Ποιο ήταν το πρώτο ποντίκι υπολογιστή της ιστορίας; Πώς έμοιαζε ένα λάπτοπ το 1980; Με τι μηχάνημα έκαναν πράξεις τη δεκαετία του 1950; Όλα αυτά, και άλλα πολλά που δεν φαντάζεσαι, βλέπεις μέσα στο Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής. Στεγασμένο σ’ ένα κτίριο κοντά στον σταθμό τραίνου Μοσχάτου, το μουσείο με «αρχαιότητες υπολογιστών», όπως ονομάζει τα εκθέματα ο ιδρυτής του, Γιώργος Τσεκούρας, κλείνει φέτος δεκαπέντε χρόνια λειτουργίας.

Όλα ξεκίνησαν το 2008, όταν το πάθος του Γιώργου για την Πληροφορική και το όραμά του να δημιουργήσει ένα χώρο όπου θα εκτίθενται συσκευές και αντικείμενα που σχετίζονται μ’ αυτήν, του γέννησαν την ιδέα: «Αναζητώντας να επισκεφθώ ένα μουσείο με υπολογιστές, διαπίστωσα πως κάτι τέτοιο δεν υπήρχε στην Ελλάδα. Κάπως έτσι ενεργοποίησα την ιδέα μου για τη δημιουργία του Ελληνικού Μουσείου Πληροφορικής. Αρχικά, μοιράστηκα τις σκέψεις μου με δικούς μου ανθρώπους και στη συνέχεια ξεκίνησε αυτό το ταξίδι για τη γέννησή του».

Υπάρχουν αρκετά αντίστοιχα μουσεία ανά τον κόσμο, με το μεγαλύτερο να εδρεύει στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Τα περισσότερα προέκυψαν και λειτουργούν με ιδιωτική πρωτοβουλία, «με ό, τι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητα και την περαιτέρω ανάπτυξή τους», όπως αναφέρει ο Γιώργος Τσεκούρας. Ο ίδιος καταβάλλει πολύ κόπο και χρόνο για να μείνει το μουσείο βιώσιμο. Κι έχει καταφέρει να συλλέξει στους κόλπους του τη μεγαλύτερη συλλογή στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καλύπτοντας όλο το φάσμα της επιστήμης της Πληροφορικής.

«Στο χώρο του Μουσείου ο επισκέπτης μπορεί να δει μια πλούσια και σπάνια συλλογή αντικειμένων από τον χώρο της Πληροφορικής. Μια διαδραστική διαδρομή νοσταλγίας όπου περισσότερα από τα 8.200 εκθέματα μας αφηγούνται τις ιστορίες πίσω από κάθε τεχνολογικό επίτευγμα της Πληροφορικής. Από παλιούς υπολογιστές μέχρι ένα αντίγραφο του πρώτου ξύλινου ποντικιού στον κόσμο, από παλιά περιοδικά μέχρι videogames, software και άλλες retro καινοτομίες, από αποθηκευτικά μέσα σε μέγεθος ψυγείου έως φορητούς υπολογιστές 15 κιλών! Φυσικά, υπάρχουν και εκθέματα ελληνικής προέλευσης όπως αρκετά joysticks, τερματικά και υπολογιστές της Gigatronics, το software του Πουλιάδη για εγκατάσταση ελληνικών στα Windows, και υπολογιστές της Infoquest. Το παλαιότερο έκθεμα είναι μια μνήμη από τα τέλη της δεκαετίας του ’50».

Πάνω από 8.000 εκθέματα από δωρεές

Όλα τα εκθέματα είναι δωρεές. Για την ακρίβεια, μπορεί ο οποιοσδήποτε να χτυπήσει την πόρτα του μουσείου για να δωρίσει κάτι που ανήκει στο παρελθόν της πληροφορικής -εγώ δώρισα ένα ποντίκι που είχε ξεμείνει στο συρτάρι είκοσι χρόνια. Ο Γιώργος θα το εντάξει με χαρά στη συλλογή του, αλλά και στην απολαυστική ξενάγηση που κάνει ο ίδιος στους επισκέπτες.

Φυσικά, πέρα από το δικό μου κοινότοπο «millenium ποντίκι», εκεί μέσα θα δεις και μερικά σπάνια και μοναδικά αντικείμενα. Τρία που ο Γιώργος ξεχωρίζει είναι μια μνήμη φερρίτη της δεκαετίας του 1950. Τέτοιου είδους μνήμες ήταν σχεδόν χειροποίητες, μιας και κατασκευάζονταν κυρίως από γυναίκες με τη χρήση μικροσκοπίου. Το δεύτερο πιο ξεχωριστό του έκθεμα είναι ένα αποθηκευτικό μέσο του 1970  σε μέγεθος ψυγείου.. «σαν να λέμε το σημερινό usb στικάκι», αναφέρει. Όταν μιλάει γι’ αυτό στους μαθητές που έρχονται εκπαιδευτική εκδρομή, εντυπωσιάζονται και δεν πιστεύουν τι πραγματικά είναι. Το τρίτο αγαπημένο του έκθεμα είναι ένας φορητός υπολογιστής του 1986, ο οποίος διέθετε ενσωματωμένο εκτυπωτή ακίδων. Το ψυγείο-στικάκι το δώρισε στο μουσείο η Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ τα άλλα δύο ιδιώτες δωρητές.

