Ως επιχειρηματίας, ο Ελον Μασκ είναι κυρίως γνωστός για την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X (πρώην Twitter), την εταιρεία κατασκευής ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla και τη διαστημική εταιρεία SpaceX. Η αξία της πρώτης υπολογίζεται σήμερα στο ένα τέταρτο του κόστους της, ενώ η δεύτερη έχει σχεδόν πενταπλάσια αξία από τον αμέσως επόμενο ανταγωνιστή της. Και οι δύο κάνουν κάτι που μπορούν να κάνουν κι άλλες εταιρείες.
Από την άλλη, η SpaceX, που ιδρύθηκε πριν από 22 χρόνια και η θυγατρική της, Starlink, έχουν φέρει τα πάνω κάτω στη διαστημική βιομηχανία. Οπως γράφει η Telegraph η εταιρεία του Μασκ πραγματοποιεί σήμερα τις περισσότερες διαστημικές εκτοξεύσεις από οποιονδήποτε άλλο φορέα και διαχειρίζεται το Starship βάρους 5.000 τόνων, το μεγαλύτερο και ισχυρότερο ιπτάμενο σκάφος που έχει κατασκευάσει ποτέ η ανθρώπινη φυλή.
Η SpaceX, ωστόσο, δεν είναι μια “κανονική εταιρεία”, με πρωταρχικό σκοπό το κέρδος. Ο στόχος του Μασκ κατά την ίδρυσή της ήταν να κατασκευάσει διαστημόπλοια ικανά να μεταφέρουν ανθρώπους στον Αρη, ως απαραίτητο βήμα για τον αποικισμό του κόκκινου πλανήτη.
«Μπορούμε να μείνουμε στη Γη για πάντα, και να αντιμετωπίσουμε το ενδεχόμενο της εξαφάνισης ή να γίνουμε πολυπλανητικό είδος», είχε δηλώσει ο Μασκ το 2016.
Σύμφωνα με την Telegraph, η φιλοδοξία του αυτή μπορεί να έχει προχωρήσει ένα βήμα πιο κοντά στην υλοποίηση με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, με τον Μασκ να χρηματοδοτεί αδρά την εκστρατεία του και να λαμβάνει βέβαια ως αντάλλαγμα τη θέση του υπουργού κυβερνητιικής αποτελεσματικότητας (όταν φτιαχτεί το αντίστοιχο υπουργείο).
Ο πλανήτης Αρης είναι πιθανώς το πιο φιλόξενο εξωγήινο μέρος στο ηλιακό μας σύστημα, και –με αστρονομικούς όρους– όχι ιδιαίτερα μακριά από τη Γη. Η ατμόσφαιρά του αποτελείται ως επί το πλείστον από διοξείδιο του άνθρακα και, παρ’ ότι είναι πιο μακριά από τον Ηλιο, λαμβάνει τις απαιτούμενες ποσότητες ηλιακού φωτός.
Ο Μασκ τα γνώριζε όλα αυτά στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν διαπίστωνε ότι η NASA δεν είχε τότε συγκεκριμένα σχέδια για αποστολή στον Άρη. Και καθώς ήταν ήδη πλούσιος από την ίδρυση της PayPal, αποφάσισε να ξεκινήσει στέλνοντας ένα μικρό δοκιμαστικό θερμοκήπιο στον Κόκκινο Πλανήτη. Δεν ήταν όμως όλα τόσο εύκολα.
«Πήγα τρεις φορές στη Ρωσία για να προσπαθήσω να αγοράσω δύο από τους μεγαλύτερους ICBM [διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους]», έχει δηλώσει ο ίδιος.
Εκείνη την εποχή, η αμερικανική διαστημική δραστηριότητα βασιζόταν σε δύο μονοπωλιακούς γίγαντες: Την United Space Alliance, η οποία διαχειριζόταν το διαστημικό λεωφορείο για λογαριασμό της NASA, και την United Launch Alliance (ULA), η οποία είχε αναλάβει όλα τα υπόλοιπα.
