισκέπτες ημερησίως (σε ποσοστό 99% αλλοδαποί, όπως μου διευκρινίζουν), με γεωμετρική αύξηση όσο πλησιάζουμε στην ακμή της τουριστικής σεζόν. Με Νο1 στις προτιμήσεις, φυσικά, την ξενάγηση στην Ακρόπολη (κυρίως σε συνδυασμό με την ηλεκτρονική αγορά εισιτηρίου, ή με τα Skip The Line combos) και Νο 2 στην Κνωσό.

Οι γάτες και το Google της αρχαιότητας

Η Clio Muse δηλώνουν, χαριτωμένα, ότι η ομάδα πίσω από τις ιστορίες «αποτελείται από έναν αφοσιωμένο συντηρητή έργων τέχνης και βιβλιοδέτη, έναν ηλεκτρολόγο μηχανικό με πάθος για την οργάνωση και τα τροπικά φυτά και μία εξωστρεφή οικονομολόγο που λατρεύει τους σκύλους». Εμείς, πάλι τους αναγνωρίζουμε στο πρόσωπο των Ανδρέα Φατούρου, Γιάννη Νικολόπουλο και Δάφνης Τσεβρένη. Οι οποίοι μπορούν να «βλέπουν» στις ηλεκτρονικές ξεναγήσεις τους –και ένα από τα πρώτα τους πειράματα για να δουν τα πράγματα «έξω από το κουτί»- τις «γάτες της Αθήνας», για τη σχέση των κατοικιδίων στο πέρασμα του χρόνου, από τις νυφίτσες των αρχαίων Ελλήνων μέχρι σήμερα, Ή τους Δελφούς ως μία start-up ή νεοφυή επιχείρηση, αν θέλετε, του Θεού Απόλλωνα και ως το «Google της αρχαιότητας».

Ακόμη, να «βλέπουν», βουτώντας στην Ιστορία, ένα «δάσος από 104 κίονες», ύψους 17 μέτρων και διαμέτρου δύο, το οποίο αποδασώθηκε στο πέρασμα του χρόνου και με την έλευση του χριστιανισμού, εκεί που μένουν σήμερα ελάχιστοι κίονες από τον Ναό του Ολυμπίου Διός. «Οταν το 1436, ο έμπορος και αρχαιοδίφης Κυριακός ή Κυριάκος Αγκωνίτης (Ciriacο di Ancona) επισκέφθηκε την Αθήνα, βρήκε μόνον 21 κίονες», καθώς είχαν χρησιμοποιηθεί σε οικοδομικά πλάνα, ενώ τα χρυσελεφάντινα αγάλματα είχαν χαθεί δίχως να αφήσουν κανένα ίχνος. Το 1759, όταν έμεναν μόνον 17 κίονες, ο οθωμανός έπαρχος της Αθήνας διέλυσε έναν ακόμη για να χτίσει το Τζαμί Τζισταράκη (ή Τζισδαράκη) στην πλατεία Μοναστηρίου. Οπως αναφέρει η ξενάγηση στο Ολυμπιείο, με τίτλο –τόσο πολυπαιγμένο σήμερα- «το μεγάλο χρέος». Εκεί όπου για τους θεούς ξεκινούσε «η ετήσια γενική φασίνα».

Κάπως έτσι, η ομάδα μπορεί να βλέπει τη Ζάκυνθο ως «το νησί που χορεύει». Εκεί όπου «τα καράβια γεννούν παραλίες και η άμμος αρσενικές χελώνες». Ή τις Μυκήνες σαν μια ξενάγηση… «στο μπάνιο με την Κλυταιμνήστρα». Στη Μύκονο, να παρουσιάζει πικάντικους έρωτες θεών, υπό τον τίτλο (μόνον στα Αγγλικά) «Find your queer God». Στη Ναύπακτο να ανακαλύπτει «το κάστρο της ευτυχίας». Και στη Στούπα της Μάνης να ιχνηλατεί τα έργα και τις ημέρες του Γιώργη Ζορμπά, που «πολλοί νομίζουν ότι η ιστορία της φιλίας του με τον Νίκο Καζαντζάκη εκτυλίχθηκε στην Κρήτη, όμως στην πραγματικότητα όλα έγιναν στη Μάνη, το 1917-1918».