«Ένα χρόνο μετά την ημέρα που είπα ότι ξεκινάω το μουσείο, επικοινώνησε μαζί μου ένας δωρητής και φίλος σήμερα, ο Νόελ Κουτλής, ο οποίος μου είπε ότι μόλις διάβασε για το μουσείο σκέφθηκε αμέσως να μας δωρίσει τους δύο υπολογιστές που είχε από παιδί. Αυτό που με συγκινεί σε αυτό το περιστατικό που σας περιγράφω, είναι ότι ο κύριος Κουτλής μου είπε ότι μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα είχαν εισέλθει στο σπίτι διαρρήκτες και ευτυχώς δεν του είχαν πάρει τους υπολογιστές. Θεώρησε ότι αυτό ήταν ένα σημάδι για το ότι οι υπολογιστές τους έπρεπε να πάνε στο μουσείο».

Εκπαιδευτικά προγράμματα και ξεναγήσεις

Στα εκπαιδευτικά προγράμματα και τις ξεναγήσεις στο Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής, το κοινό παρακολουθεί μια διαδρομή στην ιστορία της πληροφορικής, όπως ξεκίνησε με τα πρώτα υπολογιστικά μέσα του ανθρώπου μέχρι το πως ζούμε την καθημερινότητα μας σήμερα, με τη χρήση έξυπνων κινητών και μέσων κοινωνικής δικτύωσης. «Το κάθε πρόγραμμα κινητοποιεί τους μαθητές να ασκήσουν την κριτική σκέψη μεταξύ άλλων και για θέματα όπως η συμβολή των γυναικών στην τεχνολογία και η ορθή χρήση των κοινωνικών δικτύων. Σκοπός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι να ψυχαγωγούν, να εκπαιδεύουν και να εμπνέουν τους μαθητές, μέσα από τη γνωριμία με πρόσωπα και ιδέες που επιτάχυναν την πρόοδο της ανθρωπότητας. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα μπορούν να υλοποιηθούν και εξ αποστάσεως, ενδεικτικά αναφέρω ότι έχουμε ξεναγήσει σχολεία στην Κομοτηνή, στα Στείρα Ευβοίας, σε ελληνόφωνο σχολείο στο Dubaiκαθώς και στο σχολείο των φυλακών Κορυδαλλού» εξηγεί ο Γιώργος.

Η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι τόσο γρήγορη που ακόμα και συσκευές δεκαετίες θεωρούνται αρχαίες. Όπως λέει ο Γιώργος, εκείνο που περισσότερο εντυπωσιάζει τους επισκέπτες είναι ο όγκος κάθε υπολογιστή σε συνάρτηση με την ισχύ του. Μια συχνή ερώτηση που του κάνουν είναι αν οι υπολογιστές εκεί μέσα είναι εκατό ετών, καθώς νομίζουν ότι όντως είναι. Και τους κάνει ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι πολλά απ’ αυτά τα μηχανήματα λειτουργούν ακόμα και μπορούν να παίξουν μαζί τους

Τον ρωτάω τι είναι αυτό που θα έχει να θυμάται από την επαφή του με όλον αυτόν τον κόσμο που μέχρι σήμερα έχει επισκεφτεί το μουσείο: «.. στο τέλος μιας ξενάγησης ένας μαθητής με πλησίασε και μου δήλωσε ότι μετά από αυτή την εμπειρία που είχε στο μουσείο αποφάσισε να ασχοληθεί με την Πληροφορική. Για μένα αυτό αξίζει παραπάνω από κάθε χρηματική χορηγία», απαντά.

Η πιο μεγάλη ανάγκη του Ελληνικού Μουσείου Πληροφορικής σήμερα είναι ένας μεγαλύτερος χώρος: «Λόγω της τεράστιας αποδοχής του κόσμου και των αντίστοιχων δωρεών, πλέον δεν χωράμε! Και αυτό μας δημιουργεί την ανάγκη να αναζητήσουμε άμεσα νέες εγκαταστάσεις. Εκτός από τις δωρεές αντικειμένων το κοινό μπορεί να μας βοηθήσει επισκεπτόμενό μας και διαδίδοντας και σε άλλους ότι το Μουσείο υπάρχει» εξηγεί ο Γιώργος.

Αρκετές φορές στο παρελθόν, του έχει ζητηθεί να υποστηρίξει με vintage τεχνολογία τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές. Αυτή την περίοδο βλέπουμε κάποια εκθέματα (από υπολογιστές μέχρι walkman) σε επεισόδια της σειράς «Αυτή η νύχτα μένει».

Εκείνο που θα διακρίνει κανείς πίσω από το Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής είναι η συνέπεια και η αποφασιστικότητα του ιδρυτή του. Και συνειδητοποιώντας τη δυσκολία του να οικοδομήσεις ένα τέτοιο εγχείρημα και να το κρατήσεις όρθιο, είσαι σχεδόν βέβαιος ότι θα υπήρξαν στιγμές που ο Γιώργος θα σκέφτηκε να τα παρατήσει: «Ποτέ!» απαντάει. «Για εμένα όλα τα εμπόδια μοιάζουν με μια πίστα του Super Mario. Τα χτυπάς και πας παρακάτω!»

Επισκεφτείτε το site του Ελληνικού Μουσείου Πληροφορικής για να μάθετε τις δράσεις του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News