Και οι δύο εταιρείες ήταν συμμαχίες μεταξύ των αμερικανικών αεροδιαστημικών κολοσσών Lockheed και Boeing, που ήταν ασυναγώνιστες. Και τότε, εμφανίστηκε η SpaceX με τους δικούς της πυραύλους.
Τότε οι περισσότεροι αμερικανικοί πύραυλοι κινούνταν με υγρό υδρογόνο, το οποίο καιγόταν με υγρό οξυγόνο. Το υδρογόνο είναι θεωρητικά το καλύτερο καύσιμο πυραύλων που υπάρχει, αναφέρει η Telegraph αλλά είναι πολύ δύσκολο να το χειριστείς με ασφάλεια. Η λειτουργία πυραύλων με καύσιμο υδρογόνο είναι δύσκολη, επικίνδυνη και πολύ ακριβή.
Η SpaceX δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ καύσιμο υδρογόνο, σύμφωνα με τη φιλοδοξία της να μειώσει το κόστος της διαστημικής εκτόξευσης. Ο αρχικός της πυραυλοκινητήρας Merlin, που βρίσκεται ακόμη σε λειτουργία, χρησιμοποιεί εξαιρετικά εξευγενισμένη κηροζίνη πυραυλικής ποιότητας, γνωστή ως RP-1 που είναι πιο οικονομική και πιο εύκολη στον χειρισμό.
Ο Μασκ και η SpaceX, έχοντας επεξεργαστεί τον τρόπο λειτουργίας του αρχικού μονοκινητήριου δοκιμαστικού πυραύλου τους, Falcon 1, έβαλαν τον κινητήρα Merlin να δουλέψει στο Falcon 9 – που πήρε το όνομά του καθώς στο πρώτο του τμήμα διαθέτει εννέα κινητήρες. Σχεδόν αμέσως, το Falcon 9 σημείωσε επιτυχία, μειώνοντας το κόστος με το εύχρηστο καύσιμο και τον μοντέρνο σχεδιασμό του, απέναντι στους παρωχημένους από τη δεκαετία του 1940 εκτοξευτές της ULA.
Η SpaceX, όμως, είχε και άλλες καινοτομίες να προσφέρει, όπως αναφέρει η Telegraph. Από την εποχή ανάπτυξης των πυραύλων στα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το μοντέλο λειτουργίας τους ήταν το ίδιο – παρέμεναν αναλώσιμα αντικείμενα μιας χρήσης. Η μοναδική εξαίρεση στον κανόνα αυτόν, ήταν το Διαστημικό Λεωφορείο, αλλά το κόστος λειτουργίας του με τα πανάκριβα καύσιμα υδρογόνου, δεν έπεφτε με τίποτα.
Η SpaceX ήταν αποφασισμένη να ανατρέψει αυτή την κατάσταση. Το Falcon 9 ήταν ήδη εντυπωσιακά προσιτό, αλλά τώρα ο Μασκ και οι μηχανικοί του ήθελαν να το κάνουν επαναχρησιμοποιούμενο. Τοποθέτησαν πάνω του πτυσσόμενα πόδια προσγείωσης και συστήματα ελέγχου, τα οποία του επέτρεπαν να επιστρέψει, με δυνατότητα κατακόρυφης προσγείωσης του τμήματός του που συνέχιζε σε τροχιά μετά την απογείωσή του.
Η SpaceX πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχημένη προσγείωση του Falcon 9 μόλις στην 20ή πτήση του, όπως επισημαίνει η Telegraph. Σήμερα το ρεκόρ του Falcon 9 ανέρχεται σε 397 συνολικές εκτοξεύσεις, καθιστώντας τον τον πιο εκτοξευμένο αμερικανικό τροχιακό πύραυλο στην Ιστορία, με 353 επιτυχημένες προσγειώσεις.