Και αυτό σε μία από τις δωρεάν ξεναγήσεις της Clio Muse, καθώς, πέρα από εκείνες που δημιουργεί με άξονα τη δική της φαντασία η νεανική ομάδα, υπάρχουν και εκείνες που καλείται να «γεννήσει» -δίχως κόστος για τους επισκέπτες- με την προτροπή τοπικών φορέων ή θεσμών όπως τα Ιδρύματα Σταύρος Νιάρχος και Β. & Μ. Θεοχαράκη, η Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης κ.ά. Και έτσι να παραδίδει σπάνιες, εξαιρετικά πρωτότυπες, ξεναγήσεις όπως εκείνη στα αθηναϊκά στέκια όπου σύχναζε και έγραφε ο Κοσμοκαλόγερος της Σκιάθου Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Κάπως έτσι, για λογαριασμό της Γερμανικής Πρεσβείας, είχαν στήσει και μία –διαφορετική– ξενάγηση στην Προτεσταντική Μεταρρύθμιση. Ή, σε συνεργασία με το Διάζωμα, ξενάγηση, μέσα από τα «μάτια» ενός ηθοποιού της αρχαιότητας, στα αρχαία θέατρα της Ηπείρου.

Ο Καζανόβας και οι άστεγοι

Η εφαρμογή Clio Muse, που οφείλει το όνομά της σε μία από τις εννέα μούσες, την Κλειώ, Μούσα της Ιστορίας, επεκτάθηκε και στην Ιταλία, με ξεναγήσεις ανάλογης σύλληψης και γραφής (πάντα γραπτά αλλά και με ήχο ή σε συνδυασμό με την αγορά εισιτηρίων για τα αξιοθέατα, όπως και στα μέρη μας), αλλά και στο Αμστερνταμ, η ίδια ομάδα μπορεί να φαντάζεται στην ξενάγηση της Βενετίας τον θρυλικό Καζανόβα, με το βιολί του, ως «άνθρωπο με διδακτορικό» σε μια «βενετσιάνικη ιστορία πάθους». Ολα αυτά, όπως μου εξηγεί ο Ανδρέας Φατούρος, «με αφηγηματικό τρόπο και με άξονα πάντα τους ανθρώπους πίσω από τα μνημεία και τα αξιοθέατα». Και τις ιστορίες τους, θα πρόσθετα. Οι οποίες πολλές φορές εκπλήσσουν. Οπως εκείνες των αστέγων πίσω από την έντυπη «Σχεδία», με τα σημεία που ξεκίνησαν. Και όπως το θέτει ο Ανδρέας Φατούρος, «δεν μπορούμε να φανταστούμε πόσο εύκολα έφτασαν αυτοί οι άνθρωποι να βρεθούν στον δρόμο. Είναι σημαντικό να το δούμε για να καταλάβουμε πόσο καλά είμαστε. Με αυτή την αφορμή λοιπόν, ξεκινήσαμε την ψηφιοποίηση των δικών τους ξεναγήσεων».

Η Clio Muse, που ιδρύθηκε το 2014 (αλλά ξεκίνησε το 2012 με πρώτη προσπάθεια να κάνουν, με κάποιο τρόπο, τα μουσεία ελκυστικά στο ευρύ κοινό), και σήμερα απασχολεί 14 άτομα, βασίζεται στη συνεργασία με επαγγελματίες ξεναγούς, αρχαιολόγους ιστορικούς και εκπροσώπους μουσείων, για κάθε ψηφιακή ακουστική ξενάγηση, που διατίθεται στην παγκόσμια τουριστική αγορά, χάρη σε παγκοσμίως γνωστά online ταξιδιωτικά γραφεία (Tripadvisor, Booking, GetYourGuide). Είχε δε την αρωγή του Uni.Fund, το οποίο έχει προσανατολισμό στην καινοτομία (Innovation Window) και στη μεταφορά τεχνολογίας (Techonogy Transfer), με σκοπό την αξιολόγηση και χρηματοδότηση επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της πληροφορικής και του ηλεκτρονικού επιχειρείν, καθώς και την ανάδειξη του δυναμικού προς επιχειρηματική αξιοποίηση που υπάρχει στα ελληνικά Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα.

Ολα αυτά, όμως, με μία απλή και βασική αρχή, στο ελληνικό ή το διεθνές πεδίο, όπως τη θέτει ο Ανδρέας Φατούρος: «Δεν είμαστε ξεναγοί. Είμαστε storytellers. Λέμε, αφηγούμαστε ιστορίες. Ιστορίες ανθρώπων».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News