Το Falcon 9 έχει πολύ περισσότερες λειτουργίες από την απλή εκτόξευση δορυφόρων. Η SpaceX κατασκεύασε κάψουλες Dragon για τις μεταφορές, και σύντομα ο Μασκ ασχολήθηκε με τη μεταφορά αστροναυτών και φορτίων από και προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για λογαριασμό της NASA, αντικαθιστώντας το αποσυρθέν Διαστημικό Λεωφορείο. Ετσι, ο Μασκ άρπαξε ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς δορυφόρων και πτήσεων χαμηλής τροχιάς της NASA.
Στη συνέχεια, αναφέρει η Telegraph, η SpaceX άρχισε να εργάζεται για την κατασκευή του επόμενου πυραύλου της. Οι μηχανικοί του Μασκ ένωσαν τα τρία πρώτα τμήματα του Falcon 9, δημιουργώντας το διαστημόπλοιο Falcon Heavy. Πέταξε πρώτη φορά το 2018 και έγινε ο πιο ισχυρός πύραυλος που πετούσε τότε στον κόσμο.
Το Falcon Heavy έχει πλέον πετάξει 11 φορές, μεταφέροντας ένα μείγμα μεγάλων εμπορικών δορυφόρων, επιστημονικών αποστολών και μυστικών κατασκοπευτικών φορτίων. Ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, υπήρξαν και άλλες αλλαγές στον διαστημικό τομέα των ΗΠΑ. Το τέλος της εποχής του Διαστημικού Λεωφορείου είχε απελευθερώσει δυνητικά μεγάλα ποσά προϋπολογισμού για την επανδρωμένη εξερεύνηση του Διαστήματος. Τώρα χρειαζόταν ένας νέος πύραυλος.
Την περίοδο των πρώτων πτήσεων του Falcon Heavy, ο Μασκ συνομιλούσε με τον πρόεδρο Ομπάμα, αλλά οι διαπραγματεύσεις για το συμβόλαιο κατασκευής ενός νέου πυραύλου δεν καρποφόρησαν, καθώς το αμερικανικό Κογκρέσο αποφάσισε ότι η NASA θα χρηματοδοτούσε τον δικό της πύραυλο, τον SLS –στα πρότυπα του Διαστημικού Λεωφορείου– που χρησιμοποιήθηκε χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία την τελευταία δεκαετία.
Αποφασισμένος να φτάσει στον Αρη, ο Μασκ επέλεξε να χρηματοδοτήσει τη δική του εταιρεία παραγωγής δορυφόρων, δημιουργώντας τη Starlink. Η SpaceX περιορίστηκε στη μεταφορά δορυφορικών επικοινωνιών χαμηλής τροχιάς. Σήμερα υπάρχουν χιλιάδες δορυφόροι Starlink στον ουρανό, καθώς ο επιχειρηματίας διαθέτει μια εταιρεία εκτόξευσης πυραύλων με πλεονάζουσα χωρητικότητα, από όπου μπορεί εύκολα και φθηνά να κάνει περισσότερες εκτοξεύσεις από κάθε άλλον.
Με τη Starlink να μεταφέρει περισσότερους δικούς της δορυφόρους από ό,τι εξοπλισμούς άλλων φορέων, το ερώτημα που προκύπτει αφορά την πηγή της χρηματοδότησής της – αν και αναλυτές αναφέρουν στην Telegraph ότι αυτή ίσως προέρχεται από τα κέρδη άλλων επιχειρήσεων του Μασκ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο δισεκατομμυριούχος δεν πτοήθηκε από την απόφαση του Κογκρέσου να αναθέσει στη NASA την κατασκευή του SLS.
Η SpaceX έχει πλέον προχωρήσει σε πιο φιλόδοξες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, όπως η κατασκευή του μεγαλύτερου προωθητή πυραύλων, Raptor, που λειτουργεί με καύσιμο μεθανίου. Το μεθάνιο –γνωστότερο ως φυσικό αέριο– δεν είναι υγρό σε θερμοκρασία δωματίου όπως το RP-1, αλλά η υγροποίηση και ο χειρισμός του είναι ευκολότερα και φθηνότερα σε σύγκριση με το υδρογόνο.
Με τον κινητήρα Raptor, η SpaceX κατασκεύασε το Starship – το μεγαλύτερο ιπτάμενο αντικείμενο στον κόσμο. Σε αντίθεση με το ανώτερο τμήμα του Falcon 9, το Starship είναι πλήρως επαναχρησιμοποιήσιμο, καθώς μπορεί να εξοπλιστεί με θερμική θωράκιση για ατμοσφαιρική επανείσοδο. Κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, μπορεί να μεταφέρει έως και εκατό άτομα.
Παράλληλα, όπως αποδείχθηκε από το επιτυχημένο πείραμα πρόσφατα, ο πύραυλος δεν χρειάζεται καν βαριά σκέλη προσγείωσης, καθώς μπορεί πλέον να πετάξει οριζόντια προς τα κάτω, προς τον ίδιο μηχανισμό από τον οποίο εκτοξεύθηκε – και να παραληφθεί με βραχίονες στήριξης, μέσω ενός ελικοειδούς ελιγμού. Ακολούθως, όπως αναφέρει η Telegraph, μπορεί να τοποθετηθεί σε άλλον εκτοξευτήρα για νέα εκτόξευση.
Ο Ντόναλντ Τραμπ εντυπωσιάστηκε από το πείραμα, χαρακτηρίζοντας τον Μασκ «ιδιοφυΐα – από τις ελάχιστες στη χώρα μας, που πρέπει να τις προστατεύσουμε». Μεταξύ άλλων, τα Starship είναι σε θέση να ανεφοδιάζουν το ένα το άλλο. Ο Μασκ υπολογίζει ότι θα χρειαστούν μόλις οκτώ εκτοξεύσεις για τον πλήρη ανεφοδιασμό ενός Starship σε τροχιά γύρω από τη Γη – γεγονός που καθιστά ένα ταξίδι στον Αρη απολύτως πραγματοποιήσιμο.
Η ταχεία πρόοδος της SpaceX τείνει να καταστήσει το SLS της NASA σχεδόν παρωχημένο. Το νέο πρόγραμμα «Αρτεμις», με στόχο τη Σελήνη, προβλέπει ότι οι αστροναύτες της NASA θα απογειωθούν πάνω από ένα SLS, και θα ταξιδέψουν στη Σελήνη με το διαστημόπλοιο Orion. Η SpaceX, από την πλευρά της, προγραμματίζει την εκτόξευση ενός Starship για προσσελήνωση, με ανεφοδιασμό καυσίμων μέσω άλλων Starship.
Υπό αυτό το πρίσμα, η χρησιμότητα του SLS και του Orion τίθενται υπό αμφισβήτηση – ειδικά από τη στιγμή που το υφυπουργείο Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας, του οποίου επικεφαλής θα τεθεί τον προσεχή Ιανουάριο ο Μασκ, μπορεί να κρίνει τη χρηματοδότησή τους ως παράδειγμα κυβερνητικής σπατάλης.
Αν αυτή η χρηματοδότηση εκτραπεί προς τα Starship της SpaceX, τότε δεν αποκλείεται, όπως κρίνει η Telegraph, προς τα τέλη της τετραετίας του Τραμπ, η NASA να λειτουργεί ως συμπληρωματική της εταιρείας του Μασκ. Κάτι τέτοιο θα επέσπευδε το πρόγραμμα της αποστολής της Spacex στον Αρη – και ίσως πραγματοποιούσε το όραμά του για μια Αρειανή αποικία στη διάρκεια της ζωής του.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News